Keba Satana Ke Sosa Kudia Nge!

 1. Tendula mutindu kigangwa mosi yina kele mpeve kumaka Satana.

NA LUYANTIKU, kigangwa mosi yina kele mpeve vandaka ti bangwisana ya mbote ti Yehowa. Kansi na nima, kigangwa yai kumaka ti mpusa nde bantu kusambila yandi, na kisika ya kusambila Nzambi mpamba. Yandi sosaka ve kukatula ngindu yai na ntima na yandi, yo yelaka mpi yo butaka disumu. (Yak. 1:14, 15) Kigangwa yai kele Satana yina “kangamaka ve ngolo na kieleka.” Yandi kolamaka na Yehowa mpi kumaka “tata ya luvunu.”​—Yoa. 8:44.

2, 3. Batitre “Satana,” “Diabulu,” “nioka,” mpi “dragoni”ke monisa nki na yina me tala mbeni ya nene ya Yehowa?

² Banda ntangu Satana kolamaka, yandi me kumaka mbeni ya nene ya Yehowa mpi ya bantu. Batitre yina bo me pesaka yandi, ke monisa nde yandi kele muntu ya mbi kibeni. Titre Satana ke tendula “Mbeni,” sambu na kumonisa nde kigangwa yai ya mbi ke zitisaka ve luyalu ya Nzambi, nkutu yandi ke mengaka yo mpi ke nwanisaka yo. Diaka, Satana ke zolaka nde Yehowa kuyala diaka ve bantu.

³ Kusonga 12:9 ke binga Satana nde Diabulu, disongidila “Muntu ya Luvunu.” Titre yai ke yibusa beto nde Satana vwezaka Yehowa ntangu yandi bingaka yandi nde muntu ya luvunu. Bangogo “nioka ya ntama” ke yibusa beto kilumbu yina Satana sadilaka nioka sambu na kukusa Eva na Edeni. Bangogo “dragoni ya nene” ke monisa nde Satana kele kigangwa mosi ya kigonsa mpi kele ti makasi ya ngolo ya kutelamina lukanu ya Yehowa mpi kufwa bansadi na yandi.

 4. Inki beto ta tadila na disolo yai?

⁴ Satana ke salaka bikesa ya ngolo sambu na kubebisa kwikama na beto. Yo yina Biblia ke pesa ndongisila yai: “Beno tanina mabanza na beno, beno keba. Mbeni na beno, Diabulu, ke kwenda kuzieta bonso ntambu ya ke ngana, yina ke sosa kudia muntu.” (1 Pie. 5:8) Na kuwakana ti ndongisila yai, disolo yai ta tubila mambu tatu ya kimuntu ya Satana, yo ta monisa mpi bikuma yina beto fwete kuditanina na mbeni yai ya Yehowa mpi ya bansadi na yandi.

5, 6. (a) Pesa bambandu ya ke monisa nde bigangwa ya kimpeve kele “ngolo mingi.” (b) Na nki mutindu Satana kele ti “ngolo ya kufwa”?

⁵ Bigangwa ya kimpeve, disongidila bawanzio, ke vandaka “ngolo mingi.” (Nk. 103:20) Bo kele ngolo mpi mayele mingi kuluta bantu. Ya kieleka, bawanzio ya kwikama ke sadilaka ngolo na bo sambu na kusala mambu ya mbote. Mu mbandu, na dibaku mosi wanzio mosi ya Yehowa fwaka basoda 185 000 ya Asiria, diambu mosi yina muntu mosi to ata nkutu kimvuka ya basoda lendaka ve kusala. (2 Bant. 19:35) Na dibaku ya nkaka, wanzio mosi sadilaka ngolo mpi mayele na yandi ya mingi sambu na kubasisa bantumwa ya Yezu na boloko. Wanzio yai kangulaka bakielo, basisaka bantumwa mpi kangaka diaka bakielo yina, bankengi ya boloko monaka yandi ve, sambu yandi salaka mambu yai na mayele yonso kibeni!​—Bis. 5:18-23.

