Yehowa Kele ‘Muntu ya Kegulusaka’ Beto

“Yandi ke sadisaka bo, yandi ke gulusaka bo.”​—NK. 37:40.

1, 2. Inki kyeleka ya mfunu ya metala Yehowa kele nto ya kikesa mpi ya ngolo sambu na beto?

KIZUZI kebikalaka ve kaka kisika mosi. Mutindu ntoto kebalukaka, kizuzi yina kesalamaka na kulanda ntangu kebalukaka mpi kesobaka. Kansi, muntu yina kugangaka ntoto mpi ntangu kesobaka ve. (Mal. 3:6) Biblia ketuba nde, “Yandi kele kaka kiteso mosi, ata mambu mosi ke sobaka ve, yandi ke balukaka mpi ve; yo yina yandi lenda pesa mpimpa ve.” (Yak. 1:17) Kyeleka yai ya mfunu kele mpenza nto ya kikesa mpi ya ngolo na beto, mingimingi ntangu beto kekutana ti bampasi. Sambu na nki?

² Mutindu beto tubilaka yo na disolo ya meluta, Yehowa ‘muntu kugulusaka’ bantu na yandi na ntangu ya ntama. (Nk. 70:6) Yandi kesobaka ve mpi kesalaka ntangu yonso mambu ya yandi ketubaka; yo yina bansambidi na yandi bubu yai kele ti bikuma mingi ya kutudila yandi ntima nde ‘yandi tasadisaka bo, mpi tagulusaka bo.’ (Nk. 37:40) Inki mutindu Yehowa kegulusaka bansadi na yandi na ntangu na beto? Inki mutindu yandi lenda gulusa konso muntu na kati na beto?

Luguluku na Maboko ya Bambeni

 3. Sambu na nki beto lenda ndima nde bambeni takanga ve bantu ya Yehowa nzila na kusamuna nsangu ya mbote?

³ Ata kimbeni mosi ve ya Satana takanga Bambangi ya Yehowa nzila na kupesa Yehowa lusambu yina yandi mosi mpamba mefwana na kubaka. Ndinga ya Nzambi kendimisa beto nde: “Batolotolo ya bo ta sala sambu na kufwa nge; yo ta sala nge kima ve; kiteso mosi, konso muntu yina ta zola kufunda nge, nge ta bedisa yandi.” (Yez. 54:17) Bambeni mesalaka yonso, kansi bo menungaka ve na kukanga bantu ya Nzambi nzila na kulungisa mukumba na bo ya kusamuna. Beto tadila bambandu zole.

4, 5. Bantu ya Yehowa kukutanaka ti nki kimbeni na 1918, mpi nki mbuma yo butaka?

⁴ Na 1918, bamfumu ya mabundu kunyokulaka ngolo mpenza bantu ya Yehowa sambu na kubuyisa bo na kusala kisalu ya kusamuna. Na Mayi 7, guvernema ya États-Unis kupesaka nswa na kukanga J. F. Rutherford, yina vandaka kutwadisa kisalu ya kusamuna na nsi-ntoto ya mvimba na ntangu yina, mpi bampangi yankaka yina kuvandaka ti mikumba. Na nima ya bangonda zole, bo fundaka Mpangi Rutherford ti bantu yankaka yina vandaka kusala ti yandi nde bo vandaka kusala komplo, mpi bo zengilaka bo ndola ya bamvula mingi na boloko. Keti bambeni kunungaka na kusadila batribinale sambu na kubuyisa kimakulu kisalu ya kusamuna? Ata fyoti ve!

⁵ Yibuka lusilu yai ya Yehowa: “Batolotolo ya bo ta sala sambu na kufwa nge; yo ta sala nge kima ve.” Na Marsi 26, 1919, disongidila bangonda uvwa na nima ya bo kangaka Mpangi Rutherford ti bantu yina vandaka kusala ti yandi, mambu kusobaka na kintulumukina. Bo basisaka bo na boloko sambu na mwa ntangu. Na mvula yina kulandaka, na Mayi 5, 1920, bo bakaka kimpwanza ya kimakulu. Bampangi kusadilaka kimpwanza yina sambu na kusala mingi na kisalu ya Kimfumu. Inki mbuma yo butaka? Banda ntangu yina, kuyela ya nene kumonanaka! Lukumu ya mambu yina yonso kekwenda na “muntu [ya] ke gulusaka.”​—1 Kor. 3:7.

