“Wha Rehọ Adhẹ Kẹ Enọ Erọ Udevie Rai Ruiruo”
“Wha rehọ adhẹ kẹ enọ erọ udevie rai ruiruo, a tẹ jẹ rọ owhai esuo eva Ọnowo na jẹ be hrẹ owhai.”—1 TẸS. 5:12.
1, 2. (a) Ẹvẹ ukoko Tẹsalonika o jọ evaọ okenọ Pọl o kere ileta ọsosuọ riẹ se ai? (b) Eme Pọl ọ tuduhọ ahwo Tẹsalonika awọ inọ a ru?
DAE rehọ iẹe nnọ whẹ yọ omọvo ọrọ ukoko Tẹsalonika evaọ ikpe-udhusoi ọsosuọ, onọ o jọ usu ikoko nọ a kaki ro mu evaọ unuakpọ yena. Pọl ukọ na ọ raha oke ziezi rọ bọ inievo na ga. O sae jọnọ ọ rehọ ekpako mu re a sẹro ukoko na wọhọ epanọ o ru evaọ ikoko efa. (Iruẹru 14:23) Rekọ nọ ukoko na u dikihẹ no, ahwo Ju a te koko ahwo ugbarugba họ, a te le Pọl avọ Saelas no okpẹwho na. Oma o rẹ sae jọ Ileleikristi nọ e gbẹ jọ obei ọkọkora, yọ ẹsejọhọ ozọ u je mu ai.
2 Nọ Pọl o no Tẹsalonika, ọ jẹ ruawa kpahe ukoko okpokpọ na. Ọ daoma re o zihe, rekọ “Setan ọ whaha” ẹnyaze riẹ. Fikiere o te vi Timoti re ọ bọ ukoko na ga. (1 Tẹs. 2:18; 3:2) Nọ Timoti ọ wha emamọ iyẹrẹ zihe ze, oma o tẹ wọ Pọl re o kere ileta se ahwo Tẹsalonika. Usu eware nọ o kere họ, ọ tuduhọ ae awọ re a “rehọ adhẹ kẹ enọ erọ udevie rai ruiruo.”—Se 1 Ahwo Tẹsalonika 5:12, 13.
3. Ẹjiroro vẹ Ileleikristi obọ Tẹsalonika a wo nọ a rẹ rọ rehọ adhẹẹ kẹ ekpako na?
3 Ekpako nọ e jọ ukoko obọ Tẹsalonika na a wo eriariẹ wọhọ Pọl avọ ibe-iruiruo riẹ hẹ; yọ a ri kri ukoko na wọhọ ekpako nọ e jọ obọ Jerusalẹm ho. Ukoko na u ri te ẹgbukpe he. Dede na, enọ e rrọ ukoko na a re yere Ọghẹnẹ nọ ọ rọ kẹ ae ekpako nana, enọ i je “ruiruo” evaọ ukoko na jẹ be “hrẹ” inievo na. Evaọ uzẹme, a wo emamọ ẹjiroro nọ a rẹ rọ “jọ eva uyoyou riwi [ekpako na] kpehru gaga fiki epanọ iruo rai e rọ.” Nọ Pọl ọ kẹ ohrẹ nana no, o te fibae nọ: “Wha wo udhedhẹ udevie omaobọrai.” Whọ hae jọ ukoko Tẹsalonika na, kọ iruo ekpako na e hae d’owhẹ ẹro? Ẹvẹ who bi rri ekpako nọ Ọghẹnẹ ọ rọ ẹkwoma Kristi ro mu evaọ ukoko ra?—Ẹf. 4:8.
Enọ I Bi “Ruiruo” Ziezi
4, 5. Fikieme o rọ jọ iruo egaga re ekpako na a sai wuhrẹ ukoko na evaọ oke Pọl, kọ fikieme o rọ rrọ epọvo na nẹnẹ?
4 Nọ Pọl avọ Saelas a kpobọ Bẹria no, ẹvẹ ekpako ukoko obọ Tẹsalonika a je ro “ruiruo” ziezi? Evaọ aruorokele Pọl, a jẹ rọ Ikereakere na wuhrẹ ukoko na. Rekọ, whọ rẹ sai roro nọ: ‘Kọ Ileleikristi obọ Tẹsalonika na a se Ẹme Ọghẹnẹ gboja?’ Whaọ, Ebaibol ọ ta nnọ ahwo Bẹria a mae “rọ uvi-ahwo vi erọ obọ Tẹsalonika . . . [keme a je] riwẹ ikerakere na kẹse kẹse.” (Iruẹru 17:11) Ahwo Ju nọ e jọ obọ Tẹsalonika họ enọ Pọl ọ jẹ ta kpahe orọnikọ Ileleikristi na ha. Ileleikristi na a rehọ Ebaibol na ‘wọhọ ẹme ahwo ho, rekọ wọhọ ẹme Ọghẹnẹ.’ (1 Tẹs. 2:13) Ababọ avro, ekpako na a daoma gaga re a rehọ ẹme Ọghẹnẹ wuhrẹ inievo na.
