Vanda Ntangu Yonso Ngolo mpi Nunga Ntinu ya Luzingu
KANA yo lombaka nde nge sala nzyetolo na nzadi mosi yina kenikanaka ngolo, nge zolaka kupona maswa ya nki mutindu? Keti nge zolaka kupona maswa ya fyoti ya kukonda ngolo to ya ngolo, yina bo mesalaka mbote mpi ya nene? Ntembe kele ve nde nge zolaka kupona maswa ya nene, sambu yo lenda nunga na kuluta na bitembo ya ngolo.
Mutindu beto kezinga na kati ya ngidika ya bima yai ya kigonsa, beto kekutanaka ti mambu mingi yina kekatulaka beto kyese. Mu mbandu, bantangu yankaka batoko lenda mona ve nki kima kibeni bo lenda sala na luzingu mpi kudiwa ve na lutaninu na inza yai ya mefuluka ti bangindu mpi mambu ya kisakasaka. Bantu yina meyantika luzingu ya Bukristu ntama mingi ve lenda kudiwa tii ntangu yai ya kukonda ngolo. Ata bayina kesadilaka Yehowa na kwikama tuka bamvula mingi lenda mekama sambu mambu ya bo kekana kusala kelungana ve ntete mbotembote.
Mawi ya mutindu yai kele ya mpa ve. Bantangu yankaka, bansadi ya Yehowa ya kwikama bonso Moize, Yobi, ti Davidi, kudiwaka mpi ya kukonda ngolo. (Kutanga 11:14, 15; Yobi 3:1-4; Nkunga 55:5) Ata mpidina, bo kangamaka na Yehowa luzingu na bo ya mvimba. Bambandu na bo ya mbote kesyamisaka beto na kuvanda ngolo, kansi Satana Dyabulu kezolaka kukatula beto na nsaka ya kubaka ntinu sambu na luzingu ya mvula na mvula. (Luka 22:31) Inki mutindu beto lenda vanda ntangu yonso ngolo, “na lukwikilu ya ngolo”? (1 Piere 5:9) Mpi nki mutindu beto lenda syamisa bampangi na beto Bakristu?
Yehowa Kelomba Beto na Kuvanda Ngolo
Kana beto kele ya kwikama na Yehowa, yandi tasadisaka beto ntangu yonso na kuvanda kaka ngolo. Muyimbi-bankunga Davidi kukutanaka ti mambu mingi ya mpasi, kansi yandi tulaka kivuvu na Nzambi mpi yandi yimbaka nde: “[Yehowa] basisaka mono na dibulu mosi ya kigonsa, yandi katulaka mono na potopoto mpenza. Yandi tulaka makulu na mono na zulu ya ditadi, mono kumaka kutambula mbote.”—Nkunga 40:3.
Yehowa kepesaka beto ngolo sambu na kunwana “bitumba ya mbote ya lukwikilu” (NW) na mpila nde beto lenda ‘simba na maboko moyo ya mvula na mvula.’ (1 Timoteo 6:12) Yandi kepesaka beto dyaka bamwaye yina lenda sadisa beto na kuvanda ntangu yonso ngolo mpi kununga bitumba na beto ya kimpeve. Ntumwa Polo kusyamisaka bampangi Bakristu ya Korinto na ‘kuvanda ngolo sambu na kimvuka na bo ti Mfumu Yesu ti sambu na ngolo na yandi ya nene,’ mpi na ‘kulwata binwaninu yonso ya Nzambi ke pesaka bo; mpidina mayele ya Satana ta zaba kubedisa bo ve.’ (Efezo 6:10-17) Kansi nki lenda katula beto ngolo? Mpi nki mutindu beto lenda nwana ti mambu ya mbi ya mutindu yina?