6, 7. (a) Inki kampanye bantu ya Nazi kusalaka sambu na Bambangi ya Yehowa, mpi yo butaka nki mbuma? (b) Disolo ya Bambangi ya Yehowa ya bubu yai kepesa nki nzikisa?

⁶ Ntangu yai beto tadila mbandu ya zole. Na 1934, Hitler kusilaka nde yandi tafwa Bambangi ya Yehowa yonso na Allemagne mpi yandi salaka mutindu yina. Yandi kangaka bampangi mingi. Bo nyokulaka Bambangi mingi kibeni, mpi bo fwaka mingi yankaka na bakan ya konsantrasio. Keti Hitler kunungaka na kampanye na yandi ya kufwa Bambangi? Keti yandi buyisaka mpenza kisalu ya kusamuna nsangu ya mbote na Allemagne? Ata fyoti ve! Na ntangu yina bo vandaka kunyokula bo, bampangi na beto vandaka kusala kisalu ya kusamuna na kinsweki. Na nima ya kubwa ya rezimi ya Nazi, bo sadilaka kimpwanza na bo sambu na kulanda kusamuna. Bubu yai, bansamuni ya Kimfumu yina kele na Allemagne meluta 165 000. Dyaka, “muntu [ya] ke gulusaka” kusalaka mambu ya yandi silaka nde: “Batolotolo ya bo ta sala sambu na kufwa nge; yo ta sala nge kima ve.”

⁷ Disolo ya Bambangi ya Yehowa ya bubu yai kepesa nzikisa nde Yehowa tapesa ve ata fyoti nzila nde bantu na yandi yonso kufwa na kimvuka. (Nk. 116:15) Ebuna, inki beto lenda tuba sambu na konso muntu na kati na beto? Inki mutindu Yehowa kegulusaka konso muntu na kati na beto?

Lutaninu na Kinsuni

8, 9. (a) Inki mutindu beto mezaba nde Yehowa mesilaka ve na kutanina luzingu ya konso muntu ntangu yonso? (b) Beto fwete zaba inki?

⁸ Beto fwete zaba nde Yehowa kesila ve na kutanina luzingu ya konso muntu na kati na beto ntangu yonso. Beto kesalaka bonso Baebreo tatu ya kwikama yina kubuyaka na kufukimina kiteki ya wolo ya Ntotila Nabukodonozore. Baleke yai ya babakala ya vandaka kutina Nzambi boma kuyindulaka ve nde Yehowa tatanina bo na mutindu mosi ya kuyituka mpi na bigonsa. (Tanga Daniele 3:17-18.) Mambu kusobaka mpi Yehowa kugulusaka bo na furu ya tiya ya ngolo. (Dan. 3:21-27) Kansi ata na ntangu ya ntama, Yehowa vandaka kugulusa ve ntangu yonso bantu na mutindu mosi ya kuyituka. Bansadi mingi ya kwikama ya Yehowa kufwaka na maboko ya bambeni.​—Baeb. 11:35-37.

⁹ Inki beto lenda tuba bubu yai? Sambu Yehowa kele “muntu [ya] ke gulusaka,” yandi lenda gulusa bantu na ntangu ya mpasi. Keti beto lenda tubila mpenza ntangu yina Yehowa kugulusaka beto to ve na ntwala ya mpasi mosi buna? Ve. Ata mpidina, kana muntu mosi meguluka na kigonsa mosi buna, yandi lenda yindula nde Yehowa muntu kugulusaka yandi. Yo tavanda ve mbote nde bankaka kutula ntembe na mambu ya yandi keyindula. Kansi, beto fwete zaba nde Bakristu mingi ya kwikama mefwaka sambu na mbangika, mutindu yo salamaka na ntangu ya luyalu ya Nazi. Bankaka mefwaka na bantangu ya mpasi. (Lo. 9:11) Beto lenda kudiyula nde, ‘Keti Yehowa kunungaka ve na kuvanda “muntu [ya] ke gulusaka” sambu na bansadi na yandi ya kwikama yina bo mefwaka?’ Yo lenda vanda ve mutindu yina.

10, 11. Sambu na nki muntu lenda kanga ve nzila na lufwa, kansi nki Yehowa lenda sala sambu na lufwa?

