KAPU YA KUMI NA IYA

Nge Lenda Baka Mambote na Kuwakana ya mpa

 1. Inki kisalu ya bitini zole Yeremia kusalaka?

YEHOWA kupesaka Yeremia kisalu yina kuvandaka ti bitini zole. Kitini mosi kuvandaka ya “kutumuna ti kubasisa, kufwa ti kupanza.” Kitini yankaka kuvandaka ya “kutunga ti kukuna.” Profete kusalaka kitini ya ntete na kutungululaka mambi ya Bayuda ya lulendo mpi na kuzabisaka bamfundusu ya Nzambi sambu na bo mpi sambu na Babilone. Ata mpidina, bambikudulu ya Yeremia vandaka kutubila mpi kivuvu sambu na makwisa. Yandi tubilaka na ntwala kutunga mambu yina Nzambi kukanaka na kutunga mpi kukuna bima yina yandi kanaka nde bo kuna. Mu mbandu, Yeremia vandaka kulungisa kitini ya zole ya kisalu na yandi ntangu yandi bendaka dikebi na kuvutulama ya Bayuda na bwala na bo.​—Yer. 1:10; 30:17, 18.

 2. Sambu na nki Yehowa kulungisaka bamfundusu na zulu ya bantu na yandi, mpi na nki kiteso?

² Mutindu Yeremia kutubilaka kuvutulama vandaka kutendula ve nde Nzambi sosaka na ntwala kubondila bantu na yandi to kufwa minsiku na yandi ya lunungu. Ve, yandi zolaka kulungisa bamfundusu na yandi na zulu ya Bayuda ya ntu-ngolo. (Tanga Yeremia 16:17, 18.) Na bilumbu ya Yeremia, bantu fyoti na Yeruzalemi vandaka ‘kusala mambu ya mbote’ to kusosa “mambu ya kieleka,” mpi ntima-nda ya Yehowa kukumaka na nsuka. Yandi lembaka mpi kutubaka nde: “Makasi lutilaka mono.” (Yer. 5:1; 15:6, 7) Bayuda yina ‘kusalaka diaka masumu ya bankaka na bo vandaka kusala; bo buyaka mambu’ yina Yehowa kusongaka bo. Dyaka, bo pesaka Nzambi makasi na kusalaka bizumba ti banzambi ya luvunu. (Yer. 11:10; 34:18) Yehowa zolaka kusungika bantu na yandi, mpi nkutu kupesa bo ndola, kansi ya “mingi ve.” Nsukansuka, bantu yankaka lendaka kubakisa buzoba ya mambi na bo mpi kuvutukila yandi.​—Yer. 30:11; 46:28.

 3. Sambu na nki nge fwete tadila mbikudulu ya metala kuwakana ya mpa?

³ Nzambi kusadilaka Yeremia sambu na kutubila na ntwala kima mosi yina zolaka kuvanda ti mambote mingi mpi ya ntangu ya nda​—⁠kuwakana ya mpa. Na kutadila masonama ya bambikudulu ya Yeremia, beto kele ti bikuma mingi ya kutula dikebi na dyambu yai ya kyese: kuwakana ya mpa. Yo zolaka kuyinga kuwakana yina Nzambi kusalaka ti Izraele na nima ya Kubasika, mpi Moize kuvandaka muwakanisi na yo. (Tanga Yeremia 31:31, 32.) Ntangu yandi yantikisaka Madya ya Nkokila ya Mfumu, Yezu Kristu kutubilaka kuwakana yai ya mpa, yo yina yo ketadila beto mpenza. (Luka 22:20) Ntumwa Polo kutubilaka kuwakana yai ntangu yandi sonikilaka Baebreo. Yandi vutukilaka mbikudulu ya Yeremia mpi kumonisaka mfunu ya kuwakana ya mpa. (Baeb. 8:7-9) Kansi, kuwakana ya mpa kele nki mpenza? Sambu na nki yo kumaka mfunu? Yo ketadila banani, mpi nki mutindu nge lenda bakila yo mambote? Bika beto tala.

SAMBU NA NKI KUWAKANA YA MPA?