Keba na Mambu Yina Kelembisaka
Yo kele mayele na kuvila ve dyambu yai ya mfunu: Badesizio ya beto kebakaka kekumisaka luzingu na beto ya Bukristu ngolo to kelembisaka yo. Yo kelombaka nde batoko kubaka badesizio na mambu bonso, kisalu, kulonguka mingi, mpi makwela. Yo kelombaka nde bambuta kubaka desizio ya metala kukwenda kuzinga kisika yankaka to kuyika kisalu yankaka. Konso kilumbu beto kebakaka badesizio na yina metala kusadila ntangu mpi ya mambu mingi yankaka. Inki tasadisa beto na kubaka badesizio ya mayele yina takumisa beto bansadi ya Yehowa ya ngolo? Mukristu mosi ya mesalaka bamvula mingi kutubaka nde: “Kana mu kezola kubaka desizio mu kelombaka lusadisu ya Yehowa. Mu keyindula nde yo ke mfunu na kundima mpi kusadila bandongisila yina bo kepesaka na Biblia, na balukutakanu ya Bukristu, na bankuluntu, mpi na mikanda yina ketendulaka Biblia.”
Ntangu beto kebaka badesizio, beto fwete kudiyula nde: ‘Keti badesizio ya mono kebaka bubu yai tanatila mono kyese to mawa na nima ya bamvula tanu to kumi? Keti mu kesala kikesa na kuzikisa kana badesizio ya mono kebaka talembisa mono ve na kimpeve kansi yo tasadisa mono na kuyela na kimpeve?’—Filipi 3:16.
Kubwa na mpukumuna to kuditula na nzila yina lendaka kunata bo na kufwa bansiku ya Nzambi mesalaka nde bantu yankaka ya mebakaka mbotika kulemba na kimpeve. Bantu mingi ya bo basisaka na dibundu sambu bo vandaka na luzingu mosi ya masumu kukonda kubalula ntima kusalaka ngolo sambu na kuvutuka na dibundu, kansi bo basisaka bo dyaka, bantangu yankaka ntama mingi ve na nima, sambu na mambi ya mutindu mosi. Keti yo lenda vanda nde bo sambaka ve sambu na kulomba lusadisu ya Nzambi na ‘kubuya mambu ya mbi mpi kulanda mambu ya mbote’? (Roma 12:9; Nkunga 97:10) Beto yonso fwete “landa kaka banzila yina ke na mabulu ve [sambu na makulu na beto, NW].” (Baebreo 12:13) Yo yina, bika beto tadila mwa mambu yina lenda sadisa beto na kuvanda ntangu yonso ngolo na kimpeve.
Vanda Ntangu Yonso Ngolo na Nsadisa ya Kisalu ya Bukristu
Mutindu mosi ya kuvanda ntangu yonso ngolo na ntinu ya beto kebakaka sambu na luzingu kele ya kusala kisalu ya kulonga nsangu ya Kimfumu mingi. Ya kyeleka, kisalu na beto ya Bukristu kesadisaka beto mingi na kutula ntangu yonso ntima mpi mabanza na beto na luzolo ya Nzambi mpi kukangama ngolo na lufutu ya luzingu ya mvula na mvula. Na mambu yai, Polo kulongisilaka Bakristu ya Korinto nde: “Bampangi na mono ya mono ke zolaka, beno vanda ngolo, beno vanda bonso bantu yina lenda bwa ve. Beno kudipesa ntangu yonso na kisalu ya Mfumu Yesu, sambu beno zaba nde konso kisalu ya Mfumu ya beno ke salaka yo kele ya mfunu.” (1 Korinto 15:58) ‘Kuvanda ngolo’ ketendula ‘kutelema kukonda kunikana.’ ‘Kukonda kubwa’ lenda tendula ‘kukonda kundima na kuyambula bansinga yina kesimba beto sambu beto bwa ve.’ Yo yina, kusala kisalu na beto ya kusamuna mingi lenda sadisa beto na kuvanda ntangu yonso ngolo na luzingu na beto ya Bukristu. Kusadisa bantu yankaka na kuzaba Yehowa kepesaka ntendula na luzingu na beto mpi kenatilaka beto mambote.—Bisalu 20:35.