¹⁰ Tadila dyambu yai: Muntu lenda kanga ve nzila na lufwa, sambu ata muntu mosi ve “lenda tina lufwa.” (Nk. 89:49) Kansi, nki beto lenda tuba sambu na Yehowa? Mpangi-nkento mosi yina kugulukaka na luyalu ya Nazi keyibuka mambu yina mama na yandi kuzabisaka yandi kilumbu mosi sambu na kupesa yandi kikesa na nima ya lufwa ya bampangi yina kufwaka na bakan ya konsantrasio. Mama na yandi kusongaka yandi nde: “Kana lufwa zolaka kuvanda kimakulu, yo zolaka kuvanda ngolo kuluta Nzambi, mpidina ve?” Ya kyeleka, lufwa kele ngolo ve kuluta Nto ya luzingu yina kele nkwa-ngolo yonso! (Nk. 36:10) Bantu yonso yina kele na Sheole, to Hadesi, kele na mabanza ya Yehowa, mpi yandi tagulusa konso muntu na kati na bo.​—Luka 20:37, 38; Kus. 20:11-14.

¹¹ Na ntangu beto kevingila mambu yina, Yehowa kekudibanzaka mpenza sambu na luzingu ya bansambidi na yandi ya kwikama ya bubu yai. Beto tadila ntangu yai mitindu tatu yina yandi kele mpenza “muntu [ya] ke gulusaka” beto.

Lutaninu na Kimpeve

12, 13. Sambu na nki lutaninu ya kimpeve kele mfunu mingi, mpi nki mutindu Yehowa kepesaka beto yo?

¹² Yehowa ketaninaka beto na kimpeve, yina kele lutaninu ya kuluta mfunu. Sambu beto kele Bakristu ya kyeleka, beto kebakisaka nde kele ti kima mosi ya kele na mfunu mingi kuluta luzingu na beto bubu yai. Bangwisana na beto ya ngolo ti Yehowa kele kima ya kuluta mfunu ya beto kele na yo. (Nk. 25:14; 63:4) Kukonda bangwisana yina, luzingu na beto ya bubu zolaka kuvanda ata na mfunu ve, mpi beto zolaka kuvanda ve ata ti kivuvu sambu na bilumbu kekwisa.

¹³ Dyambu ya kyese kele nde Yehowa kepesaka beto lusadisu yonso ya beto kele na yo mfunu sambu na kutanina bangwisana na beto ya ngolo ti yandi. Beto kele ti Ndinga, mpeve santu, mpi dibundu na yandi ya nsi-ntoto ya mvimba sambu na kusadisa beto. Inki mutindu beto lenda baka mambote na bangidika yai? Beto takumisa lukwikilu mpi kivuvu na beto ngolo kana beto kelonguka Ndinga na yandi mbala na mbala ti kikesa yonso. (Roma 15:4) Kana beto kesamba na masonga yonso sambu na kulomba mpeve na yandi, beto tabaka lusadisu sambu na kunwana ti mpukumuna ya kusala mambu yina tabebisa bangwisana na beto ti yandi. (Luka 11:13) Kana beto ketambula nzila mosi ti lutwadisu yina kimvuka ya mpika kepesaka na nzila ya mikanda yina ketendulaka Biblia, balukutakanu ya dibundu, balukutakanu ya nene ti ya distrike, beto tadya madya ya kimpeve “na ntangu ya mbote.” (Mat. 24:45) Bangidika yai ketaninaka beto na kimpeve mpi kesadisaka beto na kulanda kuvanda penepene ya Nzambi.​—Yak. 4:8.

14. Ta eksperiansi mosi ya kemonisa lutaninu na kimpeve.

¹⁴ Sambu na kumonisa mutindu Yehowa kepesaka lutaninu yina na kimpeve, yibuka bibuti yina beto tubilaka na luyantiku ya disolo yina meluta. Bilumbu fyoti na nima ya kuvila ya mwana na bo ya nkento, Theresa, bo zwaka nsangu mosi ya mbi: Bo fwaka yandi.a Tata na yandi keyibuka nde: “Mu sambaka sambu Yehowa kutanina yandi. Ntangu mvumbi na yandi kumonanaka, mu fwete ndima nde mu yindulaka ntetentete sambu na nki Nzambi kuwaka ve bisambu na munu. Ya kyeleka, mu kezabaka nde Yehowa kesila ve na kutanina luzingu ya konso nsadi na yandi ntangu yonso. Mu landaka na kusamba sambu na kubakisa. Mu bakaka kikesa na kuzaba nde Yehowa ketaninaka bantu na yandi na kimpeve, disongidila nde yandi kepesaka beto yina beto kele na yo mfunu sambu na kutanina bangwisana na beto ti yandi. Lutaninu yai kele mfunu mingi kuluta, sambu yo lenda vanda na bupusi na luzingu na beto na bilumbu kekwisa. Yehowa kutaninaka Theresa na mutindu yina sambu yandi vandaka kusadila Yehowa na kwikama yonso tii na ntangu ya lufwa na yandi. Mu bakaka ngemba na kuzaba nde kivuvu na yandi ya bilumbu kekwisa kele na maboko ya Yehowa.”

