Luka

1 Sambu bantu mingi me salaka ngolo na kuvukisa mpi kusonika disolo ya mambu yina salamaka mpi yina beto ke tudilaka ntima ya mvimba;+ 2 kaka mutindu bantu yina katuka na luyantiku+ monaka mambu yina na meso na bo mpi zabisaka nsangu yina,+ songaka beto; 3 sambu mono sosaka mambu yonso na busikisiki katuka na luyantiku, mono bakaka mpi lukanu ya kusonikila nge yo na ndonga, mfumu Teofile,+ 4 sambu nge zaba mbote-mbote bukieleka ya mambu yina bo longaka nge na munoko.+

5 Na bilumbu ya Erode,*+ ntotila ya Yudea, kuvandaka ti nganga-nzambi mosi ya kimvuka ya Abiya,+ zina na yandi Zekaria. Nkento na yandi vandaka mwana ya Aroni, mpi zina na yandi Elizabeti. 6 Bo yonso zole vandaka bantu ya lunungu na meso ya Nzambi, bo vandaka kutambula kukonda kifu na kulanda bantuma ti bansiku yonso ya Yehowa.* 7 Kansi bo vandaka ve ti mwana, sambu Elizabeti vandaka mukobo, mpi bo yonso zole vandaka minunu.

8 Ntangu yandi vandaka kusala kisalu ya kinganga-nzambi na bantu ya kimvuka na yandi+ na ntwala ya Nzambi, 9 na kutadila kikalulu ya bo me tulaka sambu na* kisalu ya kinganga-nzambi, bo solaka yandi na kupesa ndumbu+ ntangu yandi kotaka na kisika ya santu ya Yehowa.*+ 10 Bantu yonso vandaka kusamba na nganda na ngunga ya kupesa ndumbu. 11 Wanzio ya Yehowa* basikilaka yandi, yandi telamaka na diboko ya kitata ya mesa-kimenga ya ndumbu. 12 Kansi Zekaria kumaka kisaka-saka ntangu yandi monaka yandi, mpi boma simbaka yandi. 13 Kansi wanzio tubilaka yandi nde: “Zekaria, kuwa boma ve, sambu Nzambi me ndima ntangu nge me bondila yandi, mpi nkento na nge Elizabeti ta butila nge mwana-bakala, ebuna nge ta pesa yandi zina Yoane.+ 14 Nge ta yangalala mpi ta vanda na kiese mingi, mpi bantu mingi ta vanda na kiese sambu na kubutuka na yandi,+ 15 sambu yandi ta vanda muntu ya nene na meso ya Yehowa.*+ Kansi yandi fwete nwa ve ata fioti vinu mpi malafu yina ke lawusaka,+ mpi yandi ta vanda ya kufuluka na mpeve santu nkutu na ntwala nde yandi butuka,*+ 16 mpi yandi ta vutula bana mingi ya Izraele na Yehowa* Nzambi na bo.+ 17 Diaka, yandi ta kwenda na ntwala na yandi ti mpeve mpi ngolo ya Eliya,+ sambu na kusala nde bantima ya batata kukuma bonso ya bana*+ mpi kuvutula bantu ya kukonda bulemfu na mayele ya bantu ya lunungu, sambu na kuyidikila Yehowa* bantu yina kele ya kuyilama.”+

18 Zekaria tubilaka wanzio nde: “Inki mutindu mono lenda zaba nde yo ta salama? Sambu mono kele mununu, mpi nkento na mono me nuna.” 19 Wanzio vutudilaka yandi nde: “Mono kele Gabriele.+ Mono ke telamaka na ntwala ya Nzambi,+ mpi yandi tindaka mono sambu na kusolula ti nge mpi kuzabisa nge nsangu yai ya mbote. 20 Kansi munoko na nge ta kangama mpi nge ta kuka ve kutuba tii na kilumbu yina mambu yai ta salama, sambu nge me kwikila ve bangogo na mono, yina ta lungana na ntangu na yo.” 21 Na ntangu yina, bantu vandaka kaka kuvingila Zekaria, mpi bo vandaka kuyituka sambu yandi lutisaka ntangu mingi na kisika ya santu. 22 Ntangu yandi basikaka, yandi kukaka ve kutubila bo, mpi bo bakisaka nde yandi me katuka kumona mbona-meso na kisika ya santu. Yandi vandaka kutubila bo na bidimbu kansi yandi vandaka kaka kutuba ve. 23 Ntangu bilumbu ya kisalu na yandi ya santu sukaka, yandi vutukaka na nzo na yandi.