⁶ Kansi Satana ke sadilaka ngolo na yandi na mutindu ya mbi. Yandi kele ngolo mpi kele ti bupusi ya mingi kibeni! Biblia ke binga yandi “mfumu ya nsi-ntoto yai” mpi “nzambi ya ngidika yai ya bima.” (Yoa. 12:31; 2 Bak. 4:4) Satana Diabulu kele mpi ti “ngolo ya kufwa.” (Baeb. 2:14) Yo ke tendula ve nde yandi mosi ke fwaka bantu yonso; kansi, mpeve na yandi ya kufwa bantu me yalumukaka na ntoto ya mvimba. Diaka, sambu Eva kwikilaka na luvunu ya Satana mpi Adami kolamaka na Nzambi; yo yina, bantu yonso me kumaka bantu ya masumu mpi ke fwaka. (Bar. 5:12) Na mutindu yina, Diabulu me monisaka nde yandi kele ti “ngolo ya kufwa.” Yezu bingaka yandi “muntu ya ke fwaka bantu.” (Yoa. 8:44) Satana kele mbeni na beto ya nene kibeni!

 7. Inki mutindu bademo me monisaka nde bo kele ngolo?

⁷ Ntangu beto ke telaminaka Satana, beto ke kumaka bambeni na yandi mpi ya bantu yonso yina me landaka yandi na ntembe yina yandi tulaka na yina me tala luyalu ya Nzambi. Na kati na bo, beto ke tanga mpi kimvuka ya bawanzio yina kolamaka, disongidila bademo. (Kus. 12:3, 4) Bademo me monisaka nde bo kele ngolo mingi kuluta bantu, mpi bo me niokulaka bantu mingi. (Mat. 8:28-32; Mar. 5:1-5) Beto fwete buya ve nde bampeve yai ya mbi mpi “mfumu ya bademo” kele ngolo. (Mat. 9:34) Beto lenda nunga ve mvita ya Satana kukonda lusadisu ya Yehowa.

 8. (a) Inki kele lukanu ya Satana? (Tala kifwanisu yina kele na luyantiku ya disolo.) (b) Inki mutindu mambu yina ke salama na nsi-ntoto ke ndimisaka nge nde Satana kele muntu ya nku?

⁸ Ntumwa Piere fwanisaka Satana ti “ntambu ya ke ngana.” Mukanda mosi ke tuba nde, ngogo ya Kigreki yina bo ke balulaka nde “ke ngana” ke monisa “kungana ya mbisi ya makasi yina kele na nzala ya ngolo.” Dibanza yai ke monisa pwelele makasi yina Satana ke vandaka na yo! Ata ntoto ya mvimba kele na nsi ya kiyeka ya Satana, yandi kele kaka na nzala ya kudia bantu mingi. (1 Yoa. 5:19) Yo yina, yandi ke tulaka dikebi ya mingi na ndambu ya Bakristu ya bo me tulaka mafuta yina me bikalaka na ntoto mpi na “mameme ya nkaka” yina ke sadisaka bo. (Yoa. 10:16; Kus. 12:17) Lukanu ya Satana kele ya kudia bansadi ya Yehowa. Mbangika yina yandi me basisilaka balongoki ya Yezu banda na mvu-nkama ya ntete tii bubu yai ke monisa nde yandi kele muntu ya nku.

9, 10. (a) Inki mutindu Satana sosaka kubebisa lukanu ya Nzambi sambu na dikanda ya Izraele? (Pesa bambandu.) (b) Sambu na nki Satana tulaka dikebi ya mingi na dikanda ya Izraele? (c) Inki mutindu Satana ke kudiwaka ntangu bansadi ya Yehowa ke salaka masumu ya nene?

