Uzou Ikpegbesa
Otẹrọnọ Orọo O Whoma te Ẹfa No
1, 2. Okenọ orọo o tẹ rọ otọ ọyawọ, didi onọ a rẹ nọ?
EVAỌ 1988 aye obọ Itali jọ nọ a re se Lucia ọ jọ ọkora gaga.a Nọ ikpe ikpe e vrẹ no orọo riẹ u te muhọ ẹraha. Ẹsibuobu ọ rẹ gwọlọ nọ avọ ọzae riẹ a wariẹ kugbe, rekọ eware e nya oghẹrẹ nọ ọ gwọlọ họ. Fikiere a tẹ hẹriẹ fikinọ a kie họ ohwohwo oma ha, ọye ọvo o te muọ emetẹ ivẹ riẹ họ ẹyọrọ. Nọ ọ kareghẹhọ oke oyena, Lucia ọ tẹ ta nọ: “U muomẹ ẹro nọ oware ovo o rẹ sai kru orọo mai daji hi.”
2 Otẹrọnọ who bi wo ebẹbẹ orọo, whọ rẹ sae riẹ epanọ o jọ Lucia oma. Otiẹsejọ họ ukpokpoma orọ eva orọo ra yọ who bi roro sọ a te sai kru rie daji. Otẹrọ ere, whọ te rueriẹ nọ o rọ oware obufihọ re who roro kpahe onọ onana: Kọ mẹ nya lele emamọ ehrẹ nọ Ọghẹnẹ ọ kẹ kpobi no evaọ Ebaibol nọ i re fiobọhọ kẹ orọo wo obokparọ?—Olezi 119:105.
3. Nọ orọo-ofa o rọ odode na, didi iyẹrẹ a nẹ no kpahe ahwo buobu nọ erọo rai e fa no gbe iviuwou rai?
3 Nọ eyawọ i te bi siẹ gaga evaọ udevie ọzae avọ aye, o rẹ wọhọ nọ re a fa orọo na ọvo họ oware nọ o mai lọhọ nọ a re ruẹ. Rekọ, nọ ekuotọ buobu a ruẹ evihọ iviuwou nọ e be tahaku, iwuhrẹ oke onana i dhesẹ nọ ezae gbe eyae buobu nọ orọo rai o fa no a be vioja. Ibuobu rai a be ruẹ uye ẹyao, te orọ ugboma gbe iroro, vi enọ e daji orọo rai. Ozighi gbe ababọ evawere emọ eyewọ nọ e fa orọo no o rẹ jọ ikpe buobu. Esẹ gbe ini gbe egbẹnyusu uviuwou nọ o tahaku no a be ruẹ uye re. Kọ ẹvẹ Ọghẹnẹ, Ọnọ Ọ Tuọ orọo na họ, o rri eyero na?
4. Ẹvẹ a sai ro ku ebẹbẹ orọo họ?
4 Wọhọ epanọ a muẹrohọ evaọ uzou nọ o vrẹ na, Ọghẹnẹ ọ jiroro nọ orọo o rẹ jọ ọwhẹgbe ebẹdẹ bẹdẹ. (Emuhọ 2:24) Kọ, fikieme erọo buobu e jẹ be tahaku? O rẹ via idudhe he. Ẹsibuobu eka nọ e rẹ kẹ unuovẹvẹ e rẹ jariẹ. Ebẹbẹ esese evaọ orọo i re dhe ẹruẹro bẹsenọ e rẹ rro vrẹta. Rekọ a tẹ kake rọ Ebaibol na bru ebẹbẹ enana dhe, a rẹ sae whaha ẹtahaku orọo buobu.
