Ogaga Ezihetha—Jihova O Bi ‘Ru Eware Kpobi Fihọ Ekpokpọ’

 1, 2. Didi eware i bi vru mi uviuwou ohwo-akpọ nẹnẹ, kọ ẹvẹ enana i bi kpomahọ omai?

ỌMỌ o te ku oware aroza riẹ fiẹ hayo raha iẹe, ọ rẹ vioviẹ oja. Oviẹ riẹ o rẹ lọhọ owhẹ oma gaga! Kọ whọ ruẹ epanọ ovao ọmọ o rẹ sasa te okenọ ọsẹ hayo oni ọ tẹ wariẹ kẹe oware aroza nọ u vru na no ẹdẹjọ? Rọkẹ ọsẹ hayo oni na, o sae jọ oware osese re a ruẹ oware aroza nọ u vru na hayo re a ruẹrẹ iẹe. Rekọ ovao ọmọ na o rẹ jọ ohwohwẹ. Oware nọ o roro nọ u vru no riẹriẹriẹ na u zihe ze no!

² Jihova, Ọyewọ ologbo na, o wo ogaga ọ eziheze oware nọ emọ otọakpọ riẹ a rẹ sai rri nọ u vru no riẹriẹriẹ. Dede na, orọnikọ eware aroza ma be ta kpahe na ha. Evaọ “oke ẹbẹbẹ” nana, eware nọ i bi vru mi omai e rro viere. (2 Timoti 3:1-5) Eware buobu nọ ahwo a rri ghaghae e rẹ jọ awa ẹsikpobi—uwou, eyero-uzuazọ, iruo, makọ omakpokpọ dede. Udu o sai je bru omai nọ ma te roro kpahe ọraha okegbe na gbe eware nọ i bi vru noi, emama uzuazọ buobu nọ a gbẹ be ruẹ oghẹrẹ rai hi evaọ akpọ na. Ghele na, oware nọ o rẹ d’omai vi uwhu ohwo nọ ma you o riẹ hẹ. A rẹ sai gbiku edada uvru gbe elọhoma riẹ hẹ.—2 Samuẹle 18:33.

 3. Didi irẹro omosasọ a fodẹ eva Iruẹru 3:21, kọ ẹkwoma eme Jihova o ti ro ru ei gba?

³ Fikiere, ẹvẹ omosasọ riẹ o rro te re ma wuhrẹ kpahe ogaga ezihetha ọ Jihova! Wọhọ epanọ ma te ruẹ na, eware nọ Ọghẹnẹ o ti zihe ze kẹ emọ otọakpọ riẹ i gbunu gaga. Evaọ uzẹme, Ebaibol na o dhesẹ nọ Jihova ọ jiroro nọ o ti ‘zihe eware kpobi tha.’ (Iruẹru 3:21) Re o ru onana gba, Jihova ọ te rehọ Uvie Mesaya na ruiruo, onọ Ọmọ riẹ, Jesu Kristi, o bi su. Imuẹro na i dhesẹ nọ Uvie nana u muọ esuo họ no evaọ obọ odhiwu evaọ 1914.a (Matiu 24:3-14) Eme a ti zihetha? Joma roro kpahe iruo ilogbo ezihetha Jihova jọ. Ma be ruẹ ọvo rai jọ enẹna. Efa e te roma via evaọ edhere nọ ọ rro viere evaọ obaro.

 4, 5. Eme ọ via kẹ ahwo Ọghẹnẹ evaọ 607 B.C.E., kọ ẹruore vẹ Jihova ọ kẹ rae?

⁴ Oware jọ nọ Jihova o ziheze no họ egagọ efuafo. Re whọ riẹ oware nọ onana u dhesẹ, joma t’ẹme kpẹkpẹe kpahe ikuigbe uvie Juda. Ere oruo o te k’omai orimuo isiuru kpahe oghẹrẹ nọ Jihova ọ be rehọ ogaga ezihetha riẹ ruiruo.—Ahwo Rom 15:4.