 4. Kuwakana ya Nsiku kulungisaka inki?

⁴ Sambu na kubakisa kuwakana ya mpa, beto fwete bakisa ntete lukanu ya kuwakana ya ntama, disongidila kuwakana ya Nsiku. Yo vandaka sambu na kulungisa balukanu mingi ya kitoko sambu na dikanda yina vandaka kuvingila Nkuna ya lusilu, yina na nzila na yandi Nzambi zolaka kusakumuna bantu mingi. (Kuy. 22:17, 18) Ntangu bantu ya Izraele kundimaka kuwakana ya Nsiku, bo kumaka ‘kima ya Nzambi kibeni.’ (NW) Na nsi ya kuwakana yina, dikanda ya Levi zolaka kubasisa banganga-Nzambi sambu na Izraele. Ntangu yandi salaka kuwakana yina ti dikanda ya Izraele na Ngumba ya Sinai, Yehowa kutubilaka “kimfumu ya banganga-Nzambi mpi kikanda mosi ya santu” (NW) kansi yandi tubilaka ve ntangu mpi nzila yina yo zolaka kusalama. (Kub. 19:5-8) Tii kuna kimfumu yango zolaka kusalama, kuwakana yina kumonisaka pwelele nde bantu ya Izraele lendaka ve kuzitisa Nsiku na mambu yonso. Na mutindu yina, yo monisaka pwelele masumu na bo. Yo yina na nsi ya Nsiku, yo vandaka kulomba nde bantu ya Izraele kupesa bimenga mbala na mbala sambu na ndolula ya masumu na bo. Ata mpidina, yo vandaka pwelele nde bo vandaka ti mfunu ya kima yankaka, kimenga ya kukuka yina zolaka kulomba ve nde bo pesa yo mbala na mbala. Ee, bo vandaka mpenza ti mfunu ya ndolula ya masumu kimakulu.​—Gal. 3:19-22.

 5. Sambu na nki Yehowa kutubilaka kuwakana ya mpa?

⁵ Yo yina, beto lenda yantika kubakisa sambu na nki ata ntangu kuwakana ya Nsiku kuvandaka kaka ngolo, Nzambi kusongaka Yeremia na kutubila kuwakana yankaka disongidila kuwakana ya mpa. Sambu na zola mpi mambote na yandi, Yehowa zolaka kupesa lusadisu ya kimakulu na makanda mingi, kansi na dikanda mosi kaka ve. Na nzila ya Yeremia, Nzambi kutubaka sambu na bantu yina tavanda na kati ya kuwakana yai ya kekwisa nde: “Mono ta wila bo mawa sambu na masumu na bo, mono ta yindula diaka ve mambu ya mbi ya bo salaka.” (Yer. 31:34) Ata lusilu yai kupesamaka na bilumbu ya Yeremia, yo kele ti kivuvu mosi ya kitoko sambu na bantu yonso. Inki mutindu?

6, 7. (a) Inki mutindu bantu yankaka kekudiwaka sambu na masumu na bo? (b) Sambu na nki kutadila kuwakana ya mpa lenda pesa nge kikesa?

⁶ Beto kele kaka bantu ya kukonda kukuka mpi mbala mingi beto kezabaka kyeleka yai. Dyambu yai kumonanaka na mpangi mosi ya bakala yina vandaka kunwana ti dyambu mosi ya mpasi mpenza. Yandi ketuba nde: “Ntangu mu vandaka kubwa dyaka, mu vandaka kudiwa mbi mpenza. Mu vandaka kuyindula nde mu lendaka kukuka dyaka ve kusala mambu ya mbote yina mu vandaka kusala. Mu vandaka kumona mpasi sambu na kusamba. Mu vandaka kuyantika na kutubaka nde ‘Yehowa, mu mezaba ve kana nge tawa kisambu yai to ve, kansi . . . ’” Bantu yankaka yina mebwaka mutindu yina to mesalaka disumu mekudiwaka bonso nde “dituti” ya nene mingi vandaka kukanga bisambu na bo sambu yo kuma ve na Nzambi. (Mawa 3:44) Bankaka kekudiyangisaka ntangu bo keyindulaka masumu ya bo salaka ntama, ata bamvula mingi melutaka. Ata Bakristu yina kepesaka mbandu ya mbote lenda tuba mambu yina bo lenda kudiyangisa na nima sambu na nki bo tubaka yo.​—Yak. 3:5-10.