JỌ U MUOWHẸ ẸRO
5. Didi eyero uzẹme a rẹ rẹriẹ ova ku evaọ orọo kpobi?
5 Okwakwa jọ nọ u re su kpohọ ebẹbẹ evaọ orọo ẹsejọ họ iroro ethọthọ nọ omọvo hayo imava orọo na a re wo. Ebe obẹlẹ, emagazini nọ e viodẹ, ighe etẹlivisiọne, gbe ighe e rẹ sae wha ẹruore gbe ewezẹ nọ i thabọ gaga no aruakpọ ze. Nọ ewezẹ enana i gbe ru gba ha, ohwo ọ rẹ sai roro nọ a wha riẹ re, ru ei oma vo, jẹ tubẹ vioja dede. Rekọ, ẹvẹ imava nọ e gbaha a sae rọ ruẹ evawere evaọ orọo? O gwọlọ omodawọ re a sai wo orọo obokparọ.
6. (a) Didi eriwo ọgbagba kpahe orọo Ebaibol na ọ kẹ? (b) Didi eware jọ e rẹ wha avro ze evaọ orọo?
6 Ebaibol na o ru rie vevẹ. Ọ kẹ imuẹro oghọghọ orọo, rekọ o vẹvẹ unu re nọ ahwo nọ e rọo “a wo ukpokpoma akpọ na.” (1 Ahwo Kọrint 7:28) Wọhọ epanọ ma muẹrohọ no na, imava orọo na a gba ha fikiere a rẹ sai ruthọ. Oghẹrẹ nọ a ma imava na evaọ iroro gbe uruemu gbe epanọ a rọ yọrọ ai ọvuọvo i wo ohẹriẹ. Ẹsejọ imava-orọo na a rẹ vravro kpahe ugho, emọ, gbe egọ. Ababọ oke nọ a re ro ru eware kugbe gbe ebẹbẹ owezẹ o sae jẹ jọ ehri ozighi.b O rẹ rehọ oke re a kpọ ebẹbẹ itieye na viẹ, rekọ kru udu ga! Ahwo buobu nọ e rọo no a be sae rẹriẹ ova ku ebẹbẹ itieye na a tẹ jẹ be gwọlọ ifue nọ i re ruiruo rọ kẹ ai.
T’ẸME KPAHE ẸWHỌ
7, 8. Otẹrọnọ a ru ohwo jọ eva dha hayo ẹwhọ ọ tẹ rọ udevie imava-orọo, eme họ edhere Ikereakere na nọ a re ro ku ai họ?
7 O rọ bẹbẹ kẹ ahwo buobu re a rọ udu kpotọ nọ a tẹ be t’ẹme kpahe oware nọ o be dhae eva, ẹwhọ, hayo oware nọ a ru thọ. Ukpenọ ọ ta gbiae nọ: “O wọhọ nọ ẹme mẹ na u v’owhẹ ẹro ho,” ọrivẹ orọo o ve mu edo họ je ru ebẹbẹ na rro viere. Ibuobu a rẹ ta nọ: “Oma ra ọvo o r’owhẹ oja,” hayo, “Who you omẹ hẹ.” Fikinọ ọ gwọlọ si ikẹ hẹ, ọrivẹ dekọ na o ve dhugbe fibo.
8 Edhere areghẹ nọ a re lele họ re a yo ohrẹ Ebaibol na: ‘Wha dhaeva raha uzi hi, wha jọ ọre o kiedi ofu rai họ họ.’ (Ahwo Ẹfẹsọs 4:26) Imava-orọo evawere jọ nọ i te ukpe 60 orọo rai no, a tẹ nọ ai edidi evawere efikparobọ orọo rai. Ọzae na ọ tẹ ta nọ: “Ma wuhrẹ re ma siọ owezẹ ba bẹsenọ ma re ku ẹwhọ mai họ, makọ oghẹrẹ kpobi nọ e kawo te.”
9. (a) Eme a ruẹ vuhumu evaọ Ikereakere na wọhọ abọ ologbo ẹmeọta-kugbe? (b) Eme u fo nọ imava-orọo a re ru, dede nọ onana o gwọlọ udu kru ga gbe omarokpotọ?
