Kọ Who Bi Le Emamọ-Uruemu?

“Otẹrọnọ [emamọ-uruemu] jọ o rọ, otẹrọnọ oware jọ o rọ nọ ufo ajiri, wha kareghẹhọ eware nana.”—AHWO FILIPAI 4:8.

 1. Eme họ eyoma, kọ fikieme o gbẹ te sai gbe egagọ Jihova ku hu?

EYOMA họ uruemu othọthọ hayo ogbogbo. O da akpọ nọ ma be rria na fia. (Ahwo Ẹfẹsọs 2:1-3) Ghele na, Jihova Ọghẹnẹ ọ rẹ kuvẹ re a gbe egagọ efuafo riẹ ku hu. Ebe Ileleikristi, iwuhrẹ, ikokohọ esese, gbe ilogbo e rẹ k’omai unuovẹvẹ ẹruoke kpahe uruemu nọ u kiẹrẹe he. Ma bi wo uvi obufihọ Ikereakere na re ma “dhẹ gbalọ oware uwoma” evaọ aro Ọghẹnẹ. (Ahwo Rom 12:9) Fikiere, wọhọ ukoko, Isẹri Jihova a be daoma re a jọ fuafo, ru ewoma. Rekọ ẹvẹ kpahe omai omomọvo? Evaọ uzẹme, kọ who bi le emamọ-uruemu?

 2. Eme họ emamọ-uruemu, kọ fikieme a jẹ gwọlọ omodawọ otẹrọnọ ma re wo emamọ-uruemu?

² Emamọ-uruemu họ ẹfuọ ezi, ewoma, emamọ owojẹ gbe iroro. Orọnikọ uruemu nọ u re mu dhẹ ruọ ohwo obọ họ, rekọ onọ a re keke aro fihọ ru, oliọliọ. Emamọ uruemu u vi ẹwhaha uzioraha ọvo; u dhesẹ ele oware nọ u woma. (1 Timoti 6:11) Pita ukọ na ọ tudu họ ibe Ileleikristi awọ inọ: “Rehọ [emamọ-uruemu] tua orọwọ rai.” Evaọ oghẹrẹvẹ? Ẹkwoma ‘oma nọ ma rẹ dawo re ma kuyo kẹ’ eyaa eghaghae Ọghẹnẹ. (2 Pita 1:5) Fiki oma uzioraha mai, o gwọlọ omodawọ buobu re ma kru emamọ-uruemu. Ghele na, ahwo nọ e dhozọ Ọghẹnẹ evaọ oke anwae a ru ere, makọ evaọ udevie ezadhe egaga dede.

O Le Emamọ-Uruemu

 3. Abe ọ eware iyoma vẹ Ehaz Ovie na ọ re?

³ Ikereakere na e vọ avọ ikuigbe ahwo nọ i le emamọ-uruemu. Wọhọ oriruo, roro kpahe Hẹzikaya, ohwo emamọ-uruemu na. Ọsẹ riẹ, Ehaz Ovie Juda, ọ jẹ gọ Molẹk. “Ehaz, udhukpe ọ kpako te no o te muhọ esuo, o te su eva Jerusalem ikpe kpogbezeza. O gbe ru eware ikiẹrẹe eva aro ỌNOWO na Ọghẹnẹ riẹ hẹ, wọhọ epanọ Devidi ọsẹ riẹ o ru; rekọ ọ tẹ rehọ aro kele ivie Izrẹl, Ọ mahe ọmọ riẹ ro dhidhe dede, wọhọ epaọ uruemu ugbogbo ahwo erẹwho edekọ nọ Ọghẹnẹ o le no kẹ emọ Izrẹl. O dhidhe jẹ mahe insẹnse evaọ ivuẹ-ẹdhọ na, gbe ehru igbehru je gbe evaọ otọ ikpire kpobi.” (2 Ivie 16:2-4) Ahwo jọ a ta nọ oghẹrẹ ‘ẹmahe’ ọnana yọ oghẹrẹ orufuọ jọ gheghe orọnikọ idheidhe ohwo ho. Ghele na, obe na Molech—A God of Human Sacrifice in the Old Testament, onọ John Day o kere, o muẹrohọ nọ: “Imuẹro e riẹ no ikere evaifihọ gbe erọ ahwo Carthage ze, je no eware nọ a tọ ku, inọ ohwo o ro dhidhe o jọ . . . evaọ uzuazọ ahwo Kenan, yọ fikiere ẹjiroro ọvo ọ riẹ hẹ nọ a rẹ rọ vro ẹme nọ Ọvọ Anwae na ọ ta [kpahe ahwo o ro dhidhe].” Ofariẹ, 2 Iruẹru-Ivie 28:3 o ta gbiae nọ Ehaz ‘ọ jẹ mahe emọ riẹ evaọ erae.’ (Wawo Iziewariẹ 12:31; Olezi 106:37, 38.) Eware enana i muomu yọ!