5 Nẹnẹ, ọrigbo nọ o wo ẹrọwọ avọ areghẹ na ọ be rehọ emu kẹ idibo Ọghẹnẹ eva ẹruoke. (Mat. 24:45) Evaọ otọ ọkpọvio ọrigbo na, ekpako na a be daoma gaga re a rọ ẹme Ọghẹnẹ ko inievo na. Inievo na a rẹ sai wo ebe ukoko na buobu, yọ evaọ evẹrẹ jọ, a wo ekwakwa nọ a re ro ru ekiakiẹ, wọhọ Watch Tower Publications Index gbe Watchtower Library. Re a sai wuhrẹ ukoko na ziezi, ekpako na a rẹ rehọ euwa buobu rọ ruẹrẹ ẹme nọ a kẹ rae họ re ẹme na ọ sai te inievo na udu. Kọ whọ riẹ epanọ ekpako na a be raha oke te rọ ruẹrẹ oma kpahe kẹ ẹme nọ a kẹ rae evaọ iwuhrẹ gbe ikokohọ?
6, 7. (a) Ẹvẹ ekpako obọ Tẹsalonika a rọ rehọ aro kele Pọl? (b) Fikieme o sae rọ jọ bẹbẹ nẹnẹ kẹ ekpako re a rọ aro kele Pọl?
6 Ekpako ukoko obọ Tẹsalonika a kareghẹhọ emamọ edhere nọ Pọl ọ jẹ rọ rẹrote uthuru na. Orọnikọ thakpinọ o weze bru inievo na ọvo ho. Wọhọ epanọ ma ta evaọ uzoẹme nọ o vrẹ na, Pọl ọ “rọ oma kpotọ . . . wọhọ epanọ ọyọre-ọmọ ọ rẹ sẹro emọ riẹ.” (Se 1 Ahwo Tẹsalonika 2:7, 8.) U tube noi eva ze re o fi uzuazọ riẹ họ ọza fiki rai. Epọvo na ekpako na a re ru nọ a be rẹrote inievo na.
7 Ekpako na nẹnẹ a re rri uthuru na ghaghae wọhọ epanọ Pọl o ru. Inievo jọ e riẹ nọ e rẹ sasa oma ha. Ghele na, ekpako na a rẹ daoma riẹ oghẹrẹ nọ ahwo otiọye na a rrọ, a vẹ tẹrovi abọ owoma rai. (Itẹ 16:20) Fiki sebaẹgba, o sae jọ bẹbẹ kẹ ọkpako jọ re ọ rehọ emamọ ẹro rri omomọvo. Ghele na, nọ ọ be daoma roma kpotọ yeri kugbe ahwo kpobi na, kọ a gbe jiri ei kẹ iruo ezi nọ o bi ru?
8, 9. Idhere jọ vẹ ekpako ukoko inẹnẹ a be rọ “sẹro izi” mai?
8 Mai kpobi ma wo ẹjiroro nọ ma rẹ rọ “rehọ oma kpotọ kẹ” ekpako na. Pọl o kere nọ, “a be sẹro izi” mai. (Hib. 13:17) Eme yena e kareghẹhọ omai othuru-igodẹ nọ ọ rẹ siọ owezẹ ba re ọ sae rẹrote igodẹ riẹ. Epọvo na re, ekpako na nẹnẹ a rẹ sae siọ owezẹ ba re a sae rẹrote enọ i wo ẹbẹbẹ ẹyao, ẹbẹbẹ iroro hayo ẹbẹbẹ jọ nọ ọ rẹ sae raha usu rai kugbe Ọghẹnẹ. Wọhọ oriruo, a rẹ rọwo inievo nọ e rrọ Egbẹgwae Ẹmeọta-Kugbe Ahwo Iwou-Imu no owezẹ ze nọ oware okpẹtu jọ o tẹ via. Ghele na, obufihọ rai o rẹ d’omai ẹro fia nọ ma tẹ rrọ uye.
