Landa Mbandu ya Yezu na Kisalu ya Kukumisa Bantu Balongoki
“Beno keba na mutindu yina ya beno ke waka mambu.”—LUKA 8:18.
1, 2. Sambu na nki nge fwete tula dikebi na mutindu Yezu kuzingaka ti bantu na ntangu yandi vandaka na ntoto?
YEZU KRISTU kulungisaka mukumba na yandi ya kukumisa bantu balongoki mpi ya Longi ya Nene ntangu yandi songaka balongoki na yandi nde: “Beno keba na mutindu yina ya beno ke waka mambu.” (Luka 8:16-18) Munsiku yai ketadila kisalu na nge ya Bukristu. Kana nge ketula dikebi na mambu ya kimpeve, nge tasadila munsiku yina, mpi nge tavanda nsamuni ya mbote ya Kimfumu. Ya kyeleka, nge lenda wa ve ndinga ya Yezu bubu yai, kansi nge lenda tanga mambu ya yandi tubaka mpi yina yandi salaka, mutindu Masonuku kemonisa yo. Masonuku kemonisa inki sambu na yina metala mutindu Yezu kuzingaka ti bantu ntangu yandi vandaka na ntoto?
2 Yezu vandaka nsamuni ya mbote ya Kimfumu mpi longi ya nene ya kyeleka ya Biblia. (Luka 8:1; Yoane 8:28) Kisalu ya kukumisa bantu balongoki kelombaka kusamuna mpi kulonga. Kansi, yo kevandaka mpasi na Bakristu yankaka yina kele bansamuni ya mbote na kulonga bantu na mutindu ya kufwana. Kusamuna kelombaka kuzabisa nsangu, kansi kulonga bantu mambu ya metala Yehowa ti balukanu na yandi kelombaka mbala mingi nde nsamuni kusala bangwisana ya mbote ti bantu yango. (Matayo 28:19, 20) Yandi lenda sala yo kana yandi kelanda mbandu ya Yezu Kristu, yina kele Longi ya Nene yina kuzabaka kukumisa bantu balongoki.—Yoane 13:13.
3. Kulanda mbandu ya Yezu lenda vanda ti nki bupusi na bikesa ya nge kesala sambu na kukumisa bantu balongoki?
3 Kana nge kelanda mbandu ya bametode ya kulongila ya Yezu, nge talemfuka na ndongisila yai ya ntumwa Polo: “Beno zinga na mayele na bantu yina kele bakristo ve. Sambu ntangu beno ke na ntangu ya mbote, beno fweti sadila yo. Ntangu yonso beno fweti tuba mambu ya mbote ti ya mfunu; beno fweti zaba kupesa bamvutu ya mbote na konso muntu.” (Kolosai 4:5, 6) Kulanda mbandu ya Yezu na kisalu ya kukumisa bantu balongoki kelombaka kusala kikesa. Kansi, kana nge sala yo nge tatomisa mutindu na nge ya kulonga sambu yo tasadisa nge na “kupesa bamvutu ya mbote na konso muntu” na kuwakana ti mpusa na yandi.
Yezu Kusyamisaka Bankaka na Kutuba
4. Sambu na nki beto lenda tuba nde Yezu vandaka kuwidikila bantu mbote?
4 Banda bumwana na yandi, Yezu kuvandaka ti kikalulu ya kuwidikila bantu mpi kusyamisa bo na kumonisa mabanza na bo. Mu mbandu, ntangu yandi vandaka ti bamvula 12, bibuti na yandi kukutaka yandi na tempelo na kati ya balongi ya Bayuda, “yandi vandaka kuwa bo, yandi vandaka kupesa bo bangiufula.” (Luka 2:46) Yezu kukwendaka ve na tempelo sambu na kumonisa nzayilu na yandi mpi kupesa balongi yina nsoni. Kansi, yandi kwendaka kuna sambu na kuwa bo, ata yandi vandaka kuyula mpi bangyufula. Yo fwete vanda nde kikalulu na yandi ya kuwidikila bantu mbote kusalaka nde Nzambi mpi bantu kuzola yandi mingi.—Luka 2:52.
5, 6. Inki mutindu beto kezaba nde Yezu vandaka kuwidikila mambu ya bantu yina yandi vandaka kulonga?