 4. Didi uruemu Hẹzikaya o dhesẹ evaọ okegbe nọ eyoma ọ vọ?

⁴ Ẹvẹ Hẹzikaya ọ sae rọ zọ evaọ okegbe ọnana nọ eyoma ọ vọ na? Olezi avọ 119 o wo isiuru, keme ahwo jọ a rọwo inọ Hẹzikaya họ ọnọ o kere i rie, o kere i rie okenọ ọ gbẹ jọ ọmọ-ovie. (Olezi 119:46, 99, 100) Fikiere a rẹ sae rehọ eme enana dhesẹ eyero riẹ: “Dede nọ emọ-ivie e keria gbẹguae omuomu kpahe omẹ, yọ odibo ra o gbe bi roro ijaje ra ghele. Ẹzi mẹ ọ nya vrẹ fiki uweli.” (Olezi 119:23, 28) Fikinọ ahwo egagọ erue a wariẹ e riẹe họ, o sae jọ nọ a jẹ rehọ Hẹzikaya s’ẹkoko evaọ udevie ogbẹguae ovie na, te epanọ o rọ jọ bẹbẹ kẹe re ọ wezẹ. Ghele na, o le emamọ-uruemu, u kri hi o te zihe ruọ ovie, “o te ru oware nọ ukiete evaọ aro ỌNOWO na . . . O fievahọ ỌNOWO na Ọghẹnẹ Izrẹl.”—2 Ivie 18:1-5.

A Yọrọ Emamọ-Uruemu

 5. Didi edawọ Daniẹl avọ egbẹnyusu esa riẹ a rẹriẹ ova dhe?

⁵ Jẹ rọ oriruo evaọ emamọ-uruemu họ Daniẹl gbe egbẹnyusu esa Hibru riẹ, nọ a re se Hananaya, Mishẹl, gbe Azaraya. A mu rai no ẹwho rai kpohọ igbo obọ Babilọn. A tẹ rehọ edẹ ahwo Babilọn ro se izoge ene enana—Bẹltẹshaza, Shedrak, Mishak, gbe Abedinigo. A tẹ rehọ “otiọ emamọ emu nọ ovie omariẹ ọ rẹ ria” kẹ ai, kugbe emuore nọ Uzi Ọghẹnẹ o ghọ. Ofariẹ, a tẹ jẹ gbae họ re a wuhrẹ “ibieme gbe ẹvẹrẹ ahwo Kaldi” evaọ ikpe esa. Onana o gwọlọ vi ẹvẹrẹ ọfa ọvo nọ a re wuhrẹ, keme o wọhọ nọ ibieme na “ahwo Kaldi” evaọ etenẹ u dhesẹ otu nọ e riobe. Fikiere, a te rovie izoge esa Hibru enana kẹ iwuhrẹ ọfariẹ ahwo Babilọn.—Daniẹl 1:1-7.

