Ẹzi Ọghẹnẹ Ọ Kpọ Ileleikristi Ikpe-udhusoi Ọsosuọ Jẹ Be Kpọ Erọ Inẹnẹ
“Enana kpobi Ẹzi ọvo ọyena ọ rọ iruo eruo.” —1 KỌR. 12:11.
1. Eware vẹ ma te ta kpahe evaọ uzoẹme nana?
PẸNTIKỌST. Nọ who te yo ẹme yena, ehaa evawere jọ e rẹ ziọ owhẹ iroro. (Iruẹru 2:1-4) Ẹzi ọfuafo nọ a ku kuọ Ileleikristi ikpe-udhusoi ọsosuọ evaọ ẹdẹ Pẹntikọst na u dhesẹ nọ oghẹrẹ nọ Ọghẹnẹ o bi yeri kugbe idibo riẹ u nwene no. Evaọ uzoẹme nọ o vrẹ na, ma ta kpahe idhere jọ nọ ẹzi ọfuafo na o ro fi obọ họ kẹ idibo Ọghẹnẹ wọ ewha-iruo nọ e jọ gbẹgbẹdẹ. Rekọ ohẹriẹ vẹ o rrọ oghẹrẹ nọ ẹzi Ọghẹnẹ o ro ruiruo taure ikpe-udhusoi ọsosuọ i te ti te gbe evaọ etoke ikpe-udhusoi ọsosuọ? Ẹvẹ Ileleikristi a bi ro wo erere no iruo ẹzi ọfuafo na ze nẹnẹ? Joma ruẹ.
‘Rri Odibo-Ọmọtẹ Ọnowo Na!’
2. Ẹvẹ Meri ọ rọ ruẹ iruo ẹzi ọfuafo na?
2 Meri ọ jọ ubrukpẹ ehru na evaọ Jerusalẹm okenọ a ku ẹzi ọfuafo nọ a ya eyaa riẹ na ku Ileleikristi na. (Iruẹru 1:13, 14) Ghele na, bu vrẹ ikpe ọgba taure oyena o tẹ te via, Meri ọ rọ ẹro ruẹ eware igbunu nọ ẹzi Jihova o ru no. Jihova ọ rọ edhere igbunu kpeze uzuazọ ọmọ riẹ no odhiwu ze fihọ edhede Meri nọ ọ re riẹ ọzae he, o te dihọ. Ẹkwoma ‘ẹzi ọfuafo’ o ro dihọ.—Mat. 1:20.
3, 4. Oghẹrẹ uruemu vẹ Meri o dhesẹ, kọ ẹvẹ ma sae rọ rehọ aro kele iei?
3 Fikieme a rọ kẹ Meri obọdẹ uvẹ-ọghọ yena? Nọ ukọ-odhiwu na o dhesẹ oware nọ Jihova o bi ti ru kẹ Meri no, Meri o te bo via nọ: “Ri, mẹ odibo-ọmọtẹ Ọnowo na; jọ ojọ kẹ omẹ epanọ ẹme ra na ọ rọ.” (Luk 1:38) Oghẹrẹ nọ Meri ọ rọ ta ẹme na u dhesẹ emamọ uruemu nọ o wo via, onọ Ọghẹnẹ o muẹrohọ no vẹre. Ẹme nọ Meri ọ ta okioke yena u dhesẹ nọ u no rie eva ze re o ru lele oreva Jihova. Ọ ruawa kpahe ẹme nọ ahwo ẹwho riẹ a te ta ha nọ a tẹ ruẹ nnọ o dihọ, yọ ọ ruawa ha inọ onana u ti kpomahọ usu riẹ kugbe ọzae nọ ọ sa riẹ h’otọ. Fikinọ Meri ọ ta nọ ọye yọ odibo-ọmọtẹ Jihova, o dhesẹ nọ o fi eva riẹ kpobi họ Jihova Olori riẹ.
