Dibundu Mosi ya Kyeleka ya Bukristu Kele Kibeni
YEZU KRISTU kusalaka kaka dibundu mosi. Dibundu yango kuvandaka kimvuka mosi ya kimpeve, disongidila dibuta mosi ya kimpeve. Yo ketendula nde yo vandaka kimvuka mosi ya vandaka kuvukisa bantu yina mpeve santu ya Nzambi kuponaka, disongidila bantu yonso ya Nzambi kendimaka nde bo kele “bana” na yandi.—Roma 8:16, 17; Galatia 3:26.
Yezu kulongaka nde Nzambi kesadilaka kaka nzila mosi sambu na kutwadisa bantu na kyeleka mpi na luzingu. Sambu na kumonisa pwelele kyeleka yai ya mfunu, Yezu kufwanisaka nzila yina kenataka na luzingu ya kukonda nsuka na kyelo mosi. Yandi tubaka nde: “Beno kota na kielo yina kele ya fioti. Sambu kele ti kielo ya nene ti nzila ya nene yina ke nataka bantu na [lufwa, NW], bantu mingi ke kwendaka na nzila yina. Kansi kielo ti nzila yina ke nataka bantu na moyo yo kele nkaka mpenza, bantu fioti mpamba ke monaka yo.”—Matayo 7:13, 14; Yoane 14:6; Bisalu 4:11, 12.
Dibundu Mosi ya Kele na Bumosi
Diksionere mosi (The New Dictionary of Theology) ketuba nde, beto fwete yindula ve nde dibundu ya mvu-nkama ya ntete kuvandaka “kimvuka mosi ya inza ya mvimba, ya kuyidika mbote mutindu beto keyindulaka yo na bilumbu na beto, ntangu beto ketubilaka dibundu ya katolika.” Sambu na nki ve? Diksionere yango ketuba nde, “sambu kimvuka ya inza ya mvimba ya mutindu yina ya kele ya kuyidika mbote kuvandaka ve.”
Ata muntu mosi ve lenda tula ntembe nde dibundu ya Bukristu ya mvu-nkama ya ntete kufwananaka ve ata na kima mosi ti mabundu ya beto kemona bubu yai. Ata mpidina, yo vandaka ya kuyidika mbote. Konso dibundu kuvandaka ve kusala mambu na mutindu na yo mosi. Bo yonso vandaka kundima kiyeka ya nto-kimvuka yina kuvandaka na Yeruzalemi. Bantumwa ti bankuluntu ya dibundu ya Yeruzalemi yina kuvandaka na nto-kimvuka yina, vandaka kutanina bumosi ya dibundu sambu yo vanda “nitu mosi mpamba” ya Kristu.—Efezo 4:4, 11-16; Bisalu 15:22-31; 16:4, 5.
Inki kukuminaka dibundu mosi yina ya kyeleka? Keti yo kumaka Dibundu ya Katolika ya kele ngolo mingi bubu yai? Keti yo kumaka dibundu ya Misioni ya mekabwanaka na bimvuka mingi ya bitini-bitini ya beto kemona bubu yai? To keti kima yankaka kusalamaka?
“Bambuma ya Ble” ti “Matiti ya Mbi”
Sambu na kuzwa bamvutu, bika beto tadila na dikebi yonso mambu yina zolaka kusalama mutindu Yezu Kristu yandi mosi kutubaka yo. Nge lenda yituka na kuzaba nde Yezu kumonisaka nde dibundu na yandi tavila na meso ya bantu mpi nde yandi tayambula mambu ya mbi ya mutindu yina kulanda na kusalama bamvula mingi.
Ntangu yandi fwanisaka dibundu na yandi ti “kimfumu ya zulu,” yandi tubaka nde: “Kimfumu ya [zulu, NW] me fwanana na muntu mosi kunaka bambuma ya mbote ya ble na bilanga na yandi. Kilumbu mosi na mpimpa, ntangu bantu na yandi vandaka me lala, mbeni na yandi kwisaka kukuna bambuma ya matiti ya mbi na kati ya bambuma ya ble, ebuna yandi kwenda ka yandi. Ntangu bambuma ya ble menaka, yo butaka bambuma, matiti ya mbi menaka mpi. Bantu ya muntu yango kwisaka kuyula yandi nde: ‘Mfumu, keti nge kunaka bambuma ya mbote ve na bilanga na nge? Ebuna matiti yai ya mbi me basika wapi?’ Yandi vutulaka nde: ‘Mbeni muntu salaka mpidina.’ Bo yulaka yandi nde: ‘Keti nge me zola nde beto kwenda kutumuna matiti ya mbi?’ Yandi nde: ‘Ve, ntangu beno ke katula matiti ya mbi, mbaimbai beno ta katula mpi bambuma ya ble. Beno bikisa bambuma ya ble ti matiti ya mbi yo kumena kisika mosi tii na ntangu yina ya beto ta katula yo. Na ntangu yina, mono ta songa bantu yina ke katulaka bambuma na kukatula ntete matiti ya mbi ti kukanga yo na mabuki sambu na kulosa yo na tiya; kansi bambuma ya ble mono ta songa bo na kutula yo na nzo yina ya mono ke bumbaka yo.’”—Matayo 13:24-30.