9 Okenọ ọzae avọ aye a rọwo kugbe he, o gwọlọ nọ omomọvo rai “o he yo vẹrẹ, ọ vẹ rọ ẹrera ruọ ẹme-ọta, je muofu ẹrera.” (Jemis 1:19) Nọ a tẹ gaviezọ ziezi, imava orọo na a rẹ sae ruẹ oware nọ a je wou unu. (Jemis 5:16) Re ohwo ọ ghinẹ ta nọ, “O d’omẹ gaga inọ me ru owhẹ eva dha,” o rẹ gwọlọ omarokpotọ gbe aruọwha. Rekọ edhere otiọna nọ a re ro ku ẹwhọ họ u re fiobọhọ gaga kẹ imava-orọo orọnikọ evaọ ekuhọ ebẹbẹ rai ọvo ho rekọ u re ru ai jọ ruọruọruọ jẹ jọ kpekpekpe nọ u re ru ai duku isiuru evaọ usu rai kugbe ohwohwo.
ẸKẸ ẸGWỌLỌ ORỌO NA
10. Didi ohrẹ obufihọ Pọl ọ kẹ Ileleikristi obọ Kọrint nọ o rẹ sai w’iruo kẹ Oleleikristi nẹnẹ?
10 Okenọ Pọl ukọ na o kere se ahwo Kọrint, ọ hrẹ rai nọ a rọo fiki “ẹdawọ ẹnwae-obro.” (1 Ahwo Kọrint 7:2) Akpọ na nẹnẹ ọ nwane wọhọ, hayo tube yoma dede vi Kọrint anwae. Eme ọ ọfariẹ nọ ahwo akpọ na a rẹ jọ ẹgbede ta, ẹgọ ọfariẹ nọ a rẹ gọ, gbe ikuigbe isiuru ẹnwae nọ a rẹ jọ emagazini gbe ebe se, evaọ TV, gbe isinima, enana kpobi i bi kuomagbe kpare isiuru ẹnwae-obro ọthọthọ. Rọ kẹ ahwo Kọrint nọ e jẹ rria okegbe otiọye na, Pọl ukọ na ọ ta nọ: “U fo re wha rọwo vi ikpenọ, wha re gbe ọfariẹ.”—1 Ahwo Kọrint 7:9.
11, 12. (a) Eme ọzae avọ aye a riosa ohwohwo, kọ ẹvẹ a rẹ rọ hwosa na? (b) Eme a re ru otẹrọnọ a gwọlọ kru ute orọo na daji eva ubroke?
11 Fikiere, Ebaibol na o juzi kẹ Ileleikristi nọ e rọo nọ: “Jọ ọzae na ọ rọ ẹgwọlọ aye riẹ kẹe; rekọ jọ aye na o ru epọvo na kẹ ọzae riẹ.” (1 Ahwo Kọrint 7:3, NW ) Muẹrohọ nọ ẹgba ẹme na ọ rọ ẹrọkẹ—orọnikọ ẹyare he. Usu okpekpe evaọ orọo o rẹ sae ghinẹ wha edẹro ze otẹrọnọ ewoma ọdekọ ọ rọ ohwo ọdekọ oja. Wọhọ oriruo, Ebaibol na o juzi kẹ ezae nọ a yeri kugbe eyae rai ‘avọ iroro.’ (1 Pita 3:7) Onana o mae rọ uzẹme evaọ emio gbe ẹkẹ ute orọo na. Who gbe tete aye he, o rẹ jọ bẹbẹ kẹe re ọ reawere abọ orọo onana.
