Ntima ya Nge Ketulaka na Nzambi Kele Ngolo Nki Kiteso?
“Kansi beno landa kaka na kusosa [ntete, NW] Kimfumu.”—MATAYO 6:33.
1, 2. Inki bansoba mwana-bakala mosi kusalaka na yina metala kisalu, mpi sambu na inki?
MWANA-BAKALA mosi vandaka kuzola nde bo sadila yandi mingi na dibundu na bo. Kansi, kisalu na yandi ya kinsuni vandaka kupesa yandi ve nzila ya kuvukana mbala na mbala na balukutakanu. Inki mutindu yandi bongisaka dyambu yina? Yandi kumisaka luzingu na yandi petepete, yandi katukaka na kisalu na yandi, mpi na nima yandi zwaka kisalu yina vandaka kukanga yandi ve nzila na kusala bisalu na yandi ya Bukristu. Bubu yai, yandi kezwaka ve mbongo mingi mutindu yandi vandaka kuzwa ntete, kansi yandi kelungisaka kaka bampusa ya dibuta na yandi mpi yandi kele na ntangu ya kufwana mpenza sambu na kusadisa dibundu.
2 Keti nge kebakisa sambu na nki mwana-bakala yai kusalaka bansoba ya mutindu yai? Keti nge keyindula nde nge zolaka kusala bansoba ya mutindu mosi kana nge muntu kukutanaka ti dyambu yai? Yo ke kyese na kumona nde, Bakristu mingi mesalaka yo, mpi mambu ya bo mesalaka kemonisa nde bo ketulaka ntima na lusilu yai ya Yezu: “Kansi, beno landa [na kusosa ntete Kimfumu ti lunungu na yandi, NW], ebuna yandi ta yika beno bima yina yonso.” (Matayo 6:33) Bo ketulaka ntima na Yehowa sambu na kuzwa lutaninu, kansi na inza ve.—Bingana 3:23, 26.
3. Sambu na nki bantu yankaka lenda kudiyula kana yo mefwana bubu yai na kutula Kimfumu ya Nzambi na kisika ya ntete?
3 Na kutadila bantangu ya mpasi ya beto kezinga, bantu yankaka lenda kudiyula kana mwana-bakala yina kubakaka desizio ya mayele. Bubu yai, bantu yankaka kezinga na kinsukami ya ngolo kibeni, na ntangu yina bankaka kezinga na kimvwama ya mingi mpenza na luzingu ya bantu. Bantu mingi ya kezingaka na bansi ya kinsukami kevandaka ya kuyilama na kusadila konso dibaku sambu na kutomisa luzingu na bo mwa fyoti. Na ndambu yankaka, bantu mingi ya kezingaka na bansi ya kimvwama kevandaka na bupusi ya kutanina nivo ya luzingu na bo, ata valere ya mbongo kekita, bisalu kesoba ntangu yonso, mpi nkutu ata bamfumu ya bisalu kelomba bo ntangu ti ngolo mingi kuluta. Na kutadila bupusi yina bantu kekutanaka na yo sambu na kuzwa bima ya kuzingila, bantu yankaka lenda kudiyula nde: ‘Keti yo mefwana kaka na kusosa ntete Kimfumu?’ Sambu na kuzwa mvutu na ngyufula yai, beto tadila bantu yina Yezu vandaka kutubila.
“Beno Lenda Mona Mpasi Ve”
4, 5. Inki mbandu Yezu kupesaka sambu na kumonisa nde yo mefwana nde bantu ya Nzambi kumona ve mpasi ya kuluta ndilu sambu na bampusa na bo ya konso kilumbu?
4 Yezu kuvandaka na Galilea mpi yandi vandaka kutubila bantu mingi yina katukaka na babwala mingi. (Matayo 4:25) Bantu fyoti to nkutu ata muntu mosi ve na kati na bo kuvandaka mvwama. Ziku bamingi kuvandaka bansukami. Ata mpidina, Yezu kulongisilaka bo na kutula ve mpusa ya kuzwa kimvwama ya kinsuni na kisika ya ntete, kansi na kubumba kima mosi ya kuluta mfunu—kimvwama ya kimpeve. (Matayo 6:19-21, 24) Yandi tubaka nde: “Beno lenda mona mpasi ve nde nki beno ta dia to nki beno ta nwa sambu na luzingu na beno, beno lenda mona mpasi mpi ve nde nki bilele beno ta lwata na nitu na beno. Keti moyo me luta madia ve na mfunu? Keti nitu me luta bilele ve na mfunu?”—Matayo 6:25.