⁵ Roro epanọ o jọ ahwo Ju ẹrọwọ oma evaọ 607 B.C.E. okenọ a raha Jerusalẹm. A raha okpẹwho oyoyou rai na no, kporo igbẹhẹ riẹ muotọ. Mai yoma dede, etẹmpol oruaro nọ Solomọn ọ bọ, oria egagọ efuafo Jihova evaọ otọakpọ na kpobi, ọ raha muotọ no. (Olezi 79:1) A mu enọ e zọ kpohọ igbo ọ Babilọn, a te vu otẹwho rai wa ofofe nọ erao ijihẹ e jọ jo wowẹ. (Jerimaya 9:11) Evaọ eriwo ohwo-akpọ, o wọhọ nọ a nawo ige avọ iyei fihọ ame no. (Olezi 137:1) Rekọ Jihova, ọnọ ọ ruẹaro ọraha ọnana no anwẹdẹ na, ọ kẹ ẹruore inọ oke ezihetha o rrọ obaro.

6-8. (a) Didi uzoẹme o roma via unuẹse buobu evaọ ikere eruẹaro ahwo Hibru na, kọ ẹvẹ eruẹaruẹ itieye na i ro wo orugba ọsosuọ? (b) Evaọ oke ọgbọna, ẹvẹ ahwo Ọghẹnẹ a rọ ruẹ orugba ọ eruẹaruẹ ezihetha no?

⁶ Evaọ uzẹme, uzoẹme ezihetha o roma via ẹsibuobu evaọ ikere eruẹaro Hibru na.b Jihova ọ rọ ẹkwoma rai yeyaa otọ nọ a ziheze nọ a be wariẹ rria, otọ nọ u re wou eware, nọ u wo ufuoma no erao ijihẹ gbe ohọre ewegrẹ. O dhesẹ otọ rai nọ a ziheze no wọhọ uvi aparadase! (Aizaya 65:25; Izikiẹl 34:25; 36:35) Maero, a te wariẹ rehọ egagọ efuafo mu, a vẹ te wariẹ bọ etẹmpol na. (Maeka 4:1-5) Eruẹaruẹ enana e kẹ ahwo Ju nọ a rọ igbo na ẹruore, fiobọhọ kẹ ae thihakọ igbo ikpe 70 na evaọ Babilọn.

⁷ Uwhremu na, oke ezihetha o tẹ ze. Avọ ufuoma no Babilọn, ahwo Ju na a te zihe kpohọ Jerusalẹm jẹ wariẹ bọ etẹmpol Jihova. (Ẹzra 1:1, 2) Nọ a rọ oma kẹ egagọ efuafo na, Jihova ọ ghale rae je ru otọ rai wou eware je wo ẹvi viere. Ọ thọ rai no obọ ewegrẹ je no erao ijihẹ nọ e rehọ ẹkwotọ rai no evaọ ikpe na kpobi na. Dai roro oghọghọ nọ a wo no ogaga ezihetha Jihova ze! Rekọ iruẹru eyena e jọ orugba ọsosuọ ọsese gheghe ọrọ eruẹaruẹ ezihetha na. Orugba ologbo ọ be tha ‘evaọ edẹ urere na,’ oke mai na, okenọ a te rọ rehọ Ọreuku ọ Devidi Ovie na nọ a yeyaa riẹ anwẹdẹ na ro mu.—Aizaya 2:2-4; 9:6, 7.