Yezu kutendulaka nde yandi vandaka “muntu yina kunaka bambuma ya mbote.” “Bambuma ya mbote” vandaka kifwani ya balongoki na yandi ya kyeleka. “Mbeni” na yandi vandaka Satana Dyabulu. “Matiti ya mbi” kuvandaka Bakristu ya luvunu yina kukotaka na dibundu ya Bukristu ya mvu-nkama ya ntete. Yandi tubaka nde yandi tayambula “bambuma ya ble” ti “matiti ya mbi” kuyela kisika mosi tii na “ntangu ya kukatula bambuma,” yina takwisa na “nsuka ya ngidika ya bima.” (NW) (Matayo 13:37-43) Mambu yai yonso kutendulaka inki?
Dibundu ya Bukristu Mebeba
Ntama mingi ve na nima ya lufwa ya bantumwa, balongi ya luvunu yina kubasikaka na kati ya dibundu yantikaka na kutwadisa yo. Bo vandaka kulonga ‘mambu ya luvunu sambu bakristo kulanda bo.’ (Bisalu 20:29, 30) Yo salaka nde Bakristu mingi ‘kukatulaka lukwikilu na bo.’ Bo “tulaka makutu na bo mingi na kuwa bingana ya luvunu.”—1 Timoteo 4:1-3; 2 Timoteo 4:3, 4.
Diksionere mosi (The New Dictionary of Theology) ketuba nde na mvu-nkama ya iya ya T.B., “Dibundu ya Kikristu ya Katolika kukumaka dibundu ya leta . . . na Kintinu ya Roma.” Sambu “bantu yina vandaka bamfumu na dibundu kumaka mpi bamfumu na leta,” Dibundu ti Leta yina vandaka kundima ve malongi ya Bakristu ya ntete kumaka kusala na bumosi. (Yoane 17:16; Yakobo 4:4) Diksionere yango ketuba dyaka nde na nima, kimvuka mpi dibundu ya mvimba, ti malongi na yo ya mfunu, kusobaka mpenza “na nsi ya bupusi ya malongi ya luvunu yina kukatukaka na mutindu bo vukisaka malongi ya Kuwakana ya Ntama ti bangindu ya mpa ya Platon.” Kaka mutindu Yezu Kristu kutubaka, balongoki na yandi ya kyeleka vandaka kuzabana dyaka ve sambu Bakristu ya luvunu vandaka kukuma mingi.
Bawi ya Yezu kuzabaka nde yo vandaka mpasi na kuswasisa bambuma ya ble ya kyeleka ti matiti ya mbi, bonso nti mosi ya ndikila ya kele bansinga-bansinga (Lolium temulentum), yina kefwananaka mpenza ti bambuma ya ble na ntangu yo keyela. Yezu vandaka kumonisa nde na nsungi mosi, yo tavanda mpasi na kuswasisa Bakristu ya kyeleka ti Bakristu ya luvunu ya mitindu na mitindu. Dyambu yai ketendula ve nde dibundu ya Bukristu kufwaka, sambu Yezu kusilaka nde yandi talanda na kutwadisa bampangi na yandi ya kimpeve ‘bilumbu yonso tii na nsuka ya ngidika ya bima.’ (Matayo 28:20) Yezu kutubaka nde bambuma ya ble talanda na kuyela. Ata mpidina, ntembe kele ve nde na bamvula yina kulandaka, Bakristu ya kyeleka, mosi-mosi to na kimvuka, vandaka kusala ngolo na kulanda malongi ya Kristu. Kansi, bo zabanaka dyaka ve bonso kimvuka, to organizasio mosi ya pwelele, ya kemonana. Ya kyeleka, bo vandaka ve bonso dibundu yina vandaka kumonana mpi kulonga malongi ya luvunu, yina mevwezaka mpi mekatulaka zina ya Yezu Kristu lukumu.—2 Piere 2:1, 2.