9 Inievo nọ e rrọ Egbẹgwae Ebabọ Ubrotọ gbe enọ e rrọ egbẹgwae ogbodhẹ a re ru iruo gaga re a sai fi obọ họ kẹ inievo na. U fo re ma tha inievo itieye na uke. Roro kpahe ogbo nọ inievo mai a dhẹ okenọ ofou-ọwhibo ọ jọ Myanmar raha eware evaọ 2008. Re a sae dhẹ te ukoko ọ Bothingone, onọ ofou-ọwhibo na ọ mai kpomahọ, a dhẹ edhere nọ ahwo nọ a whu no a vọ. Nọ inievo ukoko na a ruẹ inọ ọsẹro okogho rai vẹre ọ rrọ usu ahwo nọ a kake dhẹ ogbo te ẹwho na, a te bo nọ: “Rri! Ọsẹro okogho mai. Jihova o siwi omai no!” Kọ uye nọ o be bẹ ekpako na t’aso t’uvo o be d’owhẹ ẹro? A rẹ rọ ekpako jọ mu obọdẹ ogbẹgwae re a gu edhọ nọ e rrọ gaga. Ekpako nana a be rọ iruo nọ a ru no seha ha; rekọ enọ i bi wo erere no iruo rai ze a bi dhesẹ nọ iruo rai e da rai ẹro fia.—Mat. 6:2-4.
10. Eghẹrẹ iruo efa vẹ ekpako na a bi ru?
10 Iruo efa nọ ekpako buobu nẹnẹ a bi ru họ ileta nọ a re kere gbe eme nọ a re kere fihọ efọmo sa-sa. Wọhọ oriruo, ọnọ o re koko iruẹru ugboma ekpako na họ ọ rẹ ghale eme nọ a re ru evaọ iwuhrẹ kẹ inievo na. Okere-obe na o re kere iyẹrẹ usiuwoma ota k’amara k’amara, o ve je ku iyẹrẹ ẹgbukpe erọ inievo nọ e rrọ ukoko rai kpobi kugbe. Ọsẹro isukulu na o re muẹrohọ omaa isukulu na ziezi. K’emerae esa k’emerae esa, a rẹ kiẹ igho ukoko na riwi. Ekpako na a re se ileta nọ uwou ogha u vi se ai, a ve je fi ekpọvio nọ a kẹ rai họ iruo re a sai ‘wo okugbe evaọ ẹrọwọ na.’ (Ẹf. 4:3, 13) Fiki omodawọ ekpako na, eware kpobi e be nya “ziezi gba kiete.”—1 Kọr. 14:40.
A “Rọ Owhai Esuo”
11, 12. Amono a be kobaro evaọ ukoko na, kọ eme iruo rai e kẹre te?
11 Pọl o dhesẹ ekpako obọ Tẹsalonika nọ i je ru iruo gaga na inọ a bi ‘su’ ukoko na. Otofa eme nana evaọ ẹvẹrẹ Griki u dhesẹ nọ ekpako na họ enọ e be kobaro evaọ ukoko na. (1 Tẹs. 5:12) Pọl ọ tẹ jẹ ta inọ ekpako na a bi “ruiruo.” Orọnikọ ọkpako ọvo jọ o wo họ iroro ho rekọ ekpako kpobi nọ e rrọ ukoko na. Nẹnẹ, ekpako na buobu a re ru ẹme evaọ ukoko na. Enẹna, ma gbe wo “ọsẹro ukoko” ho rekọ “ọnọ o re koko iruẹru ugboma ekpako na họ” keme ekpako na kpobi yọ ugboma ovona.
12 Re ekpako na a ‘su’ ukoko na orọnikọ re a wuhrẹ evaọ ukoko na ọvo ho. A rehọ ọkpọ ẹme ọvona ru iruo eva 1 Timoti 3:4. Pọl ọ ta nnọ ọsẹro ọ rẹ jọ ọnọ o bi “suẹ uwou riẹ ziezi, nọ ọ rẹ yọrọ emọ riẹ fihọ omaurokpotọ avọ adhẹ eva edhere kpobi.” Re ohwo o ‘su’ emọ riẹ orọnikọ o re wuhrẹ ai ọvo ho rekọ ọ rẹ jẹ kobaro evaọ iruẹru uviuwou na, ọ vẹ jẹ yọrọ emọ na re a wo “omaurokpotọ.” Ẹhẹ, ekpako a rẹ kobaro evaọ ukoko na, fi obọ họ kẹ inievo na kpobi roma kpotọ kẹ Jihova.—1 Tim. 3:5.
