‘Ọsẹ Rai O Wo Ohrọ-oriọ’
“Wha wo ohrọ-oriọ wọhọ epanọ Ọsẹ rai o wo na.”—LUK 6:36.
1, 2. Ẹvẹ eme nọ Jesu ọ ta kẹ ikere-obe avọ ahwo Farisi gbe ilele riẹ i ro dhesẹ nọ ohrọ-oriọ yọ uruemu ezi?
UZI nọ a rọ kẹ emọ Izrẹl ẹkwoma Mosis na u wo izi gbe ijaje 600. Rekọ, dede nọ o roja re a ru eware kpobi nọ Uzi Mosis na o gwọlọ, oware jọ nọ u wuzou gaga re họ edhesẹ ohrọ-oriọ. Roro kpahe ẹme nọ Jesu ọ ta kẹ ahwo Farisi, enọ e kare ohrọ-oriọ. Isiava soso ọ whọku ai, ta kẹ ai vevẹ inọ Ọghẹnẹ ọ ta nọ: “Mẹ guọlọ ohrọ orọnọ iwẹ hẹ.” (Matiu 9:10-13; 12:1-7; Hosia 6:6) Evaọ ubrobọ urere odibọgba riẹ, Jesu ọ ta nọ: “O da omẹ kẹ owhai hrọ, wha otu ikere-obe gbe Farisi, eviẹwẹ na! Keme wha be hwosa abọvo abọ-akpe ebe egbrọge gbe ibi irovrẹ gbe ibi izuwoaka, wha tẹ siọ eware Uzi, oziẹ-okiẹrẹe, gbe ohrọ gbe orọwọ nọ e mae ro ba; whaọ ufore wha ru enana, rekọ wha hẹ siọ edekọ ba eruo gbe he.”—Matiu 23:23.
2 Ababọ avro, Jesu o rri ohrọ ghare gaga. Ọ ta kẹ ilele riẹ nọ: “Wha wo ohrọ-oriọ wọhọ epanọ Ọsẹ rai o wo na.” (Luk 6:36) Rekọ re ma ‘jọ ahwo nọ e be raro kele Ọghẹnẹ’ evaọ abọ nana, u fo re ma riẹ oware nọ uvi ohrọ-oriọ o rrọ. (Ahwo Ẹfẹsọs 5:1) Ofariẹ, ma tẹ riẹ irere nọ i re no edhesẹ ohrọ-oriọ ze o te wọ omai dhesẹ ohrọ-oriọ ziezi evaọ uzuazọ mai.
Ohrọ-Oriọ Kẹ Iwhrori Na
3. Fikieme ma jẹ rẹroso Jihova re o wuhrẹ omai oware nọ uvi ohrọ u dhesẹ?
3 Ọso-ilezi na ọ so nọ: “ỌNOWO na ọ vọ avọ aruoriwo gbe ohrọ, ọ rẹ kaki muofu hu, ọ vọ avọ uyoyou ulogbo. ỌNOWO na owoma kẹ ahwo kpobi, ohrọ riẹ o rọ kẹ enọ ọ ma kpobi.” (Olezi 145:8, 9) Jihova họ “Ọsẹ ohrọ kpobi jegbe Ọghẹnẹ omosasọ kpobi.” (2 Ahwo Kọrint 1:3) Ohwo nọ o wo ohrọ-oriọ o re dhesẹ ọdawẹ kẹ amọfa. Onana yọ edhere ologbo jọ nọ a re ro dhesẹ Ọghẹnẹ. Oriruo riẹ gbe ithubro nọ ọ k’omai i re wuhrẹ omai oware nọ uvi ohrọ u dhesẹ.
