Uzou 11
‘Hae Kake Gwọlọ Uvie Na’
1. (a) Fikieme Jesu ọ rọ ta anwọ ikpe 1,900 nọ e vrẹ no nọ ma kake gwọlọ Uvie na? (b) Didi enọ ma rẹ nọ oma mai?
BU VIỌ ikpe 1,900 nọ e vrẹ no, evaọ ovuẹ nọ ọ jọ obọ Galili vuẹ, Jesu ọ tẹ ta kẹ ahwo nọ i je yo ẹme riẹ nọ: “Rekọ wha kake gwọlọ uvie riẹ gbe ẹrẹreokie riẹ.” Rekọ fikieme? Kọ oke nọ a te rọ rehọ Kristi mu ovie o gbẹ rọ ikpe egba buobu eva obaro? Ẹhẹ. Rekọ ẹkwoma Uvie Mesaya yena a te rọ kpare odẹ ofuafo Jihova kpehru jegbe ẹjiroro ologbo riẹ kpahọ otọakpọ na nọ o je ti wo orugba. Ohwo kpobi nọ o ghine wo ovuhumuo oghẹrẹ nọ onana u wuzou te, ọ rẹ rehọ Uvie na karo evaọ uzuazọ riẹ. Oyena o jọ uzẹme evaọ ikpe udhusoi ọsosuọ yọ o ghinẹ rọ ere re enẹna nọ Uvie na u mu esuo họ no na. Kọ edhere uzuazọ ra o bi dhesẹ nọ whọ be kake gwọlọ Uvie Ọghẹnẹ?—Mat. 6:33.
2. Eme họ eware nọ ahwo kpobi a bi le gaga?
2 Ahwo kpobi a be mae wo isiuru kpahọ eware efa. A bi le efe jegbe emuẹgọ, emuore gbe ekwakwa eyero akpọ efa gbe omawere nọ ugho o rẹ sae dẹ. (Mat. 6:31, 32) Edhere uzuazọ rai u dhesẹ nọ iruo kpahọ omobọ rai gbe isiuru o gba rae họ. Evaọ izuazọ rai, a fi Ọghẹnẹ họ oria avivẹ—otẹrọnọ a tubẹ rọwo iẹe dede.
3. (a) Didi oghẹrẹ efe Jesu ọ t’udu họ ilele riẹ awọ nọ a gwọlọ, kọ fikieme? (b) Fikieme u gbe fo re ma ruawa vrẹ ẹta kpahe ekwakwa efe he?
3 Rekọ rọ kẹ ilele riẹ Jesu ọ kẹ ohrẹ nọ: “Wha kọ okọ akpọ na kẹ oma rai hi,” keme ekwakwa eyena ọvuọvo ọ rẹ jọ bẹdẹ hẹ. Ọ tẹ ta nọ: “Rekọ kọ okọ obọ odhiwu kẹ oma rai,” ẹkwoma ẹgọ Jihova. Ọ ta kẹ ilele riẹ nọ a ru ẹro rai ‘lọlọhọ,’ re a rẹriẹ ovao rai ku oware ovo, eruo oreva Ọghẹnẹ. Ọ ta kẹ ai nọ: “Whọ sai ru iruo kẹ Ọghẹnẹ gbe efe he.” Kọ ẹvẹ kpahọ ẹgwọlọ eware iwo—emu, iwu gbe uwou nọ a rẹ rria? Jesu ọ kẹ ohrẹ nọ: “Wha ruawa uzuazọ rai hi.” O te si iroro rai kpohọ evra—Ọghẹnẹ ọ be ko ai. Ọ t’udu họ ilele riẹ awọ nọ a wuhrẹ no idodo na ze—Ọghẹnẹ ọ gọ rai ẹgọ kpatiẹ. Kọ idibo iwareghẹ Jihova e gbẹ ghare vi enana? Jesu ọ tẹ ta nọ: “Rekọ wha kake gwọlọ uvie riẹ gbe ẹrẹreokie riẹ, eware enana [enọ e rọ oja] kpobi a reti fi ai họ kẹ owhai.” (Mat. 6:19-34) Kọ whọ rọwo oyena? Kọ iruemu ra i bi dhesẹ iẹe?
