Ẹruore Ẹkparomatha Na—otofa Vẹ U Wo Kẹ Owhẹ?
“Who rovie abọ ra, who te bi ru ẹgwọlọ eware nọ i wo uzuazọ kpobi rọ kẹ ae.”—Olezi 145:16.
1-3. Ẹruore vẹ ahwo jọ a wo kpahe obaro? Kẹ oriruo.
CHRISTOPHER, ọmọzae ikpe izii jọ, avọ oniọvo riẹ, gbe inievo ivẹ oni rai, kugbe emọ ivẹ inievo oni rai nana a kpohọ usiuwoma ota nuwou ruọ uwou evaọ ohiohiẹ kẹle Manchester, England. Emagazini mai na, Awake!, o ta oware nọ o via. “Nọ okiuvo u te, aikpobi a tẹ wọ re a kpohọ erẹ ugheriwo eva Blackpool, abotọ ethẹ ekẹloma jọ nọ ahwo a re kpohọ kẹ arozaha omawere. Imoni 6 na kpobi a jọ usu ahwo 12 nọ a whu ẹsiẹsiẹ evaọ asidẹnte omoto nọ ọ via evaọ edhere, asidẹnte nọ iporisi a dhesẹ inọ ‘ohwo ọvuọvo ọ jọ zọ họ.’ ”
2 Aso nọ o kpemu taure asidẹnte na ọ tẹ te via, uviuwou na a kpohọ Ewuhrẹ Obe Ukoko nọ a jo wuhrẹ kpahe uwhu. Ọsẹ Christopher ọ ta nọ: “Christopher ọ jọ ọmọ nọ ọ jẹ hai roro vẹrẹ gaga.” O te je fibae nọ: “Evaọ aso yena, ọ ta ẹme vevẹ kpahe akpọ ọkpokpọ gbe ẹruore nọ o wo kpahe obaro. Kẹsena, nọ uwuhrẹ na ọ be nya haro na, Christopher ọ tẹ nwane ta nọ: ‘Oware jọ nọ o rrọ erere kẹ Isẹri Jihova họ, dede nọ uwhu o rẹ da, ma riẹ nọ ma te wariẹ ruẹ ohwohwo ẹdẹjọ eva otọakpọ.’ Ohwo ọvuọvo nọ ọ jọ ewuhrẹ ẹdẹ yena evaọ usu mai ọ riẹ hẹ inọ eme eyena e te thọrọ omai ẹro ho.”a
3 Ikpe jọ nọ i kpemu, evaọ 1940, Franz omọvo Isẹri Jihova, nọ ọ rrọ ohwo Austria, ọ riẹ nọ a bi ti bru rie uzou no fikinọ ọ se nọ o re ru Jihova oma vo ho. Franz o kere ileta se oni riẹ no uwou-odi Berlin ze inọ: “Rono oware nọ mẹ riẹ ze, mẹ hae rọwo nọ me re kpohọ ẹmo, mẹ hae te thọ uzi nọ u fo obrukpe uwhu. Oyena o hẹ te jọ uzioraha ulogbo kẹ omẹ. Me hae ti wo ẹkparomatha ha. . . . Oni ọghaghae gbe inievo mẹ, whaọ nẹnẹ na a bruoziẹ uwhu kpe omẹ, yọ odẹnotha a ti kpe omẹ rekọ ozọ u mu owhai hi. Obọ Ọghẹnẹ ẹgba mẹ o no ze, wọhọ epanọ o jọ ẹsikpobi kẹ Ileleikristi uzẹme evaọ oke nọ u kpemu na. . . . Otẹrọnọ wha yọrọ ẹgbakiete rai rite uwhu, ma te wariẹ ruẹ ẹro evaọ ẹkparomatha na. . . . Wha kodẹ.”b
4. Ẹvẹ iku nọ a gbe fihọ etenẹ na e rrọ owhẹ oma, kọ eme ọfa ma be te ta ẹme kpahe na?