4. Eme Aizaya 49:15 o wuhrẹ omai kpahe ohrọ?
4 Wọhọ epanọ a kere fihọ Aizaya 49:15, Jihova ọ ta nọ: “Kọ ọmọ-unuevie ọ sae thọ aye ẹro, nọ ọ gbẹ reohrọ ọmọ nọ o no edhede riẹ ze he?” A rehọ oghẹrẹ eme ẹvẹrẹ Hibru nọ e wọhọ ọnọ a jọ etenẹ fa fihọ “reohrọ” na rọ t’ẹme kpahe ohrọ evaọ Olezi 145:8, 9, nọ eme riẹ e rrọ edhe-ẹme avọ esa na. A rehọ oware nọ o rẹ wọ Jihova dhesẹ ohrọ rọ wawọ uyoyou nọ oni-ọmọ o re wo kẹ ọmọ riẹ. Ẹsejọhọ ohọo u bi kpe ọmọ na hayo oware ofa jọ o be kẹe uye. Fiki ororokẹ hayo ọdawẹ nọ oni na o wo kẹ ọmọ na, oma o te wọe re o ru ẹgwọlọ ọmọ na kẹe. Oghẹrẹ ẹwo otiọye na Jihova o wo kẹ enọ ọ be riohrọ.
5. Ẹvẹ Jihova o ro dhesẹ inọ ‘ọ dafia evaọ ohrọ” kẹ emọ Izrẹl?
5 U fo re a wo ọdawẹ kẹ ohwo nọ ọ rrọ ẹbẹbẹ, rekọ o rẹ mai woma re a ru oware jọ ro fi obọ họ kẹ ohwo na. Roro kpahe oware nọ Jihova o ru okenọ idibo riẹ a jọ igbo evaọ obọ Ijipti oware wọhọ ikpe 3,500 nọ e vrẹ. Ọ ta kẹ Mosis nọ: “Mẹ ruerẹ uye ahwo mẹ nọ a rọ evaọ Ijipti, me te je yo oviẹ rai fiki ahwo nọ a bi su ai; mẹ riẹ uye rai, Mẹ jẹ ze otọ re me ti siwi ai no obọ ahwo Ijipti, re mẹ rehọ ae no otọ oyena kpobọ otọ okẹkẹe uwoma na, otọ nọ ame-ivie gbe ọnyọ i je bi suẹ.” (Ọnyano 3:7, 8) Oware wọhọ ikpe 500 nọ o siwi emọ Izrẹl no Ijipti ze no, Jihova ọ tẹ kareghẹhọ ai nọ: “Mẹ rehọ Izrẹl no evaọ Ijipti ze, me te siwi owhai no obọ ahwo Ijipti gbe abọ uvie kpobi nọ u je kienyẹ owhai.” (1 Samuẹle 10:18) Fikinọ a nya siọ izi ikiẹrẹe Ọghẹnẹ ba, ẹsibuobu uye o bẹ emọ Izrẹl. Ghele na, ohrọ rai o re Jihova o te siwi ai unuẹse buobu. (Ibruoziẹ 2:11-16; 2 Iruẹru-Ivie 36:15) Onana u dhesẹ oware nọ Ọghẹnẹ oyoyou na o re ru kẹ iwhrori, enọ e rrọ ọza, hayo ẹbẹbẹ. Ẹhẹ, Jihova ‘ọ dafia evaọ ohrọ.’—Ahwo Ẹfẹsọs 2:4
6. Ẹvẹ Jesu Kristi ọ rọ raro kele Ọsẹ riẹ evaọ edhesẹ ohrọ?
6 Okenọ Jesu Kristi ọ jọ otọakpọ, ọ raro kele Ọsẹ riẹ gbagba evaọ edhesẹ ohrọ. Eme Jesu o ru okenọ ezae ituaro ivẹ a lẹe nọ: “Ọmọ Devidi, ohrọ mai o re owhẹ”? A jẹ lẹ Jesu inọ ọ rehọ edhere igbunu rovie aro rai. Jesu o ru ere, rekọ o ru oware igbunu nana kpimẹ kpimẹ ababọ ọdawẹ hẹ. Ebaibol e ta nọ: “Ohrọ o tẹ re Jesu, ọ tẹ rọ abọ te aro rai, a tẹ nwane ruẹ ude.” (Matiu 20:30-34) Ohrọ o wọ Jesu ru iruo igbunu buobu ro siwi enọ i tuaro, enọ idhivẹri i je kpokpo, emoti, jẹ wha ufuoma se esẹgbini erọ emọ nọ ẹyao ọ jẹ lahiẹ.—Matiu 9:27; 15:22; 17:15; Mak 5:18, 19; Luk 17:12, 13.