24 Mwa bilumbu na nima, nkento na yandi Elizabeti kumaka na divumu, yandi zingaka na kingenga bangonda tanu, mpi yandi tubaka nde: 25 “Yai mutindu Yehowa* me sadila mono mambu na bilumbu yai. Yandi me tudila mono dikebi sambu na kukatula mono nsoni na kati ya bantu.”+

26 Ntangu divumu na yandi lungisaka bangonda sambanu, Nzambi tindaka wanzio Gabriele+ na mbanza mosi ya Galilea, zina na yo Nazareti, 27 na mwense mosi,+ zina na yandi Maria. Bakala mosi ya nzo ya Davidi, na zina ya Yozefi, silaka yandi na makwela.+ 28 Ntangu wanzio kotaka kisika Maria vandaka, yandi tubilaka Maria nde: “Mbote, nkento ya bo me sakumuna mingi kibeni, Yehowa* kele ti nge.” 29 Kansi bangogo yina yangisaka yandi mingi, mpi yandi sosaka kubakisa ntendula ya mbote yina. 30 Ebuna wanzio tubilaka yandi nde: “Maria, kuwa boma ve, sambu Nzambi me ndima nge. 31 Mpi tala! nge ta baka divumu, nge ta buta mwana-bakala,+ mpi nge ta pesa yandi zina Yezu.+ 32 Yandi ta vanda muntu ya nene+ mpi bo ta binga yandi Mwana ya Muntu ya Kuluta Zulu;+ Yehowa* Nzambi ta pesa yandi kiti ya kimfumu ya tata na yandi Davidi,+ 33 mpi yandi ta yala bonso Ntotila na nzo ya Yakobi kimakulu, mpi Kimfumu na yandi ta vanda ve ti nsuka.”+

34 Kansi Maria songaka wanzio nde: “Inki mutindu yo ta salama, sambu mono me vukisaka ntete ve nitu ti bakala?”+ 35 Wanzio vutudilaka yandi nde: “Mpeve santu ta kwisa na zulu na nge,+ mpi ngolo ya Muntu ya Kuluta Zulu ta fika nge. Yo yina mwana yina ta butuka bo ta binga yandi muntu ya santu,+ Mwana ya Nzambi.+ 36 Tala! Mpangi na nge Elizabeti mpi kele na divumu ya mwana-bakala, na kimununu na yandi, mpi divumu na yandi me lungisa bangonda sambanu, nkento yina bo vandaka kubinga mukobo; 37 sambu mambu ya Nzambi ke tubaka ta lungana.”+ 38 Ebuna Maria tubaka nde: “Tala mpika ya Yehowa ya nkento!* Bika yo salama sambu na mono mutindu nge me tuba.” Ebuna wanzio bikisaka yandi.

39 Maria simbaka nzila na bilumbu yina mpi yandi salaka nzietelo nswalu na ntoto ya bangumba, na mbanza mosi ya Yuda, 40 yandi kotaka na nzo ya Zekaria mpi pesaka Elizabeti mbote. 41 Kaka ntangu Elizabeti waka mbote ya Maria, mwana yina vandaka na divumu na yandi nikanaka, mpi Elizabeti fulukaka ti mpeve santu 42 mpi yandi tubaka na ndinga ya ngolo nde: “Bo me sakumuna nge mingi na kati ya bankento, mpi bo me sakumuna mbuma ya divumu na nge! 43 Ebuna nki mutindu mono lenda vanda ti dibaku yai ya mbote, kuvanda ti mama ya Mfumu na mono me kwisa kutala mono? 44 Sambu kaka ntangu nge me pesa mono mbote, mwana yina kele na divumu na mono me nikana na kiese. 45 Kiese mpi na nkento yina kwikilaka, sambu mambu ya me katuka na Yehowa* yina bo songaka yandi ta lungana mbote-mbote.”

