იეჰოიაქინი

[შესაძლოა ნიშნავს: იეჰოვა განამტკიცებს]

იუდას მეფე იეჰოიაკიმის ვაჟი ნეხუშთასგან (2მფ. 24:6, 8; 2მტ. 36:8); მას აგრეთვე ეწოდებოდა იექონია (იეჰოიაქინის ერთ-ერთი ვარიანტი) და ქონია (იექონიას შემოკლებული ფორმა) (ესთ. 2:6; იერ. 28:4; 37:1).

იეჰოიაქინი 18 წლისა გამეფდა და მამამისის მსგავსად ბოროტად იქცეოდა (2მფ. 24:8, 9; 2მტ. 36:9). მამამისი იეჰოიაკიმი ბაბილონის მეფე ნაბუქოდონოსორის ვასალი იყო, მაგრამ მესამე წელს (ძვ. წ. 618) განუდგა მას (2მფ. 24:1). შედეგად, იერუსალიმი ალყაში აღმოჩნდა. გამოთქმა „იმ დროს“ (2მფ. 24:10), შესაძლოა, მიანიშნებს არა იეჰოიაქინის მმართველობის მოკლე პერიოდზე, არამედ უფრო გრძელ პერიოდზე და გვავარაუდებინებს, რომ ალყის შემორტყმა მამამის იეჰოიაკიმის მმართველობის დროს მოხდა, რაზეც დანიელის 1:1, 2 მიანიშნებს. როგორც ჩანს, იეჰოიაკიმი ალყის დროს მოკვდა და იუდას ტახტი იეჰოიაქინმა დაიკავა. მისი მეფობა მხოლოდ სამ თვესა და ათ დღეს გაგრძელდა, რადგან ძვ. წ. 617 წელს (ბაბილონური ქრონიკის თანახმად, ადარის თვეში) ნაბუქოდონოსორს დანებდა (2მფ. 24:11, 12; 2მტ. 36:9; Assyrian and Babylonian Chronicles, ა. გრეისონი, 1975, გვ. 102). იეჰოიაქინი ბაბილონში გადაასახლეს, რითაც შესრულდა იეჰოვას მიერ იერემიას პირით წარმოთქმული წინასწარმეტყველება (იერ. 22:24—27; 24:1; 27:19, 20; 29:1, 2). ტყვედ წაიყვანეს აგრეთვე სამეფო ოჯახის წევრები, კარისკაცები, ხელოსნები და მეომრები (2მფ. 24:14—16; იხ. ნაბუქოდონოსორი).

2 მეფეების 24:12—16-ში ნათქვამია, რომ ნაბუქოდონოსორმა ისინი გადაასახლა და გაიტანა „იეჰოვას სახლის მთელი საგანძური [და] მეფის სასახლის საგანძური“ (2მფ. 24:12—16). დანიელის 1:1, 2-დან კი ვიგებთ, რომ ბაბილონში მხოლოდ „ნივთების ნაწილი“ წაიღეს. შესაძლოა ეს იმით აიხსნება, რომ „მეორე მეფეებში“ მოხსენიებულ საგანძურში უპირველესად ოქროს ნივთები იგულისხმება, რომელთაც ბიბლიის ამ მონაკვეთში განსაკუთრებული მნიშვნელობა ენიჭება, დანარჩენი ნივთები კი ხელუხლებელი დარჩა. სხვა ვარაუდით, როცა იერუსალიმი დანებდა ალყის შემდეგ (რომელიც იეჰოიაკიმის აჯანყების შედეგი იყო), ბაბილონში წაიღეს „იეჰოვას სახლის ნივთების ნაწილი“. ამის შემდეგ მალევე ბაბილონში გადაიყვანეს თავად იეჰოიაქინი და თან წაიღეს „იეჰოვას სახლის ძვირფასი ნივთები“. ამ დასკვნამდე მივყავართ 2 მატიანის 36:6—10-ს. როგორც ამ მონაკვეთიდან ვიგებთ, იერუსალიმის დაპყრობის შემდეგ ნაბუქოდონოსორი გაბრუნდა უკან, მაგრამ იერუსალიმში „თავისი მსახურები გაგზავნა, რათა ბაბილონში წაეყვანა ის [იეჰოიაქინი] და თან იეჰოვას სახლის ძვირფასი ნივთები“ წაეღო. მსგავსად, როცა ათი წლის შემდეგ იერუსალიმი საბოლოოდ დაიპყრო და გაანადგურა (ძვ. წ. 607), ნაბუქოდონოსორი რიბლაში, „ხამათის მიწაზე“ წავიდა და დაპყრობის შემდგომი საქმეების მოსაგვარებლად თავისი მცველთა უფროსი ნებუზარადანი დატოვა (2მფ. 25:8—21).

ბაბილონში იეჰოიაქინს შვიდი ვაჟი შეეძინა (1მტ. 3:16—18). ამგვარად, გადარჩა მესიამდე მიმყვანი სამეფო ხაზი (მთ. 1:11, 12). მაგრამ, როგორც ნაწინასწარმეტყველები იყო, იეჰოიაქინის არც ერთ შთამომავალს არ უმეფია მიწიერ იერუსალიმში. სწორედ ამის გამო შეიძლება ეწოდოს მას უშვილო, რადგან არც ერთ შთამომავალს არ შეუცვლია ის ტახტზე (იერ. 22:28—30).

იეჰოიაქინის გადასახლებიდან მეხუთე წელს წინასწარმეტყველება დაიწყო ეზეკიელმა (ეზკ. 1:2). დაახლოებით 32 წლის შემდეგ, სავარაუდოდ ძვ. წ. 580 წელს, ნაბუქოდონოსორის მემკვიდრე ევილ-მეროდაქმა (ავილ-მარდუქი) საპყრობილიდან გამოიყვანა იეჰოიაქინი და სხვა ტყვე მეფეებზე მაღლა დააყენა. ის ევილ-მეროდაქის სუფრიდან ჭამდა და ყოველდღიურად იღებდა სარჩოს (2მფ. 25:27—30; იერ. 52:31—34).

აღმოჩენილ ბაბილონურ სამეურნეო დოკუმენტებში ეწერა იეჰოიაქინისა და მისი ხუთი ვაჟისთვის განკუთვნილი დღიური ულუფა.