7. Eme oriruo Jihova Ọghẹnẹ gbe Ọmọ riẹ o wuhrẹ omai kpahe ohrọ?
7 Oriruo Jihova Ọghẹnẹ gbe Jesu Kristi i dhesẹ nọ ohrọ u wo abava—ororokẹ, hayo ọdawẹ nọ a re wo kẹ enọ uye o be bẹ gbe owojẹ nọ a re ro fi obọ họ kẹ ai re a wo ufuoma. Re a dhesẹ ohrọ o gwọlọ eware ivẹ nana. A mae jọ Ikereakere na rehọ ohrọ ta ẹme kpahe oware uwoma nọ a re ru kẹ ohwo nọ ọ gwọlọ obufihọ. Kọ ẹvẹ a re dhesẹ ohrọ evaọ ẹdhoguo? Kọ o sai je dhesẹ re a siọ oware nọ u fo ba eruo, wọhọ uye nọ a rẹ seba ẹrọkẹ ọnọ o ruthọ?
Ohrọ-Oriọ Kẹ Enọ E Raha Uzi
8, 9. Fikieme a jẹ re Devidi ohrọ nọ ọ raha uzi kugbe Batshẹba no?
8 Roro kpahe oware nọ o via okenọ Netan ọruẹaro na ọ nyae ta kẹ Devidi Ovie na kpahe ẹnwae nọ o lele Batshẹba bru. Uzioraha na o da Devidi, ọ tẹ lẹ nọ: “Ọghẹnẹ, reohrọ mẹ, epanọ eva iwoma ra e rọ, epanọ ehrọ ibuobu ra e rọ; rehọ ere si iruthọ mẹ kpobi no. Fa imuemu mẹ no, re who ru omẹ fo u no izieraha mẹ. Keme mẹ riẹ iruthọ mẹ, jegbe uzioraha mẹ o rọ aro mẹ ẹsikpobi. Whẹ ọvo họ ọnọ me ghine ru thọ, je ru umuomu onana eva aro ra.”—Olezi 51:1-4.
9 Oware nọ o via na o da Devidi te ẹzi. Jihova ọ rehọ uzioraha na vrẹ riẹ ọ gbẹ kẹe avọ Batshẹba uye nọ u te uzi nọ a thọ na ha. A te lele Uzi Mosis, o hae gwọlọ nọ a re kpe Devidi avọ Batshẹba no. (Iziewariẹ 22:22) Dede nọ a vabọ no iye kpobi nọ i no uzioraha rai ze he, a kpe rai hi. (2 Samuẹle 12:13) Ohrọ-oriọ Ọghẹnẹ u kugbe erọvrẹ uzioraha. Dede na, ọ rẹ siọ uye nọ u fo ba ẹrọkẹ hẹ.
10. Dede nọ Jihova o re guẹdhọ avọ ohrọ-oriọ, fikieme onana o gbẹ k’omai udu raha uzi hi?
10 Nọ “umuomu orọ fiki omọvo [Adamu] vaha ruọ akpọ” na, ahwo-akpọ kpobi a fo uwhu keme “uwhu họ osa eware uyoma.” (Ahwo Rom 5:12; 6:23) Eva e rẹ were omai gaga inọ Jihova ọ rẹ riohrọ nọ o te bi bruoziẹ! Rekọ, ma re keke aro fihọ raha uzi hi fikinọ Ọghẹnẹ o wo ohrọ-oriọ. Iziewariẹ 32:4 o ta nọ: “Idhere [Jihova] kpobi i re wowoma.” Ọghẹnẹ ọ rẹ rọ ohrọ-oriọ rọ raha ute ogbagba ọrọ uvi-ẹdhoguo riẹ hẹ.
