Bau Salaka Luzolo ya Yehowa
Yezu Meyambama Bonso Mesia mpi Ntotila!
NA Nisani 9, 33 T.B., kibuka yina kotaka na Yeruzalemi ti makelele mingi yitukisaka bantu mingi ya Yudea. Ata yau vandaka salama mbala mingi na kumona bantu mingi kekota na kati ya mbanza na ntwala ya Paki, banzenza yai vandaka ya kuswaswana. Muntu ya mfunu na kati na bau vandaka muntu yina vandaka na zulu ya mwana-mpunda. Muntu yango vandaka Yezu Kristu, ye bantu vandaka kutanda bilele na bau mpi mandala na ntwala na yandi na kubokaka nde: “Lukumu kuvanda na Mwana ya Davidi! Mfumu Nzambi kusakumuna muntu yina ke kwisa na zina na yandi! Lukumu kuvanda na Nzambi!” Na ntangu bau monaka kibuka yina, bamingi yina yitaka na kati ya Yeruzalemi kwendaka kuvukana na ndonga.—Matayo 21:7-9; Yoane 12:12, 13.
Ata bantu vandaka kuyamba yandi na ntangu yai, Yezu zabaka nde mpasi vandaka kukinga yandi. Mpamba ve, na nima ya bilumbu tanu mpamba, yau lombaka nde bau fwa yandi kaka na kati ya mbanza yai! Ee, Yezu zabaka nde Yeruzalemi vandaka teritware mosi ya bambeni, ye yandi yidikaka kukota na yandi na mpenza na mbanza yai ti ngindu yina kibeni na ntu.
Mbikudulu Mosi ya Ntama Lunganaka
Na 518 N.T.B., Zakaria yitaka kutubila kukota ya kununga ya Yezu na kati ya Yeruzalemi. Yandi sonikaka nde: “Beno bantu ya Yeruzalemi, beno tula milolo sambu na kiese! Tala ntotila na beno ke kwisila beno. Yandi kele muntu ya masonga, yandi ke kwisa na kiese ti kikesa bonso muntu me nunga na tribinale to na bitumba. Yandi kele muntu ya pima, yandi me vanda na zulu ya mpunda, na zulu ya mwana-mpunda. . . . Yandi ta vutula ngemba na kati ya bantu ya nsi-ntoto; yandi ta yalaka katuka nzadi-mungwa mosi tii na nzadi-mungwa ya nkaka, katuka na nzadi ya Efrate tii na nsuka ya ntoto.”—Zakaria 9:9, 10.
Na yau, kukota ya Yezu na kati ya Yeruzalemi na Nisani 9 lungisaka mbikudulu ya Biblia. Yau vandaka dyambu ya kintulumukina ve, kansi yau bongisamaka mbotembote na ntwala. Ntetentete, ntangu bau vandaka na nganda ya Yeruzalemi, Yezu tumaka zole na kati ya balongoki na yandi nde: “Beno kwenda na bwala yina kele na ntwala; nswalu beno ta mona muna mpunda mosi ya nkento ya bo me kangaka na nsinga ti mwana na yandi. Beno kangula bo; ebuna beno kwisa kunata bo awa na mono. Kana muntu kuyula konso mambu, beno tubila yandi nde: ‘Mfumu ke na mfunu na bo,’ ebuna yandi ta bikisa bo kaka na ntangu yo yina.” (Matayo 21:1-3) Kansi, sambu na inki Yezu zolaka kukota na kati ya Yeruzalemi na zulu ya mpunda, mpi inki kele disongidila ya mambu yina kibuka salaka?
Dibanza ya Kintotila
Kifwanisu ya kemonana na meso kelutaka kuvanda ngolo kuluta ndinga ya munoko. Yau yina, bantangu yankaka Yehowa vandaka kutinda bambikudi na yandi na kusala nsonga sambu na kukumisa nsangu na bau ya mbikudulu ngolo. (1 Bantotila 11:29-32; Yeremia 27:1-6; Ezekiele 4:1-17) Mwaye ya ngolo yai ya kupesa nsangu ya kemonana na meso vandaka kubikisa ngindu ya lenda fwanzana ve ata na mabanza ya mutadi ya ntima-ngolo. Na mutindu mosi, Yezu monisaka nsangu mosi ya ngolo na nsonga, na kukotaka na mbanza Yeruzalemi na zulu ya mpunda. Inki mutindu?