4 Kọ ẹsejọ o rẹ jọ owhẹ oma wọhọ nọ ewha-iruo jọ nọ who wo evaọ ukoko na e gbẹdẹ hrọ? U fo re mai omomọvo ma nọ oma mai nọ: ‘Kọ me fievahọ Jihova riẹriẹriẹ inọ o ti ru oreva riẹ gba? Kọ me wo ẹzi oma fialọ via kẹ iruo ukoko na?’ Jọ u mu owhẹ ẹro inọ Ọghẹnẹ ọ rẹ rọ ẹzi riẹ kẹ ahwo nọ a fi eva rai kpobi họ iẹe je bi ru lele oreva riẹ.—Iruẹru 5:32.
Ẹzi Ọfuafo O Fi Obọ Họ kẹ Pita
5. Idhere jọ vẹ Pita ọ rọ ruẹ iruo nọ ẹzi ọfuafo na o ru taure Pẹntikọst 33 C.E. o te ti te?
5 Wọhọ Meri, Pita ukọ na ọ ruẹ oghẹrẹ nọ ẹzi ọfuafo na o ro fi obọ họ kẹe evaọ edhere igbunu taure Pẹntikọst 33 C.E. o te ti te. Jesu ọ kẹ Pita avọ ikọ edekọ na ẹgba nọ a rẹ sai ro le izi imuomu. (Mak 3:14-16) Yọ dede nọ Ebaibol na ọ nwani dhesẹ idhere sa-sa nọ Pita ọ rọ rehọ ẹzi ọfuafo na ruiruo ho, o wọhọ nọ o ru ere. Ogaga Ọghẹnẹ o wariẹ dhesẹ oma via evaọ okenọ Jesu ọ ta kẹ Pita nọ jọ ọ nya bru ei ze evaọ ehru Abade Galili, yọ Pita o gine ru ere. (Se Matiu 14:25-29.) Ababọ avro, Pita ọ rẹroso ẹzi ọfuafo na re o fi obọ họ kẹe ru iruo igbunu. Yọ ẹzi ọfuafo na o bi ti fi obọ họ kẹ Pita avọ ikọ edekọ na evaọ idhere efa.
6. Eme Pita ọ rọ ẹkwoma ẹzi ọfuafo na ru evaọ Pẹntikọst 33 C.E. gbe nọ oke oyena o vrẹ no?
6 Evaọ Ehaa Pẹntikọst 33 C.E. na, a kẹ Pita avọ amọfa jọ ẹgba igbunu jọ nọ a jẹ rọ jẹ ẹvẹrẹ erara nọ e ziọ ehaa na eva Jerusalẹm. Kẹsena, Pita ọ tẹ ta ẹme kẹ enọ i kokohọ na. (Iruẹru 2:14-36) Ẹhẹ, Pita nọ ọ jẹ hai bru okpakpa hayo dhẹ ozọ vẹre na ọ tẹ te vọ avọ aruọwha nọ ọ jẹ rọ ta usiuwoma dede nọ a je kpokpo ai. (Iruẹru 4:18-20, 31) Ọghẹnẹ o je dhesẹ eware ididi kẹe. (Iruẹru 5:8, 9) Yọ a tubẹ kẹe ẹgba nọ ọ rọ kpare ohwo jọ nọ o whu no.—Iruẹru 9:40.
7. Iwuhrẹ Jesu vẹ Pita o wo otoriẹ rai nọ a ku ẹzi ọfuafo ku ei no?
7 Taure Pẹntikọst o te ti te, Pita o wo otoriẹ eware buobu nọ Jesu o wuhrẹ no. (Mat. 16:16, 17; Jọn 6: 68) Rekọ iwuhrẹ Jesu jọ e jariẹ nọ o wo otoriẹ rai hi re Pẹntikọst o te ti te. Wọhọ oriruo, Pita ọ riẹ hẹ inọ Jesu ọ te ginẹ kparoma evaọ oma ẹzi evaọ ẹdẹ avọ esa; yọ Pita ọ riẹ gbe he inọ Uvie na o te jọ obọ odhiwu. (Jọn 20:6-10; Iruẹru 1:6) Uwuhrẹ na inọ ahwo a ti wo oma ẹzi je lele Jesu su evaọ obọ odhiwu o jọ oware okpokpọ kẹ Pita. Nọ a ku ẹzi ọfuafo na ku ei no je wo ẹruore ekpohọ obọ odhiwu no, ẹsiẹe Pita o ro wo otoriẹ iwuhrẹ Jesu yena.