11. Ẹvẹ Jihova o ro bru uvi-oziẹ evaọ oghẹrẹ nọ o guẹdhọ Devidi evaọ uzioraha riẹ kugbe Batshẹba?
11 Re a sai rri Devidi avọ Batshẹba aro evaọ oziẹobro uwhu nọ a rẹriẹ ovao ku na, a rẹ kake rọ uzioraha rai na rọ vrẹ rai. Ibruoziẹ Izrẹl a wo udu nọ a rẹ rọ rehọ izieraha vrẹ hẹ. O hae jọnọ a kẹ ai uvẹ inọ a guẹdhọ na, oziẹ uwhu a hai bru kpe ai. Ere uzi o ta. Rekọ, fiki ọvọ nọ ọ re kugbe Devidi, Jihova ọ tẹ jẹ gwọlọ sọ ẹjiroro jọ ọ riẹ nọ ọ jẹ sae rọ uzioraha Devidi na vrẹ riẹ. (2 Samuẹle 7:12-16) Oyejabọ nọ Jihova Ọghẹnẹ, “obruoziẹ akpọ na,” ọnọ ọ “riẹ iroro ohwo,” ọ rọ jiroro nọ ọyomariẹ ọvo o re bruoziẹ na. (Emuhọ 18:25; 1 Iruẹru-Ivie 29:17) Ọghẹnẹ ọ kiẹ eva Devidi riwi ziezi, ruẹ nọ o kurẹriẹ no eva riẹ kpobi ze, fikiere ọ tẹ rọ vrẹ riẹ.
12. Ẹvẹ ahwo-akpọ uzioraha a sai ro wo erere no ohrọ Ọghẹnẹ ze?
12 Ohrọ nọ Jihova ọ re omai nọ o ro ru ei lọhọ re a ta omai no obrukpe uzioraha nọ ma reuku riẹ o rọwo kugbe uvi-oziẹ riẹ. Re ọ sai ru erọvrẹ uzioraha lọhọ ababọ ẹdhọ nọ a vẹtu, Jihova ọ rehọ Ọmọ riẹ, Jesu Kristi, rọ k’omai wọhọ idhe ẹtanigbo—odhesẹvia ohrọ-oriọ nọ o mae rro. (Matiu 20:28; Ahwo Rom 6:22, 23) Re ma sai wo erere no ohrọ Ọghẹnẹ ze, onọ o rẹ sai siwi omai no uye uzioraha nọ ma reuku riẹ, ma re ‘fi ẹrọwọ họ Ọmọ na’ hrọ.—Jọn 3:16, 36.
Ọghẹnẹ Ohrọ-Oriọ gbe Uvi-Oziẹ
13, 14. Kọ ohrọ nọ Ọghẹnẹ o wo u re fi obọ họ kẹe lọhọ obọ nọ o te bi guẹdhọ? Ru ẹme na vẹ.
13 Dede nọ Jihova ọ be rehọ ohrọ-oriọ riẹ rọ raha uvi-ẹdhoguo riẹ hẹ, kọ ohrọ o be rọ oghẹrẹ jọ kpomahọ uvi-ẹdhoguo riẹ? Kọ ma rẹ sae ta nnọ ogbẹrọ ohrọ riẹ hẹ, ọ hai bru oziẹ kekeke? Ijo, o rẹ via ha.