5 Na nima ya mbotika mpi ya kupakulama na yandi bonso Mesia, Yezu vandaka kaka kutula dikebi na kuwidikila bantu. Yandi sukaka ve na kudipesa na mambu ya yandi vandaka kulonga na mpila nde yandi tula ve dikebi na bantu yina kwisaka kuwidikila yandi. Kansi, mbala mingi yandi vandaka kupema, kusosa kuzaba mabanza ya bantu yango, mpi kuwidikila bamvutu na bo. (Matayo 16:13-15) Mu mbandu, na nima ya lufwa ya Lazare, mpangi ya Marta, Yezu kusongaka yandi nde: “Muntu yina ke na moyo mpi me ndimaka mono, yandi ta fwa ve ata fioti.” Na nima yandi yulaka Marta nde: “Nge me ndima mambu yina?” Ntembe kele ve nde Yezu kuwidikilaka ntangu Marta kupesaka mvutu nde: “E, Mfumu, mono me ndima nde nge kele Mesia, Mwana-Nzambi.” (Yoane 11:26, 27) Yo fwete vanda nde Yezu kuwaka kyese mpenza na kuwa Marta kemonisa lukwikilu na yandi mutindu yina!
6 Ntangu balongoki mingi kuyambulaka yandi, Yezu kusosaka kuzaba mabanza ya bantumwa na yandi. Yo yina, yandi yulaka nde: “Beno mpi, keti beno ke zola kwenda?” Simoni Piere kuvutulaka nde: “Mfumu, na nani beto ta kwenda? Mambu ya nge ke tubaka yo ke pesaka moyo ya mvula na mvula. Ntangu yai, beto me ndima nge, beto me zaba nde nge kele muntu ya santu me katukaka na Nzambi.” (Yoane 6:66-69) Bangogo yina kusepedisaka Yezu mingi mpenza! Ntembe kele ve nde nge tasepela kana longoki ya Biblia kumonisa lukwikilu ya mutindu mosi.
Yezu Vandaka Kuwidikila ti Luzitu
7. Sambu na nki bantu mingi ya Samaria kutulaka ntima na Yezu?
7 Kikuma yankaka yina vandaka kusala nde Yezu kununga na kukumisa bantu balongoki kele nde yandi vandaka kudibanza sambu na bantu mpi kuwidikila bo ti luzitu. Mu mbandu, kilumbu mosi yandi taka kimbangi na nkento mosi ya Musamaria na bwala ya Sikare, penepene na dibulu ya masa ya Yakobi. Ntangu bo vandaka kusolula, Yezu vandaka kutuba kaka ve yandi mosi, kansi yandi vandaka kuwidikila mpi mambu ya nkento yina vandaka kutuba. Ntangu yandi vandaka kuwidikila nkento yina, Yezu kumonaka dikebi ya nkento yina vandaka kutula na lusambu mpi kusongaka yandi nde Nzambi kesosaka bantu yina tasamba Yandi na mpeve mpi na kyeleka. Yezu kumonisaka luzitu na nkento yina mpi kutudilaka yandi dikebi. Na nima, nkento yango kutubilaka bantu yankaka mambu ya metala Yezu, ebuna, “bantu mingi ya Samaria tulaka Yesu ntima sambu [na mambu yina] nkento zabisaka bo.”—Yoane 4:5-29, 39-42.
8. Inki mutindu kikalulu ya bantu kevandaka na yo ya kumonisa mabanza na bo lenda sadisa nge na kuyantika disolo na kisalu ya kusamuna?
8 Mbala mingi bantu kezolaka kumonisa mabanza na bo. Mu mbandu, bantu ya Atene vandaka kusepela na kumonisa bangindu na bo mpi kuwidikila mambu ya mpa. Dyambu yai kusalaka nde ntumwa Polo kununga na kusala diskure na bwala yina. (Bisalu 17:18-34) Bubu yai, kana nge kezola kuyantika disolo ti muwi na kisalu ya kusamuna, nge lenda tuba nde, “Mu mekwisa kutala nge sambu mu kezola kuzaba dibanza na nge na yina metala [dyambu mosi buna].” Widikila dibanza ya muntu yango, mpi tuba to yula ngyufula mosi sambu na dyambu yango. Na nima, monisa yandi na luzitu yonso mambu yina Biblia ketuba.