Whọ Kẹ Uvẹ re Uzẹme Uvie na u Whu Nowhẹ Oma Ha
4. Ohwo ọ tẹ nwane rehọ oma riẹ kẹ ekwakwa efe ga hrọ, eme o rẹ sai ku ei họ? Kẹ oriruo.
4 Otẹrọnọ ohwo ọ be ruawa ekwakwa efe ga hrọ, iyẹrẹ nọ i re noi ze e rẹ sae jọ yoyoma. Dede nọ o bi dhesẹ nọ o wo isiuru fihọ Uvie na, otẹrọnọ o bi fi eware efa họ oria ọsosuọ evaọ udu riẹ, uzẹme Uvie na o rẹ sai whu noi oma no. (Mat. 13:18, 19, 22) Wọhọ oriruo, evaọ ẹdẹjọ osu ọmaha jọ nọ ọ rọ ọdafe ọ tẹ nọ Jesu, “Eme me re ruẹ re mẹ reuku uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ?” Ẹme nọ ọ kpahe fihọ uyo nọ Jesu ọ kẹ riẹ u dhesẹ nọ o bi yeri emamọ uzuazọ je bi ru amọfa ziezi re. Rekọ ọ nwane rehọ oma kẹ ekwakwa eyero akpọ riẹ na ga hrọ. Ọ gwọlọ si obọ no ai re ọ ruẹse jọ olele i Kristi hi. Fikiere o te gbabọ kẹ uvẹ nọ o hae ti su ei kpohọ osu kugbe i Kristi evaọ Uvie obọ odhiwu. Wọhọ epanọ Jesu ọ ta evaọ oke yena: “Ẹvẹ o rẹ bẹ te re enọ i fe e ruọ uvie Ọghẹnẹ!”—Mak 10:17-23.
5. (a) Kugbe eware vẹ Pọl ọ t’udu riẹ họ Timoti nọ e dae ẹro, kọ fikieme? (b) Ẹvẹ Setan ọ be rọ rehọ “uyoyou kpahe igho” ruiruo wọhọ agbefẹ ọraha?
5 Nọ ovrẹ ikpe jọ no, Pọl ukọ na o te kere se Timoti, ọnọ ọ jọ obọ Ẹfẹsọs evaọ oke yena, ẹwho eki-ọthuọ nọ o fe gaga. Ọ kareghẹ họ iẹe nọ: “Keme ma wha oware ovo ze eva akpọ na ha; jẹ ruọ epọvona re ma sae wha oware ovo noi hi; rekọ otẹrọnọ ma wo emuore gbe emuẹgọ jọ enana e da omai ẹro.” Iruo ru re ma ruẹse i wo “emuore gbe emuẹgọ” k’oma mai gbe uviuwou mai u re ziezi. Rekọ Pọl ọ vẹvẹ unu nọ: “Ahwo nọ a re siuru efe a re kie ruọ ẹdawọ, je kie ẹta, je kie ruọ urusio eware igheghẹ avọ oma-onwa buobu nọ i re suẹ ahwo ruọ ekie gbe ẹraha.” Setan ọ vọ avọ ẹghẹ. Oke ọsosuọ, ọ rẹ lẹliẹ ohwo họ evaọ idhere esese. Ẹsibuobu ọyawọ ologbo o re lele onana—ẹsejọ ẹkpare kpehru evaọ iruo nọ ugho riẹ o mai bu rekọ nọ o rẹ gwọlọ oke nọ who fihọ kẹ eware ẹzi vẹre. Ma gbẹ sẹro oma mai hi, “uyoyou kpahe igho” o rẹ sae lẹliẹ isiuru Uvie nọ u wuzou gaga na whu no omai oma. Wọhọ epanọ Pọl o fi rie họ, “Fiki ẹgwọlagwọlọ [ọrọ igho] oye o lẹliẹ otu jọ vru siọ orọwọ na ba a jẹ rehọ inwe buobu duwu eva rai.”—1 Tim. 6:7-10.
