Injil Matius
5 Wektu ndelok kumpulan wong kuwi, Yésus munggah ing gunung. Sakwisé Yésus lungguh, murid-muridé marani dhèwèké. 2 Yésus mulai mulang wong-wong kuwi. Yésus kandha,
3 ”Wong-wong sing sadhar nèk mbutuhké tuntunané Gusti Allah* kuwi wong sing bahagia,+ merga Kerajaan swarga bakal dadi duwèké.
4 ”Wong-wong sing sedhih kuwi wong sing bahagia merga bakal dihibur.+
5 ”Wong-wong sing wataké alus+ kuwi wong sing bahagia merga bakal éntuk warisan bumi.+
6 ”Wong-wong sing péngin banget*+ bèn keadilan ditindakké kuwi wong sing bahagia, merga kepénginan kuwi mesthi bakal kelakon.+
7 ”Wong-wong sing nduwé rasa mesakké+ kuwi wong sing bahagia merga bakal dimesakké.
8 ”Wong-wong sing tulus* atiné+ kuwi wong sing bahagia merga bakal ndelok Gusti Allah.
9 ”Wong-wong sing seneng nggawé rukun+ kuwi wong sing bahagia merga bakal disebut anak-anaké Gusti Allah.
10 ”Wong-wong sing dianiaya merga nindakké sing bener kuwi wong sing bahagia,+ merga Kerajaan swarga bakal dadi duwèké.
11 ”Kowé kuwi wong sing bahagia nèk ana wong sing ngécé,+ nganiaya,+ lan mitnah kowé nganggo tudhuhan-tudhuhan palsu merga aku.+ 12 Nabi-nabi jaman mbiyèn ya dianiaya kaya ngono.+ Mula kowé kudu bahagia+ lan seneng, merga upahmu gedhé+ ing swarga.
13 ”Kowé kuwi kaya uyah ing donya.+ Nèk uyah wis ora asin, apa ya isa diasinké manèh? Uyah sing kaya ngono kuwi wis ora ana gunané. Uyah kuwi mung bakal dibuwang ing njaba+ lan diidak-idak wong.
14 ”Kowé kuwi kaya cahaya sing madhangi donya.+ Kutha ing ndhuwur gunung mesthi bakal kétok. 15 Wong sing nyumet lampu minyak ora mungkin ndèlèhké lampu kuwi ing ngisor kranjang,* tapi ing panggonan sing dhuwur bèn isa madhangi kabèh sing ana ing njero omah.+ 16 Mula, kaya cahaya sing bersinar, kowé ya kudu nduduhké tumindak sing apik,+ supaya wong-wong isa ndelok tumindakmu kuwi+ lan ngluhurké Bapakmu sing ana ing swarga.+
17 ”Aja mikir nèk aku teka arep nyingkirké Taurat utawa Tulisané Para Nabi. Aku teka ora arep nyingkirké, ning nggawé kabèh kuwi dadi kenyataan.+ 18 Percayaa, kaya langit lan bumi sing bakal terus ana, huruf sing paling cilik utawa bagéan huruf sing paling cilik ing Taurat ya bakal terus ana nganti kabèh sing ditulis ing kono kelakon.+ 19 Mula, sapa waé sing nglanggar salah siji préntah sing dianggep ora penting karo wong-wong lan ngajari liyané bèn nindakké sing padha, wong kuwi bakal dianggep ora pantes* kanggo Kerajaan swarga. Ning, sapa waé sing nindakké préntah kuwi lan ngajari liyané nindakké sing padha, wong kuwi bakal dianggep pantes* kanggo Kerajaan swarga. 20 Dadi, saiki kowé tak kandhani, nèk tumindakmu ora luwih bener timbang para ahli Taurat lan wong Farisi,+ kowé ora bakal isa mlebu ing Kerajaan swarga.+
21 ”Kowé wis krungu apa sing diomongké marang wong-wong jaman mbiyèn, yaiku, ’Aja matèni.+ Wong sing matèni wong liya bakal digawa ing pengadilan.’+ 22 Ning, saiki kowé tak kandhani, saben wong sing terus nesu+ marang seduluré bakal digawa ing pengadilan. Sapa waé sing nyebut seduluré nganggo kata-kata sing ngrendhahké bakal digawa ing Mahkamah Agung.* Sapa waé sing kandha, ’Dhasar goblok!’ bakal dihukum ing Géhéna* sing geniné murub.+
23 ”Mula, wektu kowé nggawa korban ing mézbah,+ lan ing kono kowé kèlingan nèk sedulurmu lagi jèngkèl karo kowé, 24 tinggalen korbanmu ing ngarepé mézbah, lan lungaa. Rukuna dhisik karo sedulurmu, terus balia, lan wènèhna korbanmu.+
25 ”Nèk ana wong sing nuntut kowé ing pengadilan, cepet rampungna masalahmu sakdurungé kowé lan dhèwèké tekan pengadilan, supaya wong kuwi ora nyerahké kowé marang hakim, terus hakim marang petugas pengadilan, lan akhiré kowé dilebokké penjara.+ 26 Percayaa, kowé mesthi ora bakal metu saka kono sakdurungé kowé nglunasi utangmu nganti dhuwit rècèhmu* sing terakhir.
