Balusakumunu Yina Nsangu ya Mbote Kenataka

“Mfumu Nzambi me sola mono . . . na kunata nsangu ya mbote na bansukami, na kutala bayina ke tula diaka ntima ve ti kupesa bo kikesa, . . . na kukatula mawa ya bantu yina ke na mafwa.”​—YEZAYA 61:1, 2.

1, 2. (a) Yezu kudimonisaka nde yandi kele nani, mpi nki mutindu yandi salaka yo? (b) Inki balusakumunu nsangu ya mbote yina Yezu kulongaka kunataka?

KILUMBU mosi ya Sabala na luyantiku ya kisalu na yandi, Yezu vandaka na kati ya nzo ya bisambu na Nazareti. Masonuku ketuba nde, “bo pesaka yandi mukanda ya profete Yezaya. Yandi kangulaka yo, ebuna yandi monaka kisika yina ya bo sonikaka nde: ‘Mpeve ya Mfumu Nzambi kele na mono. Yandi solaka mono sambu na kuzabisa Nsangu ya Mbote.’” Yezu landaka na kutanga mambu mingi dyaka ya metala mbikudulu yai. Na nima yandi vandaka mpi yandi tubaka nde: “Mambu yai ya bo sonikaka na Mukanda ya Nzambi, yo me lunga bubu, awa ya beno me wa yo.”​—Luka 4:16-21.

² Na kusalaka mutindu yai, Yezu kudimonisaka nde yandi kele longi, nsamuni ya nsangu ya mbote, mpi muntu ya kepesaka bantu yankaka kikesa. (Matayo 4:23) Ya kyeleka, nsangu yina Yezu zolaka kuzabisa kuvandaka kibeni nsangu ya mbote! Yandi zabisaka bawi na yandi nde: “Mono kele mwinda sambu na bantu yonso. Muntu yina ke landaka mono yandi ta tambula na mpimpa ata mbala mosi ve, kansi yandi ta vanda na mwini yina ke pesaka moyo.” (Yoane 8:12) Yandi tubaka dyaka nde: “Kana beno ke landa malongi na mono, ya kieleka beno kele balonguki na mono; beno ta zaba mambu yina kele ya kieleka, ebuna mambu yina ta katula beno na kimpika.” (Yoane 8:31, 32) Ee, Yezu vandaka kutuba ‘mambu yina kepesaka moyo ya mvula na mvula.’ (Yoane 6:68, 69) Ya kyeleka, nsemo, luzingu mpi kimpwanza kele balusakumunu ya beto fwete zola mingi mpenza!

 3. Inki nsangu ya mbote balongoki ya Yezu kulongaka?

³ Na nima ya Pantekoti ya mvu 33 ya T.B., balongoki kulandaka na kusala kisalu ya kuzabisa bantu nsangu ya mbote yina Yezu vandaka kusala. Bo longaka “Nsangu ya Mbote” na bantu ya Izraele mpi na bantu ya makanda. (Matayo 24:14; Bisalu 15:7; Roma 1:16) Bantu yina kundimaka yo kuzabaka Yehowa Nzambi. Bo katukaka na kimpika ya mabundu mpi bo kotaka na kati ya dikanda ya kimpeve, “Israele ya Nzambi,” yina bantu na yo kele ti kivuvu ya kuyala ti Mfumu na bo, Yezu Kristu. (Galatia 5:1; 6:16; Efezo 3:5-7; Kolosai 1:4, 5; Kusonga 22:5) Ya kyeleka, mambu yai vandaka balusakumunu kibeni!

