1914—Mvu Mosi ya Mfunu na Bambikudulu ya Biblia

BAMVULA kiteso ya 40 na ntwala, balongoki ya Biblia kutubaka nde mambu ya mfunu tasalama na 1914. Inki mambu yango, mpi nki banzikisa kemonisa nde 1914 zolaka kuvanda mvu mosi ya mfunu?

Mutindu Luka 21:24 kemonisa yo, Yezu kutubaka nde: “Bantu yina kele Bayuda ve ta kwisaka kuniata-niata Yerusalemi tii kuna [bantangu ya kupesamaka na makanda kulungana, NW].” Yeruzalemi kuvandaka ntu-mbanza ya dikanda ya Bayuda—kisika ndonga ya bantotila ya kikanda ya Ntotila Davidi vandaka kuyala. (Nkunga 48:2, 3) Kansi, bantotila yai kuswaswanaka ti bantwadisi ya makanda. Bo vandaka kuvanda na ‘kiti ya kimfumu ya Yehowa’ bonso mimonisi ya Nzambi yandi mosi. (1 Bansangu 29:23) Yo yina, Yeruzalemi kuvandaka kidimbu ya kimfumu ya Yehowa.

Kansi, inki mutindu mpi nki ntangu “bantu yina kele Bayuda ve” kuyantikaka “kuniata-niata” kimfumu ya Nzambi? Yo yantikaka na mvu 607 ya N.T.B. ntangu bantu ya Babilone kunungaka Yeruzalemi. ‘Kiti ya kimfumu ya Yehowa’ kubikalaka ya mpamba, mpi ndonga ya bantotila ya dikanda ya Davidi kuzenganaka. (2 Bantotila 25:1-26) Keti “kuniata-niata” yai zolaka kusalama kukonda nsuka? Ve, sambu mbikudulu ya Ezekiele kutubaka mutindu yai na yina metala Sedesiasi, ntotila ya nsuka ya Yeruzalemi: “Katula mpu na nge ti bima ya nkaka ya kimfumu. . . . [Yo tavanda ata ya muntu mosi ve tii kuna muntu yina kele ti nswa ya kuyala kukwisa, mpi mono tapesa yandi yo, NW].” (Ezekiele 21:31, 32) Muntu yina kele ti “nswa ya kuyala” mpi ya kubaka mpu ya kimfumu ya Davidi kele Kristu Yezu. (Luka 1:32, 33) Yo yina, “kuniata-niata” zolaka kusuka ntangu Yezu zolaka kukuma Ntotila.

Inki ntangu dyambu yai ya nene zolaka kusalama? Yezu kumonisaka nde bantu ya Makanda zolaka kuyala na nsungi mosi ya ntangu ya sikisiki. Disolo ya kele na Daniele kapu ya 4 kele ti mambu yina lenda sadisa beto na kuzaba ntangu yina nsungi yai zolaka kuzinga. Yo ketubila ndosi mosi ya kele mbikudulu yina Ntotila Nabukodonozore ya Babilone kulalaka. Yandi monaka nti mosi ya nda-nda yina bo zengaka. Kitini na yo yina kubikalaka na ntoto lendaka ve kuyela sambu bo kangisaka yo ti kibende mpi kwivre. Wanzyo mosi kutubaka nde: “Bika bantangu nsambwadi kuluta na zulu na yo.”—Daniele 4:10-16, NW.

Na Biblia, bantangu yankaka bo kesadilaka banti sambu na kumonisa kimfumu. (Ezekiele 17:22-24; 31:2-5) Yo yina, kuzenga nti ya kifwani kemonisa mutindu kimfumu ya Nzambi, yina bantotila ya Yeruzalemi vandaka mimonisi, zolaka kuzengana sambu na mwa ntangu. Kansi, mbona-meso kutubaka nde ‘kuniata-niata yai ya Yeruzalemi’ zolaka ve kuvanda kimakulu—sambu na nsungi ya “bantangu nsambwadi.” Nsungi yango kezinga bantangu ikwa?

Kusonga 12:6, 14 kemonisa nde bantangu tatu ti ndambu kele “bilumbu mile mosi nkama zole na makumi sambanu (1 260).” Yo yina, “bantangu nsambwadi” zolaka kuzinga ntangu yina mbala zole, to bilumbu 2 520. Kansi, makanda yina kele Bayuda ve kuyambulaka ve na “kuniata-niata” kimfumu ya Nzambi bilumbu 2 520 na nima ya kubwa ya Yeruzalemi. Yo ke pwelele nde mbikudulu yai ketubila nsungi mosi ya meluta nsungi yai na nda. Na kutadila Kutanga 14:34 mpi Ezekiele 4:6, yina ketuba nde “konso kilumbu kele mvula mosi,” “bantangu nsambwadi” zolaka kuzinga bamvula 2 520.

Bamvula 2 520 kuyantikaka na Oktobri 607 ya N.T.B., ntangu Yeruzalemi kubwaka na maboko ya bantu ya Babilone mpi bo katulaka bantotila ya dikanda ya Davidi na kiti na yandi ya kimfumu. Nsungi yango kusukaka na Oktobri 1914. Na ntangu yina, “bantangu ya kupesamaka na makanda” kusukaka, mpi Nzambi kutulaka Yezu Kristu Ntotila na zulu.a—Nkunga 2:1-6; Daniele 7:13, 14.

Kaka mutindu Yezu kutubaka yo na ntwala, mambu ya mfunu yina kesalama na inza, bonso bitumba, nzala, kunikana ya ntoto, mpi bamaladi, kemonisa “kuvanda” na yandi bonso Ntotila na zulu. (Matayo 24:3-8; Luka 21:11) Mambu ya mutindu yai kele nzikisa ya ngolo kibeni yina kemonisa nde Kimfumu ya Nzambi kubutukaka na zulu na 1914 mpi nde “bilumbu ya nsuka” ya ngidika yai ya mbi ya bima ya ntangu yai kuyantikaka na mvula yai.—2 Timoteo 3:1-5.