5 Yo fwete vanda nde bantu mingi yina vandaka kuwidikila Yezu kumonaka nde bangogo na yandi mefwana ve. Bo zabaka nde kana bo sala ve ngolo na kisalu, mabuta na bo tamona mpasi. Kansi, Yezu kuyibusaka bo bandeke. Bandeke kesosaka madya ti kisika ya kulala konso kilumbu, kansi Yehowa kekebaka bo. Yezu kuyibusaka bo mpi mutindu Yehowa kelwatisaka bintuntu, yina kitoko na yo meluta kitoko ya Salomo na lukumu na yandi yonso. Kana Yehowa kekebaka bandeke mpi kelwatisaka bintuntu, keti yandi takeba beto ve kuluta? (Matayo 6:26-30) Mutindu Yezu kutubaka, luzingu (myoyo) ti nitu na beto kele mfunu mingi kuluta madya ya beto kesumbaka sambu na kutanina luzingu na beto mpi bilele ya beto kesumbaka sambu na kufika nitu na beto. Kana beto kudipesa ya mvimba kaka sambu na kuzwa madya ti bilele, ebuna beto bikala ve ata ti kima mosi sambu na kusadila Yehowa, pana beto kevidisa lukanu mpenza ya luzingu.—Longi 12:13.
Dibanza ya Bukatikati
6. (a) Inki mukumba Bakristu kele na yo? (b) Bakristu ketulaka ntima na bo yonso na nani?
6 Ya kyeleka, Yezu kusyamisaka ve bawi na yandi na kuyambula kusala kisalu mpi kukinga na mutindu mosi buna nde Nzambi kupesa mabuta na bo bima ya bo ke na yo mfunu. Nkutu, yo kelombaka nde bandeke kusosa madya sambu na bo mosi mpi sambu na bana na bo. Yo yina, yo lombaka nde Bakristu ya ntete kusala kisalu kana bo vandaka na mpusa ya kudya. Yo lombaka nde bo lungisa mikumba na bo ya dibuta. Yo lombaka nde Bakristu yina kuvandaka bansadi mpi bampika kusala sambu na bamfumu na bo na kikesa yonso. (2 Tesalonika 3:10-12; 1 Timoteo 5:8; 1 Piere 2:18) Mbala mingi, ntumwa Polo vandaka kutunga batenta sambu na kulungisa bampusa na yandi. (Bisalu 18:1-4; 1 Tesalonika 2:9) Ata mpidina, Bakristu yina vandaka kusosa ve lutaninu na bisalu ya inza. Bo tulaka ntima na Yehowa. Yo yina, bo vandaka na ngemba ya mabanza, yina bantu yankaka kuvandaka na yo ve. Muyimbi-bankunga kutubaka nde: “Bantu yina ke tulaka ntima na Mfumu Nzambi, bo kele bonso ngumba ya Sioni; yo ke nikana ve, yo me kangamaka kisika mosi.”—Nkunga 125:1.
7. Muntu yina ketulaka mpenza ve ntima na Yehowa lenda vanda ti nki dibanza?
7 Konso muntu yina ketulaka ve mpenza ntima na Yehowa lenda yindula mutindu yankaka. Bantu mingi kemonaka nde bimvwama ya kinsuni kele nsapi sambu na kuzwa lutaninu. Yo yina, bibuti mesyamisaka bana na bo na kupesa ngolo na bo mingi ya kileki na banzo-nkanda ya kuluta nene, mpi bo ketulaka ntima nde yo tasadisa bo na kuzwa bisalu yina bo kefutaka mbote. Yo ke mawa mingi na kumona nde mabuta yankaka ya Bakristu memonaka nde bo mevidisaka mpenza mambu mingi na mutindu bo pesaka ntangu ti bikesa na bo na banzo-nkanda ya nene, ntangu bana na bo kekatulaka dikebi na mambu ya kimpeve sambu na kulanda balukanu ya kinsuni.