46 Ebuna Maria tubaka nde: “Moyo na mono* ke kumisa Yehowa,*+ 47 mpi mpeve na mono lenda kudibuyisa ve na kuyangalala mingi sambu na Nzambi Ngulusi na mono,+ 48 sambu yandi me tala mpika na yandi ya nkento,+ ata yandi kele muntu ya mfunu mingi ve. Sambu katuka sesepi yai, bandonga yonso ya bantu ta bingaka mono muntu ya kiese,+ 49 sambu Muntu ya ngolo me sadila mono mambu ya nene, mpi zina na yandi+ kele santu. 50 Sambu mvula na mvula, mawa na yandi kele na zulu ya bantu yina ke waka yandi boma.+ 51 Yandi me sala mambu ya nene ti diboko na yandi; yandi me panza bantu yina kele lulendo na bangindu ya bantima na bo.+ 52 Yandi me kulumusa bantu ya ngolo na bakiti ya kimfumu+ mpi yandi me tombula bantu ya kukonda mfunu;+ 53 yandi me pesa bantu ya kele na nzala bima mingi ya mbote,+ mpi bantu yina kele ti bimvwama yandi me vutula bo maboko mpamba. 54 Yandi me sadisa nsadi na yandi Izraele, yandi me yibuka mawa na yandi,+ 55 mutindu yandi tubilaka ba-nkaka na beto, Abrahami mpi bana*+ na yandi, kimakulu.” 56 Maria bikalaka ti yandi kiteso ya bangonda tatu, na nima yandi vutukaka na nzo na yandi.

57 Ebuna ntangu lungaka sambu Elizabeti kubuta, mpi yandi butaka mwana-bakala. 58 Bantu ya ke zingaka pene-pene na yandi ti bantu ya dibuta na yandi waka nde Yehowa* me wila yandi mawa mingi, ebuna bo yantikaka kuyangalala ti yandi.+ 59 Na kilumbu ya nana, bo kwisaka kuyotisa mwana yina ya fioti,+ mpi bo zolaka kupesa yandi zina ya tata na yandi, Zekaria. 60 Kansi mama na yandi tubaka nde: “Ve! kansi zina na yandi Yoane.” 61 Bo tubilaka yandi nde: “Ata muntu mosi ve ya dibuta na nge kele ti zina yai.” 62 Ebuna bo yulaka tata na yandi na bidimbu mutindu yandi zolaka nde bo binga yandi. 63 Yandi lombaka kitini ya dibaya mpi yandi sonikaka nde: “Zina na yandi Yoane.”+ Ebuna bo yonso yitukaka. 64 Na mbala mosi munoko na yandi ti ludimi na yandi kangukaka, ebuna yandi yantikaka kutuba+ mpi kukumisa Nzambi. 65 Boma simbaka bantu yonso yina vandaka kuzinga pene-pene na bo, mpi bantu yantikaka kutubila mambu yai yonso na ntoto ya mvimba ya bangumba ya Yudea. 66 Bantu yonso yina waka yo bumbaka yo na bantima na bo mpi vandaka kutuba nde: “Mwana yai ta vanda nani?” Sambu diboko ya Yehowa* vandaka kibeni ti yandi.

67 Ebuna tata na yandi Zekaria fulukaka ti mpeve santu mpi yandi bikulaka nde: 68 “Bika bo kumisa Yehowa,* Nzambi ya Izraele,+ sambu yandi me tudila bantu na yandi dikebi mpi me gulusa bo.+ 69 Mpi yandi me basisila beto kibongo ya luguluku*+ na nzo ya Davidi nsadi na yandi,+ 70 mutindu yandi tubaka na munoko ya bambikudi na yandi ya santu katuka ntama,+ 71 nde yandi ta gulusa beto na maboko ya bambeni na beto mpi ya bantu yonso yina ke mengaka beto;+ 72 sambu na kuwila beto mawa sambu na ba-nkaka na beto mpi sambu na kuyibuka kuwakana na yandi ya santu,+ 73 ndefi yina yandi diaka na nkaka na beto Abrahami,+ 74 nde na nima ya kugulusa beto na maboko ya bambeni, yandi ta pesa beto dibaku ya kusadila yandi kisalu ya santu kukonda boma 75 ti kwikama mpi lunungu na ntwala na yandi bilumbu na beto yonso. 76 Kansi nge, mwana ya fioti, bo ta binga nge mbikudi ya Muntu ya Kuluta Zulu, sambu nge ta kwenda na ntwala ya Yehowa* sambu na kuyidika banzila na yandi,+ 77 sambu na kupesa bantu na yandi nzayilu ya luguluku na nzila ya ndolula ya masumu na bo,+ 78 sambu na mawa ya nene ya Nzambi na beto. Sambu na mawa yai, beto ta mona nsemo ya me katuka na zulu yina ke sema bonso mwini ya suka-suka, 79 sambu na kupesa nsemo na bantu yina me vanda na mpimpa mpi na kivudi ya lufwa+ mpi sambu na kunata makulu na beto na nzila ya ngemba.”

80 Mwana yina ya fioti yelaka mpi yandi kumaka ngolo na mpeve,* mpi yandi vandaka kaka na ntoto ya zelo na zelo tii na kilumbu yina yandi kudimonisaka pwelele na Izraele.