ახალგაზრდები იძლევიან შეკითხვას. . .

როგორ გავუმკლავდე უყურადღებობას?

„წლების განმავლობაში ვესწრები კრებებს და ბევრს ვერაფერს ვსწავლობ. გონებით, უბრალოდ, სხვაგან ვარ“ (მეტიუ).

არ შეგმთხვევია, რომ ესწრებოდი გაკვეთილს ან ქრისტიანულ შეხვედრას და წარმოდგენა არა გქონია, რაზე ყოფილა საუბარი? თუ ზოგჯერ გონება გეფანტება, ნუ იფიქრებ, რომ ეს მხოლოდ შენ გემართება. როგორც წინა სტატიაში იყო განხილული, ახალგაზრდებს, საერთოდ, უძნელდებათ დიდი ხნით ყურადღებით ყოფნაa. მაგრამ მცირეოდენი მონდომებითა და განწყობილების შეცვლით შესაძლებელია ამ მხრივ წარმატებების მიღწევა.

დაინტერესდი

წარმოიდგინე კარგად ნავარჯიშები სპორტსმენი. „ყველა, ვინც იღწვის, თავს იკავებს ყველაფრისგან“, — ამბობს პავლე მოციქული. სპორტსმენს წამითაც რომ გაეფანტოს ყურადღება, შეიძლება დამარცხდეს. გამარჯვებისთვის მან უნდა ისწავლოს გულისყურით ყოფნა — ყურადღება არ უნდა მიაქციოს ბრბოს გუგუნს, ტკივილსა და დაღლილობას, არც კი უნდა გაიფიქროს, რომ დამარცხდება. რატომ არ ზოგავს სპორტსმენი ძალებს? პავლე მოციქულის სიტყვებით, „ხრწნადი გვირგვინის მისაღებად“, ჯილდოსა და აღიარების მოსაპოვებლად (1 კორინთელთა 9:25).

შენც ასევე უნდა გქონდეს გულისყურის მოკრების სურვილი! უილიამ ჰ. არმსტრონგის წიგნში ნათქვამია: „საგნით დაინტერესება მოსწავლის პასუხისმგებლობაა. შენს ნაცვლად ამას არავინ გააკეთებს და ვერავინ გაგიძლიერებს ინტერესს, სანამ თვითონ არ გექნება სურვილი“ (Study Is Hard Work). შენს გარშემო არსებული სამყაროს აღსაქმელად მთავარია ცოდნა. რაც მეტი იცი, მით მეტს სწავლობ. „გონიერს. . . ცოდნა ეადვილება“, — ნათქვამია იგავის 14:6-ში. შესაძლოა, სკოლაში ნასწავლი ყველაფერი ვერ დაიმახსოვრო, მაგრამ სკოლა, სულ მცირე, გეხმარება აზროვნების განვითარებასა და ჩამოყალიბებაში (შეადარე იგავნი 1:4). გონების კონტროლი და ყურადღებიანობა მთელი ცხოვრება გამოგადგება.

გულგრილი და მომაბეზრებელი მასწავლებლები

ზოგი მოზარდი ჩივის, რომ თვითონ მასწავლებლები არ არიან დაინტერესებული. ჯესი ამბობს: „მასწავლებელი ორ სიტყვას გვეუბნება, გვაძლევს დავალებას და გვათავისუფლებს. ჩემი აზრით, თვითონ არიან უგულისყურონი. მასწავლებლები ვერ აჩვენებენ, რომ მათი საგანი მნიშვნელოვანია და ამიტომაც ვერ ვხედავთ ყურადღებით ყოფნის აუცილებლობას“.

მაგრამ შეგიძლია თქვა, რომ ყურადღებით ყოფნა დროს ფუჭად დაგახარჯვინებდა? საეჭვოა. ბევრი მასწავლებელი შეიძლება, უბრალოდ, ერთსა და იმავეს იმეორებს. მოზარდი კოლანის სიტყვებით: „მასწავლებლებს არავინ უსმენს, ამიტომ ისინი ფიქრობენ, რომ სწავლა არავის უნდა. შედეგად კი ნაკლებ ენერგიას ხარჯავენ გაკვეთილზე და ენთუზიაზმიც ნაკლები აქვთ“.