8. Inki bukatikati Bakristu kevandaka na yo?
8 Yo yina, Bakristu ya mayele kebakisaka nde ndongisila ya Yezu ketadila bo bubu yai kaka mutindu yo vandaka kutadila Bakristu na mvu-nkama ya ntete, mpi bo kesosaka kuvanda na bukatikati. Ata yo kelombaka nde bo lutisa bangunga mingi na kisalu ya kinsuni sambu na kulungisa mikumba na bo yina Masonuku kepesaka bo, bo kepesaka ve nzila ata fyoti nde mpusa ya kuzwa mbongo kupusa bo na kuvila mambu ya kuluta mfunu ya kimpeve.—Longi 7:12.
“Beno Kumona Mpasi Ve”
9. Inki mutindu Yezu kebwisa ntima ya bantu yina ketulaka ntima ya mvimba na Yehowa?
9 Na Disolo na yandi na zulu ya Ngumba, Yezu kulongisilaka bawi na yandi nde: “Beno kumona mpasi ve na kuyulaka nde: ‘Beto ke dia nki? Beto ke nwa nki? Beto ke lwata nki?’ Bamimpani bantu ke sosaka bima yina yonso ntangu yonso. Kansi beno, Tata na beno yina kele na zulu kuzaba nde beno ke na mfunu ya bima yina yonso.” (Matayo 6:31, 32) Ya kyeleka, bangogo yai kepesa mpenza kikesa! Kana beto tula ntima ya mvimba na Yehowa, yandi tavandaka ntangu yonso pana sambu na kusadisa beto. Kansi, bangogo ya Yezu kepusa mpi na kuyindula. Yo keyibusa beto nde kana beto kesosa bima ya kinsuni “ntangu yonso,” bangindu na beto tavanda bonso ya “bamimpani,” bantu yina kele ve Bakristu ya kyeleka.
10. Ntangu mwana-bakala mosi kulombaka Yezu ndongisila, inki mutindu Yezu kumonisaka mambu yina mwana-bakala yango vandaka kuzola mingi kuluta?
10 Kilumbu mosi, mwana-bakala mosi ya mvwama mpenza kuyulaka Yezu mambu yina yandi fwete sala sambu na kubaka luzingu ya mvula na mvula. Yezu kuyibusaka yandi mambu yina Nsiku, yina kuvandaka kaka na ngala na ntangu yina, vandaka kulomba. Mwana-bakala yango kuzabisaka Yezu nde: “Mono me landaka mambu yina yonso; nki mono fweti sala diaka?” Yo fwete vanda nde bantu mingi kuyindulaka nde mvutu ya Yezu mefwana ve. Yandi tubaka nde: “Kana nge zola kuvanda muntu ya mbote mpenza, kwenda kuteka bima na nge yonso, nge pesa mbongo na bansukami, ebuna nge ta vanda na kimvwama na zulu. Na nima, kwisa kulanda mono.” (Matayo 19:16-21) Mwana-bakala yango kwendaka na mawa yonso sambu yandi ndimaka ve ngindu ya kuvidisa kimvwama na yandi. Ata yandi vandaka kuzola Yehowa na konso kiteso yina, yandi vandaka kuzola bima na yandi mingi kuluta.
11, 12. (a) Inki bangogo ya kepusa na kuyindula Yezu kutubaka sambu na yina metala kimvwama? (b) Inki mutindu bima ya kinsuni lenda kanga muntu nzila na kusadila Yehowa?