 6. Fikieme ma jẹ sae ta nọ Daniẹl o le emamọ-uruemu?

⁶ Ghelọ otunyẹ nọ a rẹriẹ ova dhe kpobi, Daniẹl avọ egbẹnyusu esa riẹ a tẹ salọ emamọ-uruemu siọ eyoma ba. Daniẹl 1:21 o ta nọ: “Daniẹl ọ tẹ ria ri te ukpe ọsosuọ nọ Sairọs o ro mu uvie.” Ẹhẹ, Daniẹl “ọ tẹ ria” wọhọ odibo emamọ-uruemu Jihova te ikpe 80—rite ẹvaze gbe ekie ivie egaga buobu. O gbe wo ẹrọwọ fihọ Ọghẹnẹ ghelọ ẹghẹ gbe ẹguae-iyoma ahwo ogbekuo egọmeti gbe ọfariẹ-ogbe nọ o dọ egagọ Babilọn kpobi omafia. Daniẹl ọ ruabọhọ ele emamọ-uruemu.

 7. Eme ma rẹ sai wuhrẹ no edhere nọ Daniẹl avọ egbẹnyusu esa riẹ a lele ze?

⁷ Ma rẹ sai wuhrẹ eware buobu no ozodhẹ-Ọghẹnẹ Daniẹl avọ egbẹnyusu esa riẹ na ze. A le emamọ-uruemu a tẹ jẹ siọ omadhehọ uruemu ahwo Babilọn. Dede nọ a kẹ rai edẹ ahwo Babilọn, a ku ovuhumuo rai fiẹ hẹ wọhọ idibo Jihova. Whaọ, unwenọ ikpe 70 nọ i lele i rie, ovie Babilọn na ọ rehọ odẹ Hibru Daniẹl ro sei! (Daniẹl 5:13) Evaọ etoke uzuazọ uthethei riẹ kpobi, Daniẹl ọ se nọ o re fioma hotọ makọ evaọ eme esese dede. Wọhọ ọmoha, ọ “ma no nọ ọ sae rehọ uvi emu ovie na hayo udi riẹ zue oma riẹ hẹ.” (Daniẹl 1:8) Edikihẹ ọgaga ọnana nọ Daniẹl avọ egbẹnyusu esa riẹ a rehọ na o kẹ rai ẹgba re a zọ no odawọ uwhu-gb’azọ nọ a te rẹriẹ ova ku uwhremu na.—Daniẹl, izou 3 gbe 6.

Ele Emamọ-Uruemu Nẹnẹ

 8. Ẹvẹ izoge Ileleikristi a sae rọ whaha omaduhọ akpọ Setan?

⁸ Wọhọ Daniẹl avọ egbẹnyusu esa riẹ, ahwo Ọghẹnẹ nẹnẹ a rẹ siọ omaba edhehọ akpọ omuemu Setan. (1 Jọn 5:19) Whọ tẹ rọ uzoge Oleleikristi, o sae jọ nọ otu ra a be gwọlọ gb’owhẹ họ re whọ raro kele ai evaọ ẹgọ, osẹ, gbe ikporakporo nọ i fo ho. Ukpenọ whọ rẹ dhẹ lele onọ u kieze kpobi, dikihẹ ga, yọ orọnikọ who re “kielele akpọ nana ha.” (Ahwo Rom 12:2) “Se edhọ-egọ avọ urusio akpọ na ba, re [who] yeri uzuazọ uwowolẹ, avọ ẹrẹreokie, gbe uzuazọ Ọghẹnẹ.” (Taitọs 2:11, 12) Oware nọ o r’oja họ orọnikọ ọjẹrehọ otu ra ha rekọ ọjẹrehọ Jihova.—Itẹ 12:2.

