Yehowa Ke Sakumunaka Bantu Yina Ke Sosaka Yandi na Masonga Yonso
“Muntu yina ke pusana pene-pene na yandi fwete kwikila nde yandi kele mpi nde yandi ke kumaka muntu yina ke pesaka matabisi na bantu yina ke sosaka yandi na masonga yonso.”—BAEBREO 11:6.
BANKUNGA: 85, 134
1, 2. (a) Inki kuwakana kele na kati ya zola ti lukwikilu? (b) Inki bangiufula beto ta tadila?
YEHOWA Tata na beto ke sila na kusakumuna bansadi na yandi ya kwikama. Yo kele mutindu mosi yina Yehowa ke monisaka nde yandi ke zolaka beto, mpi beto ke zolaka yandi “sambu yandi zolaka beto ntete.” (1 Yoane 4:19) Kana zola na beto sambu na Yehowa ke kuma mingi, lukwikilu na beto mpi ta kuma ngolo mpi beto ta kuma kundima mpenza nde Yehowa ta sakumuna bantu yina yandi ke zolaka.—Tanga Baebreo 11:6.
2 Yehowa kele muntu yina ke pesaka matabisi. Yo kele kikalulu ya kuluta mfunu ya kimuntu na yandi mpi ya mambu yina yandi ke salaka. Yo yina, lukwikilu na beto ta vanda ve ya kukuka kana beto ke ndima ve nde yandi ta pesa matabisi na bantu yina ke sosaka yandi na masonga yonso. Sambu na nki? Sambu “lukwikilu kele kivuvu ya kieleka nde mambu yina nge ke vingila ta lungana.” (Baebreo 11:1) Kuvanda ti lukwikilu ke tendula kutula mpenza ntima nde Yehowa ta sakumuna bansadi na yandi ya kwikama. Kivuvu yina ke monisa nde Nzambi ta sakumuna beto lenda natila beto nki mambote? Inki mutindu Yehowa me sakumunaka bansadi na yandi na ntangu ya ntama mpi bubu yai? Beto tadila mambu yai.
YEHOWA ME SILA NA KUSAKUMUNA BANSADI NA YANDI
3. Inki lusilu beto ke tanga na Malaki 3:10?
3 Yehowa Nzambi me silaka na kusakumuna bansadi na yandi ya kwikama. Yandi ke lomba beto nde beto pesa yandi bima na beto ya kuluta mbote mpi beto tula ntima nde yandi ta sakumuna beto. Yehowa ke tuba nde: “Pardo, beno meka mono.” Yandi ke tuba diaka nde: “[Beno tala] kana mono ta kangudila beno ve bakielo ya masa ya zulu mpi ta nokisila beno ve lusakumunu bonso mvula tii kuna ata kima mosi ve ta konda.” (Malaki 3:10) Beto ta monisa ntonda na beto sambu na dikabu yai kana beto ndima kumeka Yehowa mutindu yandi ke lomba beto na kusala yo.
4. Sambu na nki beto lenda tula ntima na lusilu ya Yezu yina kele na Matayo 6:33?
4 Yezu silaka balongoki na yandi nde kana bo tula Kimfumu ya Nzambi na kisika ya ntete, Nzambi ta sadisa bo. (Tanga Matayo 6:33.) Yezu tubaka mambu yina sambu yandi zabaka nde balusilu ya Nzambi ke lunganaka kaka. (Yezaya 55:11) Yo yina beto mpi ke zaba nde kana beto tula lukwikilu ya mvimba na Yehowa, yandi ta lungisa lusilu yai: “Mono ta bikisa nge ve ata fioti mpi mono ta yambula nge ve ata fioti.” (Baebreo 13:5) Lusilu yai ya Yehowa ke sadisa beto na kutula ntima na mambu yina Yezu tubaka na Matayo 6:33.