შეიძლება დაუჯერებელი მოგეჩვენოს, მაგრამ ამ ერთფეროვნების შეცვლას შეძლებ. როგორ? უბრალოდ, ყურადღებით ყოფნით. მხოლოდ ერთი დაინტერესებული მოსწავლეც რომ დაინახოს, ერთ დროს გულგრილი მასწავლებელი განახლებული ინტერესით მოეკიდება საქმეს. სამწუხაროდ, ზოგ მასწავლებელს, უბრალოდ, არა აქვს მთელი კლასის ყურადღების მიპყრობის უნარი. მაგრამ სანამ ოცნებებში წახვალ, დაუსვი თავს კითხვა: „ესმის მასწავლებელს ის საკითხი, რაზეც ლაპარაკობს?“ თუ დიახ, ყურადღებით იყავი, რომ ისწავლო მისგან. უსმინე გულმოდგინედ, მთელი გულისყურით! ჩაები მთელ კლასთან ერთად განხილვაში. დასვი თემასთან დაკავშირებული კითხვები. წიგნში „როგორ ვისწავლოთ საშუალო სკოლაში“ (How to Study in High School) ნათქვამია: „ბევრ მოსწავლეს ეხმარება იმ სქემებისა და ტაბულების ჩახაზვა, სიტყვების, განმარტებებისა და ძირითადი აზრების მოკლედ ჩაწერა, რასაც მასწავლებელი დაფაზე ხაზავს, წერს თუ სხვაგვარად გადმოსცემს“.

„მეტი გულისყურით ვიყოთ“

საკითხი უფრო სერიოზულადაა, როცა საქმე ქრისტიანულ შეხვედრებზე ყურადღებით ყოფნას ეხება. ჯესი გამოგვიტყდა: „ზოგჯერ ახალგაზრდები შეხვედრებზე ყურადღებით არ არიან იმის გამო, რომ ვერ ხვდებიან, თუ რამდენად მნიშვნელოვანია ისინი“. ებრაელთა 2:1-ში გვეძლევა მითითება, რომ „მეტი გულისყურით ვიყოთ მოსმენილისადმი, რათა არ გადავუხვიოთ“. შეგიძლია გაიხსენო თითოეული გამომსვლელის თემა კრების შემდეგ? თუ ზოგჯერ იმასაც ვერ იხსენებ, ვინ მონაწილეობდა პროგრამაში?

კიდევ შეგახსენებთ, რომ მთავარია, გესმოდეს, თუ რამდენად მნიშვნელოვანია ის, რასაც სწავლობ. ეს შენს სიცოცხლეს ეხება! (იოანე 17:3). კიდევ ერთი დასაფიქრებელი საკითხი: როდესაც ბიბლიას სწავლობ, შენ იმასაც სწავლობ, თუ როგორ იფიქრო ღვთის მსგავსად! (ესაია 55:8, 9). და, თუ ნასწავლს ცხოვრებაში იყენებ, ბიბლიური სიტყვებით, ‘ახალ ადამიანად იმოსები’ (კოლასელთა 3:9, 10). მეორე მხრივ, თუ ყურადღებით არ იქნები, ცხოვრებაში წინ ვერ წაიწევ; ხელს შეუშლი სულიერ ზრდას. იეჰოვამ იცის, რომ ჩვენ ყველას გვაქვს მიდრეკილება ფიქრებით სხვაგან ვიყოთ და ამიტომ გვარიგებს: „მე მომისმინეთ. . . ყური მომაპყარით და ჩემთან მოდით; მისმინეთ და იცოცხლებს თქვენი სული“ (ესაია 55:2, 3).

როგორ მოვიქცეთ, რომ შეხვედრებიდან მეტი სარგებლობა მივიღოთ

თავდაპირველად, შეხვედრებზე ყურადღებით ყოფნა შესაძლოა რთული იყოს. მაგრამ მკვლევარები გვარწმუნებენ, რომ რაც უფრო ხშირად ვართ ყურადღებით, მით უფრო ვაჩვევთ გონებას მუშაობას. დასაწყისში მოხსენიებულმა მეტიუმ, დასძლია კრებებზე უყურადღებოდ ჯდომის ჩვევა. ის ამბობს: „მივხვდი, რომ საკუთარი თავისთვის ყურადღებით ყოფნა უნდა მესწავლებინა. ცოტა ხანში მდგომარეობა გაუმჯობესდა და უფრო დიდი ხნით შემეძლო მთელი გულისყურით ყოფნა“. მეტიუ სხვა მნიშვნელოვან ფაქტორსაც აღნიშნავს, თუ რა ხდის შეხვედრებს მისთვის სასიამოვნოს. ის ამბობს: „წინასწარ ვემზადები“. შარიზიც მსგავს აზრს ამბობს: „როცა ვემზადები თავს კრების ნაწილად ვგრძნობ. გამომსვლელის თემებს უფრო ღრმად აღვიქვამ და უფრო მეტი მნიშვნელობა აქვს ჩემთვის“.