6. (a) Re ma whaha agbefẹ o kie ro, eme ma re ru hrọ? (b) Kọ oyena o ghinẹ rọ oware areghẹ epanọ eyero akpọ na ọ rọ nẹnẹ na?
6 Avọ uvi uyoyou kẹ inievo Ileleikristi riẹ, Pọl ọ tẹ ta kẹ Timoti nọ: “Kiukeku enana kpobi,” jegbe, “Họre uvi ohọre orọwọ na.” (1 Tim. 6:11, 12) O gwọlọ omodawọ gaga otẹrọnọ ma rẹ whaha ekie lele edhere ekwakwa uzuazọ nọ e wariẹ omai họ na. Rekọ ma tẹ be daoma mai nya lele ẹrọwọ nọ ma wo na, Jihova ọ rẹ sae gbabọ k’omai vievie he. Makinọ eware e be ghare gbe odubẹ iruo e dafia na, u ti mu ei ẹro nnọ ma wo eware nọ ma ghinẹ gwọlọ.—Hib. 13:5, 6.
Ilele Ọsosuọ A Fi Oriruo Họ Otọ
7. Okenọ Jesu o vi ikọ na nyae ta usiuwoma evaọ Izrẹl, didi ehrẹ ọ kẹ rai, kọ fikieme enana i je fo?
7 Nọ Jesu ọ kẹ ikọ riẹ uwuhrẹ nọ u fo no o te vi ai ruọ evaọ Izrẹl re a ta usiuwoma na. “Uvie odhiwu o kẹle ino.” Ẹvẹ ovuẹ oyena u mu urirẹ te! Jesu Kristi, Ovie Mesaya na, ọ jọ udevie rai. Nọ ikọ na a jẹ rehọ oma rai kpobi kẹ iruo Ọghẹnẹ na, Jesu ọ tẹ ta kẹ ai nọ a wo udu nnọ Ọghẹnẹ ọ te sẹro rai. Fikiere ọ tẹ ta nọ: ‘Wha wha oware ovo kpo erẹ rai hi, wha wha ọkpọ họ, hayo ẹkpa emuore he, hayo ebrẹdi hi, hayo igho ho, wha rehọ iwu ivẹ hẹ. Jegbọ kuwou kuwou nọ wha ruọ eva, wha jọ etẹe, etẹe wha re no vrẹ.’ (Mat. 10:5-10; Luk 9:1-6; 10:4-7) Jihova ọ te ruẹ nọ a ti wo ẹgwọlọ rai ẹkwoma ibe Ahwo Izrẹl rai, udevie enọ erara ghọ o jẹ rọ uruemu.
8. (a) Fikieme Jesu ọ jẹ kẹ eghẹrẹ ehrẹ efa taure o te ti whu? (b) Ghele na, eme o gbẹ te jọ oware ọsosuọ evaọ izuazọ rai?
8 Uwhremuna, taure o te ti whu, Jesu ọ tẹ jẹ ikọ riẹ riẹ uzẹme na nnọ a bi ti ru iruo evaọ oghẹrẹ eyero sasa. Fikiọ ọwọsuọ no obọ isu na ze, uruemu ọghọ oruo o te gbẹ nwane ga tọ ere evaọ Izrẹl he. Ofariẹ, a be te rehọ ovuẹ Uvie na kpohọ ekuotọ Egedhọ. Enẹna, a rẹ te wha “egbe” jegbe ‘ẹkpa emuore.’ Ghele na, a rẹ gbẹ kake gwọlọ Uvie Jihova gbe ẹrẹreokie riẹ, avọ udu nnọ Ọghẹnẹ ọ te ghale omodawọ rai nọ a te rọ gwọlọ emuore gbe emuẹgọ.—Luk 22:35-37.
