Yandi Longukaka Kulolula na Mfumu

 1. Ziku nki ntangu vandaka ya kuluta mbi mpenza na luzingu ya Piere?

PIERE ta vila ve ntangu ya mpasi yina meso na yandi kutanaka ti ya Mfumu na yandi. Keti yandi monaka nde, disu yina Yezu talaka yandi vandaka ya mawa to ya kunganina? Beto lenda tuba yo ve na sikisiki kansi disolo yina ya kupemama ke tuba kaka nde “Mfumu balukaka mpi talaka Piere.” (Luka 22:61) Kansi kaka na kutala yina, Piere monaka nde yandi nungaka ve ata fioti. Yandi bakisaka nde yandi salaka mpenza diambu yina Yezu tubaka, diambu yina Piere bulaka ntulu nde yandi ta sala ve ata fioti​—yandi buyaka Mfumu na yandi yina yandi vandaka kuzola mingi nde yandi zabaka yandi ve. Yo vandaka ntangu ya mpasi sambu na Piere, ziku kilumbu ya kuluta mbi ya luzingu na yandi.

 2. Yo lombaka nde Piere kulonguka nki dilongi, mpi nki mutindu beto lenda baka mambote na disolo na yandi?

² Ata mpidina kivuvu vandaka. Sambu Piere vandaka muntu ya lukwikilu ya ngolo, yandi vandaka ti dibaku ya kuyidika mbi na yandi mpi kulonguka dilongi ya kuluta nene na Yezu. Yo vandaka kutadila kulolula. Konso muntu na kati na beto fwete longuka dilongi yina, yo yina bika beto tadila mutindu Piere longukaka dilongi yai.

3, 4. (a) Inki ngiufula Piere yulaka Yezu, mpi ziku Piere vandaka kuyindula inki? (b) Inki mutindu Yezu monisaka nde, Piere vandaka kulanda kikalulu yina vandaka kumonana mingi na bilumbu yina?

³ Kiteso ya bangonda sambanu na ntwala, na mbanza na yandi Kapernaumi, Piere kwisaka na Yezu mpi yulaka yandi nde: “Mfumu, mbala ikwa mpangi na mono lenda sala disumu na ntwala na mono mpi mono fwete lolula yandi? Mbala nsambwadi?” Ziku Piere yindulaka nde yandi vandaka ntima-mbote mpenza. Nkutu, bantwadisi ya mabundu ya bilumbu yina vandaka kulonga nde muntu fwete lolula kaka mbala tatu! Yezu vutulaka nde: “Mbala nsambwadi ve, kansi mbala kuluta makumi nsambwadi na nsambwadi.”​—Mat. 18:21, 22.

⁴ Keti Yezu zolaka kutuba nde Piere fwete sonikaka bambala yina bo ke sadila yandi mbi? Ve, nkutu mutindu Yezu songaka Piere nde mbala 7 ve kansi 77, yandi zolaka kutuba nde zola ke pesaka beto ve nzila ya kutula ndilu na kulolula. (1 Bak. 13:4, 5) Yezu monisaka nde Piere vandaka kulanda ntima-ngolo mpi kikalulu ya kukonda kulolula yina vandaka kumonana na bantu mingi ya bilumbu yina, ya kuvandaka ntima-mbi mpi vandaka ve ti luzolo ya kulolula bankaka. Kansi, bantu yina ke zola kulanda mbandu ya ndolula ya Nzambi fwete ndima kulolula bankaka kukonda ndilu.​—Tanga 1 Yoane 1:7-9.

 5. Inki ntangu beto ke longukaka mingi na yina me tala kulolula?

⁵ Piere tudilaka ve Yezu ntembe. Kansi, keti dilongi ya Yezu simbaka kibeni ntima na yandi? Bantangu ya nkaka beto ke longukaka mingi na yina me tala kulolula ntangu beto ke bakisaka nde beto mosi kele mpenza na mfunu na yo. Yo yina, bika beto vutukila mambu yina salamaka na ntwala ya lufwa ya Yezu. Na bangunga yina ya mpasi, Piere salaka bifu mingi yina lombaka nde Mfumu na yandi kulolula yandi.