Kisalu ya Kuzabisa Nsangu ya Mbote Bubu Yai

 4. Na nki mutindu kisalu ya kulonga nsangu ya mbote ke na kusalama bubu yai?

⁴ Bubu yai, Bakristu ya kupakulama ti “ndonga mosi ya bantu mingi” ya “mameme ya nkaka” yina ke na kukuma kaka mingi, kelanda na kusala kisalu yina bo pesaka ntetentete na Yezu na mbikudulu. (Kusonga 7:9; Yoane 10:16) Yo yina, bantu ke na kulonga nsangu ya mbote na kiteso mosi ya mesalamaka ntete ve. Na bansi mpi bateritware 235, Bambangi ya Yehowa ‘kenataka nsangu ya mbote na bansukami, ketalaka bayina ke tula diaka ntima ve ti kupesa bo kikesa, kezabisaka bantu ya bo nataka na kimpika nde bo takatuka na kimpika, ketubaka na bantu ya boloko nde bo ta basika na boloko, kesongaka bantu nde yai kele ntangu ya Nzambi ta kwisa kugulusa bantu na yandi ti kuvutula mbi na bambeni na yandi . . . mpi kekatulaka mawa ya bantu yina ke na mafwa.’ (Yezaya 61:1, 2) Dyaka, kisalu ya kuzabisa nsangu ya mbote yina Bakristu kesala kenatilaka bantu mingi balusakumunu mpi yo kepesaka kikesa mingi na ‘bantu yina kemona bampasi ya mutindu na mutindu.’​—2 Korinto 1:3, 4.

 5. Sambu na yina metala kuzabisa nsangu ya mbote, inki mutindu Bambangi ya Yehowa meswaswana ti mabundu ya Kikristu?

⁵ Yo kele kyeleka nde mabundu ya Kikristu ketwadisaka bisalu mingi ya kesalamaka na zina ya nsangu ya mbote. Mabundu mingi ketindaka bamisionere na bansi yankaka sambu na kubalula bantu ntima. Mu mbandu, zulunalu mosi (The Orthodox Christian Mission Center Magazine) ketubila kisalu ya bamisionere ya dibundu ya Ortodokse na Madagascar, na sudi ya Afrika, na Tanzanie, mpi na Zimbabwe. Kansi, na Dibundu ya Ortodokse, ti na mabundu yankaka ya Kikristu, bantu mingi ya kesambaka kuna kesalaka ve kisalu ya kuzabisa nsangu ya mbote. Kansi, Bambangi ya Yehowa yonso ya mekudipesaka kesalaka ngolo sambu na kusala kisalu ya kuzabisa nsangu ya mbote. Bo kebakisaka nde kuzabisa nsangu ya mbote kele kidimbu ya kemonisaka lukwikilu na bo ya kyeleka. Polo kutubaka nde: “Muntu ketulaka lukwikilu na ntima sambu na lunungu, kansi yandi ketubaka ti munoko na meso ya bantu sambu na luguluku.” Lukwikilu yina kepusaka ve muntu na bisalu kele ya kufwa.​—Roma 10:10, NW; Yakobo 2:17.

Nsangu ya Mbote Yina Kenataka Balusakumunu ya Kimakulu

 6. Inki nsangu ya mbote Bambangi ya Yehowa ke na kulonga bubu yai?

⁶ Bambangi ya Yehowa kelongaka nsangu ya kuluta mbote bubu yai. Bo kekangulaka ba Biblia na bo mpi bo kesongaka bantu yina kendimaka na kuwa bo nde Yezu kutambikaka luzingu na yandi sambu na kupesa bantu nzila ya kukwenda penepene na Nzambi, ya kubaka ndolula ya masumu, mpi ya kuvanda na kivuvu ya luzingu ya mvula na mvula. (Yoane 3:16; 2 Korinto 5:18, 19) Bo kelongaka nde Kimfumu ya Nzambi meyantikaka kuyala na zulu na kiyeka ya Ntotila ya kupakulama, Yezu Kristu, mpi nde ntama mingi ve yo takatula mambi na ntoto mpi yo tatambusa kisalu ya kukumisa ntoto Paladisu. (Kusonga 11:15; 21:3, 4) Sambu na kulungisa mbikudulu ya Yezaya, bo kezabisaka bantu yina kezingaka penepene na bo nde yai kele “ntangu ya Yehowa kemonisa ntima ya mbote,” (NW) ntangu ya bantu kele dyaka na mpila ya kundima nsangu ya mbote. Bo kekebisaka mpi bantu nde ‘kilumbu ya Nzambi ta vutula mbi na bambeni na yandi’ mekuma penepene, ntangu Yehowa tafwa bantu yina kesalaka masumu kukonda kubalula ntima.​—Nkunga 37:9-11.

 7. Inki eksperiansi kemonisa bumosi yina kele na kati ya Bambangi ya Yehowa, mpi sambu na nki bo kevandaka na bumosi ya mutindu yina?

