Bangungudi, Beno Landa Mbandu ya Bangungudi ya Kuluta Nene

1, 2. (a) Mameme ke vandaka nki mutindu kana bo ke tanina yo mbote? (b) Sambu na nki bantu mingi ya bilumbu ya Yezu vandaka bonso mameme ya me konda ngungudi?

MAMEME ke vandaka na mavimpi ya mbote ntangu ngungudi ke tudilaka bo dikebi ya mingi. Mukanda mosi yina ke tubila kisalu ya kusansa mameme ke tuba nde: “Ngungudi yina ke suka kaka na kunata mameme na kisika ya kudia matiti kansi ke lungisa ve bampusa na yo ya nkaka, na nima ya mwa bamvula yandi ta vanda ti mameme mingi ya ke bela mpi ya kele ngolo ve.” Kansi, kana ngungudi ke keba mbote-mbote mameme na yandi, yo ta vanda na mavimpi ya mbote.

² Yo kele mpi mutindu mosi sambu na dibundu. Kana bangungudi ke tula dikebi na dimeme mosi mosi ya kibuka, yina Nzambi me pesaka bo, bampangi yonso na dibundu ta vanda ngolo na kimpeve. Nge lenda yibuka mutindu Yezu wilaka kibuka ya bantu mawa sambu “bo vandaka kuniokwama mpi kuyungana bonso mameme ya me konda ngungudi.” (Mat. 9:36) Sambu na nki bo vandaka na nkadilu yina? Sambu bantu yina vandaka ti mukumba ya kulonga bo Nsiku ya Nzambi vandaka makambu ngolo, vandaka kulomba bo mambu yina bo mosi vandaka kusala ve, mpi vandaka ve kusadila mambu yina bo vandaka kulonga. Na kisika ya kusadisa mameme na bo mpi kudisa yo na kimpeve, bantwadisi ya Izraele vandaka kutula “bizitu ya kilo mingi” na zulu ya mapeka na bo.—Mat. 23:4.

 3. Inki diambu bankuluntu fwete vila ve ntangu bo ke lungisa mikumba na bo bonso bangungudi ya kimpeve?

³ Bangungudi ya bilumbu na beto​—bankuluntu—​kele ti mukumba ya nene. Mameme yina bo ke gungula kele ya Yehowa mpi ya Yezu, “ngungudi ya mbote.” (Yoa. 10:11) Bo “sumbaka” mameme yina “na ntalu” yina Yezu futaka ti ‘menga na yandi ya mbalu.’ (1 Bak. 6:20; 1 Pie. 1:18, 19) Yandi ke zolaka mameme mingi, yo yina yandi ndimaka kupesa luzingu na yandi bonso kimenga sambu na bo. Ntangu yonso, bankuluntu fwete yibuka nde bo kele bilandi ya bangungudi, yina kele na nsi ya kiyeka ya Mwana ya Nzambi, Yezu Kristu, “ngungudi ya nene ya mameme.”​—Baeb. 13:20.

 4. Inki beto ta tadila na disolo yai?

⁴ Yo yina, inki mutindu bangungudi fwete sadila mameme mambu? Biblia ke siamisa bampangi yonso na dibundu na ‘kulemfukila bantu yina ke twadisaka bo.’ Kansi, yo ke tuba mpi nde bankuluntu fwete ‘yala ve na kingolo-ngolo bantu yina kele difwa ya Nzambi.’ (Baeb. 13:17; tanga 1 Piere 5:2, 3.) Yo yina, inki mutindu bankuluntu lenda twadisa kibuka kukonda kuyala yo na kingolo-ngolo? Na bangogo ya nkaka, inki mutindu bankuluntu lenda lungisa bampusa ya mameme kukonda kusadila kiyeka yina Nzambi me pesaka bo na mutindu ya mbi?