 6. Piere salaka nki ntangu Yezu zolaka kulonga bantumwa kikalulu ya kudikulumusa, kansi nki mutindu Yezu sadilaka yandi mambu?

⁶ Yo vandaka nkokila mosi ya mfunu​—nkokila ya nsuka ya luzingu ya Yezu na ntoto. Yezu vandaka kaka ti mambu mingi ya kulonga bantumwa na yandi​—mu mbandu, na yina me tala kudikulumusa. Yezu pesaka mbandu na mutindu yandi yobisaka makulu na bo na kudikulumusa yonso, kisalu yina mbala mingi nsadi ya kukonda mfunu vandaka kusala. Na luyantiku, Piere yulaka kana Yezu ta yobisa makulu na yandi. Na nima, yandi buyaka nde Yezu kusala yo. Diaka, yandi dindamanaka nde Yezu kuyobisa ve kaka makulu na yandi kansi mpi maboko ti ntu na yandi! Yezu vandaka kaka ntima-nda mpi tendudilaka yandi na mawete yonso mfunu mpi ntendula ya diambu yina yandi vandaka kusala.​—Yoa. 13:1-17.

7, 8. (a) Na nki mitindu Piere tulaka ntima-nda ya Yezu na kumekama? (b) Inki mutindu Yezu landaka kumonisa ntima-mbote mpi kikalulu ya kulolula?

⁷ Ntangu fioti na nima, Piere mekaka diaka ntima-nda ya Yezu. Piere ti bantumwa ya nkaka yantikaka kuswana sambu na kuzaba nani na kati na bo vandaka muntu ya nene. Ata mpidina, Yezu sungikaka bo na mawete yonso mpi nkutu sikisaka bo na mambu ya mbote yina bo salaka; bo bikalaka ya kwikama na Mfumu na bo. Kansi, yandi bikulaka nde bo yonso ta yambula yandi. Piere vutulaka nde, yandi ta kangama ti Yezu ata kana yo ta lomba nde yandi fwete fwa. Kansi, Yezu bikulaka nde Piere ta buya Mfumu na yandi mbala tatu kaka na mpimpa yina na ntwala nde nsusu kudila mbala zole. Piere sukaka ve kaka na kubuya mambu yina Yezu tubaka, kansi bulaka mpi ntulu nde yandi ta vanda ya kwikama mingi kuluta bantumwa yonso ya nkaka!​—Mat. 26:31-35; Mar. 14:27-31; Luka 22:24-28; Yoa. 13:36-38.

⁸ Keti yo bikalaka fioti nde Yezu kumonisila diaka ve Piere ntima-nda? Ya kieleka, ata yandi vandaka na ntangu ya mpasi, Yezu landaka kusosa mambu ya mbote yina vandaka na bantumwa na yandi ya kukonda kukuka. Yandi zabaka nde Piere ta buya yandi, kansi yandi tubaka nde: “Mono me sala dodokilu sambu na nge sambu lukwikilu na nge kulemba ve, mpi nge, kana nge me vutuka, pesa bampangi na nge kikesa.” (Luka 22:32) Na bangogo yina, Yezu monisaka nde yandi vandaka kutula ntima nde Piere ta balula ntima na kifu na yandi mpi ta landa kusadila Nzambi na kwikama. Yai mutindu ya mbote mpenza ya kumonisa ntima-mbote mpi kikalulu ya kulolula!

9, 10. (a) Na kilanga ya Getsemane, yo lombaka kusungika Piere na nki diambu? (b) Bifu ya Piere lenda yibusa beto nki?