Lusadisu Ntangu Beto Kebela

15. Na nki mitindu Yehowa lenda sadisa beto ntangu beto kebela maladi ya ngolo?

¹⁵ Yehowa lenda sadisa beto ntangu beto “ke bela,” mutindu yandi sadisaka Davidi. (Nk. 41:4) Ata Yehowa kebelulaka beto ve bubu yai na mutindu mosi ya kuyituka, yandi kesadisaka beto mpenza. Nki mutindu? Minsiku yina kele na Ndinga na yandi lenda sadisa beto na kubaka badesizio ya mbote na yina metala lusansu mpi mambu yankaka. (Bing. 2:6) Beto lenda baka bansangu ya mfunu mpi ya mbote na masolo yina kebasikaka na Nzozulu ya Nkengi ti na Réveillez-vous ! yina lenda tubila maladi mosi buna ya beto kebela. Na nzila ya mpeve na yandi, Yehowa lenda pesa beto “ngolo ya nene” sambu na kunwana ti mpasi ya beto kele na yo mpi kutanina kwikama na beto, ata nki mambu yina lenda basika. (2 Kor. 4:7) Lusadisu ya mutindu yai lenda sadisa beto na kubika ve nde maladi kulembisa beto na mpila nde beto tudila dyaka ve kimpeve na beto dikebi.

16. Inki mutindu mpangi-bakala mosi kezingaka ti maladi na yandi?

¹⁶ Beto tadila mbandu ya mpangi-bakala yina beto tubilaka na luyantiku ya disolo yina meluta. Na mvu 1998, bo monaka yandi ti maladi mosi (sclérose latérale amyotrophique to SLA) yina kunataka yandi nsukansuka na paralizi.b Inki mutindu yandi kezingaka ti maladi na yandi? Yandi ketendula nde: “Bantangu yankaka, mu vandaka kumona mpasi mpi kuwa mawa na ntangu mu vandaka kuyindula nde lufwa tavanda nzila mosi mpamba ya lenda katula munu bampasi yango. Konso ntangu yina mu kewaka nde mu kelemba na mabanza, mu kesambaka Yehowa na kupesa munu bima tatu: ntima ya pima, kukanga ntima, mpi kukwamina. Mu keyindula nde Yehowa kepesaka mvutu na bisambu yina. Ntima ya pima kesadisaka munu na kuyindulula mambu ya mbote, bonso mambu yina tavanda na nsi-ntoto ya mpa ntangu mu takuka kutambula, kusepela na kudya madya ya ntomo, mpi kusolula dyaka ti dibuta na munu. Kukanga ntima kesadisaka munu na kuyikana ti bampasi yina maladi ya paralizi kenataka. Kukwamina kesadisaka munu na kulanda kuvanda ya kwikama mpi na kuvidisa ve bukatikati na munu ya kimpeve. Mu lenda bakisa mpenza mambu yina muyimbi-bankunga Davidi kutubaka, sambu mu kekudiwaka nde Yehowa mesadisaka munu na mbeto na munu ya maladi.”​—Yez. 35:5, 6.