⁷ Na kati ya inza yai ya mefuluka na mambu ya mbi mpi ya mpasi, yai kele nsangu ya mbote mosi kaka yina tanatila bantu mambote ya kimakulu. Bantu yina kendima yo ke na kukuma na bumosi ti bampangi na bo Bakristu ya ntoto ya mvimba, ya kepesaka ve nzila nde insi, bikanda, to kimvwama kukabula bo. Bo ‘meyikaka diaka kuzolana yina kevukisaka bantu na kimvuka mosi ya kieleka.’ (Kolosai 3:14; Yoane 15:12) Mambu yai kumonanaka na insi mosi ya Afrika na mvula meluta. Kilumbu mosi na suka-suka bantu ya ntu-mbanza kutelemaka na kudila ya minduki. Bantu zolaka kukatula prezida ya insi na ngolo. Ntangu mambu yango kukumaka ya kukabula bikanda, bo fundaka dibuta mosi ya Bambangi sambu bo bumbaka bampangi na bo Bambangi ya kikanda yankaka. Dibuta yango kuvutulaka nde: “Na kati ya nzo na beto Bambangi ya Yehowa mpamba kele.” Sambu na bo, mavwanga ya kekabulaka bantu ya bikanda yankaka vandaka na mfunu ve; kima kele mfunu kele zola ya Bukristu ya kepesaka kikesa na bayina kemona mpasi. Mpangi na bo mosi ya nkento yina vandaka ve Mbangi kutubaka nde: “Bantu ya mabundu yonso kufwaka bampangi na bo ya bo kesambilaka na bo. Kaka Bambangi ya Yehowa mpamba bantu kusalaka yo ve.” Mambu mingi ya mutindu mosi yina bantu ketubaka na bansi yina mavwanga kebasikaka mingi kemonisa nde, ya kyeleka, Bambangi ya Yehowa ‘kevandaka na zola sambu na bampangi na bo bakristo.’​—1 Piere 2:17.

Nsangu ya Mbote Kebalulaka Luzingu ya Bantu

8, 9. (a) Inki bansoba bantu yina kendimaka nsangu ya mbote kesalaka? (b) Inki baeksperiansi kemonisa ngolo ya nsangu ya mbote?

⁸ Nsangu ya mbote kesalaka mambu na yina Polo kubingaka nde “[luzingu] ya bubu ti ya ke kwisa na ntwala.” (1 Timoteo 4:8) Yo kepesaka ve kaka kivuvu mosi ya kitoko, mpi ya kyeleka sambu na bilumbu kekwisa kansi yo ketomisaka mpi ‘luzingu ya muntu bubu yai.’ Ndinga ya Nzambi, Biblia, ketwadisaka Bambangi ya Yehowa, sambu luzingu na bo kuwakana ti luzolo ya Nzambi. (Nkunga 119:101) Ntangu bo keyedisaka bikalulu bonso lunungu mpi kwikama, kimuntu na bo kekumaka ya mpa.​—Efezo 4:24.

⁹ Beto tadila mbandu ya Franco. Yandi vandaka kuwa makasi mingi. Kana dyambu mosi mesepidisa yandi ve, yandi vandaka kuwa makasi mingi kibeni mpi kupanza bima. Nkento na yandi kulongukaka Biblia ti Bambangi ya Yehowa, mpi mbandu na bo ya Bukristu kusadisaka Franco malembemalembe na kubakisa nde yandi fwete balula luzingu na yandi. Yandi longukaka Biblia ti bo mpi nsukansuka yandi yantikaka na kumonisa bambuma ya mpeve bonso ngemba mpi kudiyala. (Galatia 5:22, 23) Yandi vandaka mosi na kati ya bantu 492 yina kubakaka mbotika na Belgique na mvula ya kisalu 2001. Beto tadila dyaka mbandu ya Alejandro. Leke yai kudipesaka mingi na kunwa dyamba na mpila nde yandi kumaka kuzingila kaka bima yina bantu vandaka kulosa na fulu, yandi vandaka kulokuta bima yina yandi lenda teka sambu na kuzwa mbongo ya kusumbila dyamba. Ntangu yandi kumaka na mvula 22, Bambangi ya Yehowa kulombaka yandi na kulonguka Biblia, mpi yandi ndimaka. Yandi vandaka kutanga Biblia konso kilumbu mpi kukwenda na balukutakanu ya Bukristu. Yandi katulaka mvindu yonso na luzingu na yandi kukonda kusukinina na mpila nde, na nima ya bangonda sambanu, yandi yantikaka kusala kisalu ya kusamuna. Yandi vandaka mosi na kati ya bantu 10 115 yina kusalaka kisalu yina na Panama.