12 Oke o rẹ jariẹ nọ imava-orọo a rẹ rọ whaha ohwohwo ute orọo na. Onana o sae jọ ere kẹ aye na evaọ etoke jọ evaọ amara na hayo nọ oma o tẹ rọe gaga no. (Wawo Iruo-Izerẹ 18:19.) O rẹ sae jọ ere kẹ ọzae na nọ ọ tẹ rọ ova dhe ẹbẹbẹ ologbo jọ evaọ iruo gbe nọ oma o lọhọ e riẹ no. Ẹwhaha ubroke ute orọo itieye na a rẹ mae rẹro te ai otẹrọnọ imava-orọo na a rọ unevaze t’ẹme kpahe eyero na re a jẹ “rọwo kugbe.” (1 Ahwo Kọrint 7:5) Onana o rẹ whaha imava na nọ a gbẹ rọ edhere ọthọthọ ro kuọ ẹme na họ họ. Kọ otẹrọnọ aye na ọ rọ aro koko gbọ ọzae riẹ owezẹ hayo otẹrọnọ ọzae na ọ rọ aro koko se nọ ọ rẹ rọ ute orọo na kẹ aye riẹ evaọ edhere uyoyou ho, onana o rẹ sai ru ohwo ọdekọ na rẹriẹ ova dhe odawọ. Evaọ oke utioye na, ebẹbẹ e rẹ sae roma via evaọ orọo na.
13. Ẹvẹ Ileleikristi a re ruiruo re a ruọ iroro rai fo?
13 Wọhọ Ileleikristi kpobi, idibo Ọghẹnẹ nọ e rọo no a re rri ifoto nọ ahwo a jẹ rọ ẹbẹba ha, enọ e rẹ sae wha isiuru igbegbe gbe ẹgwọlọ aghọ nọ i fo ho ze. (Ahwo Kọlọsi 3:5) A rẹ jẹ yọrọ iroro gbe uruemu rai nọ a te bi yeri kugbe emetẹ hayo emezae. Jesu ọ vẹvẹ unu nọ: “Kohwo kohwo nọ o re ri aye rite ẹguọlọ riẹ, ọ jọ eva lele ie bruẹnwae no.” (Matiu 5:28) Ẹkwoma efihiruo ohrẹ Ebaibol na kpahe owezẹ, enọ e rọo no a rẹ sae whaha ekie ruọ ẹdawọ gbe ẹnwae-obro. A rẹ sae gbẹ reawere okugbe evawere evaọ orọo nọ a re jo kru owezẹ ọzavaye ghaghae wọhọ okẹ uwoma no obọ Ọnọ Ọ Tuọ orọo na họ ze, Jihova.—Itẹ 5:15-19.
UDU ORỌO-OFA NỌ EBAIBOL NA Ọ KẸ
14. Didi eyero ọdada ọ rẹ r’oma via ẹsejọ? Fikieme?
14 Uwoma kẹhẹ, inọ evaọ erọo Ileleikristi buobu, a be sai ku ebẹbẹ nọ e roma via kpobi họ. Ẹsejọ dede, onana o rẹ jọ ere he. Fikinọ ahwo-akpọ a gba ha jẹ be rria akpọ omuomu nọ ọ rọ otọ esuo Setan, erọo jọ i re te oria ẹfa. (1 Jọn 5:19) Ẹvẹ Ileleikristi a re ro yeri kugbe ebẹbẹ itieye na?
15. (a) Udu ovẹ ọvo Ikereakere na ọ kẹ nọ a rẹ rọ fa orọo nọ o rẹ k’ohwo uvẹ wariẹ rọo? (b) Fikieme ahwo jọ a rọ jiroro nọ a rẹ se ọrivẹ-orọo nọ o gbe ọfariẹ hẹ?