9. (a) Ẹvẹ Pọl o ro fi Uvie na họ oria ọsosuọ? (b) Ẹvẹ a jẹ rọ rẹro te ekwakwa iwo riẹ? (c) Didi ohrẹ ọ kẹ amọfa kpahọ eme enana?
9 Pọl ukọ na ọ kẹ uvi oriruo oghẹrẹ nọ a re fi ohrẹ Jesu na họ iruo. Pọl ọ bọ uzuazọ riẹ wariẹ odibọgba na họ. (Iruẹru 20:24, 25) Okenọ o kpohọ oria usiuwoma ota ọ jẹ sẹro ẹgwọlọ ekwakwa iwo riẹ ẹkwoma ọ iwou-udhu nọ o je ru. O je rẹro nọ amọfa a sẹro riẹ hẹ. (Iruẹru 18:1-4; 1 Tẹs. 2:9; 1 Kọr. 9:18) Ghele na ọ jẹ hae rehọ uyere dede ọghọ gbe ekẹ mi amọfa okenọ a bi dhesẹ uyoyou gbe ovuhumuo rai evaọ edhere ọnana. (Iruẹru 16:15, 34; Fil. 4:15-17) Ọ t’udu họ ezae gbe eyae Ileleikristi awọ nọ a gbabọ kẹ owha-iruo uviuwou rai re a ruẹse kpohọ usiuwoma ota ha, rekọ ukpoye a kru ewha-iruo sasa rai evaọ edhere ẹrẹrẹe. Ọ hrẹ rai nọ a rehọ abọ rai ro ruiruo, re a you iviuwou rai je wo ororokẹ evaọ ẹghale kugbe amọfa. (Ẹf. 4:28; 2 Tẹs. 3:7-12; Tait. 2:3-5) Ọ kpakpa e rai re a fi eva rai họ, orọnọ evaọ ekwakwa eyero akpọ họ, rekọ evaọ Ọghẹnẹ re a jẹ rehọ izuazọ rai ruiruo evaọ edhere nọ u re dhesẹ nọ a ghine wo otoriẹ kpahọ eware nọ e mae wuzou evaọ uzuazọ. Nya lele uwuhrẹ Jesu, oyena u te dhesẹ nọ a rẹ kake gwọlọ Uvie Ọghẹnẹ gbe ẹrẹreokie riẹ.—Fil. 1:9-11.
Fi Uvie na Họ Oware Ọsosuọ Evaọ Uzuazọ Ra
10. (a) Eme u dhesẹ re a ‘kake gwọlọ Uvie na’? (b) Rekọ eme a re gbabọ kẹ hẹ?
10 Ẹvẹ ma be ghale usiuwoma Uvie na kugbe amọfa te? Oyena o rehọ oma hwa epanọ uvẹ mai o rọ, jegbe maero, oghẹrẹ nọ ovuhumuo mai o diwi te. Wo họ iroro nọ orọnikọ Jesu ọ ta nọ, ‘Gwọlọ Uvie na evaọ okenọ who wo oware ofa nọ who re ru ha ha.’ Hayo kọ ọ ta nọ, ‘Whọ tẹ be sae ta ẹme kpahọ Uvie na ẹsejọ ọvo, yọ ẹme na kpobi o re no ho.’ Hayo kọ ọ ta nọ, ‘Kaki wo ọwhọ kẹ isiuru Uvie na; rekọ otẹrọnọ eyero ọkpokpọ na ọ gbẹ be kake nyaze he, whọ vẹ gwọlọ oware jọ hai ru evaọ iruo Ọghẹnẹ rekọ whọ vẹ rria wọhọ ahwo edekọ.’ Ẹriẹ vevẹ epanọ Uvie na u wuzou te, o te dhesẹ ẹgwọlọ Ọsẹ riẹ kpahe ẹme na, ta nọ: “Wha kake gwọlọ uvie riẹ.” Hayo, wọhọ epanọ Matiu ukọ na o kere i rie: “Wha kake gwọlọ uvie riẹ gbe ẹrẹreokie riẹ.” (Luk 12:31; Mat. 6:33) Dede nọ ibuobu mai a rueriẹ wọhọ oware nọ u wuzou re ma ru oghẹrẹ iruo jọ re ma rẹro te ẹgwọlọ iwo oma mai gbe erọ iviuwou mai, otẹrọnọ ma ghine wo ẹrọwọ, izuazọ mai e rẹ dhẹ wariẹ iruo nọ Ọghẹnẹ ọ k’omai nọ u wo obọ kugbe Uvie riẹ. Eva oke ovo na re ma re gbabọ kẹ ohwa-iruo uviuwou mai hi.—1 Tim. 5:8; Itẹ 29:15.