5. Sambu na nki mvutu yina Yezu pesaka Piere ke pesa beto yonso kikesa?
5 Kilumbu mosi, ntumwa Piere yulaka Yezu nde: “Beto me bikisa bima yonso mpi beto me landa nge; ebuna beto ta baka inki?” (Matayo 19:27) Yezu nganinaka ve Piere sambu yandi yulaka ngiufula yina. Kansi, Yezu songaka balongoki na yandi nde bo ta baka matabisi sambu na bima yina bo yambulaka. Bantumwa ti Bakristu ya nkaka ya kwikama ta yala ti Yezu na zulu na bilumbu ke kwisa. Kansi Yezu tubaka mpi nde bo ke baka balusakumunu ata ntangu yai. Yandi tubaka nde: “Konso muntu yina me bikisaka banzo to bampangi ya babakala to bampangi ya bankento to tata to mama to bana to bilanga sambu na zina na mono, yandi ta baka bima mbala nkama kuluta mpi ta baka luzingu ya mvula na mvula.” (Matayo 19:29) Bubu yai, balongoki yonso ya Yezu lenda zwa batata, bamama, bampangi ya babakala ti ya bankento, mpi bana na dibundu. Yai kele balusakumunu ya mbote kibeni kuluta bima yonso yina beto me yambulaka sambu na Kimfumu ya Nzambi.
“LONGO SAMBU NA MOYO”
6. Sambu na nki Yehowa ke sila na kusakumuna bansadi na yandi?
6 Katula balusakumunu mingi ya kitoko ya beto ke baka ntangu yai, beto ke vingila balusakumunu ya kuluta mingi na bilumbu ke kwisa. (1 Timoteo 4:8) Sambu beto me zaba nde Yehowa ke sila na kusakumuna bansadi na yandi ya kwikama, yo ke sadisa beto na kukanga ntima na bantangu ya mpasi. Kana beto ke ndima mpenza nde Yehowa “ke kumaka muntu yina ke pesaka matabisi na bantu yina ke sosaka yandi na masonga yonso,” beto lenda bikala ya kwikama.—Baebreo 11:6.
7. Na nki mutindu kivuvu kele bonso longo?
7 Yezu tubaka na Disolo na Zulu ya Ngumba nde: “Beno yangalala mpi beno vanda na kiese mingi, sambu matabisi na beno kele nene na zulu, sambu bo monisaka mpi bambikudi yina vandaka na ntwala na beno mpasi mutindu yina.” (Matayo 5:12) Bansadi ya nkaka ya Nzambi ta baka matabisi na zulu. Bankaka ta baka matabisi ya luzingu ya mvula na mvula na ntoto yina ta kuma paladisu. Mambu yai kele mpi kikuma ya ‘kuyangalala mpi ya kuvanda na kiese mingi.’ (Nkunga 37:11; Luka 18:30) Kansi sambu na beto yonso, kivuvu na beto lenda vanda “longo sambu na moyo, yo kele ya kieleka mpi ngolo.” (Baebreo 6:17-20) Kaka bonso longo ke tedimisaka maswa ngolo na mupepe ya ngolo, kivuvu na beto ya ngolo lenda sadisa beto na kutelama ngolo. Yo lenda pesa beto ngolo ya kukanga ntima na ntangu ya mpasi.
8. Inki mutindu kivuvu na beto ke sadisaka na kulembika basusi?
8 Kivuvu na beto lenda sadisa na kulembika basusi. Kaka mutindu pomade lenda lembika mpusu na beto ya nitu, balusilu ya Nzambi mpi lenda lembika ntima na beto ya ke kudiyangisa. Kana beto ke zaba nde Yehowa ta sadisa beto kana beto losila yandi kizitu na beto, yo ta pesa beto kikesa. (Nkunga 55:22) Beto lenda tula mpenza ntima nde Nzambi lenda “sala mingi kibeni kuluta mambu yonso yina beto ke lombaka to ke yindulaka.” (Baefezo 3:20) Yehowa ta sadisa beto mingi mpamba ve, kansi “mingi kibeni kuluta.”