8. Didi otoriẹ Ileleikristi nọ a rọ ẹzi wholo gbe “igodẹ efa” na a wo?
8 Iwuhrẹ Jesu buobu nọ ilele na a wo otoriẹ rai vẹre he i vẹ rai ẹro nọ a ku ẹzi ọfuafo na ku ai no. Ẹzi ọfuafo na o fi obọ họ kẹ enọ i kere Ikereakere Griki Ileleikristi na nọ a ro dhesẹ ẹjiroro Jihova vevẹ k’omai. (Ẹf. 3:8-11, 18) Nẹnẹ, te Ileleikristi nọ a rọ ẹzi wholo gbe “igodẹ efa” na a be re emu abọ-ẹzi kugbe je bi wo otoriẹ uzẹme na epọvo na. (Jọn 10:16) Kọ who bi yere Ọghẹnẹ inọ ẹzi ọfuafo na o bi fi obọ họ k’owhẹ wo otoriẹ Ẹme riẹ ziezi?
‘Ẹzi Ọfuafo Ọ Vọ’ Pọl Oma
9. Eme ẹzi ọfuafo na o fi obọ họ kẹ Pọl ru?
9 Oware wọhọ ẹgbukpe nọ Pẹntikọst 33 C.E. ọ vrẹ no, omọfa jọ o wo okẹ ẹzi ọfuafo na. Ohwo na họ Sọl, ọnọ a te riẹ uwhremu na wọhọ Pọl. Ẹzi ọfuafo na ọ rehọ e riẹ ru iruo evaọ idhere nọ ma bi wo erere no ze nẹnẹ. Pọl ọ rehọ ẹgba ẹzi na kere ebe 14 erọ Ebaibol na. Wọhọ epanọ o jọ kẹ Pita, ẹzi ọfuafo na o fi obọ họ kẹ Pọl wo otoriẹ ẹruore uzuazọ obọ odhiwu nọ o kare sebaewhuo gbe egbogbo, o te je kere vevẹ kpahe onana. Ẹkwoma ẹzi ọfuafo na, Pọl o siwi eyao, o le izi imuomu no ahwo oma, jẹ tubẹ kpare ohwo nọ o whu! Dede na, oware jọ o riẹ nọ ẹzi ọfuafo na o re fi obọ họ kẹ ohwo ru, onọ u wuzou vi eware nọ ma jọ obehru fodẹ na, onọ idibo Ọghẹnẹ kpobi nẹnẹ a rẹ sai ru dede nọ a kẹ rai ẹzi ọfuafo na evaọ edhere igbunu hu.
10. Ẹvẹ ẹzi ọfuafo o ro kpomahọ ẹmeọta Pọl?
10 Pọl, ọnọ ‘ẹzi ọfuafo ọ vọ oma’ na, ọ rọ aruọwha whọku ọgbẹva jọ. Oware nọ o via na u kpomahọ osu ọ Saiprọs gaga keme ọ jẹ gaviezọ okenọ Pọl ọ jẹ whọku ọgbẹva na. Osu na o kurẹriẹ keme ‘uwuhrẹ Ọnowo na nọ o yo u gbe rie unu thesiwa.’ (Iruẹru 13:8-12) O rrọ vevẹ inọ, Pọl ọ riẹ nọ re ohwo ọ sae ta usiuwoma na, ọ gwọlọ ẹzi ọfuafo Ọghẹnẹ. (Mat. 10:20) Uwhremu na ọ tuduhọ ukoko obọ Ẹfẹsọs awọ re a lẹ roro iei re ọ ruẹsi rovie unu riẹ “vevẹ dhesẹ eware ididi usiuwoma na via.”—Ẹf. 6:18-20
11. Ẹvẹ ẹzi Ọghẹnẹ ọ rọ kpọ Pọl?