Lusadisu Sambu na Kulungisa Bampusa ya Kinsuni

17. Inki Yehowa kesila na kusala sambu na beto, mpi lusilu yango ketendula inki?

¹⁷ Yehowa kesila na kulungisa bampusa na beto ya kinsuni. (Tanga Matayo 6:33, 34 mpi Baebreo 13:5, 6.) Dyambu yai ketendula ve nde beto fwete vingila nde Yehowa kupesa beto bima ya kinsuni ya beto kele na yo mfunu na mutindu mosi ya kuyituka to kubuya kusala kisalu sambu na kuzwa bima yango. (2 Tes. 3:10) Lusilu yai ketendula nde: Kana beto kesosa ntete Kimfumu ya Nzambi na luzingu na beto mpi kele ti luzolo ya kusala sambu na kuzwa bima ya kuzingila, beto lenda tula ntima nde Yehowa tasadisa beto na kuzwa bima ya mfunu ya kuzingila. (1 Tes. 4:11, 12; 1 Tim. 5:8) Yandi lenda pesa beto yina ya beto kele na yo mfunu na mitindu yina beto lenda yindula ve, ziku na nzila ya mpangi Mukristu yankaka yina lenda sadisa beto to kupesa beto kisalu.

18. Ta eksperiansi mosi ya kemonisa nde Yehowa lenda lungisa bampusa na beto na ntangu beto kele na mfunu na yo.

¹⁸ Yibuka mama yina beto tubilaka na luyantiku ya disolo ya meluta ya kesansaka mwana na yandi yandi mosi. Ntangu mama yango ti mwana na yandi ya nkento kukwendaka na mbanza yankaka, yandi vandaka kuzwa ve kisalu. Yandi ketendula nde: “Mu vandaka kukwenda na kisalu ya kusamuna na suka, mpi na nima ya midi mu vandaka kukwenda kusosa kisalu. Mu keyibuka kilumbu mosi ya mu kwendaka na magazini sambu na kusumba mwa miliki. Mu telamaka mpi mu monaka bandunda, kansi mu vandaka ve ti mbongo ya kufwana sambu na kusumba ata konso ndunda yina. Mu mewaka ntete ve mpasi mutindu mu waka kilumbu yina. Ntangu mu vutukaka na nzo kilumbu yina, mu kutaka basaki ya kufuluka ti mitindu yonso ya bandunda na veranda na munu. Ndunda yina kuvandaka ya kufwana sambu na kudisa beto na nsungi ya bangonda. Mu dilaka, mpi mu pesaka Yehowa mersi.” Ntangu fyoti na nima, mpangi-nkento yina kuzabaka nde mpangi-bakala mosi ya dibundu na bo ya kesalaka bilanga muntu kubikilaka yandi yo. Na nima, yandi sonikilaka mpangi yango nde: “Ata mu pesaka nge mersi mingi kilumbu yina, mu pesaka mpi mersi na Yehowa na mutindu yandi sadilaka ntima na nge ya mbote sambu na kuyibusa munu zola na yandi.”​—Bing. 19:17.

19. Na nki bansadi ya Yehowa tatula ntima ntangu mpasi ya nene tabwa, mpi nki fwete vanda lukanu na beto ntangu yai?

¹⁹ Yo ke pwelele nde, mambu yina Yehowa kusalaka na ntangu ya ntama mpi yina yandi kesala bubu yai kepesa beto bikuma ya kutudila yandi ntima nde yandi kele Nsadisi na beto. Kubika fyoti, ntangu mpasi ya nene tabwila nsi-ntoto ya Satana, beto tavanda mpenza na mfunu ya lusadisu ya Yehowa. Ata mpidina, bansadi ya Yehowa tatula ntima ya mvimba na yandi. Bo tanangula ntu na bo mpi tavanda na kyese sambu bo tazaba nde luguluku na bo mefinama. (Luka 21:28) Na ntangu beto kevingila mambu yina, ata bampasi ya nki mutindu kukumina beto, bika nde beto vanda ti lukanu ya kutula ntima na beto na Yehowa mpi kundima mpenza nde ya kyeleka, Nzambi na beto ya kesobaka ve, kele “muntu [ya] ke gulusaka” beto.

[Banoti na nsi ya lutiti]

Keti Nge Keyibuka?

• Inki mutindu Yehowa lenda gulusa bansadi na yandi yina bo mefwaka?

• Sambu na nki lutaninu na kimpeve kele mfunu mingi?

• Lusilu yina Yehowa mesilaka nde yandi talungisa bampusa na beto ya kinsuni ketendula inki?

[Kifwanisu ya kele na lutiti 14]

Bo kangaka mpangi Rutherford ti bampangi yina vandaka kusala ti yandi na mvu 1918, na nima bo basikaka bo na boloko, mpi bo bakaka kimpwanza ya kimakulu

[Kifwanisu ya kele na lutiti 16]

Yehowa lenda sadisa beto na mbeto na beto ya maladi