 9. Didi otunyẹ Ileleikristi nọ e be thueki a rẹ rẹriẹ ova ku, kọ didi uruemu a re dhesẹ?

⁹ Ileleikristi nọ e kpako no re a rẹriẹ ova dhe ọnyawọ yọ a re je wo emamọ-uruemu hrọ. Oleleikristi nọ ọ rọ ọhreki ọ rẹ sae wo ẹdawọ iwhayo nọ o re fi hayo siọ izi egọmeti jọ gbe izi azọhọ. Makọ epanọ oma-hrowo eki hayo epanọ ibe-iruo mai a bi ru kẹhẹ, ma gwọlọ “epanọ ma re ro ru eware na kpobi ziezi.” (Ahwo Hibru 13:18) Ikereakere na o gwọlọ mi omai nọ ma rẹ jọ avọ oruọzewọ jẹ riẹ yeri kugbe ohwo nọ ọ rehọ omai iruo, enọ ma rehọ fihọ iruo, ehreki, gbe egọmeti. (Iziewariẹ 25:13-16; Matiu 5:37; Ahwo Rom 13:1; 1 Timoti 5:18; Taitọs 2:9, 10) Joma daoma re ma jọ kpatiẹ re evaọ iruẹru ekiọthuọ mai. Ẹkwoma eware nọ ma re kere fihotọ gbagba je wo agrimeti, ma jẹ whaha ẹwhọ buobu.

Yọrọ Oma!

10. Fikieme ma jẹ yọrọ oma kpahe ẹsalọ ikporakporo mai?

¹⁰ Olezi 119:9 o fodẹ abọ ọfa jọ ọrọ ẹyọrọ emamọ-uruemu evaọ aro Ọghẹnẹ. Ọnọ ọ so olezi na ọ so nọ: “Ẹvẹ edhere ọmoha ọ rẹ rọ fo kẹ e? Ajokpa eme ra nọ ọ rẹ rọ ta họ oma riẹ obọ.” Okwakwa Setan jọ nọ o bi ro ruiruo gaga họ ikporakporo, enọ i wo ẹgba nọ e rẹ rọ kpare iroro ohwo. U yoma kẹhẹ, Ileleikristi jọ a be ‘yọrọ oma’ kpahe ikporakporo ho, a te bi kie lele ile iyoma jọ, wọhọ erọ rap gbe heavy metal. Ahwo jọ a rẹ vro nọ ikporakporo itieye na e rẹ nwae oma ha, inọ a be gaviezọ kẹ eme nọ a be ta na ha. Amọfa a vẹ ta nọ edo ile na ọvo gbe edo ekpata na a be gaviezọ kẹ. Rekọ rọ kẹ Ileleikristi, avro na orọnikọ sọ oware jọ o be were ohwo ho. Ọdawẹ rai họ sọ o rọ oware nọ ‘o rẹ were Ọnowo na.’ (Ahwo Ẹfẹsọs 5:10) Ile ọ heavy metal gbe rap e be wha eware iyoma haro wọhọ eme izuehọ, igberedha, makọ egagọ Setan dede—eware nọ a rẹ kuvẹ rai vievie he evaọ udevie ahwo Ọghẹnẹ.a (Ahwo Ẹfẹsọs 5:3) T’emaha t’ekpako, u re woma re mai omomọvo o roro kpahe onọ onana, Evaọ ikporakporo nọ mẹ jẹrehọ, kọ me bi le emamọ-uruemu manikọ eyoma?

11. Ẹvẹ Oleleikristi ọ rẹ rọ yọrọ oma kpahe ighe etẹlivisiọne, ividio, gbe isinima?

¹¹ Ighe etẹlivisiọne buobu, ividio, gbe isinima e be wha eyoma haro. Wọhọ oghẹrẹ nọ ọbo emamọ iroro jọ o fi rie họ, ‘omawere, ọfariẹ-ogbe, ozighi, uvo-uthe, oriobọ’ e mae bu ighe buobu nọ a bi dhesẹ nẹnẹ. Fikiere, re ma yọrọ oma u dhesẹ nọ ma rẹ salọ ighe nọ ma re rri. Ọnọ ọ so ilezi na ọ lẹ nọ: “Si aro mẹ no eware ifofe iriwo.” (Olezi 119:37) Uzoge Oleleikristi jọ nọ a re se Josẹf o fi uzi onana h’iruo. Nọ isinima jọ u je dhesẹ owezẹ-ezaveyae gbe ozighi, ọ tẹ nya no uwou isinima na no. Kọ o da riẹ nọ o ru erei? Josẹf ọ ta nọ: “Ijo, vievie. Jihova mẹ kaki roro kpahe gbe epanọ me re ro ruei eva were.”