13. Fikieme o sae rọ rehọ oke re a jẹ iroro evaọ ẹgwae ekpako?
13 Re a sae rẹrote uthuru na ziezi, ekpako na a rẹ gbẹgwae kpahe epanọ a rẹ rọ rẹrote ẹgwọlọ ukoko na. O hae mae vẹrẹ orọnọ ọkpako ọvo ọ rẹ jẹ iroro na kpobi. Ghele na, wọhọ epanọ ugboma esuo na u je ru evaọ ikpe-udhusoi ọsosuọ, ugboma ekpako na o rẹ keria ta ẹme ziezi, a vẹ jọ Ikereakere na gwọlọ ekpọvio. Utee rai họ re a ruẹ nọ eware nọ inievo na a bi ru e rọwo kugbe Ikereakere na. A rẹ sai le utee nana t’obọ nọ ọkpako kpobi ọ tẹ be hae ruẹrẹ oma họ kẹ ẹgwae ekpako, kiẹ Ikereakere gbe ekpọvio nọ i no obọ ọrigbo nọ o wo ẹrọwọ avọ areghẹ na ze riwi. Onana o rẹ ginẹ rehọ oke. Nọ ekpako a gbẹ rrọ unu ovo ho, wọhọ epanọ o jọ evaọ okenọ ugboma esuo orọ ikpe-udhusoi ọsosuọ na o keria kẹ ẹme oyawo, o rẹ sae gwọlọ nọ a rehọ oke ru ekiakiẹ re a ruẹse jẹ iroro nọ e rọwo kugbe Ikereakere na.—Iruẹru 15:2, 6, 7, 12-14, 28.
14. Kọ o be were owhẹ inọ ekpako na a bi ru iruo evaọ okugbe? Fikieme whọ rọ ta ere?
14 Eme ọ rẹ sae via otẹrọnọ ọkpako jọ o sikẹ inọ ẹme riẹ a rẹ rehọ? Hayo ẹvẹ otẹrọnọ ohwo jọ ọ be wha ozighi fihọ ukoko na, wọhọ epanọ Diọtrẹfis o ru evaọ ikpe-udhusoi ọsosuọ? (3 Jọn 9, 10) Onana u re kpomahọ ukoko na kpobi. Otẹrọnọ Setan ọ daoma re ọ wha ozighi họ ukoko ikpe-udhusoi ọsosuọ na, o rẹ sai mu omai ẹro inọ ọ gwọlọ raha udhedhẹ nọ o rrọ ukoko na nẹnẹ. Ọ sae bẹbẹ ahwo họ re a gwọlọ ọkwa hayo okpodẹ. Fikiere, u fo re ekpako a wo omaurokpotọ re a je ru iruo kugbe wọhọ ugboma ovo. O rẹ were omai gaga nọ ekpako na a tẹ be rọ omaurokpotọ wha okugbe haro.
Enọ E “Be Hrẹ Owhai”
15. Eme ọ rẹ wọ ekpako kẹ inievo na ohrẹ?
15 Pọl ọ tẹ fodẹ iruo efa nọ e rrọ bẹbẹ rekiyọ i wuzou gaga nọ ekpako na a bi ru, koyehọ a be hrẹ uthuru na. Evaọ Ikereakere Griki Ileleikristi na, Pọl ọvo ọ rehọ ẹme Griki nọ a jọ etenẹ fa “hrẹ” na ro ru iruo. Ẹme na ọ rẹ sai dhesẹ ohrẹ ogaga, rekọ orọnikọ orọ ofu hu. (Iruẹru 20:31; 2 Tẹs. 3:15) Wọhọ oriruo, Pọl o kere se ahwo Kọrint inọ: “Me kere onana re me fi oma-ovuọ họ owhai oma ha, rekọ re mẹ ghrẹ owhai wọhọ emọ iyoyou mẹ.” (1 Kọr. 4:14) Ọdawẹ nọ o wo kẹ amọfa o wọ riẹ kẹ ae ohrẹ.
16. Eme ekpako a re muẹrohọ nọ a tẹ be hrẹ amọfa?
16 Ekpako na a re muẹrohọ oghẹrẹ nọ a rẹ rọ kẹ amọfa ohrẹ. A rẹ daoma dhesẹ ẹwo, uyoyou, a ve je wo ẹzi obufihọ wọhọ Pọl. (Se 1 Ahwo Tẹsalonika 2:11, 12.) O tẹ make rrọ ere, ekpako na a rẹ ‘yọrọ uzẹme eme nọ a wuhrẹ whawha, re a sae rehọ emamọ uwuhrẹ wuhrẹ ahwo.’—Tait. 1:5-9.
17, 18. Eme who re wo họ iroro otẹrọnọ ọkpako jọ ọ k’owhẹ ohrẹ?