Yezu Kuzabaka Mambu ya Kutuba
9. Yezu kusalaka nki na ntwala ya kutendudila Kleopasi ti nduku na yandi mambu “yina kele na mukanda ya Nzambi”?
9 Yezu vandaka kukonda ve mambu ya kutuba. Katula kuwidikila mbote, mbala mingi Yezu vandaka kuzaba mambu yina bantu vandaka kuyindula, mpi kuzaba mpenza mambu ya yandi fwete tuba. (Matayo 9:4; 12:22-30; Luka 9:46, 47) Mu mbandu, ntangu fyoti na nima ya lufutumuku na yandi, balongoki na yandi zole kukatukaka na Yeruzalemi mpi vandaka kukwenda na Emausi. Disolo ya Evanzile ketuba nde: “Ntangu bo vandaka kwenda kusolula ti kutula ntembe sambu na mambu yina, yandi mosi Yesu kwisaka penepene na bo, ebuna yandi yantikaka kutambula nzila mosi ti bo. Bo vandaka kumona yandi, kansi bo vandaka kubakisa yandi ve. Yesu yulaka bo nde: ‘Nki mambu yina ya beno ke kwenda kutuba na nzila?’ Ebuna bo telamaka, na mawa yonso. Muntu mosi na kati na bo zole, zina na yandi Kleopasi, yulaka Yesu nde: ‘Bantu yonso ke zingaka na Yerusalemi kuzaba mambu yina me bwa kuna na bilumbu yai, ebuna kaka nge mpamba zaba yo ve?’ Yesu nde: ‘Nki mambu?’” Longi ya Nene kuwidikilaka ntangu bo vandaka kutendudila yandi nde Yezu muntu ya Nazarete kulongaka bantu, kusalaka bidimbu ya nkumbwa, mpi bo fwaka yandi. Kansi, ntangu yai bantu yankaka vandaka kutuba nde yandi mefutumuka. Yezu kubikaka nde Kleopasi ti nduku na yandi kumonisa mabanza na bo. Na nima yandi tendulaka mambu yina bo vandaka na mfunu ya kuzaba, mpi “yina kele na mukanda ya Nzambi.”—Luka 24:13-27, 32.
10. Inki mutindu nge lenda zaba balukwikilu ya muntu mosi ya nge mekutana ti yandi na kisalu ya kusamuna?
10 Mbala yankaka nge kezaba ve ata kima mosi ya metala mutindu muwi mosi ketadilaka mambu ya kimpeve. Sambu na kuzaba yo, nge lenda tuba nde nge kesepelaka kuwidikila mambu yina bantu keyindulaka na yina metala kisambu. Na nima, nge lenda yula nde, “Keti nge keyindula nde ke ti muntu ya kewidikilaka mpenza bisambu?” Mvutu na yandi lenda monisa bangindu mpi malongi ya yandi kekwikilaka. Kana yandi kezolaka mambu ya kimpeve, nge lenda zaba dyaka mambu mingi, na kuyulaka yandi nde, “Keti nge keyindula nde Nzambi kewidikilaka bisambu yonso, to kele ti bisambu ya yandi kendimaka ve?” Bangyufula ya mutindu yai lenda nata beno na kusolula mbote. Kana mpila kele ya kusonga yandi mambu yina Masonuku ketuba sambu na dyambu yango, nge fwete sala yo na mayele yonso, kukonda kutubila mbi balukwikilu na yandi. Kana yandi kusepela na kuwidikila nge, ziku yandi tandima nde nge vutukila yandi. Kansi, inki nge tasala kana yandi yula nge ngyufula yina nge lenda pesa ve mvutu? Nge lenda kwenda kusala bansosa mpi kuvutuka ya kuyilama sambu na kupesa mvutu na kikuma ya kivuvu na beto, “na malembe ti na luzitu.”—1 Piere 3:15, 16.
Yezu Kulongaka Bantu Yina Mefwana
11. Inki tasadisa nge na kuzwa bantu yina mefwana nde nge longa bo?
11 Yezu, muntu ya kukuka, kuvandaka ti luswasukusu yina kusadisaka yandi na kuzaba bantu yina mefwana na kulongama. Yo lenda vanda mpasi na kumona bantu yina kele “ya kuyilama sambu na kubaka luzingu ya mvula na mvula.” (Bisalu 13:48, NW) Bantumwa yina Yezu kusongaka nde “kana beno kuma na bwala ya nene to ya fioti, beno sosa muntu yina lenda yamba beno,” kusalaka mpi mutindu yina. (Matayo 10:11) Bonso bantumwa ya Yezu, nge fwete sosa bantu yina ke na luzolo ya kuwidikila mpi ya kulonguka kyeleka ya Masonuku. Nge lenda mona bo kana nge kewidikila mbote bantu yonso yina nge kesolula ti bo mpi ketula dikebi na nkadilu ya konso muntu na kati na bo.