⁹ Sambu na kubebisa lukanu ya Nzambi, Satana ke monisaka nku na yandi na mitindu ya nkaka diaka. Ntambu yina kele na nzala ke wilaka ve mbisi yina yandi ke zola kudia mawa, mpi mpasi yina mbisi yina ta wa ke yangisaka yandi ve ata fioti. Mutindu mosi mpi, Satana ke wilaka ve bantu yina yandi ke zola kudia mawa. Mu mbandu, nge ke yindula nde nki vandaka mawi ya Satana ntangu bantu ya Izraele vandaka kubwa na bizumba mpi kumonisa kikalulu ya bwimi? Ntangu nge ke tanga masolo ya Biblia yina ke tubilaka mansoni ya Zimri mpi kikalulu ya bwimi ya Gehazi, keti nge lenda mona na mabanza mutindu “ntambu ya ke ngana” sepelaka na mutindu yandi nungaka?​—Kut. 25:6-8, 14, 15; 2 Bant. 5:20-27.

¹⁰ Satana vandaka ti bikuma ya siki-siki ya kutula dikebi na bantu ya dikanda ya Izraele. Sambu, dikanda yai zolaka kubasisa Mesia yina ta niata Satana mpi ta nwanina luyalu ya Yehowa. (Kuy. 3:15) Satana vandaka kuzola ve nde bantu ya Izraele kuvanda ti bangwisana ya mbote ti Nzambi, yo yina yandi salaka yonso sambu na kupusa bo na kusala masumu. Kuyindula ve nde Satana waka mpasi ntangu Davidi salaka bizumba to nde yandi waka mawa na mutindu Moize vidisaka dibaku na yandi ya kukota na Ntoto ya Lusilu. Ya kieleka, Satana ke vandaka na kiese ntangu bansadi ya Nzambi ke salaka masumu ya nene. Yai kele mpi mambu yina Satana ke sadilaka sambu na kusosila Yehowa.​—Bing. 27:11.

11. Ziku, sambu na nki Satana pukumunaka Sara?

¹¹ Satana wilaka ndonga ya dibuta yina ta basisa Mesia makasi mingi. Mu mbandu, beto tadila mambu yina salamaka ntangu Nzambi zabisaka Abrahami nde yandi ta buta bana yina ta kuma “dikanda mosi ya nene.” (Kuy. 12:1-3) Ntangu Abrahami ti Sara kwendaka na Ezipte, Farao lombaka bantu na kunata Sara na nzo na yandi, sambu Sara kukuma nkento na yandi. Kansi, Yehowa gulusaka Sara na diambu yai ya mpasi. (Tanga Kuyantika 12:14-20.) Ntangu fioti na ntwala nde Izaki kubutuka, mambu ya mutindu yina kuminaka diaka Sara na bwala Gerare. (Kuy. 20:1-7) Keti Satana vandaka na kisina ya mambu yina? Yibuka nde Sara yambulaka Ure, mbanza ya kitoko, mpi kumaka kuzinga na batenta. Keti Satana yindulaka nde yandi ta pukumuna Sara na banzo ya kitoko ya Farao to ya Abimeleki? Keti Satana yindulaka nde Sara zolaka kuyambula bakala na yandi mpi Yehowa sambu na kukwelana ti ntotila mosi na kati ya bantotila yina? Biblia ke tubila yo ve, kansi beto kele ti bikuma ya kundima nde Diabulu zolaka kusepela nde Sara kukolama sambu yandi vidisa dibaku na yandi ya kubuta mwana ya lusilu. Kana Sara, nkento yina zabanaka sambu na bikalulu na yandi ya mbote mpi vandaka ti bangwisana ya mbote ti Yehowa zolaka kubebisa luzingu na yandi, Satana zolaka ve kuwa mpasi ata fioti. Satana kele nku kibeni!

12, 13. (a) Na lubutuku ya Yezu, inki mutindu Satana monisaka nde yandi kele muntu ya nku? (b) Nge ke yindula nde, inki ke vandaka mawi ya Satana ntangu yandi ke monaka baleke ke sadila Yehowa bubu yai?