9. Inki mutindu beto me zaba nde beto ta baka lusakumunu ya Yehowa?
9 Sambu na kubaka lusakumunu, beto fwete kwikila mpenza na Yehowa mpi kulemfuka na bansiku na yandi. Moize songaka dikanda ya Izraele nde: “Yehowa ta sakumuna nge kibeni na insi yina Yehowa Nzambi na nge ke pesa nge na kubaka bonso dikabu, kansi kaka kana nge lemfukila kibeni ndinga ya Yehowa Nzambi na nge mpi kuzitisa mbote-mbote bantuma yai yonso ya mono ke pesa nge bubu yai. Yehowa Nzambi na nge ta sakumuna nge kaka mutindu yandi silaka nge.” (Kulonga 15:4-6) Keti nge ke ndima mpenza nde Yehowa ta sakumuna nge kana nge landa kusadila yandi na kwikama? Nge kele ti bikuma ya mbote ya kutula ntima mutindu yina.
YEHOWA SAKUMUNAKA BO
10, 11. Inki mutindu Yehowa sakumunaka Yozefi?
10 Bo me sonikaka Biblia sambu na mambote na beto. Yo kele ti bambandu mingi ya ke monisa mutindu Nzambi sakumunaka bansadi na yandi ya kwikama na ntangu ya ntama. (Baroma 15:4) Yozefi kele mbandu mosi ya mbote kibeni. Ntete-ntete, bampangi na yandi tekaka yandi na kimpika. Na nima, nkento ya mfumu na yandi kusilaka yandi makambu, yo yina bo tulaka yandi na boloko na Ezipte. Ntangu Yozefi vandaka na boloko, keti Yehowa yambulaka yandi? Ata fioti ve! Biblia ke tuba nde: “Yehowa vandaka kaka ti Yozefi mpi landaka kumonisila yandi zola ya kwikama,” mpi “Yehowa vandaka ti Yozefi mpi Yehowa vandaka kunungisa mambu yonso ya yandi vandaka kusala.” (Kuyantika 39:21, 23) Ata na bantangu yina ya mpasi, Yozefi kangaka ntima mpi vingilaka Nzambi na yandi.
11 Mwa bamvula na nima, Farao basisaka Yozefi na boloko. Na nima, muntu yai ya vandaka ntete mpika kumaka mfumu ya zole ya kuluta nene na Ezipte. (Kuyantika 41:1, 37-43) Ntangu Yozefi ti nkento na yandi butaka bana zole ya babakala, “Yozefi pesaka mwana ya ntete zina Manase, sambu yandi tubaka nde, ‘Nzambi me sala nde mono vila bampasi na mono yonso mpi nzo ya mvimba ya tata na mono.’ Yandi pesaka mwana ya zole zina Efrayimi, sambu yandi tubaka nde, ‘Nzambi me sadisa mono na kubuta mingi na insi ya bampasi na mono.’” (Kuyantika 41:51, 52) Yehowa sakumunaka kwikama ya Yozefi, mpi yandi gulusaka bantu ya Izraele ti bantu ya Ezipte na nzala. Yozefi zabaka nde Yehowa muntu pesaka yandi matabisi mpi sakumunaka yandi.—Kuyantika 45:5-9.
12. Inki mutindu Yezu bikalaka ya kwikama ntangu yandi kutanaka ti bampasi?
12 Yezu Kristu mpi vandaka kaka kulemfuka na Nzambi ata na bampasi ya mingi, mpi Yehowa sakumunaka yandi. Inki sadisaka Yezu na kubikala ya kwikama? Ndinga ya Nzambi ke tendula nde: “Sambu na kiese yina Nzambi tulaka na ntwala na yandi, yandi kangaka ntima na zulu ya nti ya mpasi.” (Baebreo 12:2) Ntembe kele ve nde kiese ya Yezu vandaka kukatuka na mutindu yandi vandaka kusantisa zina ya Nzambi. Yehowa sakumunaka Yezu na mutindu yandi ndimaka yandi mpi pesaka yandi mikumba mingi ya kitoko. Biblia ke tuba nde “yandi me vandaka na diboko ya kitata ya kiti ya kimfumu ya Nzambi.” Beto ke tanga mpi nde: “Nzambi tombulaka yandi na kisika mosi ya kunanguka mpi pesaka yandi na luzolo yonso zina yina me luta bazina yonso ya nkaka.”—Bafilipi 2:9.