12. Inki mutindu nge lenda landa na kusadisa muntu yina memonisa mpusa?
12 Na nima ya kukabwana ti muntu yina memonisa mpusa na nsangu ya Kimfumu, yo tavanda mbote na kulanda na kuyindula bampusa na yandi ya kimpeve. Kana nge kesonika mambu ya nge kebakisa na ntangu nge mezabisa muntu mosi nsangu ya mbote, yo tasadisa nge na kulanda na kusadisa muntu yango na kimpeve. Na ntangu nge tavutukila yandi, nge fwete widikila na dikebi yonso kana nge kezola kuzaba mambu mingi ya metala malongi ya muntu yango kekwikilaka, nkadilu to mambu ya luzingu na yandi.
13. Inki lenda sadisa nge na kubakisa mambu ya muntu keyindulaka sambu na Biblia?
13 Inki mutindu nge lenda syamisa bantu na kusonga nge mambu ya bo keyindulaka sambu na Ndinga ya Nzambi? Na bisika yankaka, yo kele mbote na kuyula nde, “Keti nge kemonaka nde yo kele mpasi na kubakisa Biblia?” Mbala mingi, mvutu na ngyufula yina kemonisaka mutindu muntu ketadilaka mambu ya kimpeve. Mutindu yankaka kele ya kutanga verse mosi ya Biblia mpi ya kuyula nde, “Inki mutindu nge kebakisa verse yai?” Bonso Yezu, nge lenda sala mingi na kisalu na nge kana nge kesadila bangyufula mbote. Kansi, nge fwete keba.
Yezu Kusadilaka Bangyufula Mbote
14. Inki mutindu nge lenda tula dikebi na mabanza ya bantu, kukonda kuyula bo bangyufula mingi?
14 Tula dikebi na mabanza ya bantu yankaka, kukonda kupesa bo nsoni. Landa metode ya Yezu. Yandi vandaka kuyula ve bantu bangyufula ya kukonda mfunu, kansi bangyufula na yandi vandaka kupusa na kuyindula. Yandi vandaka mpi kuwidikila na dikebi yonso, kupesa kikesa na bantu ya masonga, mpi bantu vandaka kudiwa mbote. (Matayo 11:28) Bantu ya mitindu yonso vandaka kukwisa na yandi kukonda mpasi mpi kuzabisa yandi bampasi na bo. (Marko 1:40; 5:35, 36; 10:13, 17, 46, 47) Kana nge kezola nde bantu kusonga nge kukonda mpasi mambu ya bo keyindula sambu na Biblia ti malongi na yo, nge fwete yula bo ve bangyufula mingi.
15, 16. Inki mutindu nge lenda benda bantu na kutubila mambu ya kimpeve?
15 Katula kusadila bangyufula mbote, nge lenda pusa mpi muntu na kusolula ti nge kana nge tuba dyambu mosi ya kebenda dikebi mpi nge widikila mvutu ya muntu yango. Mu mbandu, Yezu kusongaka Nikodemo nde: “Ata muntu mosi ve lenda mona Kimfumu ya Nzambi kana yandi me butuka diaka mbala ya zole ve.” (Yoane 3:3) Bangogo yai kubendaka mpenza dikebi ya Nikodemo, na mpila nde yandi kukaka ve kukanga ntima sambu na kuyula bangyufula mpi kuwidikila Yezu. (Yoane 3:4-20) Nge mpi lenda benda bantu na kusolula ti nge mutindu yina.
16 Bubu yai, kumonana ya mabundu mingi ya mpa kele disolo ya bantu ketubilaka mingi na bisika bonso na Afrika, Eropa ya Este, mpi Amerika ya Sudi. Na bateritware ya mutindu yai, mbala mingi nge lenda yantika disolo na kutubaka nde: “Mutindu mabundu mekuma mingi keyangisaka munu mpenza. Kansi, mu ketula kivuvu nde kubika fyoti bantu ya makanda yonso tavukana na lusambu mosi ya kyeleka. Keti nge tazola nde yo salama?” Kana nge tuba kima mosi ya ketadila kivuvu na nge mpi ya keyitukisa muwi, nge lenda nunga na kunata bantu na kumonisa mabanza na bo. Mpi, yo kevandaka pete na kupesa mvutu na bangyufula yina kelombaka nde muntu kupona mvutu mosi na kati ya bamvutu zole. (Matayo 17:25) Kana muwi kupesa mvutu na ngyufula na nge, sadila verse mosi to baverse zole sambu na kundimisa mvutu na nge. (Yezaya 11:9; Sofonia 3:9) Kana nge kewidikila muwi na dikebi yonso mpi kesimba mvutu na yandi, yo lenda sadisa nge na kuzaba mambu yina beno tatubila ntangu nge tavutukila yandi dyaka.