⁷ Ata muntu mosi ve na kati na beto fwete yindula nde yandi lenda bwa ve ata fyoti na nzila ya mbi. (1 Kor. 10:12) Ata ntumwa Polo kubakisaka nde yandi salaka bifu. (Tanga Roma 7:21-25.) Na kutadila mambu yai, beto fwete yindula kuwakana ya mpa. Nzambi kusilaka nde dyambu mosi ya mfunu ya kuwakana ya mpa zolaka kuvanda nde, yandi tayindula dyaka ve masumu. Yai mambote ya kuluta kitoko mpenza! Yo fwete vanda nde kutuba na ntwala mambu yai kuvandaka mpenza na bupusi na zulu ya Yeremia, mpi yo lenda vanda na bupusi na zulu na beto na ntangu beto kelonguka mambu mingi ya metala kuwakana ya mpa mpi kebakisa mutindu beto lenda bakila yo mambote.

Sambu na nki Nzambi kusalaka kuwakana ya mpa?

KUWAKANA YA MPA KELE INKI?

8, 9. Inki yo lombaka na Yehowa sambu bantu kubaka ndolula ya masumu?

⁸ Na ntangu nge kezaba Yehowa mbote-mbote, nge tabakisa dyaka mingi nde yandi kemonisilaka mpenza bantu ya kukonda kukuka ntima ya mbote mpi mawa. (Nk. 103:13, 14) Ntangu yandi tubilaka kuwakana ya mpa, Yeremia kumonisaka nde Yehowa zolaka ‘kuwila bo mawa sambu na masumu na bo’ mpi kuyindula yo dyaka ve. (Yer. 31:34) Nge lenda yindula nde, ziku Yeremia kudiyulaka mutindu Nzambi zolaka kupesa ndolula yina. Kima ya mfunu kele nde, Yeremia lendaka kubakisa nde ntangu Nzambi kutubilaka kuwakana ya mpa, yandi vandaka kutuba nde yandi zolaka kuwakana to kusala bangwisana ti bantu. Na mutindu mosi buna, na nzila ya kuwakana yina, Yehowa zolaka kulungisa mambu yina yandi zabisaka Yeremia na kusonika, tanga mpi ndolula. Sambu na kuzaba mambu mingi, yo lombaka kuvingila nde Nzambi kumonisa mambu yankaka ya metala lukanu na yandi tanga mpi mambu yina Mesia zolaka kusala.

⁹ Ziku nge memonaka bibuti yina kelungisaka ve mikumba na bo mpi kepesaka bana na bo nzila ya kusala mambu yonso yina bo mezola. Keti nge tazola nde Yehowa kuvanda mutindu yina? Ata fyoti ve! Dyambu yai kemonana pwelele na mutindu yina kuwakana ya mpa yantikaka kusala. Na kisika ya kukatula kaka masumu, Nzambi kulungisaka na dikebi yonso minsiku na yandi ya lunungu na kupesaka kima yina mefwana sambu na ndolula ya masumu, mpi yandi salaka yo ata yo lombaka nde yandi sala kibansa ya nene. Nge lenda bakisa dyambu yai kana nge tadila mambu yina Polo kusonikaka ntangu yandi tubilaka kuwakana ya mpa. (Tanga Baebreo 9:15, 22, 28.) Polo kutubilaka nkudulu yina “ke katula bantu na bifu” mpi kutubaka nde “Nzambi ke lolulaka bantu kaka kana bo me pesa makabu ya menga.” Na kuwakana ya mpa, dyambu yai vandaka kutendula ve kupesa bimenga ya menga ya bangombe to bankombo bonso bo vandaka kupesa na nsi ya Nsiku. Ve, kuwakana ya mpa vandaka kusala na nsadisa ya menga ya Yezu. Na nzila ya kimenga yina ya kukuka, Yehowa lendaka ‘kulolula bifu mpi masumu’ kimakulu. (Bis. 2:38; 3:19) Kansi, banani zolaka kuvanda na kati ya kuwakana yai ya mpa mpi kubaka ndolula yina? Dikanda ya Bayuda ve. Yezu kutubaka nde Nzambi zolaka kubuya Bayuda, bayina vandaka kupesa bimenga ya bambisi na nsi ya Nsiku, mpi yandi zolaka kutula dikebi na dikanda yankaka. (Mat. 21:43; Bis. 3:13-15) Dikanda yango kuvandaka “Israele ya Nzambi,” ya mesalamaka ti Bakristu ya kupakulama na mpeve santu. Na bangogo ya pete, kuwakana ya Nsiku kuvandaka na kati ya Nzambi ti Izraele ya kinsuni, kansi kuwakana ya mpa kele na kati ya Yehowa Nzambi ti Izraele ya kimpeve, mpi Yezu kele Muwakanisi na yo.​—Gal. 6:16; Roma 9:6.