11. (a) Ẹvẹ Jesu o dhesẹ uzẹme na nnọ orọnọ ahwo kpobi a ti ru epavo na evaọ iruo ovuẹ Uvie na ha? (b) Didi eware e jẹhọ onana?
11 Ibuobu mai jọ a rẹ sae raha oke viọ amọfa evaọ iruo odibọgba na. Rekọ evaọ ohare riẹ kpahọ oghẹrẹ etọ sasa, Jesu ọ ta nọ enọ udu rai e wọhọ emamọ otọ e rẹ te mọ ibi. Ẹvẹ a te mọ ai te? Uvẹ omomọvo orọ oghoghẹrẹ. Ẹkpako, eyero oma gbe ewha-iruo uviuwou, aikpobi yọ eware jọ. Rekọ nọ uvi ovuhumuo o tẹ riẹ, ma rẹ sai ru eware buobu.—Mat. 13:19, 23.
12. Didi emamọ ute ẹzi a mae t’udu họ emaha na nọ a roro kpahe?
12 U re ziezi ma wo ute nọ u re fiobọhọ k’omai ru ẹkabọ mai kẹre evaọ iruo odibọgba Uvie na. Izoge na a re roro kpahe uvi oriruo ọwhọ nọ ọmoha Oleleikristi Timoti o fi họ otọ. (Fil. 2:19-22) Eme o re gbe woma vi re a ruọ iruo odibọgba oke kpobi nọ a te no isukulu rai no? Ekpako na, e rẹ sai wo erere re ẹkwoma ute ẹzi nọ a re fihọ.
13. (a) Ono ọ rẹ ta oware nọ whọ rẹ sai ru evaọ iruo Uvie na? (b) Ma tẹ ghinẹ kake gwọlọ Uvie na, eme onana o rọ imuẹro riẹ?
13 Ukpenọ ma fo enọ ma roro nọ e rẹ sai ru viere, jọ ẹrọwọ o w’omai re ma ruiruo kẹ ẹnyaharo omobọ mai re ma sae gọ Ọghẹnẹ te epanọ uvẹ mai u te kpobi. (Rom 14:10-12; Gal. 6:4) Wọhọ epanọ a dhesẹ i rie evaọ oma Job, Setan ọ ta nọ ekwakwa eyero akpọ mai, omosasọ gbe evawere mai ọvo o r’omai oja, jegbe nọ ẹjiroro mọvuọria ma be rọ gọ Ọghẹnẹ. Rekọ otẹrọnọ ma ghinẹ kake gwọlọ Uvie na, ma bi wo abọ evaọ edhesẹ nọ Ẹdhọ yọ ọtọrue ologbo nọ ọ ghinẹ rọ na. Ma be kẹ imuẹro nọ oware ọsosuọ evaọ izuazọ mai o rọnọ ekwakwa eyero akpọ hayo omosasọ mai hi rekọ iruo Ọghẹnẹ. Evaọ ẹmeunu gbe uruemu ma dhesẹ uyoyou udidi mai kẹ Jihova, uketha omarokpotọ mai kẹ esuo riẹ gbe uyoyou mai kẹ erivẹ mai.—Itẹ 27:11; Job 1:9-11; 2:4, 5.