⁸ Nọ a nwane rehọ Jesu mu Uvie obọ odhiwu no evaọ 1914, ọ rẹriẹ ovao ku ẹgwọlọ abọ-ẹzi ahwo ẹrọwọ Ọghẹnẹ evaọ otọakpọ. Wọhọ epanọ Sairọs, ohwo Pasia nọ ọ kparobọ na, o siobọno okiọkotọ ahwo Ju no Babilọn evaọ 537 B.C.E. na, Jesu o siobọno okiọkotọ ahwo Ju abọ-ẹzi—enọ i bi lele ithihi riẹ—ro no okpomahọ Babilọn ọgbọna, isuẹsu egagọ ọrue akpọ na. (Ahwo Rom 2:29; Eviavia 18:1-5) Anwọ 1919 ze, a zihe egagọ efuafo ziọ ẹta no evaọ izuazọ uvi Ileleikristi. (Malakae 3:1-5) N’anwọ oke yena ze, ahwo Jihova a gọ riẹ evaọ etẹmpol abọ-ẹzi riẹ no—ọruẹrẹfihotọ Ọghẹnẹ rọkẹ egagọ efuafo. Fikieme onana u je wuzou k’omai nẹnẹ?

 9. Nọ oke ikọ na o vrẹ no, eme ichọche Kristẹndọm a ru egagọ Ọghẹnẹ, rekọ eme Jihova o ru no evaọ edẹ mai na?

⁹ Roro kpahe abọ ikuigbe riẹ. Ileleikristi ọ ikpe-udhusoi ọsosuọ a reawere eghale abọ-ẹzi buobu. Rekọ Jesu avọ ikọ na a ruẹaro nnọ a ti gbe egagọ efuafo ku je voro iei n’otọ. (Matiu 13:24-30; Iruẹru 20:29, 30) Nọ etoke ikọ na ọ vrẹ no, Kristẹndọm ọ tẹ va ze. Isu egagọ riẹ e tẹ jẹ iwuhrẹ gbe iruemu egedhọ rehọ. A te je ru ei bẹbẹ re a lẹ se Ọghẹnẹ, dhesẹ iẹe wọhọ Esanerọvo nọ a re wo otoriẹ riẹ hẹ je wuhrẹ ahwo re a feva kẹ izerẹ jẹ lẹ se Meri gbe “erezi” sa-sa ukpenọ a rẹ lẹ se Jihova. Whaọ, nọ ogbekuo ọyena ọ r’otọ te ikpe-udhusoi buobu no na, eme Jihova o ru no? Evaọ udevie akpọ inẹnẹ na—akpọ nọ erue egagọ gbe iruemu egedhọ etọtọ e vọ na—ọ j’owọ je zihe egagọ uzẹme ze no! Ababọ ẹme obọ mai nọ ma re fihọ iẹe, ma rẹ sae ta nọ ezihetha ọnana yọ okpoware jọ nọ o via evaọ ọgbọna.

10, 11. (a) Didi eware ivẹ i kugbe aparadase abọ-ẹzi na, kọ ẹvẹ i ro kpomahọ owhẹ? (b) Oghẹrẹ ahwo vẹ Jihova o kokohọ ziọ aparadase abọ-ẹzi na no, kọ eme a te kẹ ae uvẹ-ọghọ nọ a ruẹ?

¹⁰ Fikiere, Ileleikristi uzẹme nẹnẹ a be reawere aparadase abọ-ẹzi. Eme aparadase nana o kugbe? Mai w’uzou, eware ivẹ. Orọ ọsosuọ họ egagọ efuafo Ọghẹnẹ uzẹme na, Jihova. Ọ rehọ edhere egagọ nọ ọ kare erue gbe ogbekuo ghale omai no. Ọ rehọ emuore abọ-ẹzi ghale omai no. Onana u bi fiobọhọ k’omai wuhrẹ kpahe Ọsẹ obọ odhiwu mai, ru ei eva were, je si kẹle iẹe. (Jọn 4:24) Abọ avivẹ ọrọ aparadase abọ-ẹzi na o kpomahọ ahwo. Wọhọ epanọ Aizaya ọ ruẹaro, ‘evaọ edẹ urere na,’ Jihova o wuhrẹ egegagọ riẹ idhere udhedhẹ no. O si ẹmo no udevie mai no. Ghelọ sebaẹgba mai, o bi fiobọhọ k’omai whẹ “ohwo ọkpokpọ na họ oma.” Ọ be rehọ ẹzi ọfuafo ghale omodawọ mai, onọ o be jọ oma mai mọ ibi iwoma. (Ahwo Ẹfẹsọs 4:22-24; Ahwo Galesha 5:22, 23) Who te bi ruiruo lele ẹzi Ọghẹnẹ, yọ whọ ghinẹ rrọ abọjọ aparadase abọ-ẹzi na.