Na ntangu ya Biblia, bau vandaka kusadila mpunda sambu na balukanu ya bantu ya nene. Mu mbandu, Salomo kwendaka na kupakulama na yandi bonso ntotila na zulu ya “mpunda,” mwana ya mpunda ya bakala ya milatre, ya tata na yandi. (1 Bantotila 1:33-40) Na yau, kukota ya Yezu na kati ya Yeruzalemi na zulu ya mpunda fwanaka kutendula nde yandi vandaka kudimonisa bonso ntotila.a Dyambu ya kibuka kusalaka pesaka ngolo na dibanza yai. Na ntembe ve, bantu ya kibuka yango vandaka mingimingi bantu ya Galilea, bau tandaka bilele na bau na ntwala ya Yezu—kidimbu mosi ya keyibusa kuzabisama ya kimfumu ya Yehu na meso ya bantu yonso. (2 Bantotila 9:13) Kubinga ya bau vandaka kubinga Yezu nde “Mwana ya Davidi” vandaka kutendula nswa na yandi ya kintotila ya kundimama na nsiku. (Luka 1:31-33) Mpi, mandala ya bau sadilaka monisaka pwelele kundima na bau ya kiyeka ya kimfumu na yandi.—Fwanisa ti Kusonga 7:9, 10.
Na yau, mulongo ya bantu yina kotaka na kati ya Yeruzalemi na Nisani 9 pesaka dibanza ya pwelele nde Yezu vandaka Mesia mpi Ntotila ya Nzambi ponaka. Ya kyeleka, bantu yonso ve waka kyese na kumona Yezu kumonisama na mutindu yai. Mingimingi Bafarize yina yindulaka nde yau fwanaka ve ata fyoti nde Yezu kukembisama ti lukumu ya kintotila ya mutindu yina. Bau lombaka, na ntembe ve na ndinga ya makasi nde: “Longi, tubila balonguki na nge bo vanda pima.” Yezu vutulaka nde: “Kana bo vanda pima, matadi ta tuba na ndinga ya ngolo!” (Luka 19:39, 40) Ee, Kimfumu ya Nzambi vandaka ntu-dyambu ya malongi ya Yezu. Yau vandaka kusamuna nsangu yai ti kikesa yonso ata bantu vandaka kundima yau to ve.
Dilongi Sambu na Beto
Yau lombaka kikesa ya mingi sambu na Yezu na kukota na Yeruzalemi na mutindu yina mbikudi Zakaria yitaka kutuba. Yandi zabaka nde na kusalaka mutindu yina yandi vandaka na kigonsa ya makasi ya mingi ya bambeni na yandi. Na ntwala yandi tombuka na zulu, Yezu pesaka balongoki na yandi kisalu ya kusamuna nsangu ya mbote ya Kimfumu ya Nzambi mpi ya “kukumisa bantu yonso balonguki.” (Matayo 24:14; 28:19, 20) Kulungisa kisalu yai mpi kelomba kikesa. Bantu yonso ve kele na kyese ya kuwa nsangu yango. Bamosi kezolaka kuwa yau ve, kansi bankaka ketelaminaka yau. Baluyalu yankaka metulaka nsiku na kisalu ya kusamuna to mekandikilaka yau kibeni.
Ata mpila yina, Bambangi ya Yehowa kezaba nde nsangu ya mbote ya Kimfumu ya Nzambi ya meyadisamaka fwete samunama, ata bantu kuwa to kubuya na kuwa. (Ezekiele 2:7) Mutindu bau kelanda kusala kisalu yai ya kegulusa luzingu, bau ketula ntima na lusilu yai ya Yezu: “Beno fweti zaba mbote nde mono ta vandaka ti beno bilumbu yonso tii na nsuka.”—Matayo 28:20.
[Noti na nsi ya lutiti]
a Nsangu ya Marko keyika nde mwana-mpunda yango vandaka “ata muntu mosi ve me mataka yo ntete.” (Marko 11:2) Yau kele pwelele nde, mbisi yina vandaka muntu memataka ntete yau ve vandaka ya kulunga mpenza sambu na balukanu ya santu.—Fwanisa ti Kutanga 19:2; Kulonga 21:3; 1 Samuele 6:7.