15 Wọhọ epanọ a jọ Uzou 2 obe onana dhesẹ, ẹnwae-obro ọvo họ uvẹ nọ Ikereakere na e kẹ rọ kẹ orọo-ofa nọ ohwo ọ jẹ sae wariẹ rọo.c (Matiu 19:9) Who te ghine wo imuẹro vevẹ inọ ọrivẹ-orọo ra o bruẹnwae no, yọ whọ rẹriẹ ova ku ẹjiroro ologbo no. Kọ whọ te gbẹ jọ orọo na manikọ whọ rẹ te fae no? Izi e riẹ hẹ. Ileleikristi jọ a rọ eva rai kpobi rọ vrẹ ọrivẹ rai nọ o ghine kurẹriẹ no eva ze, yọ orọo na nọ a yọrọ na o tẹ ghinẹ wha ewoma ze. Efa jọ a jiroro nọ a rẹ fa-orọo ho fiki emọ na.
16. (a) Didi eware jọ e wọ ejọ se ọrivẹ-orọo rai nọ o ru thọ? (b) Nọ ọrivẹ nọ ọ riẹ onahona ha na ọ tẹ jiroro nọ ọ rẹ siẹe hayo ọ rẹ siẹe he, fikieme ohwo ọvo ọ gbẹ wọso oziẹobro riẹ hẹ?
16 Eva abọdekọ riẹ, ẹsejọhọ iruẹru umuomu na o wha udihọ ze hayo ẹyao ọfariẹ-ogbe nọ i re vo. Hayo ẹsejọhọ o gwọlọ re a thọ emọ na no obọ ọyewọ nọ ọ be gwọliẹe gba du. Vevẹ, eware buobu e riẹ nọ ohwo o re roro kpahe tao re o te broziẹ. Otẹrọnọ whọ riẹ kpahe ọfariẹ-ogbe ọrivẹ orọo ra no ghele na whọ tẹ gbẹ wezẹ kugbei, koyehọ who dhesẹ nọ whọ rọ vrẹ ọrivẹ ra no jẹ gwọlọ nọ whọ rẹ gbẹ jọ kugbei evaọ orọo na. Udu orọo-ofa nọ Ikereakere ọ kẹ re whọ wariẹ rọo o gbẹ riẹ hẹ. U fo re ohwo ọvo ọ la ruọ ẹme na re o nwene oziẹ nọ who bru hu, hayo kọ ohwo jọ o re brukpe owhẹ nọ who te ru ei no ho. Whọ rẹ rria kugbe oware nọ u no oziẹobro ra ze. “Kohwo kohwo ọvuọ uye riẹ ọ rẹ te wha.”—Ahwo Galesha 6:5.
UDU NỌ A RẸ RỌ HẸRIẸ
17. Otẹrọnọ ohwo ọvo o bruẹnwae he, ute ovẹ Ikereakere na i fihọ ẹhẹriẹ hayo orọo-ofa?
17 Kọ iyero jọ e riẹ nọ ohwo ọ rẹ rọ rehọ eva efuafo hẹriẹ hayo tubẹ fa-orọo o tẹ make rọnọ ọdekọ na o bruẹnwae he? E, rekọ o tẹ via ere, Oleleikristi na o wo udu nọ ọ rẹ rọ gwọlọ ohwo ọfa re ọ wariẹ ruọ orọo ho. (Matiu 5:32) Ebaibol na, nọ ọ kẹ udu ẹhẹriẹ itieye na, ọ ta nọ ohwo nọ ọ fa orọo na “ọ ye ọvo ọ jọ, hayo avọ ọzae riẹ a ruẹrẹ họ.” (1 Ahwo Kọrint 7:11) Eme họ iyero egaga jọ nọ e rẹ sae lẹliẹ ẹhẹriẹ jọ oware areghẹ?
18, 19. Didi iyero egaga jọ i re su ọrivẹ orọo roro kpahe ewoma nọ ọrọ ẹhẹriẹ hayo orọo-ofa, dede nọ re ọ wariẹ te rọo o lọhọ họ?
