Kilumbu ya Yezu ya Nsuka na Tempelo

Mbala ya nsuka yina Yezu kele na tempelo, yandi me landa kumonisa luvunu ya bansekudi ti ya Bafarize mpi yandi me binga bo na pwelele yonso nde bantu ya luvunu. Yandi me pesa mbandu mosi nde: “Beno ke yobisaka dikopa mpi dilonga na nganda, kansi na kati yo kele ya kufuluka ti lukasi mpi kukonda kudiyala. Mufarize ya meso ya kufwa, yobisa ntete dikopa mpi dilonga na kati, ebuna yo ta kuma mpi bunkete na nganda.” (Matayo 23:25, 26) Bafarize ke tulaka dikebi ya mingi na bansiku ya me tala kudikumisa bunkete mpi na kimuntu na bo ya nganda, kansi bo ke tulaka ve dikebi na kimuntu na bo ya kati mpi ke kukaka ve kukumisa ntima na bo ya kifwani bunkete.

Diaka, luvunu na bo ke monana na mutindu bo ke zolaka kutunga maziamu ya bambikudi mpi kukumisa yo kitoko. Kansi, mutindu Yezu me monisa yo, bo kele “bana ya bantu yina fwaka bambikudi.” (Matayo 23:31) Diambu yai me monana pwelele mutindu bo ke sosa kufwa Yezu.—Yoane 5:18; 7:1, 25.

Na nima, Yezu me tubila mambu yina ta kumina bamfumu yai ya mabundu kana bo balula ve ntima; yandi me tuba nde: “Banioka, bana ya biwuta, inki mutindu beno ta tina ndola ya Gehena?” (Matayo 23:33) Bantu vandaka kuyoka bima ya mvindu na Dibengi ya Inomi yina kele pene-pene ya mbanza, yo kele kifwani ya lufwa ya kimakulu yina ke vingila bansekudi ti Bafarize ya mbi.

Balongoki ya Yezu ta vanda “bambikudi, bantu ya mayele mpi balongi” sambu na kumonisa yandi. Inki mutindu bantu ta sadila bo mambu? Yezu me songa bamfumu ya mabundu nde: “Beno ta fwa bankaka na kati [ya balongoki na mono] mpi [beno] ta fwa bo na zulu ya banti, mpi bankaka diaka beno ta bula bo fimbu na basinagoga na beno mpi beno ta monisa bo mpasi mbanza na mbanza, sambu menga yonso ya lunungu yina bo me tiamunaka na ntoto kuvanda na zulu na beno, yantika na menga ya muntu ya lunungu Abele tii na menga ya Zekaria . . . yina beno fwaka.” Yandi me songa bo nde: “Ya kieleka mono ke tubila beno nde: Mambu yai yonso ta bwila ndonga yai ya bantu.” (Matayo 23:34-36) Mambu yai lunganaka na mvu 70 ya ntangu na beto ntangu basoda ya Roma bebisaka Yeruzalemi mpi Bayuda mingi fwaka.

Ntangu Yezu me yindula diambu yai ya mpasi, yandi me wa mpasi na ntima. Yandi me wa mawa mpi me tuba nde: “Yeruzalemi, Yeruzalemi, mbanza yina ke fwaka bambikudi mpi ke losilaka bantu yina bo ke tindilaka yo matadi—mbala ikwa mono zolaka kuvukisa bana na nge mutindu nsusu ke vukisaka bana na yandi na nsi ya mapapu na yandi! Kansi beno zolaka ve. Tala! Bo me yambudila beno nzo na beno.” (Matayo 23:37, 38) Ziku bantu yina ke widikila Yezu ke kudiyula kana “nzo” yina yandi ke tubila ke tendula nki. Keti yandi ke tubila tempelo ya kitoko yina kele na Yeruzalemi, yina ke monana nde Nzambi ke taninaka?

Yezu me tuba diaka nde: “Mono ke tubila beno nde: Katuka ntangu yai, beno ta mona mono diaka ve ata fioti tii ntangu beno ta tuba nde, ‘Bika nde muntu yina ke kwisa na zina ya Yehowa kubaka lusakumunu!’” (Matayo 23:39) Yandi me vutukila mbikudulu yina kele na Nkunga 118:26 ya ke tuba nde: “Muntu yina ke kwisa na zina ya Yehowa kubaka lusakumunu; beto ke sakumuna nge na nzo ya Yehowa.” Ya kieleka, kana tempelo yai me fwa, ata muntu mosi ve ta kwendaka diaka kuna na zina ya Nzambi.

Ntangu yai, Yezu me kwenda na suku mosi ya tempelo yina bo ke tulaka bakesi ya makabu; bakesi yango kele bonso mpungi. Bantu lenda kotisa makabu na minoko ya fioti yina kele na zulu ya bakesi yai. Yezu me mona Bayuda mingi ke tula makabu, mpi bamvwama ‘ke tula mbongo mingi ya bibende.’ Na nima, yandi me mona nkento mosi ya mufwidi ya kele nsukami ke tula “mbongo zole ya fioti ya bibende, ya ntalu fioti kibeni.” (Marko 12:41, 42) Ntembe kele ve nde Yezu me zaba nde Nzambi me sepela kibeni ti dikabu ya nkento yai.

Yezu me binga balongoki na yandi mpi me songa bo nde: “Ya kieleka mono ke tubila beno nde mufwidi yai ya nsukami me tula mbongo mingi kuluta bantu yonso ya nkaka yina me tula mbongo na bakesi ya makabu.” Inki mutindu? Yandi me tendula nde: “Bo yonso me tula yina me lutana na zulu ya kimvwama na bo, kansi yandi, na kinsukami na yandi, yandi me tula yonso yina yandi vandaka na yo, bima na yandi yonso ya kuzingila.” (Marko 12:43, 44) Mabanza ya nkento yai mpi mambu yina yandi me sala me swaswana kibeni ti ya bamfumu ya mabundu.

Mutindu kilumbu ya Nisani 11 ke kuma na nsuka, Yezu me basika na tempelo sambu na mbala ya nsuka. Longoki na yandi mosi me songa yandi nde: “Longi, tala matadi mpi banzo yai ya kitoko!” (Marko 13:1) Ya kieleka, matadi ya nkaka yina kele na bibaka ya tempelo kele kibeni nene, mpi yo ke salaka nde tempelo yango kumonana ngolo mpi kusala bamvula mingi. Yo yina, yo lenda yitukisa ntangu Yezu me tuba nde: “Keti nge ke mona banzo yai ya nene? Ata ditadi mosi ve ta bikala awa na zulu ya ditadi ya nkaka, bo ta bwisa yo yonso.”—Marko 13:2.

Ntangu Yezu me tuba mambu yai, yandi ti bantumwa na yandi me sabuka Muwanda ya Kidroni mpi bo me tombuka na kilanga mosi na zulu ya Ngumba ya Banti ya Olive. Na ntangu mosi buna, yandi kele ti bantumwa na yandi iya—Piere, Andre, Yakobo, mpi Yoane. Kuna na zulu ya ngumba, bo lenda mona tempelo yina ya kitoko.