17 Ekpako na a gba ha, fikiere a rẹ sae ta ẹme thọ ẹsejọ yọ onana o rẹ kẹ ae uye. (1 Iv. 8:46; Jem. 3:8) Ekpako na a tẹ jẹ riẹ inọ o rẹ were he re ohwo ọ jẹ ohrẹ rehọ. (Hib. 12:11) Fikiere, taure ọkpako o te se ohwo re ọ kẹe ohrẹ, yọ o roro ẹme na te ziezi jẹ tubẹ lẹ kpahe iẹe no. Nọ ọkpako jọ ọ tẹ kẹ owhẹ ohrẹ, kọ ọdawẹ nọ o wo kẹ owhẹ ọ te d’owhẹ ẹro?
18 Dae rehọ iẹe inọ whọ be mọ ẹyao jọ rekọ ohwo ọvo ọ riẹ odẹ ẹyao na ha. Uwhremu na edọkita jọ ọ tẹ fa odẹ ẹyao na, rekọ ẹyao nọ ọ fodẹ na yọ ekpehre ẹyao. Kọ whọ te dheva kẹ edọkita na? Ijo. Ọ tẹ make ta k’owhẹ inọ obẹrọ a rẹ sai ro siwi ẹyao na, whọ te rọwo inọ a bẹre owhẹ thakpinọ ẹyao na o kpo. Ẹsejọhọ oghẹrẹ nọ edọkita na ọ rọ ta ẹme na k’owhẹ o were owhẹ hẹ, kọ oyena o te lẹliẹ owhẹ siọ obẹrọ na? Ijo. Epọvo na re, o tẹ make rọnọ ekpako na a rọ evedha k’owhẹ ohrẹ, gbẹ hae gaviezọ kẹ enọ Jihova avọ Jesu a bi ro fi obọ họ kẹ owhẹ re whọ sae gọ Ọghẹnẹ ziezi.
Wo Ovuhumuo kẹ Ekpako nọ Jihova Ọ rọ Kẹ Omai Na
19, 20. Ẹvẹ whọ sai ro dhesẹ inọ iruo ekpako na e d’owhẹ ẹro?
19 Eme who re ru otẹrọnọ a k’owhẹ obọdẹ okẹ jọ? Kọ whọ te rehọ okẹ na ru iruo ro dhesẹ inọ o were owhẹ? Jihova ọ rehọ ẹkwoma Jesu Kristi kẹ omai ekpako na wọhọ okẹ. Edhere jọ nọ who re ro dhesẹ inọ iruo ekpako na e d’owhẹ ẹro họ whọ rẹ gaviezọ ziezi nọ a te bi ru ẹme, who ve je fi eme nọ a ta h’iruo. Whọ rẹ sai je dhesẹ ovuhumuo ra ẹkwoma iyo nọ whọ rẹ kẹ eva iwuhrẹ. W’obọ evaọ iruo nọ ekpako na a be kobaro riẹ na, ojọ họ usiuwoma ota. Otẹrọnọ who wo erere no ohrẹ jọ nọ ọkpako jọ ọ k’owhẹ ze, kọ u gbe woma re whọ ta ere kẹe? Ofariẹ, kọ who gbe dhesẹ kẹ aye gbe emọ ọkpako na inọ iruo nọ ọkpako na o bi ru e d’owhẹ ẹro? Kareghẹhọ inọ re ọkpako ọ sai ru iruo ziezi evaọ ukoko na, ọ be rehọ oke mi aye gbe emọ riẹ.
20 Ẹhẹ, ma wo ẹjiroro buobu nọ ma re ro yere Ọghẹnẹ kẹ ekpako nọ o ro mu kẹ omai na, enọ i bi ru iruo gaga kẹ omai, bi su omai, jẹ be hrẹ omai. Ginọ uzẹme inọ ekpako na yọ emamọ ọruẹrẹfihotọ nọ Jihova o bi ro fi obọ họ k’omai.
Kọ Whọ Kareghẹhọ?
• Didi ẹjiroro Ileleikristi obọ Tẹsalonika a wo nọ a re ro dhesẹ edẹro kẹ enọ e jẹ kobaro evaọ udevie rai?
• Ẹvẹ ekpako nọ e rrọ ukoko ra a bi ro ru iruo gaga kẹ owhẹ?
• Erere vẹ who bi wo fikinọ ekpako na a bi su owhẹ?
• Ọkpako jọ ọ tẹ k’owhẹ ohrẹ, eme who re wo họ iroro?
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 27]
Kọ idhere sa-sa nọ ekpako na a be rọ sẹro ukoko na e d’owhẹ ẹro?