Kisah Para Rasul
17 Paulus lan Silas saiki lunga liwat Amfipolis lan Apolonia, terus tekan ing Tésalonika.+ Ing kono, ana sinagogé* wong Yahudi. 2 Mula, kaya kebiasaané Paulus,+ dhèwèké mlebu ing sinagogé lan nemoni wong-wong ing kono. Saksuwéné telung sabat, Paulus mulang lan mbantu wong-wong kuwi bèn isa paham isiné Kitab Suci.+ 3 Paulus nerangké lan mbuktèkké liwat ayat-ayat nèk Kristus pancèn kudu ngalami sengsara+ lan diuripké manèh.+ Paulus kandha, ”Yésus, sing tak wartakké marang kowé, dhèwèké kuwi Kristus.” 4 Hasilé, ana wong-wong ing kono lan akèh wong Yunani dadi nyembah Gusti Allah. Wong-wong wédok sing diajèni ya dadi wong percaya lan nggabung karo Paulus lan Silas.+
5 Ning merga iri,+ wong Yahudi nglumpukké berandalan-berandalan sing senengé saba pasar, terus mbentuk grombolan kanggo nggègèrké kutha. Wong-wong kuwi nggrudug omahé Yason lan meksa arep nggawa metu Paulus lan Silas. 6 Wektu ora nemokké Paulus lan Silas, wong-wong kuwi nyèrèt Yason lan sedulur-sedulur kanggo digawa marang para penguasa kutha. Wong-wong kuwi mbengok, ”Wong-wong sing nggawé masalah ing endi-endi, saiki ana ing kéné.+ 7 Malah Yason nyambut wong-wong kuwi dadi tamu. Kabèh wong iki nglawan hukumé Kaisar merga ngomong nèk ana raja liya, yaiku Yésus.”+ 8 Wektu krungu soal iki, wong-wong lan para penguasa kutha dadi kuwatir. 9 Ning, Yason lan sedulur-sedulur liyané dibébaské sakwisé mbayar dhuwit jaminan.
10 Benginé, sedulur-sedulur ngongkon Paulus lan Silas lunga menyang Béréa. Sakwisé tekan kono, Paulus lan Silas mlebu menyang sinagogé wong Yahudi. 11 Wong-wong ing Béréa luwih seneng sinau* timbang wong-wong ing Tésalonika. Sebab, pas nampa omongané Gusti Allah, wong Béréa semangat banget. Wong-wong kuwi ya saben dina mriksa Kitab Suci kanggo mastèkké apa sing diomongké Paulus kuwi pancèn bener apa ora. 12 Kuwi sebabé, ana akèh wong sing dadi percaya. Sakliyané kuwi, ana akèh wong lanang lan wong wédok Yunani sing diajèni ya dadi wong percaya. 13 Ning, wektu ngerti nèk Paulus ya martakké omongané Gusti Allah ing Béréa, wong Yahudi ing Tésalonika mara ing Béréa kanggo ngojok-ojoki lan nggawé gègèr wong-wong ing kono.+ 14 Sedulur-sedulur langsung cepet-cepet ngongkon Paulus lunga menyang cedhak laut,+ ning Silas lan Timotius tetep manggon ing Béréa. 15 Ana sedulur-sedulur sing ngancani Paulus nganti tekan Athéna. Sedulur-sedulur kuwi langsung lunga sakwisé Paulus ngongkon sedulur-sedulur kuwi ngandhani Silas lan Timotius+ bèn ndang cepet-cepet nemoni Paulus.