11 Dyambu yina kupusaka Yezu na kutuba dyambu mosi ya bantu kuvingilaka ve: “Mpasi mingi na bamvwama na kukota na Kimfumu ya Nzambi. . . . Shamo, fweti mona mpasi na kukota na munoko ya sindani, kansi mvwama fweti mona mpasi ya kuluta diaka mingi na kukota na Kimfumu ya Nzambi.” (Matayo 19:23, 24) Keti Yezu zolaka kutuba nde ata mvwama mosi ve takota na Kimfumu? Ve, sambu yandi landaka na kutuba nde: “Nzambi lenda sala mambu yonso.” (Matayo 19:25, 26) Ya kyeleka, ti lusadisu ya Yehowa, bamvwama yankaka ya ntangu yina kukumaka Bakristu ya kupakulama. (1 Timoteo 6:17) Ata mpidina, Yezu kutubaka bangogo yina ya keyitukisa sambu na kikuma ya mbote. Yandi vandaka kupesa lukebisu.
12 Kana muntu kekangama na bima na yandi ya kinsuni bonso mwana-bakala yina ya mvwama kusalaka, yo lenda kanga yandi nzila na kusadila Yehowa na ntima ya mvimba. Dyambu yai lenda salama na muntu yina kele dezia mvwama mpi na muntu yina ‘kezola kukuma mvwama.’ (1 Timoteo 6:9, 10) Kutula ntima mingi kuluta na bima ya kinsuni lenda nata muntu na ‘kudibanza dyaka mingi ve sambu na mpusa na yandi ya kimpeve.’ (Matayo 5:3, NW) Nsukansuka, yandi lenda mona dyaka ve mfunu ya lusadisu ya Yehowa. (Kulonga 6:10-12) Yandi lenda vingila nde bo pesa yandi lukumu mingi na dibundu. (Yakobo 2:1-4) Mpi yandi lenda lutisa ntangu na yandi mingi na kusepela ti kimvwama na yandi, na kisika ya kusadila Yehowa.
Yedisa Dibanza ya Mbote
13. Inki dibanza ya mbi Bakristu ya Laodisea kuvandaka na yo?
13 Dibundu ya Laodisea ya mvu-nkama ya ntete kuvandaka na dibanza ya mbote ve na yina metala bima ya kinsuni. Yezu kusongaka bo nde: “Nge ke tubaka nde: ‘Mono kele mvwama, mono ke na mbongo mingi, ata kima mosi me konda mono ve.’ Kansi nge zaba ve nde nge kele muntu mosi ya mawa mpenza. Nge kele nsukami, nge kele kinkonga, nge kele mpi ya kufwa-meso.” Kima kusalaka nde Bakristu ya Laodisea kukuma na kimpeve ya mbi ya mutindu yina kuvandaka ve kimvwama na bo. Yo vandaka sambu bo vandaka kutula ntima na bo na bimvwama, kansi na Yehowa ve. Yo yina kimpeve na bo kukumaka madidi ve, tiya mpi ve, mpi yo bikaka fyoti nde Yezu ‘kuluka bo.’—Kusonga 3:14-17.
14. Sambu na nki yo fwanaka nde Polo kusikisa Bakristu ya Ebreo?
14 Kansi, Polo kusikisaka Bakristu ya Ebreo sambu na nkadilu ya bo monisaka na ntangu ya minyokudi. Yandi tubaka nde: “Beno vandaka kuwila bantu ya boloko mawa. Ntangu bo vandaka kubotula bima na beno, beno vandaka kundima na kiese nde bo kwenda na yo, sambu beno zaba nde beno ke na kimvwama ya kuluta mbote yina ke zingaka mvula na mvula.” (Baebreo 10:34) Bakristu yina kuvandaka ve na mawa sambu bo vidisaka bima na bo. Bo vandaka kaka na kyese sambu bo simbaka ngolo bima na bo ya kuluta ntalu, ‘kimvwama na bo ya kuluta mbote mpi yina kezingaka mvula na mvula.’ Bonso komersa ya kingana ya Yezu yina kutambikaka bima yonso sambu na diyaka mosi ya kuluta ntalu mingi, bo vandaka ti lukanu ya kukonda kuyambula kivuvu ya Kimfumu, ata yo lombaka nde bo sala konso kibansa yina. (Matayo 13:45, 46) Yo kele nkadilu mosi ya mbote kibeni!