Yezu Kuwidikilaka Bana
17. Inki kemonisa nde Yezu vandaka kutudila bana dikebi?
17 Yezu vandaka kutula dikebi kaka na bambuta ve, kansi mpi na bana. Yandi zabaka bansaka yina bana vandaka kusala mpi mambu ya bo vandaka kutuba. Bantangu yankaka, yandi vandaka kubinga bana sambu bo kwisa na yandi. (Luka 7:31, 32; 18:15-17) Bana mingi kuvandaka na kati ya bantu yina kuwidikilaka Yezu. Ntangu bana ya fyoti kupesaka yandi lukumu na ndinga ya ngolo, Yezu kumonaka yo mpi kumonisaka nde Masonuku kutubilaka yo na ntwala. (Matayo 14:21; 15:38; 21:15, 16) Bubu yai, bana mingi kekuma balongoki ya Yezu. Ebuna, inki mutindu nge lenda sadisa bo?
18, 19. Inki mutindu nge lenda sadisa mwana na nge na kimpeve?
18 Sambu na kusadisa mwana na nge na kimpeve, nge fwete widikila yandi. Nge fwete bakisa bangindu yina yandi kele na yo ya kewakana ve mbala yankaka ti mabanza ya Yehowa. Ata konso mambu yina mwana na nge ketuba, yo kele mbote na kusikisa yandi ntete. Na nima, nge lenda sadila baverse yina mefwana sambu na kusadisa yandi na kubakisa dibanza ya Yehowa sambu na mambu ya beno ketubila.
19 Bangyufula kele mfunu sambu na kubakisa bangindu ya mwana. Kansi, bonso bambuta, bana kezolaka ve nde bo yula bo bangyufula mingi. Yo yina, na kisika ya kuyula mwana bangyufula mingi ya mpasi, nge lenda tuba dyambu mosi ya nkufi ya ketadila luzingu na nge. Na kutadila dyambu ya beno ketubila, nge lenda songa yandi nde nge mpi mekudiwaka dezia mutindu yina, mpi tendula sambu na nki. Ebuna, nge lenda yula nde, “Keti nge mpi kekudiwaka mutindu yina?”
Fula na Kulanda Mbandu ya Yezu na Kisalu ya Kukumisa Bantu Balongoki
20, 21. Sambu na nki nge fwete widikila mbote na kisalu ya kukumisa bantu balongoki?
20 Yo vanda nge ketubila dyambu mosi ti mwana na nge to ti muntu yankaka, kuwidikila mbote kele mfunu. Ya kyeleka, yo kele mutindu ya kumonisa zola. Kana nge kewidikila bankaka, pana nge kesala mambu na kudikulumusa, mpi nge kemonisa luzitu ti zola na muntu yina ketuba. Ya kyeleka, kuwidikila kelombaka nde nge tula dikebi na mambu yina muntu ketuba.
21 Na kisalu ya kusamuna, landa na kuwidikila bawi na dikebi yonso. Kana nge ketula dikebi mpenza na mambu yina bo ketuba, nge lenda bakisa nki masolo ya Biblia tasepedisa bo mingi. Na nima, sadila bametode ya kulongila ya Yezu mpi sala kikesa sambu na kusadisa bankaka. Kana nge kesala mpidina, nge tabaka kyese mingi sambu nge kelanda mbandu ya Yezu na kisalu ya kukumisa bantu balongoki.
Inki Mvutu Nge Tapesa?
• Inki mutindu Yezu vandaka kusyamisa bantu yankaka na kumonisa mabanza na bo?
• Sambu na nki Yezu vandaka kuwidikila bantu yina yandi vandaka kulonga?
• Inki mutindu nge lenda sadila bangyufula na kisalu ya kusamuna?
• Inki nge lenda sala sambu na kusadisa bana na kimpeve?
[Kifwanisu ya kele na lutiti 26]
Na ntangu nge kesamuna, widikilaka mbote