¹¹ Jihova o koko oghẹrẹ ahwo nọ o you ziọ aparadase abọ-ẹzi nana no—enọ i you rie, you udhedhẹ, je “se ẹgwọlọ abọ-ẹzi rai gboja.” (Matiu 5:3, NW ) Oghẹrẹ ahwo nana họ enọ i ti wo uvẹ-ọghọ nọ a te rọ ruẹ ezihetha ọfa jọ nọ o gbunu viere—ọrọ ohwo-akpọ gbe otọakpọ na soso.

12, 13. (a) Fikieme ma rẹ rọ rọwo nọ eruẹaruẹ ezihetha na i wo orugba ọfa? (b) Eme họ ẹjiroro Jihova kẹ otọakpọ na wọhọ epanọ ọ ta evaọ Idẹn, kọ fikieme onana o jẹ k’omai ẹruore kpahe obaro na?

¹² Eruẹaruẹ ezihetha na buobu e gwọlọ vi ezihetha abọ-ẹzi ọvo. Wọhọ oriruo, Aizaya o kere kpahe okenọ a ti ro siwi enọ e be mọ, enọ e ko, enọ i tuaro, enọ i diezọ, a vẹ te jẹ lọ uwhu no bẹdẹ bẹdẹ. (Aizaya 25:8; 35:1-7) Eyaa itieye na i wo orugba abọ-iwo evaọ Izrẹl anwae he. Yọ dede nọ ma ruẹ orugba abọ-ẹzi ọ eyaa enana no evaọ edẹ mai na, ẹjiroro kpobi ọ riẹ nọ ma rẹ rọ rọwo nnọ evaọ obaro, orugba abọ-iwo ọvọvọ ọ te jariẹ. Ẹvẹ ma rọ riẹ ere?

¹³ Oke nọ u kpemu, Jihova o ru ẹjiroro riẹ kẹ otọakpọ na vẹ evaọ Idẹn: Re uviuwou ahwo-akpọ okugbe, orọ evawere avọ omokpokpọ o rriae. Ọzae gbe aye na a rẹ rẹrote otọakpọ na gbe emama riẹ kpobi, re a zihe okogho-akpọ na kpobi ruọ aparadase. (Emuhọ 1:28) Oyena u wo ohẹriẹ no akpọ inẹnẹ na gaga. Rekọ ma rẹ sai wo evaifihọ nnọ a rẹ sai bru ẹjiroro Jihova dhe vievie he. (Aizaya 55:10, 11) Jesu, wọhọ Ovie Mesaya nọ Jihova o ro mu na, ọ te rehọ Aparadase akpọ-soso nana ze.—Luk 23:43.

14, 15. (a) Ẹvẹ Jihova o ti ro ‘ru eware kpobi fihọ ekpokpọ’? (b) Ẹvẹ uzuazọ o te jọ evaọ Aparadase, kọ abọ riẹ vẹ ọ mai si owhẹ urru?