10. (a) Nani kele “lutangu” ya Davidi? (b) Inki mutindu bantu lenda baka mambote ya “lutangu”?

¹⁰ Yeremia kutubilaka Muntu yina zolaka kukwisa, Mesia, bonso “lutangu” (NW) ya Davidi. Dyambu yina mefwana mpenza. Ata ntangu Yeremia vandaka kusala bonso profete, nti ya kimfumu ya dibuta ya Davidi kuvandaka ya kuzengana. Kansi, kisina ya nti yina kufwaka ve. Na nima, Yezu kubutukaka na dikanda ya Ntotila Davidi. Bo lendaka kubinga yandi “Yehowa Kele Lunungu na Beto” (NW) sambu na kumonisa mutindu Nzambi ketulaka dikebi ya ngolo na kikalulu yina. (Tanga Yeremia 23:5, 6.) Yehowa kupesaka nzila nde Mwana na yandi mosi kaka ya kubutuka kumona mpasi na ntoto mpi kufwa. Ebuna, na kuwakana ti lunungu na yandi, Yehowa lendaka kusadila valere ya kimenga ya nkudulu ya “lutangu” ya Davidi sambu na kulolula masumu ya bantu. (Yer. 33:15) Dyambu yai kukangulaka nzila sambu Nzambi kundima bantu yankaka mpi ‘kupesa bo moyo’ mpi kupakula bo na mpeve santu sambu bo kuma bantu ya kuwakana ya mpa. Nzikisa yankaka ya kemonisa dikebi yina Nzambi ketulaka na lunungu kele nde bantu yankaka yina kele ve na kati ya kuwakana yina lenda baka mambote na yo mpi mutindu beto tamona yo, bo kebaka yo mpenza.​—Roma 5:18.

11. (a) Nsiku ya kuwakana ya mpa kele ya kusonika na nki? (b)  Sambu na nki “mameme ya nkaka” ketulaka dikebi na nsiku ya kuwakana ya mpa?

¹¹ Keti nge tazola kuzaba mambu yankaka ya kuswaswana ya kuwakana ya mpa? Luswaswanu ya nene yina kele na kati ya kuwakana ya mpa mpi kuwakana ya Nsiku ya Moize kele na kima yina bo mesonikaka yo. (Tanga Yeremia 31:33.) Bansiku Kumi ya kuwakana ya Nsiku kuvandaka ya kusonika na zulu ya matadi, yina nsukansuka kuvilaka. Kansi, Yeremia kubikulaka nde nsiku ya kuwakana ya mpa zolaka kuvanda ya kusonika na ntima ya bantu, mpi yo zolaka kuzinga mingi. Bantu yina kele na kati ya kuwakana ya mpa, Bakristu ya kupakulama, kemonisaka mpenza ntonda na nsiku yai. Inki beto lenda tuba sambu na bayina kele ve na kati ya kuwakana ya mpa, “mameme ya nkaka,” bayina kele ti kivuvu ya kuzinga kimakulu na ntoto? (Yoa. 10:16) Bantu yai mpi kezolaka nsiku ya Nzambi. Na mutindu mosi buna, bo kele bonso banzenza na Izraele, bayina kundimaka mpi kubakaka mambote na Nsiku ya Moize.​—Levi 24:22; Kut. 15:15.

12, 13. (a) Nsiku ya kuwakana ya mpa kele inki? (b) Na nsi ya “nsiku ya Kristo,” sambu na nki nge fwete kudiwa ve nde bo kepusa nge na kusadila Nzambi?

¹² Inki mvutu nge tapesa kana bo yula nge nde, ‘Inki kele nsiku yai ya kele ya kusonika na ntima ya Bakristu ya kupakulama?’ Ee, bo kebingaka mpi nsiku yango “nsiku ya Kristo.” Bo pesaka yo ntete na bantu ya Izraele ya kimpeve, bayina kele na kati ya kuwakana ya mpa. (Gal. 6:2; Roma 2:28, 29) Na bunkufi, nge lenda binga “nsiku ya Kristo” na ngogo mosi nde: zola. (Mat. 22:36-39) Inki mutindu bapakulami yai kesalaka sambu nsiku yai kuvanda ya kusonika na ntima na bo? Mitindu ya mfunu kele na mpila bo kelongukaka Ndinga ya Nzambi mpi kekwendaka penepene ya Yehowa na nzila ya kisambu. Yo yina, mambu yai ya lusambu ya kyeleka fwete vanda mambu yina Bakristu yonso ya kyeleka fwete sala konso ntangu na luzingu na bo, ata bayina kele ve na kati ya kuwakana ya mpa kansi ya kezola kubaka mambote na yo.