Pauline, Mukristu mosi ya melutisaka bamvula kuluta 30 na kisalu ya kimisionere mpi na mitindu yankaka ya kisalu ya ntangu yonso, ketuba nde: “Kisalu ya kusamuna kele lutaninu sambu kuta kimbangi na bantu yankaka kendimisaka mono nde mono kele mpenza na kyeleka.” Kundimisa ya mutindu mosi kekatukaka mpi na kusala mbala na mbala bisalu ya Bukristu, bonso kukwenda na balukutakanu sambu na kusambila mpi kulonguka Biblia ti bantu na banzo na bo.
Kimpangi ya Zola Kepesaka Ngolo
Kuvanda na kati ya organizasio ya inza ya mvimba ya bansambidi ya kyeleka lenda sadisa beto na kuvanda ntangu yonso ngolo. Kuvanda na kati ya kimpangi ya zola mpi ya nene ya mutindu yai kele lusakumunu ya nene kibeni! (1 Piere 2:17) Mpi beto lenda pesa bampangi na beto Bakristu ngolo.
Tadila bisalu ya mfunu ya muntu ya mbote Yobi kusalaka. Ata nkutu nduku na yandi ya luvunu Elifazi kundimaka nde: ‘Ntangu bantu vandaka me lemba, ke zola kubwa, nge vandaka kupesa bo diaka ngolo.’ (Yobi 4:4) Keti beto mpi kesadisaka bantu yankaka mutindu mosi? Konso muntu na kati na beto kele na mukumba ya kusadisa bampangi na beto ya babakala ti ya bankento na kimpeve sambu bo landa kusala kisalu ya Nzambi. Ntangu beto kesala mambu kisika mosi ti bo, beto lenda sala mutindu bangogo yai ketuba: “Beno pesa kikesa na maboko yina me lemba, beno pesa ngolo na mabolongo yina ke tekita.” (Yezaya 35:3) Sambu na nki ve kuditudila lukanu ya kupesa kikesa mpi kusyamisa mpangi mosi to bampangi zole ntangu yonso ya beto kekutana ti bo? (Baebreo 10:24, 25) Bangogo ya kusikisa ya kepesa kikesa mpi ya ntonda sambu na bikesa ya bo kelanda na kusala kesepedisaka Yehowa mpi lenda sadisa bo mpenza na kuvanda ntangu yonso ngolo ti lukanu ya kununga na nsaka ya ntinu sambu na luzingu.
Bankuluntu lenda sala mambu mingi ya mbote kana bo kesyamisa bantu ya mpa. Bo lenda sala yo ntangu bo kepesa bo bangindu ya mfunu mpi bandongisila ya mbote ya kekatuka na Masonuku mpi na kusala ti bo kisalu ya bilanga. Mbala mingi ntumwa Polo kusadilaka mabaku yina yandi vandaka kuzwa sambu na kusyamisa bankaka. Yandi vandaka na mpusa ya kukwenda na Roma sambu na kupesa bo kikesa na kimpeve. (Roma 1:11) Yandi bakaka bampangi na yandi ya babakala ti ya bankento ya Filipi bonso “kyese mpi mpu na yandi ya kimfumu,” (NW) mpi yandi syamisaka bo na ‘kuvanda na kikesa na luzingu na bo ti Mfumu Yesu.’ (Filipi 4:1) Na nima ya kuwa bampasi yina bampangi na yandi ya Tesalonika vandaka kumona, Polo kutindaka Timoteo sambu na ‘kupesa bo kikesa mpi kusyamisa bo, na mpila nde ata muntu mosi ve kubwa na ntangu ya mpasi.’—1 Tesalonika 3:1-3.