11 Orọnikọ ẹzi ọfuafo o fi obọ họ kẹ Pọl ta usiuwoma ọvo ho, rekọ ẹsejọ ẹzi na ọ whaha e riẹ usiuwoma ota evaọ ewho jọ. Ẹzi Ọghẹnẹ ọ kpọ Pọl evaọ erẹ imishọnare riẹ. (Iruẹru 13:2; se Iruẹru Ikọ Na 16:6-10.) Jihova ọ gbẹ be rọ ẹzi riẹ kpọ iruo usiuwoma ota na. Wọhọ Pọl, idibo omaurokpotọ Jihova kpobi a be daoma ta usiuwoma na avọ aruọwha gbe ẹzẹ. Dede nọ ma be rọ ẹro ruẹ ekpakpọ ẹzi ọfuafo na wọhọ epanọ o jọ evaọ oke Pọl ho, ma wo imuẹro inọ Jihova ọ be rọ ẹzi ọfuafo riẹ kpọ omai bru enọ i wo evezi re a yo usiuwoma na.—Jọn 6:44.
‘Egheghẹrẹ Iruo’
12-14. Kọ oghẹrẹ ovona ẹzi Ọghẹnẹ ọ rẹ jọ oma idibo riẹ kpobi ruiruo? Ru ei vẹ.
12 Kọ ikuigbe oghẹrẹ nọ Jihova ọ rọ ghale Ileleikristi ikpe-udhusoi ọsosuọ nọ a rọ ẹzi wholo na o rrọ uduotahawọ kẹ idibo Ọghẹnẹ nẹnẹ? Avro ọ riẹ hẹ! Roro kpahe eme nọ Pọl o kere se ukoko obọ Kọrint kpahe ekẹ igbunu sa-sa erọ ẹzi ọfuafo na evaọ edẹ riẹ inọ: ‘Whaọ egheghẹrẹ ekẹ e rọ, rekọ evaọ Ẹzi ọvo na, jegbe eghẹrẹ iruẹru e rọ, rekọ Ọnowo ọvo na; jegbe eghẹrẹ iruo e rọ, rekọ Ọghẹnẹ ọvo na, nọ o bi ruiruo eva rai kpobi na.’ (1 Kọr. 12:4-6, 11) Ẹhẹ, ẹzi ọfuafo na ọ sae jọ oma idibo Ọghẹnẹ sa-sa ruiruo evaọ idhere sa-sa. Evaọ uzẹme, ẹzi ọfuafo na o bi fi obọ họ kẹ “uthuru okakao” na gbe “igodẹ efa” Jesu na. (Luk 12:32; Jọn 10:16) Ghele na orọnikọ ẹsikpobi ọ rẹ jọ oma ahwo ukoko na kpobi ruiruo evaọ edhere ọvo na ha.
13 Wọhọ oriruo, ẹkwoma ẹzi ọfuafo na a be rọ rehọ ekpako mu. (Iruẹru 20:28) Dede na, orọnikọ Ileleikristi kpobi nọ a rọ ẹzi wholo a rẹ jọ ekpako evaọ ukoko na ha. Kọ eme onana u dhesẹ? U dhesẹ nọ ẹzi Ọghẹnẹ ọ rẹ rọ idhere sa-sa ruiruo evaọ oma ahwo nọ a rrọ ukoko na.