15. Inki mutindu Mukristu mosi ya nkento na Liberia kutulaka mambote ya Kimfumu na kisika ya ntete?
15 Bubu yai, bantu mingi meyedisaka nkadilu ya mbote ya mutindu mosi. Mu mbandu, na Liberia, bo pesaka mwana-nkento mosi ya Mukristu dibaku ya kulonguka na iniversite. Na insi yina, bantu ketadilaka dibaku ya mutindu yina bonso mwaye ya kuvanda ti luzingu ya mbote na bilumbu kekwisa. Kansi, yandi vandaka mupasudi-nzila, nsamuni ya ntangu yonso, mpi bo tindaka yandi na kusala bonso mupasudi-nzila ya nene sambu na ntangu fyoti. Yandi ponaka na kusosa ntete Kimfumu mpi na kubikala na kisalu ya ntangu yonso. Yandi kwendaka kisika bo tindaka yandi mpi yandi yantikaka kulonguka Biblia ti bantu 21 na nima ya bangonda tatu. Mpangi-nkento yai ti bampangi mingi yankaka bonso yandi kesosaka ntete Kimfumu, ata yo kelombaka kuvidisa mabaku yina lendaka kupesa bo bima ya kinsuni. Inki mutindu bo ketaninaka nkadilu ya mutindu yai na inza yai ya bantu kesosaka ntete bima ya kinsuni? Bo meyedisaka bikalulu mingi ya mbote. Bika beto tubila ndambu ya bikalulu yango.
16, 17. (a) Sambu na nki kudikulumusa kele mfunu kana beto kezola kutula ntima na Yehowa? (b) Sambu na nki beto fwete yedisa kikalulu ya kutula ntima na balusilu ya Nzambi?
16 Kudikulumusa: Biblia ketuba nde: “Tula ntima na nge yonso na Mfumu Nzambi; kutula ntima ve na mambu ya nge mosi ke yindulaka nde nge zaba. Yindula Mfumu Nzambi na mambu yonso ya nge ke salaka, yandi ta songa nge nzila ya mbote. Kudiyindula ve nde nge kele mayele.” (Bingana 3:5-7) Bantangu yankaka, dyambu mosi lenda monana nde yo mefwana na kutadila ngindu ya inza. (Yeremia 17:9) Kansi, Mukristu ya masonga kesosaka lutwadisu ya Yehowa. (Nkunga 48:15) ‘Na mambu yonso ya yandi kesalaka’—na mambu ya dibundu, na nzo-nkanda to na kisalu ya kinsuni, na bansaka ya kulutisa ntangu, to na mambu yankaka—yandi kesosaka bandongisila ya Yehowa na kudikulumusa yonso.—Nkunga 73:24.
17 Kutula ntima na balusilu ya Yehowa: Polo kutubaka nde: “Konso muntu yina ke kwisaka na Nzambi yandi fweti kwikila nde Nzambi kele, mpi nde Nzambi ke pesaka matabisi na bantu yina ke sosaka yandi.” (Baebreo 11:6) Kana beto ketula ntembe nde Yehowa talungisa ve balusilu na yandi, yo lenda monana mbote na ‘kusadila mpenza inza yai.’ (1 Korinto 7:31) Kansi, kana lukwikilu na beto kele ngolo, beto tavanda na lukanu ya kusosa ntete Kimfumu. Inki mutindu beto lenda kumisa lukwikilu na beto ngolo? Kana beto kekwenda penepene na Yehowa na kusambaka yandi ntangu yonso mpi na masonga yonso, mpi na kulongukaka beto mosi mbala na mbala. (Nkunga 1:1-3; Filipi 4:6, 7; Yakobo 4:8) Bonso Ntotila Davidi, beto lenda samba nde: “Ntima na mono kele na nge Mfumu Nzambi, nge kele Nzambi na mono. Mambote . . . na nge, yo kele ya kuyituka.”—Nkunga 31:15, 20.
18, 19. (a) Inki mutindu kuvanda kikesa na kisalu kekumisaka ngolo ntima ya beto ketulaka na Yehowa? (b) Sambu na nki Mukristu fwete vanda ti luzolo ya kusala bibansa?