4 Ẹruore ẹkparomatha na o wo otofa ulogbo kẹ Christopher avọ Franz. O jọ oware nọ u mu rai ẹro. Ababọ avro, ikuigbe nana i te omai udu! Re u ru ovuhumuo nọ ma wo kẹ Jihova rro jẹ bọ ẹruore mai ga kpahe ẹkparomatha na, joma ta kpahe oware nọ ẹkparomatha na ọ te rọ jọ gbe oghẹrẹ nọ u fo nọ otoriẹ onana u re kpomahọ omai omomọvo.
Eruẹaruẹ Ẹkparomatha Otọakpọ Na
5, 6. Eme eruẹaruẹ nọ Jọn ukọ na o kere eva Eviavia 20:12, 13 u dhesẹ?
5 Evaọ eruẹaruẹ kpahe eware nọ e te via evaọ etoke Esuo Odu-Ikpe Jesu Kristi, Jọn ukọ na ọ ruẹ ahwo nọ a be kparoma ziọ otọakpọ. Jọn ọ ta nọ: “Mẹ tẹ jẹ ruẹ enọ i whu, te ekakao te ilogbo . . . Abade o te siobọno enọ i whu fihọ iẹe, uwhu avọ ẹri i te siobọnọ enọ e jọ eva rai.” (Eviavia 20:12, 13) Oghẹrẹ ohwo kpobi nọ a rrọ—te “ekakao” te “ilogbo”—ahwo kpobi nọ e rrọ evaọ Ẹri, uki ekareghẹhọ a te nya via. Ahwo nọ a whu fihọ abade a ti zihe ziọ uzuazọ eva etoke yena. Oware igbunu nana nọ o te via na yọ abọjọ ẹjiroro Jihova.
6 Kristi o te muọ esuo odu-ikpe riẹ họ no, ọ vẹ te gba Setan je gbolo iei fihọ ọgọdọ na. Setan o gbe ti su ahwo nọ a te zọ vrẹ uye ulogbo na hayo ahwo nọ a te kpare ze thọ họ evaọ etoke esuo yena keme a ti kpiri iei abọ họ. (Eviavia 20:1-3) Odu-ikpe o sae jọ oke lelehie evaọ aro ra rekọ uzẹme riẹ họ “ẹdẹ ọvo” o rrọ evaọ aro Jihova.—2 Pita 3:8.
7. Eme a ti ro gu ahwo ẹdhọ evaọ etoke Esuo Odu-Ikpe Kristi na?
7 Wọhọ epanọ eruẹaruẹ na i dhesẹ, Esuo Odu-Ikpe Kristi na o te jọ etoke ẹdhoguo. Jọn ukọ na o kere nọ: “Mẹ tẹ jẹ ruẹ enọ i whu, te ekakao te ilogbo, nọ i dikihẹ aro agbara uvie na, yọ a rovie ebe fiho. Obe ofa jọ o jọ nọ a rovie fihọ, obe erọ uzuazọ. Epanọ iruo enọ i whu no na erọ eva ebe na, a rọ buoziẹ rai. . . . A te bruoziẹ rai kpobi wọhọ epanọ iruo rai e jọ.” (Eviavia 20:12, 13) Muẹrohọ inọ orọnikọ oware nọ ohwo o ru hayo nọ o ru hu taure o te ti whu a ro bruoziẹ na ha. (Ahwo Rom 6:7) Ukpoye, oziẹobro na u wobọ kpahe “ebe” nọ a ti rovie fihọ. Eware nọ ohwo o ru okenọ o te wuhrẹ eware nọ e rrọ evaọ ebe na no a te rọ riẹ sọ odẹ riẹ o rrọ “obe uzuazọ” na.