⁹ Na nima, na kilanga ya Getsemane, yo lombaka diaka kusungika Piere mbala mingi. Yezu lombaka yandi, ti Yakobo mpi Yoane, na kulanda kukengila ntangu yandi vandaka kusamba. Yezu vandaka ti mpasi mingi kibeni mpi yandi vandaka na mfunu ya lusadisu, kansi mbala mingi Piere ti balongoki yina ya nkaka vandaka kulala. Sambu na kumonisa nde yandi vandaka kuditula na kisika na bo mpi kulolula bo, Yezu tubaka nde: “Ya kieleka, mpeve kele ngolo, kansi nsuni kele ngolo ve.”​—Mar. 14:32-41.

¹⁰ Ntama mingi ve, kibuka ya bantu kwisaka, bo vandaka ti batorshe, bambele ya kunwanina mpi banti. Yo vandaka ntangu ya kusala mambu na dikebi mpi mayele. Kansi, na mbala mosi Piere basisaka mbele mpi bulaka na ntu ya Malkusi, nsadi ya nganga-nzambi ya nene, mpi zengaka dikutu na yandi. Na mawete yonso, Yezu sungikaka Piere, belulaka mputa yina, mpi monisaka kikuma yina balongoki na yandi fwete buya mubulu. (Mat. 26:47-55; Luka 22:47-51; Yoa. 18:10, 11) Piere salaka dezia bifu mingi yina lombaka nde Mfumu na yandi kulolula yandi. Bifu na yandi lenda yibusa beto nde, beto yonso ke salaka masumu mbala na mbala. (Tanga Yakobo 3:2.) Nani na kati beto ke vandaka ve na mfunu ya ndolula ya Nzambi konso kilumbu? Kansi, kaka na mpimpa yina Piere ta sala diaka kifu mosi ya mbi mpenza.

11, 12. (a) Inki mutindu Piere monisaka mwa kikesa na nima ya kukangama ya Yezu? (b) Na nki mutindu Piere lungisaka ve mambu yina yandi mosi tubaka nde yandi ta sala?

¹¹ Yezu yindulaka ti kibuka ya bantu yina kwisaka nde, kana bo ke sosa yandi, bo yambula balongoki na yandi bo kwenda. Piere vandaka kaka kutala mutindu kibuka ya bantu yina vandaka kukanga Yezu, kukonda kusala ata kima. Na nima, Piere tinaka mutindu bantumwa ya nkaka salaka.

¹² Piere ti Yoane yambulaka kutina, ziku pene-pene ya nzo ya Nganga-Nzambi ya Nene ya ntama Ana, kisika bo nataka ntete Yezu sambu na kusambisa yandi. Ntangu bo vandaka kunata Yezu kuna, Piere ti Yoane vandaka kulanda kansi “na mwa kitamina.” (Mat. 26:58; Yoa. 18:12, 13) Piere vandaka ve muntu ya boma-boma. Yo vandaka kulomba mwa kikesa sambu na kulanda kisika yina bo vandaka kunata Yezu. Bantu yina vandaka ti binwaninu, mpi Piere lwadisaka dezia muntu mosi na kati na bo. Kansi, tii ntangu yai beto ke mona ve na Piere mbandu ya zola ya kwikama yina yandi tubaka nde yandi ta monisa​—kundima kufwa kisika mosi ti Mfumu na yandi kana yo ta lomba mpidina.​—Mar. 14:31.

13. Inki kele mutindu mosi kaka ya kulanda Kristu mbote-mbote?

¹³ Bonso Piere, bubu yai bantu mingi ke sosaka kulanda Kristu “na mwa kitamina”​—na mutindu bo ke zolaka ve nde bantu kuzaba. Kansi, mutindu Piere yandi mosi sonikaka na nima, mutindu mosi kaka ya kulanda Kristu kele ya kukangama na yandi mbote-mbote na kutadila makuki na beto, kulanda mbandu na yandi na mambu yonso, ata yo ta natila beto konso malanda yina.​—Tanga 1 Piere 2:21.

