-
ქრონოლოგიაწმინდა წერილების საკვლევი ცნობარი
-
-
ძვ. წ. 1513 წლიდან სამეფოს გაყოფამდე. „ეგვიპტიდან ისრაელის ძეების გამოსვლის ოთხას მეოთხმოცე წელს, ისრაელზე [სოლომონის] მეფობის მეოთხე წელს“, დაიწყო იერუსალიმის ტაძრის მშენებლობა (1მფ. 6:1). „ოთხას მეოთხმოცე წელი“ რიგობითი რიცხვითი სახელია და შედგება 479 სრული წლისა და ამ შემთხვევაში ერთი თვისგან. თუ ეგვიპტის დატოვებიდან (ძვ. წ. 1513 წლის ნისანი) გადავითვლით 479 წელს, მივალთ ძვ. წ. 1034 წლამდე, როცა მეორე, ზივის თვეში (აპრილ-მაისი) დაიწყეს ტაძრის მშენებლობა. ვინაიდან ეს მოხდა სოლომონის მეფობის მეოთხე წელს (რიგობითი რიცხვითი სახელი), გამოდის, რომ მისი გამეფებიდან, ანუ ძვ. წ. 1037 წლიდან, სრული სამი წელი იყო გასული. მისი 40-წლიანი მმართველობა, როგორც ჩანს, ძვ. წ. 1037 წლის ნისანიდან ძვ. წ. 997 წლის ნისანამდე გაგრძელდა. მოგვიანებით, იმავე წელს, სამეფო ორად გაიყო. ამ პერიოდის მოკლე ქრონოლოგია მოყვანილია ქვემოთ.
-
-
გამოსვლაწმინდა წერილების საკვლევი ცნობარი
-
-
იეჰოვამ შთამბეჭდავად გამოავლინა თავისი ძალა, რითაც განადიდა თავისი სახელი და იხსნა ისრაელი. წითელი ზღვის აღმოსავლეთ სანაპიროზე მყოფ ისრაელებს საშიშროება აღარ ემუქრებოდათ. ისრაელის ძეებმა მოსეს ხელმძღვანელობით მღერა დაიწყეს. მოსეს დამ მირიამმა, რომელიც წინასწარმეტყველი იყო, და სხვა ქალებმა დაირებით ხელში ცეკვა დაიწყეს და კაცებს სიმღერითვე მიუგეს (გმ. 15:1, 20, 21). ისრაელი საბოლოოდ გათავისუფლდა მტრის ხელიდან. ეგვიპტიდან გამოსვლის დროს მათთვის არც ადამიანს მიუყენებია ზიანი და არც ცხოველს; ძაღლსაც კი არ დაუღრენია და არ დაუყეფია (გმ. 11:7). წიგნ „გამოსვლაში“ ნახსენები არ არის, რომ ფარაონი თავის ჯარს შეჰყვა ზღვაში და მათთან ერთად განადგურდა, თუმცა ფსალმუნის 136:15-ში ნათქვამია, რომ იეჰოვამ „წითელ ზღვაში ჩაყარა ფარაონი და მისი ჯარი“.
-
-
ისმაელიწმინდა წერილების საკვლევი ცნობარი
-
-
ერთი წლის შემდეგ დაიბადა ისაკი; მაშინ ისმაელი 14 წლისა იყო (დბ. 16:16; 21:5). ხუთი წლის შემდეგ, ძვ. წ. 1913 წელს, როცა ისაკი ძუძუს მოსწყვიტეს, ისმაელი დასცინოდა თავის უმცროს ნახევარძმას (დბ. 21:8, 9). ისმაელის მხრიდან ეს არ იყო უწყინარი თამაში. როგორც მომდევნო მუხლიდან ჩანს, შესაძლოა, ის ისაკს მემკვიდრეობის გამო დასცინოდა. პავლე მოციქულის სიტყვების თანახმად, ამ მოვლენებს „სიმბოლური მნიშვნელობა“ ჰქონდა და ცხადყოფდა, რომ ნახევრად ეგვიპტელი ისმაელის მხრიდან ცუდი მოპყრობა ისაკის დევნა იყო. აქედან გამომდინარე, ეს იყო ისრაელზე ნაწინასწარმეტყველები 400-წლიანი ჩაგვრის დასაწყისი, რომელიც ძვ. წ. 1513 წელს ეგვიპტის მონობიდან გათავისუფლებით დასრულდა (გლ. 4:22—31; დბ. 15:13; სქ. 7:6; იხ. ისაკი).
-