18 Whaọ, ẹsejọ uviuwou na o rẹ jọ iyiyẹ fiki ọ oyẹlẹ gaga gbe ekpehre uruemu ọzae na.d Ẹsejọ ọ rẹ rọ igho uviuwou na fi-edhọ no hayo rehọ igho na lọ ikpehre imu hayo da-idi nọ e reria obọ no. Ebaibol na ọ ta nọ: “Otẹrọnọ ohwo jọ ọ sae . . . guọlọ kẹ uwou riẹ [hẹ], ohwo ọyena ọ vro orọwo na no, o te je yoma vi ohwo nọ ọ rọwo ho.” (1 Timoti 5:8) Otẹrọnọ ọzae otiọye na ọ se nọ o re nwene idhere riẹ, ẹsejọ je bi gboro igho nọ aye riẹ o ro ruiruo be rọ da-idi, aye na ọ rẹ sae gwọlọ thọ oma riẹ gbe orọ emọ riẹ ẹkwoma obe-udu ẹhẹriẹ okọto nọ o re miẹ.
19 Owojẹ obe-udu otiọye na a sai je roro kpahiẹe re otẹrọnọ ọrivẹ orọo o wo eva egaga kpahe ọrivẹ riẹ, ẹsejọ be rọ ugbobọ kpei te epanọ oma hayo uzuazọ riẹ dede o jẹ jọ awae. Ofa riẹ, otẹrọnọ ọrivẹ orọo ọ be gba ọdekọ họ ẹsikpobi re o zue ujaje Ọghẹnẹ evaọ edhere jọ, ọnọ a bi kpokpo na ọ rẹ sai je roro kpahe ẹhẹriẹ, maero otẹrọnọ ẹme na ọ ga te oria nọ edikihẹ ẹzi ọdekọ na ọ tẹ rọ uye. Ọnọ ọ rọ uye na o re ku ei họ nọ edhere nọ ọ rẹ sai ro “yo ẹme Ọghẹnẹ vi o rọ ahwo” kpobi họ ẹkwoma obe-udu ẹhẹriẹ okọto nọ o re miẹ.—Iruẹru 5:29.
20. (a) Nọ uviuwou o tẹ hẹriẹ no, didi ohrẹ egbẹnyusu nọ i te gbe ekpako a rẹ sae kẹ, kọ didi ohrẹ u fo nọ a rẹ kẹ hẹ? (b) Eme u fo nọ ahwo nọ e rọo no a rẹ rọ eme nọ Ebaibol na e ta kpahe ẹhẹriẹ gbe orọo-ofa ro ru hu?
20 Evaọ oghẹrẹ olahiẹ ogaga ọrivẹ orọo kpobi, ohwo ọvo ọ rẹ gba ọnọ ọ riẹ onahona ha na họ re ọ hẹriẹ hayo rria kugbe ọdekọ họ. Nọ egbẹnyusu nọ i te gbe ekpako a rẹ gwọlọ kẹ uketha gbe ohrẹ nọ u no Ebaibol ze na, a rẹ sae riẹ eware kpobi nọ e be via evaọ udevie ọzae avọ aye he. Jihova ọvo ọ rẹ ruẹ oyena. Eva uzẹme, u re dhesẹ nọ aye Oleleikristi na ọ be rọ ọghọ kẹ ọruẹrẹfihọ Ọghẹnẹ kẹ orọo ho ọ tẹ rọ inoma jọ gheghe dhẹ no orọo na. Rekọ otẹrọnọ eyero enwoma ọgaga jọ o bi wo ere he, ohwo ọvo ọ rẹ whọ ku ei hi ọ tẹ gwọlọ hẹriẹ. Epọvo na o rẹ jọ kẹ ọzae Oleleikristi re nọ ọ gwọlọ ẹhẹriẹ. “Mai kpobi a ti dikihẹ aro akaba oziẹobro Ọghẹnẹ.”—Ahwo Rom 14:10.