14. Inki mutindu Piere lutisaka bangunga ya mpimpa ntangu bo vandaka kusambisa Yezu?

¹⁴ Na dikebi yonso, Piere landaka Yezu tii ntangu bo kumaka na kielo ya nzo mosi ya kuluta nene na Yeruzalemi. Yo vandaka nzo ya Kaifa, nganga-nzambi ya nene yina vandaka mvwama mpi ti kiyeka mingi. Mbala mingi bo vandaka kutunga banzo ya mutindu yina na nziunga ya kibansala, mpi yo vandaka ti kielo na ntwala. Piere kumaka na kielo mpi bo buyaka kukotisa yandi. Yoane, yina zabaka nganga-nzambi ya nene mpi vandaka dezia na kati, kwisaka mpi songaka nkengidi na kukotisa Piere. Yo ke monana nde Piere bikalaka ve pene-pene ya Yoane; mpi yandi sosaka ve kukota na kati ya nzo sambu na kutelama kisika mosi ti Mfumu na yandi. Yandi bikalaka na kibansala, kisika bampika ti bansadi ya nkaka vandaka kulutisa bangunga ya madidi na mpimpa na tiya, mpi ke tala mutindu bambangi ya luvunu vandaka kuluta mosi-mosi sambu na kufunda Yezu.​—Mar. 14:54-57; Yoa. 18:15, 16, 18.

15, 16. Tendula mutindu mbikudulu yina Yezu tubaka nde Piere ta buya yandi mbala tatu lunganaka.

¹⁵ Na nsemo ya tiya, mwana-nkento yina kotisaka Piere na kielo monaka yandi mbote. Yandi zabaka Piere. Yandi fundaka yandi nde: “Nge mpi nge vandaka ti Yezu muntu ya Galilea!” Sambu bo kangaka yandi na kidiba, Piere buyaka nde yandi zabaka ve Yezu, yandi tubaka nkutu nde yandi ke bakisa ve mambu yina mwana-nkento yango ke tuba. Yandi kwendaka kutelama pene-pene ya kielo ya nzo sambu bo mona yandi ve, kansi mwana-nkento ya nkaka monaka yandi mpi tubilaka yandi diambu mosi: “Muntu yai vandaka ti Yezu muntu ya Nazareti.” Piere diaka ndefi nde: “Mono me zaba muntu yina ve!” (Mat. 26:69-72; Mar. 14:66-68) Ziku na nima ya kubuya Yezu na mbala yai ya zole, Piere waka nsusu ke dila, kansi yandi kondaka kutula dikebi sambu na kuyibuka mbikudulu yina Yezu tubaka mwa bangunga me luta.

¹⁶ Ntangu fioti na nima, Piere vandaka kaka kusosa kubumbana sambu bo mona yandi ve. Kansi kibuka mosi ya bantu yina telamaka na kibansala pusanaka pene-pene na yandi. Muntu mosi vandaka mpangi ya Malkusi yina Piere lwadisaka. Yandi tubilaka Piere nde: “Mono monaka nge na kilanga ti yandi, mpidina ve?” Piere monaka nde, yo lombaka nde yandi ndimisa bo nde bo kudikusaka. Yo yina, yandi diaka ndefi, mpi singaka nde mambi kubwila yandi kana yandi ke tuba luvunu. Yai kele mbala ya tatu yina Piere buyaka nde yandi zabaka Yezu ve. Ntangu Piere vandaka kaka kutuba, yandi waka nsusu ke dila sambu na mbala ya zole na mpimpa yina.​—Yoa. 18:26, 27; Mar. 14:71, 72.

17, 18. (a) Inki Piere salaka ntangu yandi bakisaka nde yandi sadilaka Mfumu na yandi disumu ya nene? (b) Ziku Piere yindulaka inki?