¹³ Biblia ketubilaka “nsiku ya Kristo” bonso “nsiku ya mbote mpenza . . . yina ke katulaka bantu na kimpika ya masumu.” (Yak. 1:25; 2:12) Bantu mingi kubutukaka na nsi ya Nsiku ya Moize, kansi ata muntu mosi ve kebutukaka na kati ya kuwakana ya mpa to na nsi ya nsiku ya Kristu. Ata muntu mosi ve yina kelemfukaka na nsiku ya Kristu kepusamaka na ngolo sambu na kusadila Nzambi. Kansi, bo kesepelaka na kuzaba nde nsiku ya Nzambi lenda vanda ya kusonika na ntima mpi nde bubu yai bantu lenda baka mambote ya kimakulu na kuwakana yina Yeremia kutubilaka.

Inki mutindu Nzambi kusalaka nde bantu kubaka ndolula na nzila ya kuwakana ya mpa? Inki mutindu nge lenda longuka mambu ya metala nsiku yina kele ya kusonika na ntima?

BANTU YINA KEBAKA MAMBOTE YA KUWAKANA YA MPA

14. Nani kebakaka mpenza mambote ya kuwakana ya mpa?

¹⁴ Ntangu bo longukaka nde bantu 144000 kele na kati ya kuwakana ya mpa, ziku bantu yankaka kuyindulaka nde bantu yai mpamba kebakaka mambote ya kuwakana yina. Ziku bo yindulaka mutindu yina sambu kaka bapakulami bantu kedyaka bidimbu na Lusungiminu ya lufwa ya Kristu yina kesalamaka konso mvula, na dibaku yina vinu kemonisaka ‘menga ya kuwakana.’ (Mar. 14:24) Kansi, yibuka nde bantu yina kele na kuwakana ya mpa fwete sala na kimvuka ti Yezu bonso “nkuna” (NW) ya Abrahami, na nzila na yo makanda yonso tabaka lusakumunu. (Gal. 3:8, 9, 29; Kuy. 12:3) Na mutindu mosi buna, Yehowa talungisa na nzila ya kuwakana ya mpa, lusilu na yandi ya kusakumuna bantu yonso na nzila ya “nkuna” ya Abrahami.

15. Biblia kutubilaka nki mukumba yina bapakulami tavanda na yo?

¹⁵ Yezu Kristu, kitini ya ntetentete ya nkuna ya Abrahami, kesalaka bonso Nganga-Nzambi ya Nene, mpi yandi pesaka kimenga ya kukuka yina kesalaka nde Nzambi kulolula bifu mpi masumu. (Tanga Baebreo 2:17, 18.) Kansi, banda ntama kibeni, Nzambi kutubilaka “kimfumu ya banganga-Nzambi mpi kikanda mosi ya santu.” (Kub. 19:6, NW) Na Izraele ya kinsuni, banganga-Nzambi vandaka kukatuka na dikanda mosi, mpi bamfumu vandaka kukatuka na dikanda yankaka. Ebuna, inki mutindu dikanda yai ya lusilu ya bamfumu mpi ya banganga-Nzambi zolaka kubasika? Ntumwa Piere kusonikaka mukanda na yandi ya ntete na bantu yina kusantisamaka na mpeve. (1 Pie. 1:1, 2) Yandi bingaka bantu yina nde “kimfumu ya banganga-Nzambi, dikanda ya santu, bantu ya fwete vanda dikabu ya kuswaswana.” (1 Pie. 2:9, NW) Ebuna, Bakristu ya kupakulama yina kele na kuwakana ya mpa tasala bonso banganga-Nzambi na nsi ya lutwadisu ya Kristu. Yindula mambu yina yo ketendula! Konso kilumbu beto kenwanaka ti bupusi ya masumu, yina kelanda na “kuyala bantu.” Bantu yina tasala bonso bilandi ya nganga-Nzambi mekutanaka mpi ti mambu ya mutindu mosi. (Roma 5:21) Bo tabakisa mutindu muntu kekudiwaka kana yandi mesala bifu mpi kenwana ti mawi ya kudimona nde yandi menata makambu. Yo yina, kumosi ti Kristu, bo takuka kuditula na kisika na beto na ntangu beto tanunga bampusa ya kusala masumu.