Ewoma Ewuhrẹ gbe Eroro

12. Fikieme a jẹ gwọlọ uwuhrẹ omobọ ohwo gbe eroro re a ruẹsi le uzuazọ emamọ-uruemu?

¹² Ma re ru vi ẹwhaha eware iyoma. Re a le emamọ-uruemu u kugbe ewuhrẹ gbe eroro kpahe emamọ eware nọ a kere fihọ Ẹme Ọghẹnẹ re ma ruẹse fi izi ikiẹrẹe riẹ họ iruo evaọ uzuazọ mai. Ọnọ ọ so ilezi na ọ ta nọ: “O, epanọ me you uzi ra! O rọ eva iroro mẹ kẹdẹ kẹdẹ.” (Olezi 119:97) Kọ ewuhrẹ Ebaibol omobọ ra gbe ese ebe Ukoko na e rọ abọ oma ẹkpoka ra? Uzẹme, re who ru oke kẹ ewuhrẹ Ẹme Ọghẹnẹ whọ vẹ jẹ rehọ oma olẹ roro kpahe iẹe o rẹ sae jọ use-abọ. Rekọ ẹsibuobu o rẹ lọhọ re a dẹ oke no iruẹru efa ze. (Ahwo Ẹfẹsọs 5:15, 16) Ẹsejọ irioke o rẹ sai kiehọ owhẹ oma nọ whọ rẹ rọ lẹ, wuhrẹ, je roro.—Wawo Olezi 119:147.

13, 14. (a) Fikieme eroro o jẹ rọ erere? (b) Eroro kpahe ikereakere vẹ e rẹ sai fiobọhọ k’omai siọ ọfariẹ-ogbe?

¹³ Eroro u wo erere gaga, keme u re fiobọhọ k’omai kareghẹhọ eware nọ ma wuhrẹ. Mai wo uzou, o rẹ sai fiobọhọ k’omai wha eriwo Ọghẹnẹ haro. Re a dhesẹ iẹe: O rọ oware jọ re a riẹ nọ Ọghẹnẹ ọ ghọ igberedia rekọ o rọ oware ofa re a ‘ghọ oware uyoma jẹ talamu onọ u woma.’ (Ahwo Rom 12:9) Oghẹrẹ nọ ọfariẹ-ogbe o rọ Jihova oma o rẹ sae j’omai oma ere ẹkwoma eroro kpahe igogo izi Ebaibol na, wọhọ obe Ahwo Kọlọsi 3:5, onọ o ta nọ: “Fikiere wha kpe abọ akpọ nọ e rọ oma rai no: igberedia, egbegbe, urusio nọ o rẹ vrẹ ẹta, eware iyoma eguọlọ gbe eware amọfa eguọlọ, onọ orọ edhọ egọ.” Nọ oma ra nọ: ‘Didi oghẹrẹ urusio ẹnwae-obro me re kpe no oma mẹ? Eme mẹ rẹ whaha nọ o rẹ kpare isiuru igbegbe ze? Kọ inwene jọ e riẹ nọ i fo nọ me re ru kpahe oghẹrẹ ẹro nọ me wo kpahe eyae hayo ezae?’—Wawo 1 Timoti 5:1, 2.