Nsangu ya Mbote Kele Lusakumunu Sambu na Bansukami

10. Banani kendimaka nsangu ya mbote, mpi nki mutindu mabanza na bo kebalukaka?

¹⁰ Yezaya kutubaka na ntwala nde bantu talonga nsangu ya mbote na bansukami. Bansukami yango kele banani? Bo kele bayina mukanda ya Bisalu kebinga nde “bantu yonso yina ya Nzambi solaka sambu na kuvanda na moyo ya mvula na mvula.” (Bisalu 13:48) Bo kele bantu ya kudikulumusa yina kekatuka na bimvuka yonso ya bantu yina kendima nsangu ya kyeleka. Bantu ya mutindu yai kelongukaka nde kusala luzolo ya Nzambi kenataka balusakumunu yina meluta konso nki kima yina inza lenda pesa. (1 Yoane 2:15-17) Kansi, inki mutindu Bambangi ya Yehowa kesimbaka bantima ya bantu na kisalu na bo ya kulonga nsangu ya mbote?

11. Kana beto tadila mambu yina Polo kutubaka, inki mutindu bantu fwete longa nsangu ya mbote?

¹¹ Beto tadila mbandu ya ntumwa Polo, yina kusonikilaka bantu ya Korinto nde: “Ntangu mono kwisaka na beno na kuzabisa beno kieleka ya Nzambi, kieleka yina me bumbanaka, mono zabisaka yo ve na kutuba ya kitoko, mono mpi kudisongaka ve sambu na mambu yina ya mono zaba. Sambu ntangu mono vandaka kuna na beno, mono zengaka na kutala mambu yonso ve, kansi na kuyindula kaka mambu yina ya Yesu Kristo mpamba, nkutu lufwa na yandi na zulu ya [nti].” (1 Korinto 2:1, 2) Polo vandaka kusosa ve kuyitukisa bawi na yandi na mambu ya yandi longukaka. Yandi longaka kaka mambu ya kyeleka ya Nzambi, mambu yina kele ya kusonika na Biblia bubu yai. Tala dyaka mutindu Polo kusyamisaka Timoteo, muntu ya yandi vandaka kusala na yandi kisalu ya kusamuna: “Longa nsangu ya Nzambi, tula ngolo na kuzabisa yo.” (2 Timoteo 4:2) Yo lombaka nde Timoteo kulonga “nsangu ya Nzambi.” Polo kusonikilaka dyaka Timoteo nde: “Nge fweti tula ngolo na kumonika muntu ya mbote na meso ya Nzambi, bonso muntu ya kisalu yina ya bo lenda baka mbi ve sambu na kisalu na yandi, sambu yandi ke zabisaka nsangu ya kieleka mbote-mbote.”​—2 Timoteo 2:15.

12. Inki mutindu Bambangi ya Yehowa kesadilaka bangogo ya Polo bubu yai mpi kelandaka mbandu na yandi?

¹² Bambangi ya Yehowa kelandaka mbandu ya Polo, mpi bo kesadilaka mambu yina yandi songaka Timoteo. Bo kebakisaka ngolo ya Ndinga ya Nzambi mpi bo kesadilaka yo mbote na ntangu bo kesosaka kumonisa na bantu yina kezingaka penepene na bo bangogo ya kufwana ya kepesa kivuvu mpi kikesa. (Nkunga 119:52; 2 Timoteo 3:16, 17; Baebreo 4:12) Ya kyeleka, bo kesadilaka mbote mikanda yankaka na mpila nde bantu yina kesepela na kyeleka kubaka nzayilu ya Biblia malembemalembe. Kansi, bo kesosaka ntangu yonso kumonisa bantu bangogo ya Masonuku. Bo kezabaka nde Ndinga ya kupemama ya Nzambi tasimba bantima ya bantu ya kudikulumusa. Mpi ntangu bo kesadilaka yo mutindu yina, lukwikilu na bo mosi kekumaka ngolo.

