მათ შეასრულეს იეჰოვას ნება
სამარიელი ამტკიცებს, რომ ის კეთილი მოყვასია
იესოს დღეებში აშკარა მტრობა არსებობდა იუდეველებსა და არაიუდეველებს შორის. დროთა განმავლობაში იუდაურ მიშნას ისეთი კანონიც კი დაემატა, რომელიც ისრაელ ქალებს არაიუდეველი მშობიარე ქალისთვის დახმარების გაწევას უკრძალავდა, რადგან ამით ხელს შეუწყობდნენ კიდევ ერთი არაიუდეველის დაბადებას დედამიწაზე (აბადა ზარაჰ 2:1).
სამარიელები უფრო ახლოს იყვნენ იუდეველებთან სარწმუნოებრივად და რასობრივად, ვიდრე წარმართები. თუმცა იუდეველები მათაც უარყოფდნენ. „იუდეველებს არა აქვთ ურთიერთობა სამარიელებთან“, — დაწერა მოციქულმა იოანემ (იოანე 4:9). მართლაცდა თალმუდი ასწავლიდა, რომ „იუდეველისთვის სამარიელის მიერ მიცემული პურის ნაჭერი ღორის ხორცზე უწმინდურია“. ზოგიერთი იუდეველი სიტყვას „სამარიელი“ სიძულვილის გამოსახატავად და გასალანძღადაც კი იყენებდა (იოანე 8:48).
ამ სიტუაციის მხედველობაში მიღებით, იესოს ნათქვამი სიტყვები იუდაური რჯულის მცოდნე მამაკაცისთვის ძალიან სასარგებლოა. მამაკაცი მიუახლოვდა და ჰკითხა იესოს: „რა უნდა გავაკეთო, მოძღვარო, რომ საუკუნო სიცოცხლე დავიმკვიდრო?“ პასუხად იესომ ყურადღება მოსეს რჯულზე გაამახვილა, რომელიც მოუწოდებს ‘მთელი გულით, სულით, ძალითა და გონებით უფლის სიყვარულსა და მოყვასის საკუთარი თავივით შეყვარებას’. რჯულის მცოდნე კვლავ შეეკითხა იესოს: „ვინ არის ჩემი მოყვასი?“ (ლუკა 10:25–29; ლევიანნი 19:18; მეორე რჯული 6:5). ფარისეველთა აზრით „მოყვასი“ ეწოდებოდა მხოლოდ მას, ვინც იუდაურ ტრადიციებს იცავდა — რასაკვირველია მათში არ შედიოდნენ არც არაიუდეველები და არც სამარიელები. თუ ეს ცნობისმოყვარე რჯულის მცოდნე ფიქრობდა, რომ იესო მხარს დაუჭერდა ამ თვალსაზრისს, მალევე გაოცდებოდა.
გულმოწყალე სამარიელი
იესომ მამაკაცს შეკითხვაზე იგავით უპასუხაa. „ვინმე კაცი მიდიოდა იერუსალიმიდან იერიხონს“, — თქვა იესომ. მანძილი იერუსალიმსა და იერიხონს შორის დაახლოებით 23 კილომეტრი იყო. გზას, რომელიც ამ ორ ქალაქს ერთმანეთს უკავშირებდა, მკვეთრი მოსახვევები და გამოშვერილი კლდეები ჰქონდა, რომელიც ყაჩაღებს ჩასაფრებაში, თავდასხმასა და მიმალვაში ხელს უწყობდა. როგორც აღმოჩნდა, იესოს იგავში მოხსენიებული მგზავრი ყაჩაღებს ჩაუვარდა ხელში, რომლებმაც გაძარცვეს, დაჭრეს და გაიქცნენ, და ცოცხალ-მკვდარი დააგდეს“ (ლუკა 10:30, სსგ).
„შემთხვევით, — განაგრძო იესომ, — ერთმა მღვდელმა ჩაიარა იმ გზაზე, დაინახა იგი და გვერდი აუქცია. ასევე ლევიანმა ჩაიარა იმ ადგილას, დაინახა და გვერდი აუქცია“ (ლუკა 10:31, 32). მღვდლები და ლევიანები რჯულის მასწავლებლები იყვნენ, რომელიც მოყვასის მიმართ სიყვარულის კანონსაც შეიცავდა (ლევიანნი 10:8–11; მეორე რჯული 33:1, 10). რასაკვირველია მათ ყველაზე მეტად უნდა ეგრძნოთ პასუხისმგებლობა, რომ დახმარებოდნენ დაჭრილ მგზავრს.