14 Ẹzi nọ Jihova ọ rọ salọ ikpodhiwu na ọye ọvona ọ rọ kpare Jesu no uwhu ze kpohọ uzuazọ sebaewhuo evaọ obọ odhiwu. (Se Ahwo Rom 8:11, 15.) Ẹzi ọvona Jihova ọ rọ ma ehrugbakpọ na. (Emu. 1:1-3) Ẹzi ọvona Jihova o ro fi obọ họ kẹ Bẹzalẹl ru iruo obọdẹ jọ evaọ uwou-udhu na, ọ rọ kẹ Samsin ogaga nọ o ro ru eware igbunu, je fi obọ họ kẹ Pita nya evaọ ehru ame. Fikiere, re ohwo o wo ẹzi Ọghẹnẹ gbe re a rọ ẹzi wholo ohwo i wo ohẹriẹ keme ẹzi nọ a re ro wholo ohwo yọ obọdẹ edhere ọvo jọ nọ ẹzi na o bi ro ruiruo. Ọghẹnẹ ọ rẹ rọ ẹzi wholo ohwo nọ u je rie.
15. Kọ Ọghẹnẹ ọ te rọ ẹzi ọfuafo na wholo ahwo bẹdẹ bẹdẹ? Ru ei vẹ.
15 No anwae ze, taure Ọghẹnẹ o te ti muọ ẹzi na họ ẹrọ salọ enọ i ti kpobọ odhiwu yọ ọ rọ ẹzi ọfuafo na fi obọ họ kẹ idibo riẹ evaọ idhere sa-sa no. Eva Pẹntikọst 33 C.E. Ọghẹnẹ o ro mu ẹzi na họ ẹrọ salọ ikpodhiwu, rekọ ọ te salọ ahwo na bẹdẹ bẹdẹ hẹ. Ẹzi nọ a re ro wholo ahwo u ti kuhọ ẹdẹjọ, rekọ ẹzi ọfuafo na o ti gbe ruiruo evaọ oma idibo Ọghẹnẹ re a sai ru oreva riẹ bẹdẹ bẹdẹ.
16. Eme idibo Ọghẹnẹ a be sai ru nẹnẹ fiki obufihọ ẹzi ọfuafo na?
16 Eme Jihova ọ be rọ ẹkwoma ẹzi ọfuafo riẹ ru evaọ otọakpọ nẹnẹ? Eviavia 22:17 o ta nọ: “Ẹzi na avọ Ọva na a tẹ ta nọ, ‘Nyaze.’ Jọ ohwo nọ o yo kpobi ọ za nọ, ‘Nyaze.’ Whai e nọ uruame u re kpe a nyaze obonẹ re wha mi ame uzuazọ.” Ẹzi Ọghẹnẹ ọ be wọ Ileleikristi nẹnẹ zizie ohwo kpobi nọ “uruame u re kpe” re ọ nyaze ti mi ame uzuazọ ọvọvẹ. Ileleikristi nọ a rọ ẹzi wholo na họ enọ e be k’obaro evaọ iruo na. Ghele na, igodẹ efa na a bi kuomagbe Ileleikristi nọ a rọ ẹzi wholo na evaọ uzizie na. Eko ahwo ivẹ nana a be rẹroso ẹzi ọfuafo na re a sai ru iruo nana gba. Te Ileleikristi nọ a rọ ẹzi wholo na gbe igodẹ efa na a rọ oma rai mudhe kẹ Jihova jẹ họ-ame no “evaọ odẹ Ọsẹ, gbe Ọmọ gbe Ẹzi Ẹri.” (Mat. 28:19) Yọ aikpobi a be kuvẹ re ẹzi ọfuafo na ọ kpọ ae, re a jẹ mọ ibi riẹ evaọ uzuazọ rai. (Gal. 5:22, 23) Wọhọ Ileleikristi nọ a rọ ẹzi wholo na, igodẹ efa na a be kuvẹ re ẹzi ọfuafo na o fi obọ họ kẹ ae. Ẹkwoma obufihọ ẹzi ọfuafo na, a be daoma yeri emamọ uzuazọ nọ o rẹ were Jihova.—2 Kọr. 7:1; Evia. 7:9, 14.