¹⁷ Kaka na ntangu yina, Yezu basikaka na kitini ya zulu ya nzo yina ke nataka na kibansala. Na ntangu yina, meso na yandi kutanaka ti ya Piere mutindu beto tubilaka yo na luyantiku ya kapu yai. Na ntangu yango Piere bakisaka bunene ya mbi yina yandi salaka Mfumu na yandi. Yandi basikaka na kibansala, lembaka nitu mpi vandaka kumona bonso nde yandi nataka makambu. Yandi kwendaka kutambula na babala-bala ya mbanza yina mpi nsemo ya ngonda vandaka ngolo. Mansanga fulukaka yandi na meso mpi yantikaka kukulumuka. Yandi lembaka nitu mpi yantikaka kudila ngolo.​—Mar. 14:72; Luka 22:61, 62.

¹⁸ Kana muntu me bakisa nde yandi me sala disumu ya nene, yo ke vandaka pete na kuyindula nde bo lenda lolula yandi ve. Mbala ya nkaka Piere yindulaka nde, Yezu lendaka ve kulolula disumu na yandi ya nene. Keti yo vandaka mpidina?

19. Inki mutindu Piere kudiwaka sambu na kifu yina yandi salaka, kansi nki mutindu beto me zaba nde yandi vidisaka ve kivuvu?

¹⁹ Yo kele mpasi kibeni na kubakisa mawa ya ngolo yina Piere waka ntangu suka tanaka mpi monaka mambu yina bwilaka Yezu. Ntembe kele ve nde, yandi kudisungikaka ntangu Yezu fwaka kilumbu yina, na nima ya kuniokwama bangunga mingi! Piere kudiyangisaka diaka mingi ntangu yandi yindulaka nde, yandi yikaka Mfumu na yandi mpasi ya mingi na kilumbu yina ya nsuka ya luzingu na yandi na ntoto. Ata Piere vandaka ti mawa mingi, yandi vidisaka ve kivuvu. Beto me zaba yo sambu disolo ke monisa nde, ntama mingi ve yandi vandaka diaka ti balongoki ya nkaka. (Luka 24:33) Ntembe kele ve nde bantumwa yonso waka mawa na mambu yina bo salaka na mpimpa yina, mpi bo pesanaka kikesa.

20. Inki beto lenda longuka na lukanu ya mayele yina Piere bakaka?

²⁰ Na mutindu mosi buna, beto ke mona nde Piere bakaka lukanu mosi ya mayele. Kana nsadi mosi ya Nzambi me salaka disumu, kima ke vandaka mfunu mingi kele ve bunene ya disumu na yandi kansi kikesa mpi lukanu na yandi ya kutelama diaka sambu na kuyidika mambu. (Tanga Bingana 24:16.) Piere monisaka lukwikilu ya kieleka mutindu yandi vukanaka ti bampangi na yandi ata yandi vandaka ti mawa. Kana muntu kele ti mawa ya ngolo, yandi lenda sosa kudivandila kansi yo kele kigonsa. (Bing. 18:1) Diambu ya mayele kele ya kubikala pene-pene ya bampangi Bakristu mpi kuvutukila ngolo yina beto kele na yo mfunu sambu na kulanda kusadila Nzambi.p. The sights swam before his eyes. He broke down and wept bitterly.​—Baeb. 10:24, 25.

21. Sambu yandi vukanaka ti bampangi na yandi ya kimpeve, nki nsangu Piere waka?

²¹ Sambu yandi vandaka ti bampangi na yandi ya kimpeve, Piere waka nsangu yai ya mbi: Mvumbi ya Yezu vilaka na maziamu. Piere ti Yoane kwendaka ntinu na maziamu kisika bo zikaka Yezu mpi kangaka ditadi na munoko na yo. Ntembe kele ve nde, sambu Yoane vandaka leke yandi kumaka muntu ya ntete. Sambu yandi kutaka munoko ya maziamu ya kukanguka, yandi vandaka ti keti-keti sambu na kukota. Kansi Piere vandaka ve ti keti-keti. Ata yandi lembaka sambu na ntinu yina yandi bakaka, yandi kotaka mbala mosi na kati. Maziamu vandaka ya mpamba!p. The sights swam before his eyes. He broke down and wept bitterly.​—Yoa. 20:3-9.