14. (a) Fikieme oma ọruẹrẹfihọ iruo usiuwoma o jẹ kẹ erere? (b) Ẹvẹ Isẹri buobu a bi wo abọ rro te evaọ iruo odibọgba na, kọ fikieme?
14 Oma ọruẹrẹfihọ u re fiobọhọ k’omai ru viọ onọ ma roro nọ ma rẹ sai ru. Jihova omariẹ o wo ‘oke nọ o fi họ’ nọ ọ rẹ rọ wha ẹjiroro riẹ haro, yọ u re fo re ma rehọ aro kele iei. (Ony. 9:5; Mak 1:15; Gal. 4:4) O tẹ lọhọ, u re woma re ma wo abọ kugbe evaọ iruo odibọgba na ẹsiẹvo hayo viere nọ ma ve fihọ koka koka. Idu buobu Isẹri Jihova wariẹ akpọ na họ a ruiruo wọhọ ekobaro ubroke no, nọ oma o be were raha euwa ivẹ hayo bu viere kẹdẹ kẹdẹ rọ ta usiuwoma nọ a tẹ ghale ai. Ejọ i bi ru onana ẹsikpobi; efa, omoke jọ evaọ ẹgbukpe. Idu efa buobu e rọ ekobaro ẹsikpobi, nọ e be rehọ, o tẹ kawo euwa esa kẹdẹ kẹdẹ bi ro whowho ovuẹ Uvie na nọ a tẹ ghale ai. Efa, i bi ruiruo ekobaro obọdẹ gbe erọ ukane usiuwoma ota, nọ e be tubẹ mae raha oke evaọ iruo Uvie na. Yọ makọ ma rọ usiuwoma hayo ma rọ ha, ma rẹ gwọlọ uvẹ nọ ma rẹ rọ ghale ẹruore Uvie na evaọ oke nọ uvẹ riẹ u rovie kpobi kugbe enọ e rẹ gaviezọ. (Wawo Jọn 4:7-15.) Mai kpobi a re roro gaga kpahọ otọ eruẹaruẹ Jesu na nnọ “a rẹ te vuẹ ovuẹ usiuwoma uvie na kẹ akpọ na kpobi, re o jọ isẹi kẹ erẹwho akpọ na kpobi; kẹsena urere u te zi te.” Ẹgwọlọ mai o rẹ jọ re ma wo abọ vọvọ evaọ iruo eyena te epanọ uvẹ mai u te kpobi.—Mat. 24:14; Ẹf. 5:15-17.
15. Kpahọ odibọgba mai, fikieme who je roro nọ ohrẹ nọ o rọ 1 Ahwo Kọrint 15:58 na ukiehọ ẹruoke?
15 Avọ okugbe, evaọ abọ otọakpọ na kpobi, makọ orẹwho nọ a be rria kpobi, Isẹri Jihova a bi wo abọ ologbo evaọ iruo nana ziezi. A rehọ otofa ohrẹ Ebaibol ọnana fihọ oma rai: “Wha dikihẹ whahwa, wha nuhẹ hẹ, kẹse kẹse wha hẹ jọ owhreze iruo Ọnowo na, nnọ wha riẹ nọ iruo rai evaọ Ọnowo na e rọ ivrẹvru hu.”—1 Kọr. 15:58.
Eme Ọkiẹkpemu
● Okenọ Jesu ọ jẹ ta nọ a kake gwọlọ Uvie na, eme o bi dhesẹ nọ a re fihọ oware avivẹ?
● Didi eriwo ma re wo kpahọ ẹruọsa kpahọ ekwakwa ẹgwọlọ iwo oma mai gbe erọ iviuwou mai? Didi obufihọ Ọghẹnẹ ọ rẹ te k’omai?
● Kọ u wo ẹhẹriẹ jọ kpahọ oghẹrẹ nọ ma bi ru bu te evaọ iruo Uvie na ma tẹ be thakpi wo amabọ jọ ọvo? Fikieme?