‘Ẹkparoma Ruọ Uzuazọ’ Hayo ‘Ẹkparoma Ruọ Oziẹobro’
8. Didi iyero ivẹ e te jọ kẹ ahwo nọ a te kpare ze?
8 Evaọ eruẹaruẹ Jọn nọ i kpemu, a dhesẹ Jesu wọhọ nọ o “wo isiavẹ Uwhu gbe Ẹri.” (Eviavia 1:18) Ọye họ “Ovie uzuazọ” rọkẹ Jihova nọ a kẹ ogaga nọ o re ro bruoziẹ “otu uzuazọ gbe enọ i whuru.” (Iruẹru 3:15; 2 Timoti 4:1) Ẹvẹ o ti ro ru onana? Ẹkwoma ẹkpare ze enọ i kie ruọ owezẹ uwhu. Jesu ọ vuẹ ogbotu nọ ọ jẹ ta usiuwoma kẹ nọ: “Onana u gbe owhai enu hu; keme oke o be tha nọ enọ e rọ eva [uki] kpobi i je ti yo uru riẹ, a vẹ te nya via.” O te je fibae nọ: “Enọ i ru uwoma, e vẹ kparoma ruọ uzuazọ, enọ i ru umuomu e vẹ kparoma ruọ oziẹobro.” (Jọn 5:28-30) Nọ o rrọ ere na, eme ọ be hẹrẹ ezae gbe eyae oke anwae nọ e yọrọ ẹrọwọ?
9. (a) Nọ a te kparoma ze na, eme u muẹro nọ ahwo buobu a ti wuhrẹ? (b) Iruo ewuhrẹ ilogbo vẹ e te jariẹ?
9 Okenọ idibo oke anwae nana nọ e yọrọ ẹrọwọ na a tẹ kparoma ze, a vẹ te ruẹ inọ eyaa nọ a fi eva họ na i gine rugba no. Ẹvẹ o te jọ oware isiuru kẹ ai te nọ a te rọ riẹ Ubi aye ọrọ Ọghẹnẹ nọ a fodẹ evaọ eruẹaruẹ ọsosuọ nọ e rrọ Ebaibol na, eva Emuhọ 3:15! Ẹvẹ eva e te were ai te nọ a ti yo inọ Mesaya nọ a ya eyaa riẹ na, Jesu, ọ yọrọ ẹgbakiete riẹ te uwhu, jẹ rọ ere rehọ uzuazọ riẹ kẹ wọhọ idhe ẹtanigbo! (Matiu 20:28) Ahwo nọ a ti dede ai zihe ziọ uzuazọ a ti wo oghọghọ ulogbo nọ a ti ro fi obọ họ kẹ ai vuhumu inọ ọruẹrẹfihotọ ẹtanigbo nana yọ odhesẹvia uyoyou-ẹwo gbe ohrọ Jihova. Nọ ahwo nọ a te kpare ze a te ruẹ oware nọ Uvie Ọghẹnẹ u bi ru evaọ erugba ẹjiroro Jihova kpahe otọakpọ na, avro ọ riẹ hẹ, udu rai o te vọ avọ ujiro kẹ Jihova. A ti wo obọdẹ uvẹ nọ a ti ro dhesẹ omarokpotọ rai kẹ Ọsẹ obọ odhiwu oyoyou rai gbe Ọmọ riẹ. O te jọ isiuru ahwo nọ a rrọ uzuazọ kpobi evaọ oke yena re a wabọ evaọ iruo ilogbo nọ a ti ro wuhrẹ ima ahwo gbidi gbidi nọ a te kpare no uki ze, enọ e te jẹ ọruẹrẹfihotọ ẹtanigbo nọ Ọghẹnẹ o ru na rehọ re.
10, 11. (a) Didi uvẹ esuo Odu-Ikpe na ọ te kẹ ahwo kpobi nọ a te jọ otọakpọ? (b) Ẹvẹ u fo nọ onana u re kpomahọ omai?