18 Kuvanda kikesa na kisalu ya Yehowa: Polo kuwakanisaka kikalulu ya kutula ntima na balusilu ya Yehowa ti kuvanda kikesa na kisalu ntangu yandi sonikaka nde: “Beto zola nde konso muntu na kati na beno kutula ngolo tii na nsuka, sambu mambu yina ya beno ke tulaka ntima yo lunga.” (Baebreo 6:11) Kana beto kesala mingi na kisalu ya Yehowa, yandi tasadisa beto. Konso ntangu ya beto kemona lusadisu yina, ntima ya beto ketudilaka yandi kekumaka ngolo, beto kekumaka ‘ngolo, bonso bantu yina lenda bwa ve.’ (1 Korinto 15:58) Lukwikilu mpi kivuvu na beto kekumaka dyaka ngolo mingi.—Efezo 3:16-19.
19 Luzolo ya kusala bibansa: Polo kuyambulaka kisalu yina zolaka kupesa yandi mbongo mingi sambu na kulanda Yezu. Yo ke pwelele nde yandi salaka nsola ya mbote, ata bantangu yankaka yandi vandaka kukutana ti bampasi ya kinsuni na luzingu na yandi. (1 Korinto 4:11-13) Yehowa kesila ve na kupesa bansadi na yandi luzingu mosi ya kimvwama mingi, mpi bantangu yankaka bo kekangaka ntima na bampasi. Luzolo na beto ya kukumisa luzingu na beto petepete mpi ya kusala bibansa kemonisaka ngolo ya lukanu na beto ya kusadila Yehowa.—1 Timoteo 6:6-8.
20. Sambu na nki kukanga ntima kele mfunu sambu na muntu yina ketulaka mambote ya Kimfumu na kisika ya ntete?
20 Kukanga ntima: Longoki Yakobo kulongisilaka bampangi Bakristu nde: “Yo yina bampangi, beno kanga ntima tii kilumbu ya Mfumu Yesu ta kwisa.” (Yakobo 5:7) Na inza yai ya mambu yonso kekwendaka ntinu-ntinu, yo kevandaka mpasi na kukanga ntima. Beto kezolaka nde mambu kusalama kukonda kusukinina. Kansi Polo kelongisila beto na kulanda mbandu ya bayina “ke na lukwikilu, yina ke kangaka ntima, ebuna bo ke bakaka mambu yina ya Nzambi silaka.” (Baebreo 6:12) Vanda na luzolo ya kuvingila Yehowa. Ntembe kele ve nde yo mefwana mpenza nde beto vingila luzingu ya mvula na mvula na paladisu ya ntoto!
21. (a) Inki beto kemonisaka ntangu beto ketulaka mambote ya Kimfumu na kisika ya ntete? (b) Inki beto tatadila na disolo yina kelanda?
21 Ya kyeleka, ndongisila ya Yezu ya kusosa ntete Kimfumu mefwana mpenza. Kana beto sala mpidina, beto tamonisa nde beto ketula mpenza ntima na Yehowa mpi beto kepona luzingu mosi kaka ya mbote yina Mukristu fwete landa. Kansi, Yezu kulongisilaka beto mpi na kulanda “kusosa ntete . . . lunungu [ya Nzambi].” (NW) Na disolo yina kelanda, beto tatadila sambu na nki ndongisila yai kele mfunu mingimingi bubu yai.
Keti Nge Lenda Tendula?
• Na yina metala bima ya kinsuni, inki bukatikati Yezu kusyamisaka beto na kuvanda na yo?
• Inki dilongi beto kebaka na kingana ya Yezu ya metala shamo mpi sindani?
• Inki bikalulu ya Bukristu kesadisaka beto na kusosa ntete Kimfumu ya Nzambi?
[Kifwanisu ya kele na lutiti 19]
Bantu mingi yina kuwaka bangogo ya Yezu kuvandaka bansukami
[Kifwanisu ya kele na lutiti 21]
Komersa ya kingana ya Yezu kutambikaka bima yonso sambu na diyaka mosi ya ntalu mingi
[Kifwanisu ya kele na lutiti 21]
Mwana-bakala ya mvwama vandaka kuzola kimvwama na yandi mingi kuluta Nzambi
[Kifwanisu ya kele na lutiti 22]
Kana beto kesala mingi na kisalu ya Yehowa, yandi tasadisa beto