¹² Yezu butukaka bamvu-nkama mingi na nima ya lufwa ya Abrahami. Satana vandaka ve kutadila Yezu bonso bebe ya kitoko mpi ya mbalu. Sambu, yandi zabaka nde bebe yai ta yela mpi ta kuma Mesia yina Nzambi silaka. Ya kieleka, Yezu kele muntu ya kuluta mfunu na kimvuka ya bantu yina Biblia ke bingaka nde mwana ya Abrahami, yina ta vanda ti kiyeka ya “kufwa bisalu ya Diabulu.” (1 Yoa. 3:8) Keti Satana ke yindulaka nde kufwa mwana ya fioti kele mbi kibeni? Satana ke salaka ve luswaswanu na kati ya mambu ya mbote ti mambu ya mbi. Yandi zolaka kufwa Yezu ntangu yandi vandaka mwana ya fioti. Inki mutindu?

¹³ Ntotila Erode waka makasi mingi ntangu bantu yina ke zabisaka makwisa na nsadisa ya bambwetete yulaka kisika ya “mwana yina me butuka sambu na kuvanda ntotila ya Bayuda” kele, mpi Erode bakaka lukanu ya kufwa Yezu. (Mat. 2:1-3, 13) Sambu na kulungisa lukanu na yandi, Erode pesaka ntuma ya kufwa bana yonso ya babakala ya bamvula zole kulumuka yina vandaka na Betelemi mpi na banziunga na yo yonso. (Tanga Matayo 2:13-18.) Yezu fwaka ve na dibaku yina, kansi mambu yai ke longa beto nki na yina me tala mbeni na beto Satana? Yo kele pwelele nde Satana ke bakaka ve luzingu ya bantu na mbalu. Diaka, yandi ke wilaka ve bana mawa ata fioti. Ya kieleka, Satana kele kibeni “ntambu ya ke ngana.” Yandi kele muntu ya nku kibeni!

14, 15. Inki mutindu Satana me ‘fwaka mabanza ya bantu yina ke kwikilaka ve’?

¹⁴ Satana ke sadilaka luvunu sambu na kupusa bantu na kukolama na Yehowa Nzambi ya zola. (1 Yoa. 4:8) Yandi ke sadilaka luvunu sambu na kukanga bantu nzila ya kubakisa nde bo kele na “nzala ya mambu ya kimpeve.” (Mat. 5:3) Yandi me “fwaka . . . mabanza ya bantu yina ke kwikilaka ve, sambu nsemo ya nsangu ya mbote ya nkembo ya me tala Kristu, yina kele kifwani ya Nzambi, kukuka ve na kukota.”​—2 Bak. 4:4.

¹⁵ Kima ya nene yina Satana ke sadilaka sambu na kukusa bantu kele lusambu ya luvunu. Yandi ke vandaka na kiese kibeni ntangu yandi ke monaka bantu ke sambila ba-nkaka na bo, lugangu, bambisi, bantu to bima ya nkaka na kisika ya kusambila Yehowa, “Nzambi mosi ya zwa”! (Kub. 20:5) Bantu ya nkaka nkutu ke yindulaka nde bo ke sambilaka Nzambi na mutindu ya mbote, kansi Nzambi ke ndimaka ve lusambu na bo sambu bo ke kwikilaka na mambu ya luvunu mpi ke salaka mambu ya nkaka yina ke sepedisaka yandi ve. Bo me fwanana kibeni ti bantu yina Yehowa bondilaka nde: “Nki mfunu ya kubebisa mbongo na beno na madia yina ke [fulusaka] ve, ebuna na nima nzala ke simba beno diaka? Ntangu yai, beno wila mono, ebuna beno ta zwa madia ya kieleka, beno ta mona kiese sambu na madia ya kitoko.”​—Yez. 55:2.