10 Nọ Abraham ọ tẹ kparoma ze, o te kẹe omosasọ ulogbo nọ ọ te ruẹ epanọ uzuazọ o ginẹ rrọ evaọ otọ esuo “ẹwho” nọ o je rẹro riẹ na. (Ahwo Hibru 11:10) Ẹvẹ oma o te were Job, ọzae oke anwae nọ o wo ẹrọwọ na te, nọ o ti yo nọ oghẹrẹ uzuazọ nọ o yeri o bọ idibo Jihova efa ga okenọ a rẹriẹ ovao ku ẹdawọ ẹgbakiete rai! Ọwhọ nọ Daniẹl ọ te rọ gwọlọ riẹ kpahe epanọ eruẹaruẹ nọ ẹzi ọ wọ riẹ kere na i ro rugba ọ te ga kẹhẹ!
11 Evaọ uzẹme, ahwo nọ a te rehọ ẹkwoma ẹkparomatha hayo ẹzọ vrẹ uye ulogbo na ruọ akpọ ọkpokpọ ẹrẹreokie na, a ti wuhrẹ eware buobu kpahe ẹjiroro nọ Jihova o wo kpahe akpọ na gbe ahwo-akpọ. Iroro na inọ a te rria uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ je jiri Jihova no ebẹdẹ rite ebẹdẹ u ti gine ru ọruẹrẹfihotọ ewuhrẹ Odu-Ikpe na họ siuru gaga. Dede na, oware nọ omomọvo mai o ti ru nọ ma bi wuhrẹ eware nọ e rrọ evaọ iko-ebe na họ onọ o mai wuzou. Kọ ma ti fi eware nọ ma ti wuhrẹ họ iruo? Kọ ma ti roro didi kpahe je fi obọdẹ evuẹ na hiruo, enọ e te bọ omai ga mugba kẹ omodawọ urere nọ Setan ọ te gwọlọ rọ daoma gele omai no uzẹme na?
12. Eme o ti fi obọ họ kẹ omomọvo wo abọ vọvọ evaọ iruo ahwo-owuhrẹ gbe otọakpọ na nọ a ti zihe ruọ aparadase?
12 Oware jọ nọ o rẹ thẹro ho họ, eghale ilogbo nọ i ti no idhe ẹtanigbo Kristi na. Ahwo nọ a te kpare ze na a ti wo oma ẹyao hayo oka jọ evaọ ugboma rai hi. (Aizaya 33:24) Omokpokpọ gbe uzuazọ ogbagba nọ a ti wo o te kẹ ahwo nọ a te rria akpọ ọkpokpọ na uvẹ nọ a ti ro wo abọ vọvọ evaọ iruo ewuhrẹ ọrọ ima ahwo gbidi gbidi nọ a te kpare ziọ uzuazọ na. Ahwo yena a ti je ru iruo nọ e mae rro kpaobọ evaọ otọakpọ—iruo nọ a ti ro zihe otọakpọ na kpobi ruọ aparadase rọkẹ ujiro Jihova.
13, 14. Ẹjiroro vẹ a ti ro si obọ no Setan evaọ oke ẹdawọ urere na, kọ eme ọ rẹ sai noi ze te omai omomọvo?
13 A te si Setan no ọgọdọ-odidi na rọkẹ odawọ urere na, ọ te wariẹ daoma re o su ahwo-akpọ thọ. Wọhọ epanọ o rrọ Eviavia 20:7-9, ‘erẹwho nọ a lẹliẹhọ’ kpobi nọ i kie kẹ eviẹhọ imuomu Setan, a te rẹriẹ ovao dhe ẹdhoguo ọraha-kufiẹ: ‘Erae i ti no idhiwu ze ti kpe ai.’ Rọkẹ otu rai nọ a kpare ze eva etoke esuo Odu-Ikpe na, ọraha-kufiẹ nana o ti ru ẹkparomatha rai jọ ọrọ oziẹobro obrukpe. Wo ohẹriẹ, enọ a kpare ze na nọ e te yọrọ ẹgbakiete rai a ti wo okẹ uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ. Uzẹme, ẹkparomatha rai o te jọ ‘ẹkparoma ruọ uzuazọ.’—Jọn 5:29.