22. Inki salaka nde mawa mpi keti-keti yonso yina Piere vandaka na yo kumana?

²² Keti Piere ndimaka nde Yezu futumukaka? Na luyantiku yandi ndimaka ve, ata ntangu bankento ya kwikama tubaka nde bawanzio monikaka na bo mpi zabisaka bo nde Yezu futumukaka na bafwa. (Luka 23:55–24:11) Kansi na nsuka ya kilumbu yina, mawa mpi keti-keti yonso yina Piere vandaka na yo manaka. Yezu vandaka na luzingu, kansi ntangu yai bonso kigangwa ya kimpeve ya ngolo! Yandi monikaka na bantumwa na yandi yonso. Kansi, na ntwala ya kumonana na bantumwa yonso, Yezu monanaka ntete na Piere. Bantumwa tubaka kilumbu yina nde: “Ya kieleka Mfumu futumukaka, mpi yandi monanaka na Simoni!” (Luka 24:34) Mutindu mosi, ntumwa Polo sonikaka na nima mambu ya me tala kilumbu yina ya kuyituka ntangu Yezu “monikaka na Sefasi, mpi na nima na bantumwa kumi na zole.” (1 Bak. 15:5) Sefasi mpi Simoni kele bazina ya nkaka ya Piere. Yezu monikaka na yandi kilumbu yina, mpi yo fwete vanda nde Piere vandaka yandi mosi.

23. Sambu na nki bubu yai Bakristu yina me sala disumu fwete yibuka mbandu ya Piere?

²³ Biblia ke tubila ve mambu mingi ya ke tadila ntangu yina Yezu kutanaka ti Piere. Beto lenda yindula kaka mutindu Piere kudiwaka ntangu yandi monaka Mfumu na yandi kele diaka na luzingu mpi yandi zwaka dibaku ya kumonisa mawa yina yandi vandaka ti yo mpi balulaka ntima. Kima mosi kaka yina Piere vandaka na yo mfunu na nsi-ntoto, kele ndolula. Beto ke ndima kibeni nde Yezu lolulaka yandi mpenza. Bubu yai Bakristu yina me sala disumu fwete yibuka mbandu ya Piere. Beto fwete yindula ve ata fioti nde Nzambi lenda lolula beto ve. Yezu monisaka na mutindu ya kukuka Tata na yandi, yina “ke lembaka ve na kulolula.”​—Yez. 55:7.

24, 25. (a) Tendula mambu yina salamaka na mpimpa yina Piere kwendaka kuloba na Nzadi-Mungwa ya Galilea. (b) Piere salaka nki ntangu yandi monaka kimangu yina Yezu salaka na suka?

²⁴ Yezu songaka bantumwa na yandi na kukwenda na Galilea, kisika bo ta kutana diaka ti yandi. Ntangu bo kumaka, Piere bakaka lukanu ya kukwenda kuloba na Nzadi-Mungwa ya Galilea. Bantumwa ya nkaka mpi kwendaka ti yandi. Na mbala yai diaka, Piere vandaka yandi mosi na nzadi yai, kisika yandi vandaka kukwisa mbala mingi sambu na kuloba na ntwala ya kukuma ntumwa. Makelele ya maswa, ya bitembo, mpi babukondi yina yandi simbaka na maboko kele mambu yina yandi yikanaka ti yo. Na mpimpa ya mvimba, bo kangaka ve ata mbisi mosi.​—Mat. 26:32; Yoa. 21:1-3.