16, 17. (a) Sambu na nki Yezu zabisaka Piere nde: ‘Luta na nima na mono, Satana’? (b) Inki mutindu Satana ke katulaka dikebi na beto na mambu ya kimpeve?

¹⁶ Satana lenda kusa mpi bansadi ya Yehowa. Mu mbandu, beto tadila diambu yina salamaka ntangu Yezu zabisaka balongoki na yandi nde bambeni na yandi fwete fwa yandi. Ntembe kele ve nde ntumwa Piere vandaka ti mabanza ya mbote ntangu yandi zabisaka Yezu nde: “Mfumu, kutuba ve diambu ya mutindu yina; mambu yai ta bwila nge ve ata fioti.” Yezu nganinaka Piere mpi zabisaka yandi nde: ‘Luta na nima na mono, Satana!’ (Mat. 16:22, 23) Sambu na nki Yezu bingaka Piere “Satana”? Sambu Yezu vandaka kubakisa mambu yina fwete salama. Ntangu lungaka sambu yandi pesa kimenga ya nkudulu mpi kumonisa nde Diabulu kele muntu ya luvunu. Ntangu yina ya kuluta mfunu na disolo ya luzingu ya bantu, vandaka ve ntangu yina Yezu lendaka kubuya ‘kutuba diambu ya mutindu yina.’ Satana vandaka kuvingila nde Yezu kusoba mabanza na yandi.

¹⁷ Beto mpi ke zinga na nsungi mosi ya kuluta mfunu, sambu nsuka ya ngidika yai me finama. Satana ke zola nde beto kuna mpusa ya kusosa kiyeka to kimvwama na ngidika yai sambu yo katula dikebi na beto na mambu ya kimpeve. Kubika ve nde diambu ya mutindu yai kukumina nge! Kansi, “landa na kukengila.” (Mat. 24:42) Kukwikila ve ata fioti na mambu ya luvunu yina Satana ke pusaka bantu na kuyindula nde nsuka kele ntama to nkutu nde yo ta vanda ve.

18, 19. (a) Inki mutindu Satana ke sadilaka bangindu na beto sambu na kukusa beto? (b) Inki mutindu Yehowa ke sadisaka beto na kuditanina mpi kukeba?

¹⁸ Satana ke kusaka bantu na mutindu ya nkaka diaka. Yandi ke pusaka bantu na kukwikila nde Nzambi ke zolaka beto ve mpi nde yandi ta lolula ve ata fioti masumu na beto. Kansi, nani kibeni Yehowa ke zolaka ve? Kele Satana. Nani kibeni ke lolulaka ve bantu? Kele kaka Satana. Biblia ke ndimisa beto nde: “Nzambi kele ve muntu ya kukonda lunungu sambu yandi vila kisalu na beno mpi zola yina beno monisaka sambu na zina na yandi.” (Baeb. 6:10) Yehowa ke sepelaka na bikesa yina beto ke salaka mpi kisalu yina beto ke salaka, kele ve ya mpamba. (Tanga 1 Bakorinto 15:58.) Yo yina, bika nde beto landa ve mambu yina Satana ke sadilaka sambu na kukusa bantu.

¹⁹ Mutindu beto me katuka kumona yo, Satana kele muntu ya ngolo, muntu ya nku, mpi muntu ya luvunu. Inki mutindu beto lenda nwanisa mbeni yai ya nene mpi kununga yandi? Yehowa ta sadisa beto. Ndinga na yandi ke sadisaka beto na kununga mitambu ya Satana, “sambu beto me zaba mayele na yandi.” (2 Bak. 2:11) Kana beto me bakisa mitambu ya Satana, beto ta kuma kuditanina mpi kukeba. Kansi, beto fwete suka kaka ve na kuzaba mitambu ya Satana. Biblia ke tuba nde: “Beno telamina Diabulu, ebuna yandi ta tina ntama ti beno.” (Yak. 4:7) Disolo yina ke landa ta tubila mambu tatu yina beto lenda sala sambu na kunwanisa Satana mpi kununga yandi.