16. Inki kikesa “kibuka ya nene” lenda baka na Kusonga 7:9, 14?

¹⁶ Na Kusonga 7:9, 14, mbona​-meso kemonisa “kibuka ya nene” (NW) “me lwata bamvwela ya mpembe,” yina ketendula kuvanda bunkete na meso ya Nzambi. Kibuka yina ya nene ke na kuyilama ntangu yai sambu na kuvanda ti kivuvu ya kuguluka na “mpasi ya nene.” (NW) Nkutu, ntangu yai bo ke na kubaka lukumu ya mbote na meso ya Nzambi. Yehowa kebinga bo bantu ya lunungu mpi banduku na yandi. (Roma 4:2, 3; Yak. 2:23) Yai kele mambote mpenza! Kana nge kele na kati ya kibuka ya nene, nge lenda tula ntima nde Nzambi kele ti luzolo ya kusala kumosi ti nge ntangu nge kesala ngolo sambu na kubikala bunkete na meso na yandi.

17. Na nki mutindu Yehowa ‘keyindulaka’ dyaka ve masumu?

¹⁷ Inki kesalamaka sambu na masumu ya bantu yina Nzambi kendimaka? Mutindu beto monaka yo na ntwala, Yehowa kutubaka na nzila ya Yeremia nde: “Mono ta wila bo mawa sambu na masumu na bo, mono ta yindula diaka ve mambu ya mbi ya bo salaka.” (Yer. 31:34) Nzambi kesala dyambu yai sambu na bapakulami na nsadisa ya kimenga ya Yezu. Mutindu mosi, Nzambi lenda lolula masumu ya kibuka ya nene na nsadisa ya ‘menga yina kaka ya kuwakana.’ Ntangu Yeremia ketuba nde Nzambi “ta yindula” masumu dyaka ve, yo ketendula ve nde yandi tavila mpi takuka ve kuyibuka masumu. Kansi, yo kemonisa nde kana Yehowa mepesa disipline yina mefwana mpi melolula nsumuki yina mebalula ntima, yandi keyibukaka dyaka ve masumu yango. Yindula masumu yina Ntotila Davidi kusalaka na yina metala Batsheba mpi Uria. Davidi kubakaka disipline mpi kumonaka malanda ya masumu na yandi. (2 Sam. 11:4, 15, 27; 12:9-14; Yez. 38:17) Kansi, Nzambi kulandaka ve na kulomba Davidi bakonti sambu na masumu yina. (Tanga 2 Bansangu 7:17, 18.) Mutindu kuwakana ya mpa kemonisa yo, kana Yehowa melolula masumu na nsadisa ya kimenga ya Yezu, yandi keyibukaka yo dyaka ve.​—Ezek. 18:21, 22.

18, 19. Kuwakana ya mpa kele ti nki dilongi ya metala ndolula?

¹⁸ Yo yina, kuwakana ya mpa kemonisa dyambu mosi ya kitoko na mutindu Yehowa kesadilaka bantu ya masumu mambu, yo vanda bapakulami, bayina kele na kati ya kuwakana, mpi bayina kele ti kivuvu ya kuzinga na ntoto. Nge lenda tula ntima nde kana Yehowa melolula masumu na nge, yandi tavutukilaka yo dyaka ve. Yo yina, lusilu ya Nzambi na yina metala kuwakana ya mpa kepesa beto yonso dilongi. Kudiyula nde, ‘Keti mu kemekaka kulanda mbandu ya Yehowa na kuvutukilaka ve mambi yina bankaka mesala mono to bifu yina mu tubaka dezia nde mu melolula yo?’ (Mat. 6:14, 15) Dyambu yai ketadila bifu ya fyoti-fyoti to ya nene mpenza, mu mbandu bizumba yina nkwelani mosi ya Mukristu mesala. Kana nkwelani yina bo mesala mbi kundima na kulolula nkwelani yina mesala bizumba, yo kele mbote ve na ‘kuyindula diaka’ masumu yango. Ya kyeleka, kuvila mambi yina bo mesala beto lenda vanda ve pete, kansi yo kele mutindu mosi yina beto lenda landa mbandu ya Yehowa.a