“Kukatula Mawa ya Bantu Yina Ke na Mafwa”

13. Na mvu 2001, inki mambu kusalaka nde mfunu ya kupesa kikesa na bantu yina kele na mafwa kukuma mingi?

¹³ Na mvu 2001 bisumbula kusalamaka mingi, yo yina bantu mingi vandaka na mfunu ya nsyamisa. Na ngonda ya Septembri ya meluta, kisumbula mosi ya nene kusalamaka na États-Unis, ntangu ba avion ya bateroriste kukwendaka kudituta na banzo zole ya nda (World Trade Center) na New York mpi na Pentagon penepene ya Washington, D.C. Bisumbula yai kupesaka bantu ya insi yina ya mvimba mpasi kibeni! Na ntangu bo kemonaka mambu ya mutindu yina, Bambangi ya Yehowa kesalaka ngolo sambu na kulungisa kisalu na bo ya ‘kukatula mawa na bantu yonso yina ke na mafwa.’ Mwa baeksperiansi ya fyoti tamonisa beto mutindu bo kesalaka yo.

14, 15. Inki mutindu na baokazio zole ya kuswaswana Bambangi kusadilaka mbote baverse sambu na kupesa kikesa na bantu yina vandaka na mafwa?

¹⁴ Mbangi mosi ya nkento yina kele nsamuni ya ntangu yonso kukutanaka ti nkento mosi na nzila mpi yulaka yandi kana yandi vandaka kuyindula nki sambu na dyambu yina bateroriste kusalaka. Nkento yango yantikaka kudila. Yandi tubaka nde yo vandaka kusala yandi mpasi mpi yandi vandaka ti luzolo ya kupesa lusadisu na yandi. Mbangi kusongaka yandi nde Nzambi ketudilaka beto yonso dikebi ya mingi kibeni, mpi yandi tangaka Yezaya 61:1, 2. Nkento yango kumonaka nde mambu yina bangogo yai ya kupemama ya Nzambi vandaka kutuba kele ya kyeleka, ebuna yandi tubaka nde bantu yonso vandaka na mafwa. Yandi ndimaka trakiti mpi yandi lombaka Mbangi na kwenda kutala yandi na nzo.

¹⁵ Bambangi zole ya babakala yina vandaka kusala kisalu ya kusamuna nsangu ya mbote kukutanaka ti bakala mosi yina vandaka kusala na atelie na yandi. Bo lombaka na kusolula ti yandi sambu bo monisa yandi bangogo yina kele na Masonuku ya kepesa kikesa na yina metala kisumbula yina kubwilaka bantu na World Trade Center. Yandi ndimaka, ebuna bo tangaka 2 Korinto 1:3-7, yina kele ti bangogo yai: “Sambu na Kristo, beto ke bakaka lusadisu mingi.” Bakala yango kuvandaka na ntonda mingi na kumona mutindu bamfinangani na yandi yina vandaka Bambangi vandaka kukabula nsangu yina vandaka kupesa kikesa na bantu yankaka mpi yandi tubaka nde: “Bika Nzambi kusakumuna kisalu ya kitoko ya beno ke na kusala.”

16, 17. Pesa baeksperiansi zole yina kemonisa ngolo yina Biblia kevandaka na yo sambu na kusadisa bantu yina kele na mawa to kenyokwama sambu na bampasi.

¹⁶ Mbangi mosi yina kuvutukilaka bantu yina kumonisaka mpusa kukutanaka ti mwana-bakala mosi yina kumonisaka mpusa na bilumbu kulutaka mpi Mbangi yina kutendulaka nde yandi vandaka na susi mingi sambu na mutindu bantu yina kezingaka penepene na yandi vandaka kudiwa na nima ya kisumbula yina katukaka kusalama. Mwana-bakala yango kuyitukaka mingi na kumona mutindu Mbangi yina kusadilaka ntangu na yandi sambu na kutala bantu yankaka mpi kusosa kuzaba mavimpi na bo. Yandi tubaka nde yandi vandaka kusala kisalu penepene na World Trade Center mpi nde yandi monaka mutindu mambu yonso kusalamaka. Ntangu yandi yulaka sambu na nki Nzambi kepesaka nzila nde mambu ya mpasi kubwila bantu, Mbangi kutangaka baverse ya Biblia, na kati ya baverse yina yandi tangaka Nkunga 37:39, yina ketuba nde: “Mfumu Nzambi ke gulusaka bantu na yandi, yandi ke taninaka bo na ntangu ya mpasi.” Muntu yango yulaka na mawete yonso kana Mbangi yina ti dibuta na yandi vandaka mbote, yandi lombaka Mbangi na kuvutukila yandi, mpi yandi pesaka yandi mersi mutindu yandi kwendaka kutala yandi.