27 ”Kowé wis krungu omongan, ’Aja laku jina.’+ 28 Ning, kowé tak kandhani, saben wong sing terus nyawang wong wédok+ nganti nduwé nafsu, wong kuwi wis laku jina ing njero atiné.+ 29 Dadi, nèk mripatmu tengen nyebabké kowé nindakké dosa,* cungkilen kuwi, lan buwangen.+ Mendhing kowé kélangan salah siji mripatmu timbang kabèh awakmu diuncalké menyang Géhéna.*+ 30 Nèk tanganmu tengen nyebabké kowé nindakké dosa,* tugelen kuwi, lan buwangen.+ Mendhing kowé kélangan salah siji tanganmu timbang kabèh awakmu mlebu ing Géhéna.*+
31 ”Terus, ana omongan, ’Sapa waé sing megat bojoné kudu mènèhi surat cerai.’+ 32 Ning, kowé tak kandhani, nèk ana wong lanang sing megat bojoné padahal bojoné ora nindakké hubungan sèks sing ora pantes,* wong lanang kuwi isa nyebabké bojoné laku jina. Wong sing nikah karo wong wédok sing dipegat mau ya nindakké laku jina.+
33 ”Kowé wis krungu apa sing diomongké marang wong-wong jaman mbiyèn, ’Aja sumpah, ning ora nglakoni.+ Janjimu marang Yéhuwah* kudu mbok tepati.’+ 34 Ning, kowé tak kandhani: Aja pisan-pisan nggawé sumpah.+ Aja sumpah demi swarga, merga kuwi takhtané Gusti Allah. 35 Aja sumpah demi bumi, merga kuwi panggonané Gusti Allah ndèlèhké sikilé.+ Aja sumpah demi Yérusalèm, merga kutha kuwi kutha Raja sing agung.+ 36 Aja sumpah demi sirahmu, merga kowé ora isa nggawé sak ler rambut waé dadi putih utawa ireng. 37 Nèk ya, ngomonga ’Ya’. Nèk ora, ngomonga ’Ora’.+ Omongan sing ora ditepati kuwi asalé saka Iblis.*+
38 ”Kowé wis krungu omongan, ’Mripat ganti mripat, lan untu ganti untu.’+ 39 Ning, kowé tak kandhani: Aja mbales wong sing jahat karo kowé. Ning, nèk pipimu tengen ditapuk, wènèhna sisan pipimu kiwa.+ 40 Nèk ana wong sing nggawa kowé ing pengadilan lan péngin njaluk klambi njeromu, wènèhna sisan klambi njabamu.+ 41 Nèk wong sing nduwé wewenang ngongkon kowé lunga sak kilomèter,* lungaa rong kilomèter. 42 Nèk kowé dijaluki wong, ya wènèhna sing dijaluk kuwi. Nèk ana sing arep utang* karo kowé, aja mbok tolak.+
43 ”Kowé wis krungu omongan, ’Kowé kudu nresnani wong liya+ lan sengit karo mungsuhmu.’ 44 Ning, kowé tak kandhani: Kowé kudu terus nresnani mungsuh-mungsuhmu+ lan ndongakké wong-wong sing nganiaya kowé.+ 45 Kuwi dadi bukti nèk kowé anak-anaké Bapakmu ing swarga.+ Dhèwèké nggawé matahari terbit kanggo wong sing jahat lan wong sing apik lan nggawé udan kanggo wong sing bener lan wong sing ora bener.+ 46 Nèk kowé mung nresnani wong sing nresnani kowé, apa upahmu?+ Kowé ora ana bédané karo para petugas pajeg. 47 Nèk kowé ngucapké salam mung marang sedulurmu waé, apa rumangsamu kuwi hébat? Kowé ora ana bédané karo wong-wong saka bangsa liya. 48 Mula, kowé kudu sampurna,* kaya Bapakmu ing swarga sing sampurna.+