²⁵ Kansi na suka, muntu mosi yina vandaka na dibungu bingaka bo mpi songaka bo na kulosa babukondi na bo na simu ya nkaka ya maswa. Bo ndimaka na kulosa yo mpi bo kangaka bambisi mingi kibeni: 153! Piere zabaka muntu yango. Yandi basikaka ntinu na maswa mpi tendaka masa tii na dibungu. Na dibungu, Yezu pesaka banduku na yandi ya kwikama mbisi ya masa yina yandi yokaka na makala. Yandi tulaka dikebi mingi na Piere.​—Yoa. 21:4-14.

26, 27. (a) Inki dibaku Yezu pesaka Piere mbala tatu? (b) Inki nzikisa Yezu pesaka ya ke monisa nde yandi lolulaka mpenza Piere?

²⁶ Yezu yulaka Piere kana yandi ke zolaka Mfumu na yandi “kuluta bayai”​—ntembe kele ve nde yandi vandaka kutubila bambisi. Na ntima ya Piere, keti zola na yandi sambu na kisalu ya kuloba vandaka ngolo kuluta zola na yandi sambu na Yezu? Kaka mutindu Piere buyaka Mfumu na yandi mbala tatu, Yezu pesaka yandi ntangu yai dibaku ya kumonisa zola na yandi mbala tatu na ntwala ya banduku na yandi. Ntangu yonso yina Piere vandaka kutuba nde yandi ke zolaka Yezu, Yezu zabisaka yandi mutindu ya kumonisa zola yango: kutula kisalu ya santu na ntwala ya mambu yonso ya nkaka, disongidila kudisa, kupesa kikesa, mpi kugungula mameme ya Kristu, balongoki na yandi ya kwikama.​—Luka 22:32; Yoa. 21:15-17.

²⁷ Na mutindu yina, Yezu ndimisaka Piere nde yandi vandaka kaka mfunu sambu na yandi mpi sambu na Tata na yandi. Na nsi ya lutwadisu ya Kristu, Piere zolaka kulungisa mukumba ya mfunu na dibundu. Yo kele nzikisa ya ngolo ya ke monisa nde Yezu lolulaka mpenza Piere! Ntembe kele ve nde, Piere monisaka ntonda sambu na ndolula yina mpi bakaka dilongi na kifu na yandi.

28. Na nki mutindu Piere kumaka bonso ditadi, mutindu zina na yandi ke tendula?

²⁸ Piere lungisaka mukumba na yandi na kwikama yonso bamvula mingi. Yandi pesaka bampangi na yandi kikesa, mutindu Yezu longisilaka yandi na ntwala ya lufwa na yandi. Na mawete yonso mpi ti ntima-nda, Piere gungulaka mpi disaka balongoki ya Kristu. Muntu yina vandaka na zina ya Simoni mpi kumaka kubingama na zina yina Yezu pesaka yandi​—Piere, to Ditadi—​kumaka ti lukwikilu ya ngolo mpi mbandu ya mbote sambu na bantu yina vandaka na dibundu. Beto ke mona banzikisa ya ke ndimisa diambu yango na mikanda zole ya zola yina Piere sonikaka ya kele na Biblia. Mikanda yina ke monisa mpi nde, Piere vilaka ve dilongi yina yandi longukaka na Yezu na yina me tala kulolula.​—Tanga 1 Piere 3:8, 9; 4:8.

29. Inki mutindu beto lenda landa mbandu ya lukwikilu ya Piere mpi kikalulu ya kulolula ya Mfumu na yandi?

²⁹ Bika nde beto mpi kubaka dilongi yina. Keti konso kilumbu beto ke lombaka Nzambi na kulolula bifu mingi yina beto ke salaka? Keti na nima beto ke ndimaka ndolula yina mpi ke kwikilaka na ngolo na yo ya kukumisa beto bunkete? Keti beto mpi ke lolulaka bankaka? Kana beto sala mpidina, beto ta landa mbandu ya lukwikilu ya Piere​—mpi kikalulu ya kulolula ya Mfumu na yandi.