EPANỌ A RO SIWI ORỌO NỌ O FA NO
21. Didi oriruo u dhesẹ nọ ohrẹ Ebaibol na kpahe orọo u re ruiruo?
21 Nọ emera esa e vrẹ no Lucia, ọnọ ma fodẹ evaọ emuhọ na, ọ rọ hẹriẹ no ọzae riẹ, ọ tẹ nyaku Isẹri Jihova a te mu ei Ebaibol họ ewuhrẹ. Ọ ta nọ: “U gb’omẹ unu gaga inọ Ebaibol na ọ kẹ ifue ẹbẹbẹ mẹ. Nọ me wuhrẹ oka ovo no, mẹ tẹ gwọlọ nọ mẹ rẹ wariẹ kugbe ọzae mẹ. Nẹnẹ na mẹ rẹ sae ta nọ Jihova ọ riẹ epanọ o re ro siwi erọo nọ i wo ebẹbẹ keme iwuhrẹ riẹ i re fiobọhọ kẹ erivẹ-orọo wuhrẹ epanọ a rẹ rọ d’orro họ ohwohwo oma. Orọ uzẹme he, wọhọ epanọ ahwo jọ a rẹ ta, inọ Isẹri Jihova a rẹ raha iviuwou. Rọ k’omẹ, a koko uviuwou mẹ họ.” Lucia o wuhrẹ epanọ o re ro fi izi Ebaibol họ iruo evaọ uzuazọ riẹ.
22. Eme ahwo nọ e rọo no kpobi a re fievahọ?
22 Lucia ọvo onana o via kẹ no ho. Orọo o rẹ jọ oghale, orọnikọ owha-ogbẹgbẹdẹ hẹ. Fiki onana, Jihova ọ rọ ehri ohrẹ obọdẹ nọ a kaki kere kpobi kpahe orọo rọ kẹ omai—Ẹme ọghaghae riẹ. Ebaibol na ọ sae “rọ areghẹ kẹ iwewe.” (Olezi 19:7-11) O siwi erọo buobu no nọ e kẹle ẹfa yọ ọ ruẹrẹ erọo efa buobu nọ i wo ebẹbẹ ilogbo họ no re. Jọ ahwo nọ e rọo no kpobi a fievahọ ohrẹ orọo nọ Jihova Ọghẹnẹ ọ kẹ ziezi. U re ghine ruiruo!
[Oruvẹ-obotọ]
a A nwene odẹ ohwo na.
b A t’ẹme te abọ enana jọ no evaọ izou nọ i kpemu.
c Ubiẹme Ebaibol nọ a rọ fa “ẹnwae-obro” na u kugbe igberedha, ezae-n’ire-duezae, owezẹ kugbe erao, kugbe iruẹru aro koko etọtọ efa nọ ohwo ọ rọ oma owezẹ riẹ ru.
d Onana u wo ohẹriẹ no eyero nọ ọzae, dede nọ ọ ghinẹ gwọlọ sẹro uviuwou riẹ, ọ be sai ru ere he fiki ebẹbẹ nọ e rro vi ei, wọhọ ẹyao hayo ababọ iruo.
ẸVẸ IZI EBAIBOL ENANA I RE RO FIOBỌHỌ . . .
K’OWHẸ WHAHA ẸRAHA ORỌO?
Orọo o rẹ wha te oghọghọ gbe ukpokpoma ze.—Itẹ 5:18, 19; 1 Ahwo Kọrint 7:28.
A re ku ẹwhọ họ ababọ okioraha.—Ahwo Ẹfẹsọs 4:26.
Nọ a tẹ be tẹme kugbe, ezọgaviẹ u wuzou re wọhọ ẹmeọta.—Jemis 1:19.
A rẹ rọ ute orọo na kẹ evaọ ẹzi nọ ọ kare oriobọ gbe ẹwolẹ.—1 Ahwo Kọrint 7:3-5.
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 154]
Ku ebẹbẹ họ vẹrẹ. Whọ kuvẹ re ọre o kiedi ofu ra họ họ