 5. Bangogo ya kifwani yina kele na Yezaya 40:11, ke monisa inki sambu na Yehowa?

⁵ Profete Yezaya tubaka sambu na Yehowa nde: “Bonso ngungudi yandi ta gungula mameme na yandi. Na diboko na yandi, yandi ta vukisa bana-mameme kisika mosi; mpi yandi ta baka yo na ntulu na yandi. Bayina ke nwa mabele yandi ta twadisa yo ti dikebi.” (Yez. 40:11, NW) Bangogo yai ya kifwani ke monisa nde Yehowa ke lungisaka bampusa ya bampangi ya dibundu yina me lemba na kimpeve mpi me konda lutaninu. Kaka mutindu ngungudi ke zabaka bampusa ya sikisiki ya dimeme mosi mosi mpi ke vandaka ya kuyilama sambu na kusadisa yo, Yehowa me zaba bampusa ya bampangi yonso na dibundu mpi yandi ke vandaka na kiese ya kulungisa bampusa na bo. Kaka mutindu ngungudi ke tulaka bana-mameme yina me katuka kubutuka na lele na yandi kana mpila kele, Yehowa “Tata yina ke wilaka beto mawa,” ta tanina beto na bantangu ya mpasi. Yandi ta pesa beto ndembikilu ntangu beto me kutana ti mumekamu ya ngolo to kele na mfunu ya lusadisu ya ngolo.​—2 Bak. 1:3, 4.

 6. Sambu yandi kele ngungudi ya kimpeve, inki mutindu nkuluntu lenda landa mbandu ya Yehowa?

⁶ Ngungudi ya kimpeve lenda baka dilongi mosi ya mbote kibeni na Tata na beto ya zulu! Bonso Yehowa, nkuluntu fwete tula dikebi na bampusa ya mameme. Kana yandi me zaba bampasi mpi bampusa ya sikisiki ya mameme, yandi ta zaba ntangu mpi mutindu yandi lenda siamisa bo mpi kusadisa bo. (Bing. 27:23) Ya kieleka, nkuluntu fwete solulaka mbote ti bampangi na yandi Bakristu. Ata nkuluntu fwete buya kukota na mambu ya luzingu na bo, yandi fwete tula dikebi na mambu yina yandi ke mona mpi ke wa na dibundu, mpi na zola yonso kumonisa nde yandi ke zola “kusadisa bantu yina kele ya kulemba.”​—Bis. 20:35; 1 Bate. 4:11.

 7. (a) Na bilumbu ya Ezekiele mpi Yeremia, nki mutindu bangungudi vandaka kusadila mameme ya Nzambi mambu? (b) Inki dilongi beto lenda baka na mutindu Yehowa buyaka bangungudi yina vandaka ve ya kwikama?

⁷ Beto tadila nkadilu ya bangungudi yina Nzambi buyaka. Na bilumbu ya Ezekiele mpi ya Yeremia, Yehowa monisaka mambi ya bantu yina vandaka ti mukumba ya kugungula mameme, kansi bo salaka yo ve na mutindu ya mbote. Ntangu ata muntu mosi ve vandaka kukengila kibuka, mameme vandaka kuvila mpi bambisi ya makasi vandaka kudia yo. Na kisika ya kudisa mameme, bangungudi yina vandaka kuniokula yo mpi ‘kudidisa bo mosi.’ (Ezek. 34:7-10; Yer. 23:1) Bubu yai mpi, Nzambi ke tadilaka bamfumu ya mabundu ya Kikristu bonso bangungudi yina yandi buyaka. Kansi, yo ke monisa mpi nde bankuluntu fwete lungisa mbote-mbote bampusa ya kibuka ya Yehowa mpi kutudila yo dikebi ya zola.