¹⁴ Pọl ọ tuduhọ Ileleikristi awọ nọ a whaha igberedia re a je dhesẹ oma-oyọrọ re “ohwo ọvo o [gbe] ru omoni riẹ thọ họ hayo efruriọ eva ẹme ọnana ha.” (1 Ahwo Tẹsalọnika 4:3-7) Nọ oma ra nọ: “Fikieme igberedia o jẹ rọ enwoma? Didi ọraha mẹ rẹ wha te oma mẹ gbe amọfa otẹrọnọ me ru thọ evaọ abọ ọnana? Ẹvẹ u ti ro kpomahọ abọ ẹzi mẹ, iroro mẹ, gbe ugboma mẹ? Kọ ẹvẹ kpahe ahwo nọ e rọ ukoko na nọ e thọ uzi Ọghẹnẹ jẹ se nọ a re kurẹriẹ hẹ? Eme ọ te via kẹ ai?’ Ma te koko oware nọ Ikereakere na e ta kpahe uruemu enana o rẹ sai ru omukpahe mai kẹ oware nọ o jọ aro Ọghẹnẹ yoma diwi viere. (Ọnyano 20:14; 1 Ahwo Kọrint 5:11-13; 6:9, 10; Ahwo Galesha 5:19-21; Eviavia 21:8) Pọl ọ ta nọ ogberedia “Ọghẹnẹ ọye ọ jẹ kufiẹ, orọnọ ohwo ho.” (1 Ahwo Tẹsalọnika 4:8) Oleleikristi uzẹme vẹ ọ rẹ gwọlọ jẹ Ọsẹ obọ odhiwu riẹ kufiẹ?

Emamọ-Uruemu gbe Usu

15. Didi abọ usu u wo kpahe ele emamọ-uruemu mai?

¹⁵ Obufihọ ọfa evaọ edhesẹ emamọ-uruemu họ emamọ usu. Ọnọ ọ so ilezi na ọ so nọ: “Mẹ ogbẹnya enọ e be dhẹozọ [Jihova] kpobi gbe enọ i re koko ijaje ra!” (Olezi 119:63) Ma gwọlọ emamọ usu nọ u re no iwuhrẹ Ileleikristi ze. (Ahwo Hibru 10:24, 25) Ma tẹ ko oma mai dhere, ma ve ti wo uruemu oriobọ evaọ iroro mai, yọ o rẹ jọ lọlọhọ re eyoma o roma via. (Itẹ 18:1) Rekọ okugbe Ileleikristi o rẹ sai fiobọhọ k’omai re ma dikihẹ ga evaọ emamọ-uruemu. Dede na, ma rẹ jẹ ‘yọrọ oma’ kpahe usu uyoma. Ma rẹ sae wo emamọ eyero kugbe erivẹ, ibe iruo, gbe ibe isukulu mai. Rekọ otẹrọnọ ma be ghinẹ rehọ areghẹ nya, ma rẹ whaha oma nọ ma re bi gba ahwo nọ i bi le emamọ-uruemu Ileleikristi hi.—Wawo Ahwo Kọlọsi 4:5.

16. Ẹvẹ efihiruo obe 1 Ahwo Kọrint 15:33 u re ro fiobọhọ k’omai le emamọ-uruemu nẹnẹ?

¹⁶ Pọl o kere nọ: “Usu uyoma o rẹ raha uruemu ezi.” Ọ be rehọ ẹme ọnana vẹvẹ enọ e rọwo unu nọ a rẹ sai ku ẹrọwọ rai fiẹ otẹrọnọ a be nyusu kugbe ahwo nọ e ta nọ ae Ileleikristi nọ e se ewuhrẹ Ikereakere na kpahe ẹkparomatha. Ẹjiroro nọ o rọ emu unuovẹvẹ Pọl na u kugbe usu onya kugbe ahwo nọ e rọ otafe gbe eva ukoko na. (1 Ahwo Kọrint 15:12, 33) Ẹme na họ, orọnikọ ma rẹ siọ oniọvo ẹzi mai jọ fikinọ ọ rọwo kugbe oghẹrẹ iroro nọ ma wo kpahe eware omobọ mai jọ họ họ. (Matiu 7:4, 5; Ahwo Rom 14:1-12) Ghele na, ma gwọlọ ẹghẹ otẹrọnọ ahwo jọ evaọ ukoko na a wo uruemu jọ nọ u fo ho hayo a bi dhesẹ ẹzi unoma u guo. (2 Timoti 2:20-22) O rọ oware areghẹ re ma bigba ahwo nọ ma rẹ gbẹ ‘tudu họ ohwohwo awọ.’ (Ahwo Rom 1:11, 12) Onana o rẹ sai fiobọhọ k’omai le edhere emamọ-uruemu jẹ daji “edhere uzuazọ.”—Olezi 16:11.