16 Wektu Paulus ngentèni Silas lan Timotius ing Athéna, Paulus dadi jèngkèl merga ndelok ana akèh banget brahala ing kutha kuwi. 17 Kuwi sebabé, ing sinagogé, Paulus mulai mulang wong Yahudi lan wong-wong liyané sing taat ngibadah bèn isa paham isiné Kitab Suci. Paulus ya nindakké kuwi saben dina ing pasar karo wong-wong sing ana ing kana. 18 Ning, ana wong-wong sing dadi pengikuté Èpikuros* lan Stoa* mulai debat karo Paulus. Ana sing kandha, ”Apa ta sing arep diomongké tukang ngocèh iki?” Sing liyané kandha, ”Kétoké dhèwèké martakké soal déwa-déwa liya.” Wong-wong kuwi ngomong kaya ngono merga Paulus martakké kabar apik soal Yésus lan soal wong mati diuripké manèh.+ 19 Mula wong-wong kuwi nggawa Paulus menyang Aréopagus* lan kandha, ”Coba kandhanana aku, wulangan anyar apa sing mbok omongké kuwi? 20 Sing mbok omongké kuwi kan aku durung tau krungu sakdurungé. Mula saiki, ndang critakna, aku péngin ngerti.” 21 Kabèh wong Athéna lan wong asing sing manggon ing kana* kuwi pancèn seneng nggunakké wektu longgaré mung kanggo nyritakké utawa ngrungokké bab-bab sing anyar. 22 Terus, Paulus ngadeg ing tengah-tengahé Aréopagus,+ lan kandha:
”Wong-wong Athéna, nèk tak gatèkké, kowé kuwi dibandhingké karo wong liya kétoké luwih wedi marang déwa-déwa ing kabèh perkara.+ 23 Contoné, wektu aku mlaku-mlaku lan nggatèkké apa sing mbok sembah, aku ndelok ana mézbah sing tulisané ’Kanggo Gusti Allah sing Ora Dikenal’. Mula, saiki aku arep ngandhani kowé soal Gusti Allah sing mbok sembah ning ora mbok kenal iki. 24 Gusti Allah sing nyiptakké donya sak isiné kuwi, sing ya dadi Gustiné langit lan bumi,+ ora manggon ing kuil-kuil sing digawé manungsa.+ 25 Dhèwèké ya ora butuh diladèni manungsa merga Dhèwèké ora kekurangan apa-apa.+ Malah, Dhèwèké kuwi sing mènèhi urip lan napas marang kabèh wong.+ Dhèwèké ya nggawé sakabèhé. 26 Saka wong siji,+ Dhèwèké nggawé kabèh bangsa sing manggon ing bumi.+ Dhèwèké ya nentokké wektu-wektu lan bates-bates panggonané manungsa+ 27 supaya manungsa nggolèki Gusti Allah. Nèk ngupaya tenanan nggolèki, wong-wong kuwi bakal nemokké Gusti Allah.+ Malah, Gusti Allah kuwi sakjané cedhak karo awaké dhéwé. 28 Awaké dhéwé isa urip, obah, lan ana kuwi merga Dhèwèké. Para penulismu dhéwé kandha, ’Awaké dhéwé ya anak-anaké Gusti Allah.’
29 ”Merga awaké dhéwé anak-anaké Gusti Allah,+ mula aja nganggep nèk Gusti Allah kuwi kaya patung saka emas, pérak, utawa watu sing diukir kaya sing dibayangké manungsa.+ 30 Pancèn, mbiyèn Gusti Allah meneng waé pas wong-wong ora perduli karo Dhèwèké.+ Ning saiki, Dhèwèké martakké marang kabèh wong ing endi-endi nèk wong-wong kuwi kudu mertobat. 31 Sebab, Dhèwèké wis nentokké dina kanggo ngadili+ penduduk bumi liwat salah siji wong sing wis dipilih. Dhèwèké wis nguripké manèh wong kuwi,+ lan kuwi ditindakké kanggo mbuktèkké marang kabèh wong nèk dina kuwi bener-bener bakal kelakon.”
32 Wektu krungu soal wong mati sing diuripké manèh, ana wong-wong sing mulai ngécé.+ Ning, liyané ana sing kandha, ”Kapan-kapan waé ya aku ngrungokké kowé soal iki.” 33 Mula, Paulus ninggalké wong-wong kuwi. 34 Ning, ana wong-wong sing nggabung karo Paulus lan dadi wong percaya. Ing antarané wong-wong kuwi ana salah siji hakim saka pengadilan Aréopagus sing jenengé Dionisius, wong wédok sing jenengé Damaris, lan wong-wong liyané.