Bantumwa Polo ti Piere kundimaka mpi kubakaka na valere bikesa ya kwikama yina bampangi na bo Bakristu vandaka kusala. (Kolosai 2:5; 1 Tesalonika 3:7, 8; 2 Piere 1:12) Mutindu mosi mpi, bika beto tula dikebi kaka na bifu ya bampangi na beto ve, kansi na bikalulu na bo ya mbote mpi na bitumba ya bo kenwana sambu na kuvanda ntangu yonso ngolo mpi sambu na kukumisa Yehowa.
Kana beto ketadila kaka bifu ya bampangi to ketonga bo, kukonda kuzaba beto lenda sala nde yo kuma mpasi sambu na bankaka na kuvanda ntangu yonso na lukwikilu ya ngolo. Yo mefwana mpenza nde beto vila ve nde bampangi na beto kele ‘ya kulemba mpi kikesa ve’ na ngidika yai ya bima! (Matayo 9:36) Bo fwete zwa kikesa mpi kyese na dibundu ya Bukristu. Yo yina, bika beto yonso kusala kikesa sambu na kutunga bampangi na beto Bakristu mpi kusadisa bo na kuvanda ntangu yonso ngolo.
Bantangu yankaka bampangi yankaka lenda sala makambu yina lenda lembisa beto. Keti beto tabikisa nde komantere mosi ya mbi to dyambu mosi ya mbi kunata beto na kusala dyaka ve mingi kisalu ya Yehowa? Beto pesa ve ata muntu mosi nzila nde yandi katula beto ngolo ya beto kele na yo!—2 Piere 3:17.
Balusilu ya Nzambi Kepesaka Ngolo
Lusilu ya Yehowa ya luzingu ya kitoko ya bilumbu yina kekwisa na nsi ya kiyeka ya Kimfumu kepesa beto kivuvu yina kesadisa beto na kuvanda ntangu yonso ngolo. (Baebreo 6:19) Mpi kuzaba nde ntangu yonso Nzambi kelungisaka balusilu na yandi kepusa beto na ‘kukangula meso mpi kuvanda kaka na lukwikilu ya ngolo.’ (1 Korinto 16:13; Baebreo 3:6) Nsukinina ya lenda monana na kulungana ya balusilu yankaka ya Nzambi lenda tula lukwikilu na beto na kumekama. Yo yina yo kele mfunu mpenza nde beto kangula meso sambu malongi ya luvunu kukatula beto ve na nzila mpi kufwa kivuvu na beto.—Kolosai 1:23; Baebreo 13:9.
Mbandu ya mbi ya bantu ya Izraele yina kufwaka sambu bo tulaka ve na lukwikilu na balusilu ya Yehowa fwete vanda lukebisu sambu na beto. (Nkunga 78:37) Na kifulu ya kuvanda bonso bo, bika beto vanda ntangu yonso ngolo, beto sadila Yehowa ti dibanza nde kisalu yai kele ya nswalunswalu na bilumbu yai ya nsuka. Nkuluntu mosi ya ke ti eksperiansi mingi kutubaka nde: “Mu kesalaka mambu yonso bonso nde kilumbu ya Yehowa takwisa mbasi.”—Yoele 1:15.
Ya kyeleka, kilumbu ya nene ya Yehowa mefinama mpenza. Ata mpidina, beto lenda wa ve boma ata fyoti kana beto kele ntangu yonso ya kukangama na Nzambi. Kana beto kezitisa mpenza bansiku na yandi ya lunungu mpi kele ntangu yonso ngolo, beto lenda nunga na ntinu ya beto kebaka sambu na luzingu ya mvula na mvula!—Bingana 11:19; 1 Timoteo 6:12, 17-19.
[Kifwanisu ya kele na lutiti 21]
Keti nge kesalaka yonso sambu na kusadisa bampangi na beto Bakristu na kuvanda ntangu yonso ngolo
[Bangogo ya kemonisa kisina ya foto ya kele na lutiti 19]
The Complete Encyclopedia of Illustration/J. G. Heck