¹⁴ Dai roro epanọ o rẹ jọ a te zihe otọakpọ na soso ruọ Aparadase! Jihova ọ ta kpahe oke oyena nọ: ‘Rri, me bi ru eware kpobi fihọ ekpokpọ.’ (Eviavia 21:5) Roro oware nọ oyena u ti dhesẹ. Okenọ Jihova ọ tẹ rọ ogaga ọraha riẹ dhesẹ oware kẹ uyerakpọ anwae nana no, oware nọ u ti kiọkọ họ “ihru ekpokpọ avọ akpọ ọkpokpọ.” Onana u dhesẹ nọ egọmeti ọkpokpọ o ti su no odhiwu ze evaọ okegbe akpọ ọkpokpọ nọ enọ i you Jihova je bi ru oreva riẹ a rrọ. (2 Pita 3:13) A ti si Setan avọ idhivẹri riẹ no iruo no. (Eviavia 20:3) Evaọ oke ọsosuọ kpobi evaọ ikpe idu buobu, iruẹru ọraha, ọrọ omukpahe avọ ofruriọ eyena, i ve ti no ahwo-akpọ uzou. Ababọ avro, ahwo a re ti kuẹwẹ ududhomẹno.

¹⁵ Ukuhọ riẹ, ma vẹ te sae rẹrote okogho-akpọ owoma ọnana wọhọ epanọ a jiroro riẹ n’otọ ze. Otọakpọ na u wo ẹgba nọ o rẹ rọ ruẹrẹ oma riẹ. Ewae gbe ithẹ nọ a nua no e rẹ sai ru oma rai fo nọ a te siọ ehri enua na no; etọ nọ e tahaku no fiki ẹmo e rẹ sae ruẹrẹ họ nọ emo i te serihọ. Ẹvẹ awere riẹ ọ te jọ re ma ruiruo lele otọakpọ na, bi fiobọhọ zihe iei ruọ ọgbọ nọ ọ wọhọ ogege, Idẹn akpọ-soso ọrọ oghẹrẹ ekakọ gbe erao sa-sa! Ukpenọ a re keke aro fihọ kpe oghẹrẹ erao gbe ekakọ jọ no akpọ na no, ohwo ọ te rria tou kugbe emama kpobi evaọ otọakpọ na. Makọ emaha dede i ti du dhozọ erao ijihẹ hẹ.—Aizaya 9:6, 7; 11:1-9.

16. Evaọ Aparadase, ezihetha vẹ o ti kpomahọ ohwo ẹrọwọ kpobi?

¹⁶ Ma te jẹ jọ oma mai ruẹ ezihetha re. Amagẹdọn ọ tẹ vrẹ no, enọ e zọ e te ruẹ esiwo igbunu evaọ akpọ-soso. Wọhọ epanọ o ru okenọ ọ jọ otọakpọ, Jesu ọ te rehọ ogaga nọ Ọghẹnẹ ọ kẹ riẹ rovie ibiaro enọ i tuaro, rovie ezọ enọ i di, oma o vẹ te ga enọ e ko jẹ be mọ. (Matiu 15:30) Enọ e who no a te ghọghọ nọ a te zihe ai ziọ ẹgba ọmoha rai no, avọ omakpokpọ gbe ẹzẹ. (Job 33:25) Oma nọ u si iriẹ no o gbẹ te jariẹ hẹ, eria nọ e ko e vẹ te riẹhọ, ohwo kpobi o ve ti wo egbẹ. Ahwo-akpọ ẹrọwọ kpobi a vẹ te jọ oma rai riẹ nọ iruẹru uzioraha gbe sebaẹgba kpobi i bi kie kpo ẹmẹrera. Ẹvẹ ma ti yere Jihova Ọghẹnẹ te kẹ ogaga igbunu ezihetha riẹ! Enẹna joma tẹrovi abọjọ ọrọ oke isiuru ezihetha ọnana.

17, 18. (a) Fikieme Jesu ọ rọ whọku ahwo Sadusi na? (b) Iyero vẹ e wọ Elaeja lẹ Jihova re ọ kpare ọmọ jọ?