¹⁹ Beto lenda sadila dilongi yai ya metala kuwakana ya mpa ata na muntu yina bo basisaka na dibundu kansi yina kubalulaka ntima mpi kuvutukaka na dibundu. Inki nge tasala kana muntu yango kupesaka nge mpasi to kubebisaka lukumu na nge na mutindu mosi buna? Ntangu yai bo mendima na kuvutula yandi na dibundu. Inki mutindu mambu yina beto ketanga na Yeremia 31:34 tavanda na bupusi na mabanza na beto mpi na mutindu beto tasala mambu? Keti beto talolula nsumuki yina mpi talanda kuvutukila dyaka ve mbi yina yandi salaka beto? (2 Kor. 2:6-8) Ya kyeleka, yai kele dyambu yina bantu yonso yina kemonisa ntonda na kuwakana ya mpa fwete meka na kusala na luzingu na bo ya konso kilumbu.

Inki mutindu nge lenda sadila dilongi ya metala ndolula mutindu kuwakana ya mpa kemonisa yo?

BALUSAKUMUNU YA KUWAKANA YA MPA: BUBU YAI MPI NA MAKWISA

20. Inki mutindu nkadilu na nge meswaswana ti ya bantu mingi na bilumbu ya Yeremia?

²⁰ Na bilumbu ya Yeremia, Bayuda mingi vandaka kutuba nde, “Nzambi ke salaka ve ata kima ya mbote to ya mbi.” (Sof. 1:12) Ata bo zabaka fyoti kana Yehowa kele nani mpi mutindu ya Nzambi yina yandi kele, bo vandaka kuyindula nde yandi zolaka kusala ve ata kima mosi mpi kulomba bo ve na kuzinga na kuwakana ti munsiku mosi buna. Kansi, nge mezaba nde Nzambi kemonaka mambu yonso. Nge ketinaka Nzambi boma na luzitu yonso mpi nge kezolaka mpenza kubuya kusala mambi. (Yer. 16:17) Na ntangu yina mosi, nge mezaba nde Yehowa kele Tata mosi ya mbote. Yandi kemonaka bisalu na beto ya mbote, ata bantu yankaka kemona yo to ve.​—2 Bans. 16:9.

21, 22. Sambu na nki nge kele dyaka ve ti mfunu nde muntu kusonga nge na ‘kuzaba Nzambi’?

²¹ Dyambu mosi ya mfunu ya kuwakana ya mpa yo yai: “Mono ta kotisa bansiku na mono na ntima na bo, mpidina bo mosi kuzaba yo. Mono ta vanda Nzambi na bo, . . . Mfunu ta vanda diaka ve nde muntu kulonga bantu ya nkaka na kuzaba mono Mfumu Nzambi. Bantu yonso, ata mbuta ata leki, bo ta zaba mono.” (Yer. 31:33, 34) Bapakulami yina kele na ntoto bubu yai memonisaka nde bo kele ti nsiku ya Nzambi na ntima na bo. Bo kezolaka kyeleka yina kele na kati na yo, na kisika ya kutula ntima na malongi ya bantu. Mpi bo kezabisaka na kyese yonso nzayilu ya Biblia na bantu yina kele na kibuka ya nene. Yo yina, bantu yai ya kele ti kivuvu ya kuzinga na ntoto mekumaka mpi kuzaba ti kuzola Yehowa. Bo kelemfukaka na luzolo yonso na lutwadisu na yandi mpi ketulaka ntima na balusilu na yandi. Ntembe kele ve nde nge mpi kele mosi na kati ya bantu yina. Nge mezaba Yehowa mbote mpi nge kele ti bangwisana ya ngolo ti yandi. Yai kele mambote mpenza!

²² Inki mutindu nge menungaka na kukumisa ngolo bangwisana na nge ti Yehowa? Ntembe kele ve nde nge keyibuka bantangu yina nge kudiwaka nde yandi pesaka mvutu na bisambu na nge. Na nzila ya mambu ya mutindu yai, nge kumisaka ngolo ntonda na nge sambu na mutindu ya Nzambi yina yandi kele. Ziku nge monaka lusadisu na yandi na ntangu nge yibukaka verse mosi ya kusadisaka nge na kunwana ti mpasi. Zola mpenza baeksperiansi ya mutindu yai. Ntangu nge kelanda kulonguka Ndinga na yandi, nzayilu na nge ya Yehowa talanda na kuyela​—⁠mpi nge talanda na kubakila yo mambote.