14 Jihova ọ rehọ ẹkwoma Hosia ọruẹaro na ta kẹ emọ Izrẹl nọ: “Mẹ rẹte rehọ owhẹ kẹ oma mẹ bẹdẹ bẹdẹ; mẹ rẹte rehọ owhẹ kẹ oma mẹ eva [ẹrẹreokie] eva uzẹme eva uyoyou ulogbo gbe eva ohrọ.” (Hosia 2:19) Eme nana i dhesẹ vevẹ inọ oghẹrẹ nọ Jihova o bi ro dhesẹ ohrọ riẹ o rọwo kugbe ekwakwa-aghae riẹ nọ i kiọkọ wọhọ uvi-oziẹ. Jihova yọ “Ọghẹnẹ nọ ọ vọ avọ ohrọ gbe aruoriwo, . . . ọ rẹ rehọ eyoma gbe iruthọ gbe uzioraha rọ vrẹ, yọ dede o re voro imuemu no ho.” (Ọnyano 34:6, 7) Jihova yọ Ọghẹnẹ ohrọ gbe uvi-oziẹ. Ebaibol e ta kpahe iẹe nọ: “Utho na, iruo riẹ i kiete, keme idhere riẹ kpobi i re wowoma.” (Iziewariẹ 32:4) Uvi-oziẹ Ọghẹnẹ o rrọ gbagba wọhọ epanọ ohrọ riẹ o rrọ gbagba na. Uvi-oziẹ gbe ohrọ Ọghẹnẹ e rrọ ẹrẹrẹ, ọjọ ọ rro vi ọjọ họ, yọ ọjọ o gwọlọ odekọ re a te dhesẹ iẹe owowa ha. Ikpoye, ekwakwa ivẹ na i re ruiruo kugbe wowoma.
15, 16. (a) Eme u dhesẹ nọ Ọghẹnẹ ọ rẹ rehọ evega bruoziẹ hẹ? (b) Eme o rẹ sai mu idibo Jihova ẹro okenọ ọ te raha uyerakpọ omuomu nana?
15 Jihova ọ rẹ rehọ evega bruoziẹ hẹ. Uvi-oziẹ u wuzou gaga evaọ ẹdhoguo, yọ enwene ẹsikpobi o rẹ gwọlọ nọ a rọ uye kẹ irumuomu nọ e reabe. Rekọ, uvi-ẹdhoguo Ọghẹnẹ o rẹ jẹ wha esiwo se enọ i ru oware ezi. Wọhọ oriruo, okenọ a raha irumuomu nọ e jọ ikpewho Sodọm avọ Gomora, a siwi Lọt avọ emetẹ ivẹ riẹ.—Emuhọ 19:12-26.
16 O rẹ sai mu omai ẹro inọ okenọ Jihova ọ te raha uyerakpọ omuomu nana, “otu obuobu” nọ e be gọ Ọghẹnẹ nọ a “fọrọ iwu rai no a tẹ rehọ azẹ Omogodẹ ru ai founo” a rẹ te zọ. Ẹhẹ, a ti ‘no uye ulogbo na ze.’—Eviavia 7:9-14.
Fikieme Ma Je Dhesẹ Ohrọ?
17. Eme họ ugogo ẹjiroro nọ o rẹ lẹliẹ omai dhesẹ ohrọ?
17 Oriruo Jihova gbe Jesu Kristi o wuhrẹ omai oware nọ uvi ohrọ u dhesẹ. Nọ o jẹ fodẹ ugogo oware nọ u ro fo nnọ ma dhesẹ ohrọ, Itẹ 19:17 o ta nọ: “Ohwo nọ o fiobọhọ kẹ iyogbere yọ ỌNOWO na o momo kẹ, ọ rẹte hwa e osa iruo riẹ.” O rẹ were Jihova nọ ma tẹ be raro kele iei avọ Ọmọ riẹ dhesẹ ohrọ evaọ oghẹrẹ nọ ma bi yeri kugbe ohwohwo. (1 Ahwo Kọrint 11:1) Onana o rẹ jẹ tudu họ amọfa awọ dhesẹ ohrọ, keme epanọ whọ be riohrọ ahwo te ere a rẹ riohrọ ra re.—Luk 6:38.