¹⁷ Evaọ ikpe-udhusoi ọsosuọ C.E., isu egagọ jọ nọ a re se Sadusi, a rọwo ẹkparomatha na ha. Jesu ọ rehọ eme enana whọku ai nọ: “Wha roro thọ, fiki epanọ wha riẹ ikere-akere na gbe ogaga Ọghẹnẹ hẹ.” (Matiu 22:29) Ẹhẹ, Ikereakere na i dhesẹ nọ Jihova o wo ogaga ezihetha otiọye na. Evaọ oghẹrẹ vẹ?

¹⁸ Roro kpahe oware nọ o via evaọ edẹ Elaeja. Aye-uku jọ ọ wọ ọmọ ọvo riẹ nọ ọ ghọ no. Ọmọ na o whu no. Elaeja ọruẹaro na, ọnọ ọ rria uwou aye-uku na dina kri no, o guegue. Oke jọ n’ovrẹ, o fiobọhọ siwi ọmọ na no ohọo. O sae jọnọ Elaeja ọ kẹle ọmọ na gaga no. Whaọ akpọ oni na o re no. Ọmọ ọnana ọvo họ oware nọ o rrọ akpọ na nọ ọ be rọ kareghẹhọ ọzae riẹ nọ o whu no. Ẹsejọhọ o bi rẹro nọ ọmọ riẹ na ọ te rẹro tei okenọ ọ kpako no. Avọ ọkora, aye-uku na o roro nọ a be kẹe uye fiki eware iyoma jọ nọ o ru vrẹ no. Elaeja ọ sai vu aye na wa enẹ re uye o bẹe he. Ọ tẹ nabe wọ ori na no obọ oni na, wọe kpohọ ubrukpẹ obehru riẹ, ọ tẹ lẹ Jihova Ọghẹnẹ re o zihe ẹwẹ, hayo uzuazọ, ọmọ na ze.—1 Ivie 17:8-21.

19, 20. (a) Ẹvẹ Abraham o ro dhesẹ nọ o wo ẹrọwọ fihọ ogaga ezihetha Jihova, kọ eme o kẹ riẹ ẹrọwọ otiọye na? (b) Ẹvẹ Jihova ọ rọ hwosa kẹ ẹrọwọ Elaeja?

¹⁹ Elaeja họ ohwo ọsosuọ nọ ọ rọwo ẹkparomatha ha. Ikpe-udhusoi buobu nọ e vrẹ, Abraham ọ rọwo nnọ Jihova o wo ogaga ezihetha otiọye na—yọ orọnikọ o mu rọwo ho. Okenọ Abraham ọ jọ ikpe 100 yọ Sera ọ rrọ ikpe 90, Jihova ọ kpare ogaga eyẹ rai nọ u whu no vẹre, rọ edhere igbunu ru re Sera o yẹ ọmọzae. (Emuhọ 17:17; 21:2, 3) Uwhremu na, nọ ọmọzae na ọ kpako te ohwo no, Jihova ọ tẹ yare Abraham re ọ rọ ọmọ riẹ na dheidhe. Abraham o dhesẹ ẹrọwọ, vuhumu nọ Jihova ọ rẹ sai zihe uzuazọ Aiziki oyoyou riẹ na ze. (Ahwo Hibru 11:17-19) Ẹrọwọ ọgaga otiọye ọ soriẹ ze nọ Abraham, taure ọ tẹ te gadiẹ ugbehru na re ọ rehọ ọmọzae riẹ dheidhe, ọ rọ kẹ idibo riẹ imuẹro nnọ tei te Aiziki a ti gbe zihe ze.—Emuhọ 22:5.

²⁰ Jihova ọ thọ Aiziki, fikiere oke yena a du gwọlọ ẹkparomatha ha. Rekọ orọ Elaeja na, ọmọzae aye-uku na o whu no—rekọ u ri kri hi. Jihova ọ ghale ẹrọwọ ọruẹaro na ẹkwoma ẹkpare ọmọ na! Elaeja ọ tẹ wọ ọmọzae na kẹ oni riẹ, avọ eme nana nọ e rẹ thẹro ho na: ‘Rri, ọmọzae ra ọ zọe’!—1 Ivie 17:22-24.