23. Inki mutindu kuzaba Yehowa lenda pesa nge mpenza kimpwanza na mawi ya kukonda mfunu yina keyangisaka nge?

²³ Kansi mambu yina ketadila kuwakana ya mpa, kele lusakumunu yankaka yina beto lenda baka ntangu yai. Kuzaba Yehowa bonso muntu mosi kaka yina kepesaka ndolula na nzila ya kuwakana ya mpa lenda sadisa beto na kubaka kimpwanza na mawi yina kezingaka mingi ya kebedisaka beto. Mu mbandu, bantu yankaka yina mebasisaka mavumu na ntwala ya kuzaba minsiku ya Nzambi lenda vanda ti mawi ya kunata makambu mpi ya mawa sambu bo zengaka na luzolo yonso luzingu ya muntu yina vandaka kusalama. Bankaka kekudiwaka mutindu yina sambu bo fwaka bantu na ntangu ya mvita. Kimenga ya nkudulu ya Yezu​—dyambu ya mfunu na kuwakana ya mpa​—kepesaka ndolula na bansumuki yonso ya kebalulaka ntima na masonga yonso. Yo yina, keti beto fwete ndima ve nde kana Yehowa melolula masumu na beto, yandi ketadilaka mambu bonso nde yo memana? Beto fwete yindulaka ve masumu yina Yehowa melolulaka na luzolo yonso.

24. Inki nsyamisa nge lenda baka na disolo yina kele na Yeremia 31:20?

²⁴ Beto kemona nzikisa ya ngolo ya ndolula ya Nzambi na Yeremia 31:20. (Tanga.) Bamvula mingi na ntwala ya bilumbu ya Yeremia, Yehowa kupesaka ndola na kimfumu ya bikanda-kumi ya nordi ya Izraele (yina Efrayimi, dikanda ya lukumu vandaka mumonisi na yo) sambu na lusambu na bo ya biteki. Bo nataka bo na kimpika. Kansi, Nzambi kukangamaka ngolo na bantu ya dikanda yina mpi kumonisilaka bo zola na yandi ya ngolo. Yandi vandaka kaka kuzola bo bonso “mwana ya [bo] ke zolaka mingi.” Ntangu Nzambi vandaka kuyindula bo, ntima na yandi vandaka ‘kuwila bo mawa,’ disongidila nde mawi na yandi vandaka na mpasi ya ngolo. Disolo yai, ya ketadila kuwakana ya mpa, kesongisa kiteso yina Yehowa kemonisaka ntima ya nda na ntwala ya bansumuki yina kebalulaka ntima na masumu yina bo salaka na ntama.

25. Sambu na nki nge lenda monisa ntonda na Yehowa sambu na kuwakana ya mpa?

²⁵ Lusilu ya Yehowa ya kulolula masumu na nzila ya kuwakana ya mpa talungana na bunene na yo na nsuka ya Luyalu ya Bamvula Funda ya Kristu. Yezu Kristu, kumosi ti bilandi na yandi 144000, tavutula bantu ya kwikama na nkadilu ya kukuka. Na nima ya kumekama ya nsuka, bantu takuma na mutindu ya kukuka bantu ya dibuta ya luyalanganu ya mvimba ya Yehowa, disongidila bansadi na yandi yonso na zulu mpi na ntoto. (Tanga Roma 8:19-22.) Banda bamvu-nkama mingi, bantu yonso kedilaka ngolo na nsi ya kimpika ya disumu. Kansi, na nima bantu yina Yehowa megangaka “ta baka dipanda ya lukumu yina ya bana ya Nzambi ta baka,” disongidila kubaka kimpwanza na disumu mpi na lufwa. Yo yina, tula ntima nde na nzila ya ngidika ya zola ya kuwakana ya mpa, nge lenda baka mambote ya mingi. Nge lenda baka mambote ntangu yai mpi kimakulu na nzila ya “lutangu” ya Davidi mpi kusepela na “lunungu na nsi-ntoto.”​—Yer. 33:15, NW.

Inki mutindu nge lenda baka mambote ya kuwakana ya mpa bubu yai mpi na makwisa?

[Noti na nsi ya lutiti]

[Kifwanisu ya kele na lutiti 174]

“Nsiku ya Kristo” kepusaka bantu na kusadila Yehowa na luzolo yonso

[Kifwanisu ya kele na lutiti 179]

Bantu yina mesadilaka Nzambi na kwikama yonso tabaka balusakumunu na yandi na bilumbu kekwisa