Gbẹ Hae Lẹ kẹ Obufihọ Ẹzi Ọfuafo Na
17. Ẹvẹ ma sai ro dhesẹ nọ ma wo ẹzi Ọghẹnẹ?
17 Whọ tẹ maki wo ẹruore uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ evaọ obọ odhiwu hayo orọ otọakpọ, Jihova ọ rẹ sae kẹ owhẹ “ogaga ulogbo nọ othesiwa” re whọ sae yọrọ ẹgbakiete ra je wo osaohwa ra t’obọ. (2 Kọr. 4:7) Ahwo a sai se owhẹ ẹkoko nọ whọ be ruabọhọ usiuwoma ota na. Rekọ kareghẹhọ inọ “otẹrọnọ a be rọ owhẹ se ọliọ fiki odẹ Kristi, who wo oghale, keme yọ ẹzi oruaro avọ orọ Ọghẹnẹ erọ owhẹ oma.”—1 Pita 4:14.
18, 19. Ẹvẹ Jihova ọ te rọ rehọ ẹzi riẹ fi obọ họ k’owhẹ, kọ eme họ ọtamuo ra evaọ onana?
18 Ẹzi ọfuafo yọ okẹ ọvọvẹ nọ Ọghẹnẹ ọ rẹ kẹ enọ e ginẹ gwọlọ iẹe. Ẹzi na ọ rẹ kẹ owhẹ ẹgba ọ vẹ jẹ kpare isiuru ra re who ru utho ẹgba ra evaọ egagọ Ọghẹnẹ. “Ọghẹnẹ ọrọ eva rai ru iruo,” re wha sai wo ọwhọ gbe unevaze nọ wha re ro ru oreva riẹ. Okẹ oghaghae orọ ẹzi ọfuafo na, gbe omodawọ nọ ma bi ro “kru ẹme uzuazọ na” u re fi obọ họ kẹ omai rọ “ozọ-odhẹ avọ enuho ru iruo usiwo” mai.—Fil. 2:12, 13, 16.
19 Fikiere, avọ ẹro nọ whọ rọ so ẹzi Ọghẹnẹ, rọ udu dhe iruo kpobi nọ who wo, daoma wo onaa ziezi evaọ iruo kpobi nọ a k’owhẹ, jẹ rẹroso Jihova kẹ obufihọ. (Jem. 1:5) Jihova o ti fi obọ họ k’owhẹ wo otoriẹ Ẹme riẹ, thihakọ ebẹbẹ uzuazọ, jẹ ta usiuwoma na ziezi. “[Wha hae] yare, a rẹ te kẹ owhai; guọlọ wha rẹ te ruẹ; kporo, a reti rovie kẹ owhai,” yọ onana u kugbe ẹyare ẹzi ọfuafo na. (Luk 11:9, 13) Fikiere, gbẹ hae lẹ se Jihova re ọ rọ ẹzi riẹ kpọ owhẹ wọhọ epanọ ọ rehọ ẹzi na kpọ idibo riẹ evaọ oke anwae jẹ be kpọ erọ inẹnẹ.
Kọ Whọ Sae k’Iyo Enọ Nana Vevẹ?
• Wọhọ Meri, didi uruemu ma re dhesẹ nọ o rẹ wha eghale se omai?
• Oghẹrẹ vẹ ẹzi Ọghẹnẹ ọ rọ kpọ Pọl?
• Ẹvẹ ẹzi ọfuafo na ọ be rọ kpọ idibo Ọghẹnẹ nẹnẹ?
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 24]
Ẹzi Ọghẹnẹ o fi obọ họ kẹ Pọl whọku izi imuomu
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 26]
Nẹnẹ, ẹzi ọfuafo na o bi fi obọ họ kẹ Ileleikristi, te enọ i wo ẹruore obọ odhiwu gbe enọ i wo ẹruore otọakpọ