YEHOWA KE VILAKA VE MAMBU YA BETO KE SALAKA
13, 14. Inki mutindu Yehowa ke waka sambu na mambu yina beto ke salaka sambu na yandi?
13 Beto lenda ndima nde mambu yonso yina beto ke salaka sambu na kusadila Yehowa kele na mfunu na meso na yandi. Yandi ke bakisaka ntangu beto ke vandaka ti keti-keti to ntangu beto ke ndimaka ve nde beto lenda sala kima mosi. Yandi ke tudilaka beto dikebi ntangu beto ke kudiyangisaka sambu na kisalu to sambu na kulungisa bampusa ya dibuta na beto. Yandi ke bakisaka beto kana beto ke kuka diaka ve kusala mingi na kisalu na yandi mutindu beto vandaka kusala ntete sambu beto me kuma kubela to me lemba nitu. Beto lenda tula mpenza ntima nde kana beto ke bikala ya kwikama ntangu beto ke kutana ti bampasi, yo kele na mfunu na meso ya Yehowa.—Tanga Baebreo 6:10, 11.
14 Yibuka mpi nde Yehowa kele “Muntu ya ke waka kisambu.” Beto lenda ndima nde kana beto samba yandi, yandi ta wa beto. (Nkunga 65:2) “Tata ya mawa mingi mpi Nzambi yina ke lembikaka bantu yonso” ta pesa bima yonso yina beto kele na yo mfunu sambu beto landa kuvanda pene-pene na yandi. Bantangu ya nkaka yandi lenda sadila bampangi na beto sambu na kusala yo. (2 Bakorinto 1:3) Yehowa ke waka kiese ntangu beto ke wilaka bankaka mawa. “Muntu yina ke monisila muntu ya kukonda mfunu ntima ya mbote ke defisa Yehowa, mpi Nzambi ta futa yandi sambu na mambu yina yandi ke sala.” (Bingana 19:17; Matayo 6:3, 4) Ntangu beto ke kabaka mpi ke sadisaka bampangi na beto, Yehowa ke tadilaka mambu ya mbote yina beto ke salaka bonso mfuka ya beto ke pesa yandi. Yandi ke sila nde yandi ta sakumuna beto sambu na ntima ya mbote yina beto ke monisa.
BALUSAKUMUNU BUBU YAI MPI SAMBU NA KIMAKULU
15. Inki balusakumunu nge ke vingila? (Tala kifwanisu ya luyantiku ya disolo.)
15 Bakristu yina bo me tulaka mafuta kele ti kivuvu ya kubaka “mpu ya kimfumu ya lunungu,” disongidila lusakumunu yina Yezu ta pesa. (2 Timoteo 4:7, 8) Kansi kana nge kele ve ti kivuvu yina, yo ke tendula ve nde nge kele na mfunu ve na meso ya Nzambi. “Mameme ya nkaka” mingi ya Yezu ke vingila lusakumunu yina bo ta baka na bilumbu ke kwisa ya luzingu ya mvula na mvula na ntoto yina ta kuma paladisu. Kuna “bo ta wa kiese mingi kibeni na ngemba ya mingi.”—Yoane 10:16; Nkunga 37:11.
16. Inki mambu ya ke pesa kikesa beto ke tanga na 1 Yoane 3:19, 20?
16 Bantangu ya nkaka beto lenda mona bonso nde beto ke sala diaka ve mingi na kisalu ya Yehowa, to beto lenda kudiyula kana Yehowa ke sepela na mambu yina beto ke sala. Nkutu beto lenda mona bonso nde beto me fwana ve na kubaka konso lusakumunu yina. Kansi, beto fwete vila ve nde “Nzambi kele nene kuluta bantima na beto mpi yandi me zaba mambu yonso.” (Tanga 1 Yoane 3:19, 20.) Kana beto ke sadila Yehowa sambu beto ke kwikilaka na yandi mpi ke zolaka yandi, beto lenda tula ntima nde yandi ta sakumuna beto, ata beto lenda mona bonso nde mambu yina beto ke sala kele mpenza na mfunu ve.—Marko 12:41-44.