¹⁷ Muntu yankaka dyaka na kati ya mafunda ya bantu yina vandaka na mafwa ya Bambangi ya Yehowa kupesaka kikesa na bilumbu yina kulandaka kisumbula ya bateroriste vandaka nkento mosi yina Bambangi kukutanaka na yandi ntangu bo vandaka kutala bantu yina kezingaka penepene ti bo. Mambu yina kusalamaka vandaka kupesa yandi mpasi mingi kibeni na mawi mpi yandi widikilaka ntangu bo tangaka Nkunga 72:12-14: “Yandi ta sadisaka bantu ya mawa yina ke didila yandi ti bantu ya kukonda muntu ya kusadisa bo. Bansukami ti bantu yina ke na ngolo ve, yandi ta wilaka bo mawa; yandi ta sadisaka bantu yina ke na mpasi. Yandi ta gulusaka bo na maboko ya bantu ya nku, na yandi luzingu na bo kele mfunu mingi.” Bangogo yai vandaka kibeni na mfunu mingi! Nkento yango kulombaka Bambangi na kutangulula dyaka baverse yango mpi yandi lombaka bo na kukota na nzo na yandi sambu na kulanda disolo. Na nsuka ya disolo yango, bo yantikaka kulonguka Biblia ti nkento yango.

18. Inki mutindu Mbangi mosi kusadisaka bantu yina kuvandaka penepene na yandi ntangu bo lombaka yandi na kusamba sambu na bo?

¹⁸ Mbangi mosi kesalaka na restora ya kartie mosi ya bamvwama, kisika bantu vandaka kusepila ve ntete na nsangu ya mbote ya Kimfumu. Na nima ya kisumbula yina bateroriste kusalaka, bantu ya kartie yina yantikaka kutekita. Na Kitanu na nkokila na nima ya kisumbula, nkento yina vandaka mfumu ya restora yango kulombaka bantu yonso na kubasika na nganda mpi konso muntu ti buzi na maboko; ebuna yandi lombaka bo na kuvanda pima mwa ntangu fyoti sambu na kuyindula bantu yina kufwaka. Sambu na kuzitisa mawi na bo, Mbangi kubasikaka mpi yandi telamaka pima na lweka ya nzila. Mfumu ya restora yina zabaka nde yandi vandaka Mbangi ya Yehowa, yo yina na nima ya mwa ntangu yina ya kuyindula, yandi lombaka Mbangi na kusamba sambu na bo yonso. Mbangi kundimaka. Na kati ya kisambu na yandi, yandi tubilaka mafwa yina kebwilaka insi ya mvimba, kansi yandi tubaka nde bantu yina kedila fwete konda ve kivuvu. Yandi tubilaka ntangu yina mambu ya mbi ya mutindu yai tasalamaka dyaka ve mpi yandi tubaka nde bantu yonso lenda pusana penepene na Nzambi yina kepesaka ngolo na nzila ya nzayilu ya kyeleka yina kekatukaka na Biblia. Na nima ya kutuba nde “Amen,” mfumu ya restora (mpi na nima na yandi bantu kuluta 60 yina vandaka na nganda ya restora) kwendaka na ntwala ya Mbangi, yandi kupesa yandi mersi, mpi yandi yambaka yandi, na nima yandi songaka yandi nde kisambu yina vandaka ya kuluta mbote na bisambu yonso ya yandi mewaka.