14 Ẹvẹ ẹruore ẹkparomatha ọ sae rọ kẹ omai omosasọ makọ enẹna? Mae rro na, eme ma re ru hrọ re ma ruẹsi wo ẹkparomatha na evaọ obaro?
Eware nọ Ma rẹ Sai Wuhrẹ Noi Ze Enẹna
15. Ẹvẹ ẹrọwọ nọ a re wo fihọ ẹkparomatha na o sai ro fi obọ họ kẹ ohwo enẹna?
15 O sae jọnọ ohwo jọ nọ who you o whu ku owhẹ kẹlena, yọ whọ be daoma ru inwene ilogbo fiki ebẹbẹ nọ uwhu na o wha ze. Ẹruore ẹkparomatha na o re fi obọ họ kẹ owhẹ wo udhedhẹ iroro gbe ẹgba nọ ọ kare ahwo nọ a riẹ uzẹme na ha. Pọl ọ kẹ ahwo obọ Tẹsalonika ọbọga inọ: “Ma re vu owhai wa igbori hi, imoni, epa enọ i kieruo owezẹ na, re wha siọ ewero ba wohọ epanọ edekọ i re ruo, enọ i wo ẹruore he.” (1 Ahwo Tẹsalonika 4:13) Kọ whọ be ruẹ oma ra wọhọ nọ whọ rrọ akpọ ọkpokpọ na, be ruẹ ahwo nọ a be kparoma no uwhu ze? Jọ iroro na inọ whọ te wariẹ dede iyoyou ra nọ i whu no o kẹ owhẹ omosasọ.
16. Ẹvẹ who roro nọ oma u ti ru owhẹ evaọ etoke ẹkparomatha na?
16 Fiki ukuoriọ oware nọ ọwọsuọ Adamu o wha ze, o sae jọnọ whọ be ruẹ uye ẹyao jọ enẹna. Whọ jọ awa nọ onana o be wha se owhẹ u ru nọ whọ rẹ rọ kpairoro vrẹ oghọghọ ra ha orọ irẹro ẹkparomatha na, nọ whọ te rọ wariẹ zihe ziọ uzuazọ avọ ẹgba gbe omokpokpọ evaọ akpọ ọkpokpọ na. Nọ who ti rovie aro jẹ ruẹ ahwo nọ a be ghọghọ dhẹ ze te gbalọ owhẹ okenọ whọ te kparoma ze, whọ te se Ọghẹnẹ ba eyere he fiki uyoyou-ẹwo riẹ.
17, 18. Obọdẹ iwuhrẹ ivẹ vẹ ma re si te iroro?
17 Bẹsenọ oke yena u re te, roro kpahe iwuhrẹ ivẹ jọ nọ ma re si te iroro. Orọ ọsosuọ họ, epanọ u wuzou te re ma rehọ eva kpobi gọ Jihova enẹna. Evaọ aruorokele Olori mai, Kristi Jesu, uzuazọ omolahiẹ mai u re dhesẹ nọ ma you Jihova gbe erivẹ mai. O tẹ make rọnọ ọwọsuọ hayo ukpokpoma u mi omai ufuoma mai hayo ru nọ ma gbẹ be sai ro yeri uzuazọ ikẹdẹ kẹdẹ mai hi, ma rẹ gbaemu nnọ ma rẹ gbẹ yọrọ ẹrọwọ whawha ghelọ edawọ nọ e rẹ sai te omai kpobi. Nọ otu ọwọsuọ a tẹ be make rehọ uwhu guegue omai, ẹruore ẹkparomatha na ọ rẹ bọ omai ga jẹ kẹ omai omosasọ nọ ma rẹ rọ yọrọ ẹgbakiete mai kẹ Jihova gbe Uvie riẹ. Ẹhẹ, ọwhọ nọ ma re wo kẹ iruo usiuwoma ota Uvie na gbe ilele-iruo na u re ru omai tẹrovi eghale Jihova nọ e rrọ obaro be hẹrẹ ahwo okiẹrẹe.