გონებიდან ხელისშემშლელი ფიქრების ამოგდებაც მნიშვნელოვანია. ცხადია, შეიძლება მართლაც გაქვს სანერვიულო: შემდეგ კვირაში გამოცდა, პირადი უსიამოვნებები, რაც საშინლად გძაბავს, მომავალი ხარჯები. მაგრამ იესომ ასეთი რჩევა მოგვცა: „რომელ თქვენგანს შეუძლია ზრუნვით თავის სიმაღლეს ერთი წყრთა შემატოს? ამრიგად, ნუ იზრუნებთ ხვალინდელ დღეზე, ვინაიდან ხვალინდელი დღე თვითონ იზრუნებს თავის თავზე. ყოველ დღეს საკმარისად აქვს თავისი საზრუნავი“ (მათე 6:27, 34). ყურადღების გამახვილება ქრისტიანულ შეხვედრებზე პრობლემებს არ დაგავიწყებს, მაგრამ სულიერად გამოგაცოცხლებს, რაც პრობლემების უკეთ გამკლავებაში დაგეხმარება (შეადარე 2 კორინთელთა 4:16).

ყურადღებით ყოფნაში აგრეთვე დაგეხმარება ინტერესით მოსმენა. მეტიუ ამბობს: „ვცდილობ, წინასწარ განვსაზღვრო, რის შესახებ ისაუბრებს გამომსვლელი და შემდეგ ვუსმინო მის ვარიანტს“. დაუსვი საკუთარ თავს კითხვა: „რა მთავარი აზრები განიხილება? როგორ გამოვიყენო ნასწავლი?“ როცა ელი, თუ შემდეგ რას იტყვის გამომსვლელი, გიადვილდება ბოლომდე ცოცხლად უსმინო თემას. ეცადე, მიჰყვე გამომსვლელის მსჯელობას. ყურადღება მიაქციე, რა ბიბლიურ არგუმენტებს იყენებს. გააანალიზე და შეაჯამე თემის ძირითადი პუნქტები. მოკლედ ჩაიწერე მთავარი აზრები. და, როდესაც საჭირო იქნება მონაწილეობის მიღება, ნუ დააყოვნებ! ამგვარად მთელი გონებით იქნები ჩართული და ფიქრებიც სხვაგან არ გაგექცევა.

აღსანიშნავია, რომ, როდესაც გამომსვლელი ენთუზიაზმის გარეშე და მონოტონურად გადმოგვცემს თემას, მოსმენა ძალიან რთულია. გაიხსენე, რას ამბობდა პირველი საუკუნის ზოგი ქრისტიანი პავლეს გადმოცემის უნარზე, რომ „როდესაც პირადად იმყოფება, სუსტია და მისი სიტყვაც არარაობააო“ (2 კორინთელთა 10:10). მაგრამ კრიტიკაზე პავლემ შემდეგი სიტყვებით უპასუხა: „თუმცა სიტყვით უმეცარი ვარ, არა ცოდნით“ (2 კორინთელთა 11:6). დიახ, მსმენელებს რომ პავლეს ნათქვამზე გაემახვილებინათ ყურადღება, და არა მის გადმოცემის უნარზე, ბევრს გაიგებდნენ ‘ღვთის სიღრმეებზე’ (1 კორინთელთა 2:10). მსგავსად, თუ ყურადღებით მოუსმენ, „მოსაწყენი“ გამომსვლელისგანაც კი ბევრს გაიგებ. ვინ იცის, იქნებ მან ბიბლიური მუხლის სწორედ ის მხარე და სარგებლობა დაგანახვოს, რომელიც შენთვის უცნობი იყო?

იესოს სიტყვები, რომლებიც ლუკას 8:18-შია ჩაწერილი, ყველაფერს შესანიშნავად აჯამებს: „დაუკვირდით, როგორ ისმენთ“. ცხადია, ყურადღებით მოსმენის სწავლას, რომ ფიქრებმა არ გაგიტაცოს, ძალისხმევა და მონდომება სჭირდება. მაგრამ თავის დროზე დიდ სარგებლობას მოგიტანს. თუ ყურადღებით იქნები, უკეთესი ნიშნები გექნება და, რაც უფრო მნიშვნელოვანია, სულიერად გაიზრდები!

[სქოლიოები]

[სურათი 22 გვერდზე]

ყურადღება რომ არ გაგეფანტოს მნიშვნელოვანია თემით დაინტერესდე.