 8. Inki mutindu Yezu pesaka mbandu ya mbote na yina me tala kusungika nkadilu ya mbi?

⁸ Sambu beto kele bantu ya kukonda kukuka, bampangi ya nkaka ke bakisaka ve mbala mosi mambu yina Yehowa ke lomba. Bantangu ya nkaka, bo ke landaka ve minsiku ya Biblia ntangu bo ke bakaka badesizio, to bo ke salaka mambu yina ke monisa nde bo kele ve ya kuyela na kimpeve. Bankuluntu fwete sala nki? Bo fwete fulula ntima-nda yina Yezu monisilaka balongoki na yandi, ntangu bo vandaka kudiyula ntangu yonso sambu na kuzaba nani na kati na bo ta vanda muntu ya kuluta nene na Kimfumu ya Nzambi. Na kisika ya kuwila bo makasi, Yezu landaka kulonga bo mpi kupesa bo bandongisila na mawete yonso na yina me tala kumonisa kikalulu ya kudikulumusa. (Luka 9:46-48; 22:24-27) Ntangu Yezu yobisaka makulu na bo, yandi pesaka bo dilongi ya mfunu ya kudikulumusa, kikalulu yina bankuluntu fwete monisa.​—Tanga Yoane 13:12-15; 1 Pie. 2:21.

 9. Yezu longisilaka balongoki na yandi na kumonisa nki kikalulu?

⁹ Mutindu Yezu vandaka kutadila mukumba ya ngungudi ya kimpeve swaswanaka ti mutindu Yakobo mpi Yoane vandaka kutadila yo. Bantumwa yai zole lombaka Yezu na kupesa bo bisika ya lukumu na Kimfumu ya Nzambi. Kansi Yezu sungikaka nkadilu na bo, mpi tubaka nde: “Beno me zaba nde bamfumu ya makanda ke yalaka bantu na kingolo-ngolo mpi bantu ya nene ke songaka nde bo kele ti kiyeka na zulu na bo. Yo kele ve mutindu yina na kati na beno, kansi konso muntu yina ke zola kukuma muntu ya nene na kati na beno fwete vanda nsadi na beno.” (Mat. 20:25, 26) Yo lombaka nde bantumwa kutelamina nkadilu ya kuzola ‘kuyala’ bampangi na bo to ‘kupesa bantu bansiku.’

10. Yezu ke zola nde bankuluntu kusadila kibuka mambu inki mutindu, mpi inki mbandu Polo bikaka na diambu yina?

¹⁰ Yezu ke zola nde bankuluntu kusadila mameme mambu kaka mutindu yandi salaka. Bankuluntu fwete vanda ti luzolo ya kusadila bampangi na bo, kansi ve ya kuvanda bamfumu na bo. Ntumwa Polo sadilaka bampangi na yandi mambu ti kudikulumusa, sambu yandi zabisaka bankuluntu ya dibundu ya Efezo nde: “Beno me zaba mbote mutindu mono vandaka kuditwadisa na kati na beno banda na kilumbu ya ntete yina mono kwisaka na distrike ya Azia, mono vandaka kusadila Mfumu bonso mpika na kudikulumusa kibeni.” Mpusa ya ntumwa Polo vandaka nde bankuluntu yina kudipesa na kusadila bampangi na kudikulumusa yonso. Yandi tubaka nde: “Mono songaka beno na mambu yonso nde beno fwete sala ngolo mutindu yai sambu na kusadisa bantu yina kele ya kulemba.” (Bis. 20:18, 19, 35) Polo zabisaka Bakristu ya Korinto nde yandi vandaka ve mfumu ya lukwikilu na bo. Kansi, yandi vandaka nduku ya kisalu sambu na kiese na bo. (2 Bak. 1:24) Polo bikilaka bankuluntu ya bubu yai mbandu ya mbote na yina me tala kudikulumusa mpi kusala kisalu ya ngolo.

11, 12. Inki mutindu nkuluntu lenda sadisa mpangi mosi na kubaka desizio?