18. Fikieme ma jẹ daoma dhesẹ ohrọ?
18 Ohrọ yọ ọwhẹgbe iruemu ezi buobu. U kugbe aruoriwo, uyoyou, ọghọruo, gbe ewoma. Ororokẹ hayo ọdawẹ họ oware nọ o rẹ wọ ohwo dhesẹ ohrọ-oriọ. Dede nọ ohrọ-oriọ Ọghẹnẹ u re ru ẹdhoguo riẹ lọhọ họ, Jihova ọ rẹ kaki muofu hu, ọ kẹ irumuomu uvẹ ziezi re a kurẹriẹ. (2 Pita 3:9, 10) Fikiere ohrọ u wo obọ kugbe odiri gbe ithihakọ. Wọhọ ọwhẹgbe iruemu ezi buobu—kugbe abọ sa-sa ọrọ ubi ẹzi Ọghẹnẹ—ohrọ u re fi obọ họ kẹ ohwo wo iruemu ezi nana kpobi. (Ahwo Galesha 5:22, 23) Who rri epanọ u wuzou te re ma daoma dhesẹ ohrọ!
‘Eva E Were Ahwo nọ A Wo Ohrọ’
19, 20. Edhere vẹ ohrọ o rọ ruọ uzou vi ẹdhoguo?
19 Jemis olele na ọ ta kẹ omai oware nọ ma je wo ohrọ wọhọ obọdẹ okwakwa evaọ uzuazọ mai. O kere nọ: “Ohrọ oriọ o ruọ uzou vi oziẹ-obro.” (Jemis 2:13b) Jemis ọ jẹ t’ẹme kpahe ohrọ nọ odibo Jihova o re dhesẹ kẹ amọfa. O ruọ uzou vi oziẹobro keme nọ u te te okenọ ohwo o ti ro gu “ẹkẹunu riẹ kẹ Ọghẹnẹ” no, Jihova o ti roro kpahe epanọ ohwo ọ riohrọ amọfa te ọ vẹ te rehọ fiki idhe ẹtanigbo Ọmọ riẹ rọ vrẹ ohwo na. (Ahwo Rom 14:12) Ababọ avro, ẹjiroro jọ nọ a rọ riohrọ Devidi evaọ uzioraha riẹ kugbe Batshẹba họ fikinọ ọ jọ ohwo nọ ọ vọ avọ ohrọ. (1 Samuẹle 24:4-7) Evaọ abọdekọ riẹ, “ohwo nọ ọ rọ ababọ ohrọ oriọ, a rẹ sae te re ohrọ riẹ eva oziẹ-obro na ha.” (Jemis 2:13a) Oyejabọ nọ a rọ fodẹ “enọ e kare ohrọ oriọ” kugbe usu ahwo nọ Ọghẹnẹ o rri wọhọ nọ “a fo uwhu”!—Ahwo Rom 1:31, 32.
20 Evaọ ovuẹ nọ ọ jọ obọ ugbehru kẹ, Jesu ọ ta nọ: “Ahwo nọ a wo ohrọ eva e were ae, keme a re ti wo ohrọ oriọ.” (Matiu 5:7) Onana u dhesẹ inọ enọ e be gwọlọ ohrọ-oriọ Ọghẹnẹ ae omarai a re wo ohrọ-oriọ. A te jọ uzoẹme nọ o rọ obaro na ta kpahe epanọ ma re ro dhesẹ ohrọ kẹdẹ kẹdẹ evaọ uzuazọ mai.
Eme Who Wuhrẹ?
• Eme họ ohrọ?
• Idhere vẹ a re ro dhesẹ ohrọ?
• Ẹvẹ Jihova ọ rọ rrọ Ọghẹnẹ ohrọ-oriọ gbe uvi-oziẹ?
• Fikieme ma je wo ohrọ?
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 3]
Ọdawẹ Jihova kẹ enọ e rọ ẹbẹbẹ o wọhọ ọdawẹ nọ oni o re wo kẹ ọmọ unuevie riẹ
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 5]
Eme ma wuhrẹ kpahe ohrọ ro no iruo igbenu Jesu ze?
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 6]
Kọ Jihova ọ rehọ ohrọ nọ o dhesẹ kẹ Devidi raha uvi-ẹdhoguo riẹ?
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 7]
Ohrọ-oriọ Ọghẹnẹ kẹ ahwo-akpọ uzioraha o rọwo kugbe uvi-ẹdhoguo riẹ