Lusakumunu Sambu na Bantu Yonso

19. Inki eksperiansi kemonisa nde bantu mingi kendimaka bikalulu ya mbote yina Bambangi ya Yehowa kele na yo?

¹⁹ Na bilumbu na beto, bantu mingi kendimaka nde bantu yina kezingaka na bisika yina Bambangi ya Yehowa kesalaka kisalu na bo kebakaka mambote mingi. Ee, bantu yina kezolaka ngemba, masonga, mpi bikalulu ya mbote kevandaka na bupusi ya mbote sambu na bantu yankaka. Na insi mosi ya Azia ya Kati, Bambangi kukutanaka ti mfumu mosi ya basoda ya mebakaka pansio yina vandaka kusala na kimvuka mosi ya ntama yina vandaka kutala mambu ya lutaninu na insi. Yandi tubaka nde kilumbu mosi bo tindaka yandi na kusala anketi na bimvuka ya mabundu yonso. Ntangu yandi salaka anketi na yandi na Bambangi ya Yehowa, yandi yitukaka mingi sambu na masonga na bo mpi bikalulu na bo ya mbote. Yandi vandaka na kyese mingi na kumona nde bo kevandaka na lukwikilu ya ngolo mpi malongi na bo yonso kekatukaka na Masonuku. Muntu yai kundimaka kulonguka Biblia.

20. (a) Lapolo ya kisalu ya Bambangi ya Yehowa kusalaka mvula meluta kesonga inki? (b) Inki kesonga nde kisalu kele dyaka mingi, mpi nki mutindu beto kemonaka kisalu na beto ya kulonga nsangu ya mbote?

²⁰ Mwa ndambu ya baeksperiansi ya beto metubila na disolo yai, yina beto mebaka na kati ya mafunda ya baeksperiansi yankaka ya beto lenda ta, kemonisa pwelele nde Bambangi ya Yehowa kuvandaka ti kisalu mingi ya kusala na mvula ya kisalu 2001.a Bo solulaka ti bamilio ya bantu, bo pesaka kikesa na bantu mingi yina kuvandaka na mafwa, mpi kisalu na bo ya kulonga nsangu ya mbote kubutaka bambuma ya mbote. Bantu 263 431 kubakaka mbotika sambu na kumonisa kidimbu ya kudipesa na bo na Nzambi. Na ntoto ya mvimba ntalu ya bansamuni ya nsangu ya mbote kumataka na 1,7 na kati ya nkama. Mutindu bantu 15 374 986 kuvukanaka na Lusungiminu ya lufwa ya Yezu yina kesalamaka mbala mosi na konso mvula kesonga nde kisalu ya kusala kele dyaka mingi. (1 Korinto 11:23-26) Bika beto landa na kusosa bantu ya kudikulumusa yina kendimaka nsangu ya mbote. Mutindu ntangu ya Yehowa kemonisa ntima ya mbote memana ntete ve, bika beto landa na kupesa kikesa na bantu yina ‘ke tulaka diaka ntima ve.’ Beto kesala kisalu mosi ya kitoko kibeni! Ya kyeleka beto yonso kevutukila bangogo ya Yezaya: “Beto ke mona kiese na kiese sambu na Mfumu Nzambi, ntima na beto ke sepela na Nzambi na beto!” (Yezaya 61:10) Bika Nzambi kulanda na kusadila beto ntangu yandi kelungisa bangogo yai ya mbikudulu: “Mfumu Nzambi ta kwisa kugulusa beto; beto ta pesa yandi lukumu na meso ya bantu yonso ya nsi-ntoto.”​—Yezaya 61:11.

[Noti na nsi ya lutiti]

Keti Nge Keyibuka?

• Inki mutindu bansukami kubakaka mambote ya nsangu ya mbote yina Yezu vandaka kulonga?

• Inki balusakumunu bantu yina kundimaka nsangu ya mbote ya balongoki ya Yezu ya mvu-nkama ya ntete kubakaka?

• Inki mutindu nsangu ya mbote kenataka mambote na bantu yina kendimaka yo?

• Inki mutindu beto ketadilaka kisalu na beto ya kulonga nsangu ya mbote?

[Tablo ya kele na lutiti 29-32]

LAPOLO YA BAMBANGI YA YEHOWA YA INZA YA MVIMBA YA MVULA YA KISALU 2001

(Tala Nzozulu ya Nkengi ya papie)

[Bifwanisu ya kele na lutiti 25]

Bambangi ya Yehowa keyibukaka ntangu yonso kisalu na bo ya kulonga nsangu ya mbote

[Bifwanisu ya kele na lutiti 27]

Bantu yina kendimaka nsangu ya mbote kekotaka na kimvuka ya ntoto ya mvimba ya bampangi yina kezingaka na bumosi