¹¹ Nkuluntu fwete “kangama ngolo na ndinga ya kwikama na yina me tala mayele na yandi ya kulonga.” (Tito 1:9) Kansi yandi fwete sala yo “na mawete.” (Bag. 6:1) Na kisika ya kupusa bampangi na ngolo na kusala mambu na mutindu mosi buna, nkuluntu ya mbote ke pesaka bandongisila yina ke simbaka ntima na bo. Mu mbandu, nkuluntu lenda zabisa mpangi-bakala mosi munsiku ya Biblia yina yandi fwete sadila ntangu yandi ke zola kubaka desizio mosi ya mfunu. Nkuluntu lenda tadila ti mpangi yina mambu yina kele na mikanda na beto ya ke tubila diambu yina. Diaka, yandi lenda siamisa mpangi yina na kutadila mutindu bansola na yandi lenda vanda ti bupusi na bangwisana na yandi ti Yehowa. Nkuluntu lenda monisa mpangi yina nde yo kele mfunu na kusamba Yehowa sambu na kulomba lutwadisu na ntwala ya kubaka desizio mosi. (Bing. 3:5, 6) Na nima ya kusolula ti yandi mambu yina, nkuluntu ta bika yandi na kubaka desizio yandi mosi.​—Bar. 14:1-4.

¹² Kiyeka yina bankuluntu kele ti yo me katuka na Masonuku. Yo yina, yo kele mfunu nde bo sadila Biblia mbote mpi bo kangama na mambu yina yo ke tuba. Kusala mpidina ta sadisa bankuluntu na kusadila ve ata fioti kiyeka na bo na mutindu ya mbi. Nkutu, bankuluntu kele kaka bilandi ya bangungudi, mpi mpangi mosi mosi na dibundu ta vutula munoko na Yehowa mpi na Yezu sambu na badesizio yina yandi ke baka.​—Bag. 6:5, 7, 8.

13, 14. Na nki mambu nkuluntu fwete vanda mbandu sambu na kibuka?

¹³ Na nima ya kulongisila bankuluntu na ‘kuyala ve na kingolo-ngolo bantu yina kele na nsi ya kiyeka na bo,’ ntumwa Piere siamisaka bo na ‘kukuma bambandu sambu na kibuka.’ (1 Pie. 5:3) Inki mutindu nkuluntu lenda vanda mbandu sambu na kibuka? Beto tadila mambu zole yina mpangi-bakala ya “ke zola kukuma nkengi” fwete lungisa. Yandi fwete vanda ti “mabanza ya mbote” mpi ‘kutwadisa nzo na yandi mosi na mutindu ya mbote.’ Kana nkuluntu kele ti dibuta, yandi fwete twadisa dibuta na yandi mbote, sambu “kana muntu me zaba ve kutwadisa nzo na yandi mosi, nki mutindu yandi ta keba dibundu ya Nzambi?” (1 Tim. 3:1, 2, 4, 5) Sambu na kukuma nkengi, mpangi-bakala fwete vanda ti mabanza ya mbote, disongidila kubakisa pwelele minsiku ya Nzambi mpi kuzaba mutindu ya kusadila yo na luzingu na yandi mosi. Yandi fwete vanda muntu ya pima ntangu bampasi me basika kansi ve muntu ya ke bakaka badesizio ya nswalu-nswalu. Kana bampangi ya dibundu ke mona bikalulu yai na bankuluntu, bo ta kuma kutudila bo ntima.

¹⁴ Bankuluntu fwete pesa mpi mbandu ya mbote na yina me tala kubaka ntwala na kisalu ya kusamuna. Na diambu yai, Yezu bikilaka bankuluntu mbandu ya kulanda. Kusamuna nsangu ya mbote ya Kimfumu vandaka kisalu ya mfunu yina Yezu salaka na ntoto. Yandi songaka balongoki na yandi mutindu ya kusala kisalu yina. (Mar. 1:38; Luka 8:1) Bubu yai, bansamuni ke bakaka kikesa mingi ntangu bo ke samunaka ti bankuluntu, ke monaka kikesa na bo na kisalu yai ya ke gulusaka luzingu, mpi ke fululaka mayele na bo ya kulongila! Ntangu bankuluntu ke pesaka ntangu mpi bikesa na bo na kusamuna nsangu ya mbote ata bo kele ti mambu mingi ya kusala, yo ke siamisaka bampangi yonso ya dibundu na kumonisa kikesa ya mutindu mosi. Bankuluntu lenda pesa mpi mbandu ya mbote na bampangi na bo na yina me tala kuyidika balukutakanu ya dibundu ti kupesa bamvutu, mpi kusala bisalu ya nkaka mu mbandu kutula bunkete na Nzo ya Kimfumu mpi kutanina yo.​—Baef. 5:15, 16; tanga Baebreo 13:7.