“Muntu ya Kefwaka Nsiku Mezabana”
Ntumwa Polo kutubilaka kima yankaka yina zolaka kumonana na ngidika ya dibundu ya luvunu. Yandi sonikaka nde: “Ata nki mutindu, muntu lenda kukusa beno ve. Sambu [kilumbu ya Yehowa] lenda bwa ve kana bantu me buya Nzambi ntete ve na mbala ya nsuka, ti kana [muntu ya kefwaka Nsiku mezabana, NW].” (2 Tesalonika 2:2-4) “Muntu ya kefwaka Nsiku” yai kele kimvuka ya bamfumu ya mabundu yina mekuditombusaka sambu na kuyala dibundu ya “Bukristu.”
Malongi ya luvunu kuyantikaka na ntangu ya ntumwa Polo. Yo mwanganaka nswalu mpenza na nima ya lufwa ya bantumwa ebuna bupusi na bo yina vandaka kukangisa nzila na malongi ya luvunu kumanaka. Polo kutubaka nde dibundu ya luvunu tazabana pwelele sambu yo tavanda “na ngolo ya Satana, ebuna [yo] ta sala mambu ya kuyituka ya mutindu na mutindu ti ya luvunu.” (2 Tesalonika 2:6-12) Yo ketendula na sikisiki yonso bisalu yina bamfumu mingi ya mabundu mesalaka na luzingu!
Sambu na kumonisa nde mambu yina bo tubaka nde Dibundu ya Katolika ya Roma kele dibundu mosi ya kyeleka, bamfumu ya dibundu ya Katolika ketubaka nde ba eveke na bo “mebakaka kintumwa na bo ya kelandanaka tii bubu yai na bantumwa ya ntete banda na luyantiku [ya dibundu ya Bukristu].” Na kuta masonga, mambu ya melutaka ntama mpi Masonuku kemonisa ve nde mambu yai ya bo ketuba ya kulandana ya bantumwa kele ya kyeleka. Ata kidimbu mosi ve ya kyeleka kemonisa nde mpeve santu ya Nzambi vandaka kutwadisa mabundu yina kuyantikaka na nima ya lufwa ya bantumwa ya Yezu.—Roma 8:9; Galatia 5:19-21.
Ebuna, inki beto lenda tuba sambu na mabundu yankaka yina mebasikaka na nima ya muvuma yina bo vandaka kubinga nde Réforme? Keti mabundu yai kulandaka mbandu ya dibundu ya Bukristu ya mvu-nkama ya ntete? Keti bo mevutulaka bunkete ya dibundu ya Bukristu ya ntete? Yo kele kyeleka nde na nima ya Réforme, bantu mingi ya mpamba kuzwaka ba Biblia na bandinga na bo. Kansi, luzingu ya bantu kemonisa nde mabundu yina kelanda na kulonga malongi ya luvunu.a—Matayo 15:7-9.
Kansi, simba dyambu yai. Yezu Kristu kutubaka pwelele nde dibundu na yandi mosi ya kyeleka zolaka kuvutuka na ntangu yina yandi bingaka nde nsuka ya ngidika mosi ya bima. (Matayo 13:30, 39) Kulungana ya bambikudulu ya Biblia kemonisa nde beto kezinga na ntangu yango. (Matayo 24:3-35) Mutindu dyambu yai kele ya kyeleka, konso muntu na kati na beto fwete yula nde, ‘Dibundu mosi yango ya kyeleka kele wapi?’ Yo fwete zabana mpenza pwelele.
Mbala yankaka nge keyindula nde nge mezwaka dezia dibundu yango. Yo kele mfunu nde nge zikisa yo mbote. Sambu na inki? Sambu mutindu yo vandaka na mvu-nkama ya ntete, dibundu ya kyeleka fwete vanda kaka mosi. Keti nge mebakaka dezia ntangu ya kuzikisa kana dibundu na nge kelandaka mpenza mbandu yina dibundu ya Bukristu ya mvu-nkama ya ntete kubikaka mpi kana yo kelandaka na kwikama yonso malongi ya Yezu Kristu? Keti nge lenda sala yo ve sesepi yai? Bambangi ya Yehowa tavanda na kyese ya kusadisa nge na kusala yo.—Bisalu 17:11.
[Noti na nsi ya lutiti]
a Tala kapu “La Réforme: Un nouveau tournant dans la recherche,” na mukanda L’humanité à la recherche de Dieu, na balutiti 306-28; yina Bambangi ya Yehowa mebasisaka.
[Kifwanisu ya kele na lutiti 5]
Keti dibundu na nge kemonisaka nde yo kelandaka mbandu yina Bakristu ya mvu-nkama ya ntete kubikisaka na kusamuna mpi na kulonguka?