18 Orọ avivẹ u kiekpahe oghẹrẹ nọ ma sai ro fi edawọ nọ omoyẹlẹ iwo o rẹ wha ze kparobọ. Otoriẹ mai orọ ẹruore ẹkparomatha na gbe ovuhumuo nọ ma wo kẹ aruoriwo Jihova o rẹ bọ omai ga yọrọ ọtamuo nọ ma re ro dikihẹ ga evaọ ẹrọwọ na. Jọn ukọ na ọ vẹvẹ unu nọ: “Wha you akpọ na hayo eware nọ e rọ eva akpọ na ha. Re ohwo jọ o te you akpọ na, uyoyou Ọsẹ na o riẹ eva ha. Keme eware kpobi nọ e rọ eva akpọ na, urusio uwo, gbe urusio ibiaro gbe eheri uzuazọ, o rọ orọ Ọsẹ na ha rekọ yọ o rọ akpọ na. Akpọ na avọ urusio riẹ e rẹ te vrẹ, rekọ ohwo nọ o re ru oreva Ọghẹnẹ ọ rẹ jọ bẹdẹ.” (1 Jọn 2:15-17) Urusio efe-ole akpọ na u te oware ovo ho nọ ma tẹ rehọ iẹe wawo epanọ “uvi uzuazọ” na u ti siuru te. (1 Timoti 6:17-19) Fikiere, ma rẹ ta nọ ijo, je dikihẹ whawha nọ a tẹ rehọ ọfariẹ-ogbe dawo omai. Ma riẹ inọ ma tẹ maki whu taure Amagẹdọn ọ tẹ ze, ma te yeri uzuazọ nọ o rẹ dha Jihova eva o rẹ sai fi omai họ uyero ovona kugbe ahwo nọ a wo ẹruore ẹkparomatha ha.
19. Uvẹ ulogbo vẹ u fo nọ o rẹ thọrọ mai ẹro ho?
19 Oware nọ o mae rro kpobi họ, ma jọ uvẹ ọghọ ulogbo nọ ma re ro ru eva were Jihova enẹna je rite ebẹdẹ bẹdẹ o thọrọ omai ẹro ho. (Itẹ 27:11) Ẹrọwọ nọ ma rẹ yọrọ rite oke uwhu hayo ẹgbakiete nọ ma rẹ yọrọ rite ekuhọ eyero omuomu ọnana u re dhesẹ kẹ Jihova inọ ma rrọ abọ riẹ evaọ ẹme avro esuo ehrugbakpọ na. Ẹvẹ oghọghọ riẹ o te rro te re ma jọ Aparadase otọakpọ ẹkwoma ẹzọ vrẹ uye ulogbo na hayo ẹkparomatha igbunu na!
Erugba Ẹgwọlọ Mai Kpobi
20, 21. Eme o ti fi obọ họ kẹ omai yọrọ ẹrọwọ o tẹ make rọnọ ma wo enọ jọ nọ a kẹ iyo rai kpahe ẹkparomatha ha? Ru ei vẹ.
20 Enọ jọ e riẹ nọ uwuhrẹ mai nana o kẹ iyo rai hi kpahe ẹkparomatha na. Ẹvẹ Jihova o ti ru kpahe ahwo nọ a rọo no taure a te ti whu? (Luk 20:34, 35) Kọ oria nọ ahwo a je whu a te jọ kpare ai ze? Kọ a te kpare ahwo na kẹle oria nọ ahwo iviuwou rai a rrọ? Enọ efa jọ buobu e riẹ kpahe ẹkparomatha na nọ ma re riẹ iyo rai hi. Dede na, ma rẹ kareghẹhọ eme Jerimaya nọ ọ ta inọ: “ỌNOWO na o woma kẹ otu nọ ọ be hẹrẹ iẹ, rọ kẹ ohwo nọ ọ gwọlọ e riẹ. [U woma] re ohwo ọ hẹrẹ usiwo ỌNOWO na ẹrera.” (Enuobro 3:25, 26) Evaọ ẹruoke Jihova, iyo nọ e te vọ omai eva kpahe enọ nana kpobi e te roma via. Fikieme oyena o sai ro mu omai ẹro?