15. Inki kele mwa bikuma yina bankuluntu ke salaka baviziti ya kingungudi?

¹⁵ Ngungudi ya mbote ke sadisaka nswalu dimeme yina me lwala to ke bela. Mutindu mosi, bankuluntu fwete sala nswalu sambu na kusadisa bampangi ya dibundu yina ke niokwama to ya kele na mfunu ya lusadisu na kimpeve. Bampangi yina me kuma minunu mpi bayina ke bela lenda vanda na mfunu ya lusadisu sambu na kulungisa bampusa na bo ya konso kilumbu, kansi mingi-mingi bo ke vandaka na mfunu ya lusadisu mpi ya kikesa na kimpeve. (1 Bate. 5:14) Baleke lenda kutana ti mambu ya mpasi, mu mbandu kunwana ti “banzala ya kileke.” (2 Tim. 2:22) Yo yina, bankuluntu fwete kwendaka kutala bampangi ya dibundu mbala na mbala, sambu na kuzaba bampasi yina bo ke kutana ti yo mpi kusiamisa bo na bandongisila ya Biblia. Kana bankuluntu ke pesa bampangi na bo lusadisu kukonda kusukinina, bo lenda yidika mambu mingi ya fioti na ntwala nde yo kuma ya nene.

16. Ntangu mpangi mosi na dibundu kele na mfunu ya lusadisu ya kimpeve, bankuluntu lenda sala inki sambu na kusadisa yandi?

¹⁶ Ebuna kana mpangi mosi ke bela na kimpeve mpi bangwisana na yandi ti Yehowa kele na kigonsa? Yakobo, nsoniki ya Biblia tubaka nde: “Keti muntu mosi na kati na beno ke bela? Bika nde yandi binga bankuluntu ya dibundu, mpi bika nde bo samba sambu na yandi, mpi bo tula yandi mafuta na zina ya Yehowa. Ebuna kisambu ya lukwikilu ta belula muntu yina ke bela, mpi Yehowa ta tedimisa yandi. Diaka, kana yandi salaka masumu, Nzambi ta lolula yandi.” (Yak. 5:14, 15) Ata mpangi yina ke bela na kimpeve me “binga [ve] bankuluntu,” bo fwete kwisa kusadisa yandi nswalu kana bo me zaba diambu yina me kumina yandi. Ntangu bankuluntu ke samba kumosi ti bampangi to ke samba sambu na bo mpi ke sadisa bo na bantangu ya mpasi, bankuluntu ta monisa nde bo kele bangungudi ya mbote yina ke siamisaka bampangi na bo na kulanda kusadila Nzambi ti kiese.​—Tanga Yezaya 32:1, 2.

17. Inki mbutu ke basikaka kana bankuluntu ke landa mbandu ya “ngungudi ya nene”?

¹⁷ Na mambu yonso yina bo ke sala na kati ya organizasio ya Yehowa, bankuluntu ke salaka bikesa sambu na kulanda mbandu ya Yezu, “ngungudi ya nene.” Lusadisu ya bampangi yai ke sadisaka kibuka na kulanda kuyela mpi kusadila Yehowa na kwikama yonso. Sambu na mambu yina yonso, beto fwete monisa ntonda ya mingi sambu na kukumisa Yehowa, Ngungudi ya nene ya me luta bangungudi yonso.