17. Inki balusakumunu beto ke baka bubu yai?
17 Ata na bilumbu yai ya nsuka ya ngidika ya mbi ya Satana, Yehowa ke sakumuna bansadi na yandi. Yandi ke sala yonso sambu beto vanda ti nzayilu mingi mpi ngemba na mutindu beto kele na dibuta ya ntoto ya mvimba ya bampangi. (Yezaya 54:13) Ya kieleka, mutindu Yezu silaka, Yehowa ke sakumuna beto bubu yai na mutindu yandi ke pesa beto dibuta mosi ya bampangi ya babakala ti ya bankento na nsi-ntoto ya mvimba. (Marko 10:29, 30) Diaka, bantu yina ke sosaka Nzambi na masonga yonso ke bakaka ngemba ya kati mpi kiese.—Bafilipi 4:4-7.
18, 19. Bansadi ya Yehowa ke kudiwaka nki mutindu sambu na balusakumunu yina bo ke bakaka?
18 Bansadi ya Yehowa ya nsi-ntoto ya mvimba me bakaka balusakumunu mingi na Tata na beto. Beto baka mbandu ya Bianca na Allemagne. Yandi ke tuba nde: “Mono ke pesa Yehowa mersi mingi na mutindu yandi ke sadisaka mono kana mono ke kudiyangisa mpi na mutindu yandi ke vandaka na lweka na mono konso kilumbu. Na nganda, nsi-ntoto kele kisaka-saka mpi mbi mpenza. Kansi mutindu mono ke salaka ti Yehowa, mono ke kudiwaka na lutaninu na maboko na yandi. Ntangu yonso ya mono ke kuditambikaka sambu na yandi, yandi ke vutudilaka mono balusakumunu mingi.”
19 Beto tadila mpi mbandu ya Paula na Canada. Yandi kele ti bamvula 70 mpi yandi kele ti maladi mosi ya ngolo ya mukwa ya mukongo, bo ke bingaka yo spina-bifida. Yandi ke tuba nde maladi na yandi ke pesaka yandi ve nzila ya kutambula, kansi yo ke tendula ve nde yandi ke samunaka ve. Yandi ke tuba diaka nde: “Mono ke sadilaka bametode ya mutindu na mutindu sambu na kusamuna, mu mbandu kuta kimbangi na telefone to na dibaku ya mbote. Sambu na kubaka kikesa, mono ke vandaka ti karne mosi ya mono me sonikaka baverse ti bangindu yina kele na mikanda na beto mpi mono ke tadilaka yo mbala na mbala. Mono ke bingaka yo ‘Karne ya Ke Gulusaka Mono.’ Kana beto ke tula meso na beto na balusilu ya Yehowa, ata beto lemba, yo ta vanda kaka sambu na ntangu fioti. Yehowa ke vandaka ntangu yonso na lweka na beto sambu na kusadisa beto, ata beto ke kutana ti nki mambu.” Mambu ya nge ke kutana ti yo lenda swaswana kibeni ti yina Bianca to Paula ke kutana ti yo. Ata mpidina, nge lenda yindula balusakumunu yina Yehowa me pesaka nge ti bantu yina nge ke vandaka ti bo. Yo kele mbote na kuyindula balusakumunu yina Yehowa ke pesa nge bubu yai mpi yina yandi ta pesa nge na bilumbu ke kwisa.
20. Inki balusakumunu beto ta baka kana beto ke landa kusala kikesa sambu na kusadila Yehowa na kwikama yonso?
20 Kuvila ve nde nge “ta baka matabisi mingi kibeni” sambu na bisambu ya masonga yina nge ke sala. Nge lenda tula mpenza ntima nde “na nima ya kusala luzolo ya Nzambi,” nge ta “baka kulungana ya lusilu.” (Baebreo 10:35, 36) Yo yina, beto landa kukumisa lukwikilu na beto ngolo mpi kusala yonso yina beto lenda sala sambu na kusadila Yehowa. Beto ke tula mpenza ntima nde Yehowa ta sakumuna beto!—Tanga Bakolosai 3:23, 24.