იესომ განაგრძო: „მერე ვიღაც სამარიელმა გამოიარა“. სამარიელის ხსენებამ, უეჭველია, რჯულის მცოდნის ინტერესი გააძლიერა. გაიზიარებდა იესო უარყოფით თვალსაზრისს ამ მოდგმის შესახებ? პირიქით, უბედური მგზავრის დანახვისთანავე „შეიცოდა“ სამარიელმა. იესომ თქვა: „მივიდა მასთან, ჭრილობები შეუხვია, ზეთი და ღვინო დაასხა, შესვა თავის პირუტყვზე, მიიყვანა სასტუმროში და იზრუნა მასზეb. მეორე დღეს, ამოიღო ორი დინარი, მისცა სასტუმროს პატრონს და უთხრა: იზრუნე მასზე და, თუ ზედმეტი ხარჯი მოგივა, რომ დავბრუნდები, მოგცემო“ (ლუკა 10:33–35).
ახლა იესომ ჰკითხა რჯულის მცოდნეს: „რას ფიქრობ, იმ სამიდან რომელი უფრო იყო ყაჩაღების ხელში ჩავარდნილის მოყვასი?“ რჯულის მცოდნემ იცოდა პასუხი, თუმცა, როგორც ჩანს, არ სურდა ეთქვა, რომ სამარიელი. ამის ნაცვლად უბრალოდ უპასუხა: „რომელმაც წყალობა უყო მას.“ მაშინ იესომ უთხრა: „წადი და შენც ასევე მოიქეცი“ (ლუკა 10:36, 37).
გაკვეთილი ჩვენთვის
მამაკაცს, რომელიც იესოს შეეკითხა, ცდილობდა ‘დაემტკიცებინა თავისი სამართლიანობა’ (ლუკა 10:29). ალბათ, ის ფიქრობდა, რომ იესო შეაქებდა მოსეს რჯულისადმი მის განსაკუთრებულ ერთგულებას. მაგრამ ეს თავდაჯერებული პიროვნება საჭიროებდა ბიბლიური იგავის ჭეშმარიტების გაგებას: „კაცის თვალში სწორია ყველა მისი გზა, ხოლო გულებს უფალი წონის“ (იგავნი 21:2).
იესოს იგავი აჩვენებს, რომ მართალი ადამიანი ის არის, ვინც არა მხოლოდ ემორჩილება ღვთის კანონებს, არამედ ბაძავს კიდეც მის თვისებებს (ეფესელთა 5:1). მაგალითად, ბიბლია მოგვითხრობს, რომ „ღმერთი მიკერძოებული არ არის“ (საქმეები 10:34). ვბაძავთ ღმერთს ამ მხრივ? იესოს ამაღელვებელი იგავი გვიჩვენებს, რომ მოყვასის სიყვარულმა უნდა გადალახოს ეროვნული, კულტურული და რელიგიური ბარიერები. ნამდვილად, ქრისტიანებს ევალებათ ‘ყველასთვის სიკეთე მოიმოქმედონ’ და არა მხოლოდ თავიანთი სოციალური ფენის, რასისა ან ეროვნების და თანამორწმუნეებისადმი (გალატელთა 6:10, აფ).
იეჰოვას მოწმეები ცდილობენ, მიჰყვნენ ამ ბიბლიურ მითითებას. მაგალითად, როდესაც სტიქიური უბედურებები ხდება, ისინი ეხმარებიან არა მარტო თანამორწმუნეებს, არამედ სხვებსაცc. აგრეთვე ისინი ყოველწლიურად მილიარდზე მეტ საათს უთმობენ ადამიანებთან საუბარს, რათა დაეხმარონ მათ ბიბლიური შემეცნების მიღებაში, ცდილობენ, უქადაგონ ყველას სამეფოს შესახებ ცნობა, რადგანაც ღვთის ნებაა, რომ „ყველა ადამიანი გადარჩეს და მიაღწიოს ჭეშმარიტების შემეცნებას“ (1 ტიმოთე 2:4; საქმეები 10:35).
[სქოლიოები]
a იგავი მოკლე, ჩვეულებრივ შეთხზული მოთხრობაა, საიდანაც ზნეობრივი ან სულიერი ჭეშმარიტება გამოსჭვივის.
b როგორც ჩანს იესოს დროს ზოგი სასტუმრო არა მარტო ღამის გასათენებელი ადგილი იყო, არამედ ასეთ ადგილებში საკვებიც იყო და სხვა მომსახურებაც. ალბათ, იესოს ასეთი ღამის გასათენებელი ადგილი ჰქონდა მხედველობაში, რადგან ბერძნული სიტყვა, რომელიც გამოყენებულია აქ, განსხვავდება ლუკას მე-2 თავის მე-7 მუხლში მოხსენიებული ‘სასტუმროსგან’.
c მაგალითებისთვის იხილეთ „საგუშაგო კოშკი“ 1996 წლის 1 დეკემბერი გვერდები 3–8, (რუს.) და 1998 წლის 15 იანვარი გვერდები 3–7.