21 Roro didi kpahe eme nọ okere-ilezi na ọ rehọ ẹgba ẹzi kere, nọ ọ so kpahe Jihova inọ: “Who rovie abọ ra, who te bi ru ẹgwọlọ eware nọ i wo uzuazọ kpobi rọ kẹ ae.” (Olezi 145:16) Nọ ma be kpako yọ isiuru mai i bi nwene. Oware nọ ma gwọlọ evaọ okenọ ma jọ emaha o gbẹ rrọ isiuru mai enẹna ha. Eware nọ e be via kẹ omai gbe irẹro mai i re kpomahọ oghẹrẹ nọ ma rri uzuazọ. O make rrọ ere na, oghẹrẹ nọ emamọ isiuru mai e te jọ kpobi evaọ akpọ ọkpokpọ na, Jihova o ti ru ai gba kẹ omai.
22. Fikieme ma je wo obọdẹ ẹjiroro nọ ma re ro jiri Jihova?
22 Oware nọ o mai wuzou kẹ omai kpobi enẹna họ ẹyọrọ ẹrọwọ. ‘A gwọlọ nọ irieyero na a rẹ jọ ahwo ẹrọwọ.’ (1 Ahwo Kọrint 4:2) Mai yọ irieyero emamọ usi oruaro Uvie Ọghẹnẹ. Osegboja nọ ma rẹ rọ ta usiuwoma na kẹ ahwo kpobi nọ ma nya ku u re fi obọ họ kẹ omai daji edhere uzuazọ na. Jọ o thọrọ omai ẹro vievie he inọ “oke gbe uvẹ” o rẹ sai ru nọ eware jọ nọ ma rẹro rai hi e sae rọ via kẹ omai. (Ọtausiwoma Na 9:11) Re whọ sai mugba kẹ awaọruọ nọ u fioka ha fiki uzuazọ uyero nọ o dọmu hu, bọ ẹrọwọ ra ga fihọ ẹruore ologbo ọrọ ẹkparomatha na. Riẹ nọ o tẹ make wọhọ inọ uwhu u ti kpe owhẹ taure Esuo Odu-Ikpe Kristi o te ti muhọ, whọ sai wo omosasọ inọ whọ te se ufuoma ba ewo ho. Eva ẹruoke Jihova, whọ te sae wariẹ eme nọ Job ọ ta kẹ Ọnọma na: ‘Oke kpobi nọ who se, me ti yo kẹ owhẹ.’ Ujiro u te Jihova nọ o wo isiuru inọ o ti zihe ahwo kpobi nọ a rrọ ekareghẹhọ riẹ ziọ uzuazọ!—Job 14:15.
[Oruvẹ-obotọ]
a Rri Awake! ọ July 8, 1988, ẹwẹ-obe avọ 10, onọ Isẹri Jihova a kere.
b Jehovah’s Witnesses—Proclaimers of God’s Kingdom, ẹwẹ-obe avọ 662, onọ Isẹri Jihova a kere.
Kọ Whọ Kareghẹhọ?
• Eme a ti ro gu ahwo ẹdhọ eva etoke esuo Odu-Ikpe na?
• Fikieme ahwo jọ a ti ro wo “ẹkparoma ziọ uzuazọ” nọ amọfa a je ti wo “ẹkparoma ziọ oziẹobro”?
• Ẹvẹ ẹruore ẹkparomatha na ọ sae rọ kẹ omai omosasọ enẹna?
• Ẹvẹ eme Olezi 145:16 na i re ro fi obọ họ kẹ omai thihakọ enọ jọ nọ a kẹ iyo rai kpahe ẹkparomatha na ha?
[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 29]
Ẹvẹ orọwọ nọ ma re fihọ ẹkparomatha o sai ro fi obọ họ kẹ omai enẹna?