21, 22. (a) Eme họ ẹjiroro ẹkparomatha nọ a kere fihọ Ikereakere na? (b) Evaọ Aparadase, ẹvẹ ẹkparomatha na ọ te kẹre te, kọ ono o ti ru ei lọhọ?

²¹ Fikiere, orọ ọsosuọ evaọ ikere Ebaibol na, ma ruẹ epanọ Jihova ọ rọ rehọ ogaga riẹ zihe uzuazọ ohwo-akpọ ze. Uwhremu na, Jihova ọ kẹ Elaesha, Jesu, Pọl, gbe Pita ẹgba nọ a rọ kpare iwhuowhu re. Uzẹme, ahwo nọ a kpare na a wariẹ whu. Dede na, ikere Ebaibol itieye na e k’omai ẹmẹvo igbunu ọrọ eware nọ e be tha.

²² Evaọ Aparadase, Jesu o ti ru iruo riẹ gba wọhọ “ẹkparomatha gbe uzuazọ.” (Jọn 11:25) Ọ te kpare ima ahwo buobu ze, kẹ ae uvẹ nọ a te rọ rria bẹdẹ bẹdẹ evaọ Aparadase otọakpọ. (Jọn 5:28, 29) Dai roro epanọ ọwariẹkugbe na ọ te jọ nọ egbẹnyusu iyoyou gbe imoni, enọ uwhu o hẹriẹ no anwẹdẹ, a te gba ohwohwo, ti duola avọ oghọghọ! Ahwo-akpọ kpobi a ti jiri Jihova kẹ ogaga ezihetha riẹ.

23. Ovẹ họ odhesẹvia nọ ọ mae rro kpobi ọrọ ogaga Jihova, kọ ẹvẹ onana o rọ kẹ ẹruore imuẹro kpahe obaro na?

²³ Jihova ọ kẹ imuẹro egaga no inọ ẹruore otiọye na uzẹme. Evaọ odhesẹvia nọ ọ mae rro kpobi ọrọ ogaga riẹ, ọ kpare Ọmọ riẹ, Jesu, wọhọ omama ẹzi ọgaga, ru ei họ ọnọ ọ rọ tha Jihova. Jesu nọ ọ kparoma na ọ roma via kẹ ahwo egba buobu. (1 Ahwo Kọrint 15:5, 6) Rọ kẹ otu egbavro dede, u fo nọ a rẹ vro imuẹro eyena ha. Jihova o wo ogaga nọ o re ro zihe uzuazọ ze.

24. Fikieme u je mu omai ẹro nnọ Jihova ọ te kpare iwhuowhu na, kọ ẹruore vẹ omomọvo mai ọ rẹ sai rri ghaghae?

²⁴ Orọnikọ Jihova o wo ogaga nọ o re ro zihe uzuazọ ze ọvo ho rekọ o wo isiuru nọ o re ro ru ere re. Evaọ ogaga ẹzi Job ọzae ẹrọwọ na ọ ta nọ Jihova o ghine wo isiuru re ọ kpare iwhuowhu na. (Job 14:15) Kọ oma o gbẹ be wọ owhẹ si kẹle Ọghẹnẹ otiọye na, ọnọ o wo isiuru re ọ rehọ ogaga ezihetha riẹ ruiruo evaọ edhere oyoyou otiọye na? Rekọ kareghẹhọ nnọ ẹkparomatha na yọ abọvo jọ gheghe ọrọ iruo ezihetha ilogbo Jihova nọ e rrọ obaro. Nọ who bi si kẹle iẹe viere na, kru ẹruore ọghaghae na t’udu ziezi inọ whọ sae jọ etẹe re whọ ruẹ Jihova nọ o ‘ti ru eware kpobi fihọ ekpokpọ.’—Eviavia 21:5.