Gbẹ Hai Le Edhere Emamọ-Uruemu

17. Wọhọ epanọ Ikelakele uzou 25 o ta, didi eyoma o te emọ Izrẹl, kọ didi uwuhrẹ onana o k’omai?

¹⁷ U kri hi nọ emọ Izrẹl a muọ Ẹkuotọ Eyaa na họ ẹria no, ibuobu rai a tẹ salọ nọ a re le eyoma—a tẹ ruẹ-uye ọraha. (Ikelakele, uzou 25) Nẹnẹ na, ahwo Jihova a dikihẹ ẹroro akpọ ọkpokpọ okiẹrẹe na. Ẹro eva riẹ o te jọ uvẹ oghale ọ ahwo nọ e gbẹ be se eyoma akpọ ọnana. Wọhọ ahwo-akpọ nọ e gba ha, ma rẹ sai wo iroro ethọthọ, rekọ Ọghẹnẹ ọ rẹ sai fiobọhọ k’omai nya lele esuo okiẹrẹe ẹzi ọfuafo na. (Ahwo Galesha 5:16; 1 Ahwo Tẹsalọnika 4:3, 4) Fikiere joma yo uduotahawọ Joshua kẹ Izrẹl: “Dhozọ ỌNOWO na, wha gọ e uvi ẹgọ eva orọwọ.” (Joshua 24:14) Uvi ozodhẹ Jihova re ma siẹe eva ba erudha u re fiobọhọ k’omai le edhere emamọ-uruemu.

18. Rọ kpahe ewoma gbe eyoma, eme o rẹ jọ ọtamuo Ileleikristi kpobi?

¹⁸ O tẹ rọ ẹgwọlọ udu ra re who ru Ọghẹnẹ eva were, jọ o jọ ọtamuo ra re who yo uduotahawọ Pọl: “Oware kpobi nọ o rọ uzẹme, oware kpobi nọ u wo adhẹẹ, oware kpobi nọ u kiẹrẹe, oware kpobi nọ orọ ẹfuọ, oware kpobi nọ orọ aruoriwo, otẹrọnọ ọ riẹruo jọ o rọ, otẹrọnọ oware jọ o rọ nọ ufo ajiri, wha kareghẹhọ eware nana.” Who te ru onana, eme u ti noi ze? Pọl ọ ta nọ: “Wha ru ai; Ọghẹnẹ udhedhẹ o re ti lele owhai jọ.” (Ahwo Filipai 4:8, 9) Ẹhẹ, avọ obufihọ Jihova whọ rẹ sae siọ eyoma je le emamọ-uruemu.

[Footnotes]

Eme Ọkiẹriwo

◻ Eme a gwọlọ re ma ruẹse le emamọ-uruemu?

◻ Evaọ otọ eyero vẹ Hẹzikaya, Daniẹl, gbe imasa Hibru na a jọ dhesẹ emamọ-uruemu?

◻ Ẹvẹ ma sae rọ jọ wọhọ Daniẹl evaọ ẹwhaha ẹghẹ Setan?

◻ Fikieme Ileleikristi a jẹ yọrọ oma kpahe aruọzaha?

◻ Didi abọ ewuhrẹ, eroro, gbe usu i wo kpahe ilale emamọ-uruemu?

[Pictures on page 15]

Hẹzikaya ọmaha na o le emamọ-uruemu dede nọ egegagọ Molẹk e wariẹ e riẹ họ

[Pictures on page 17]

Ileleikristi a rẹ yọrọ oma nọ u te te oke ọ aruọzaha