Dilongi ya Luvunu 4: Nzambi Kele Butatu

Inki kele kisina ya dilongi ya luvunu? “Beto lenda yindula nde, na nsuka, dilongi ya Butatu kele dilongi mosi ya bo gangaka na nsuka ya mvu-nkama ya iya. Na mutindu mosi buna, yo kele kyeleka. . . . Dilongi ya ‘Nzambi mosi na Bapersona tatu’ kuzabanaka mbotembote ve, ntembe kele ve nde yo kotaka mpenza ve na luzingu ya Bakristu mpi na kisalu na bo ya lukwikilu na ntwala ya nsuka ya mvu-nkama ya iya.”​—New Catholic Encyclopedia (1967), Volime 14, lutiti 299.

“Lukutakanu ya Nicée kusalamaka na Mayi 20, 325 [T.B.]. Constantin yandi mosi kutwadisaka yo, yandi twadisaka masolo na kikesa yonso, mpi yandi muntu basisaka . . . ngindu ya mfunu yina tendulaka ngwisana ya kele na kati ya Kristu ti Nzambi na kati ya munsiku yina bo ndimaka na lukutakanu yango, ‘Mwana kele kiteso mosi ti Tata.’ . . . Sambu amperere kunganinaka bo, baepisikopo yonso, katula kaka zole, kutulaka maboko na munsiku yango, kansi bamingi salaka yo na ntima zole.”​—Encyclopædia Britannica (1970), Volime 6, lutiti 386.

Biblia ketuba inki? “Etiene vandaka ya kufuluka na Mpeve ya Nzambi. Yandi talaka na zulu, ebuna yandi monaka lukumu ya Nzambi. Yandi monaka mpi Yesu me telama na diboko ya [kitata] ya Nzambi. Etiene tubaka nde: ‘Tala, mono ke mona zulu me kanguka, Mwana-muntu me telama na diboko ya [kitata] ya Nzambi.’”​—Bisalu 7:55, 56.

Mbona-meso yai kumonisaka inki? Sambu yandi vandaka ya kufuluka ti ngolo ya kisalu ya Nzambi, Etiene monaka Yezu “me telama na diboko ya [kitata] ya Nzambi.” Yo yina, yo kele pwelele nde Yezu kukumaka ve Nzambi ata na nima ya lufutumuku na yandi na zulu, kansi yandi vandaka kigangwa yankaka ya kimpeve. Na disolo yai, bo ketubila ve muntu mosi ya tatu na lweka ya Nzambi. Ata bo salaka bikesa sambu na kuzwa baverse ya Masonuku sambu na kundimisa dilongi ya Butatu, nganga-Nzambi Marie-Émile Boismard kusonikaka mambu yai na mukanda na yandi À l’aube du christianisme ​—La naissance des dogmes: “Beto lenda tanga ve ata kisika mosi na Kuwakana ya Mpa dilongi ya ketuba nde bapersona kele tatu na Nzambi mosi.”

Dilongi yina Constantin kusyamisaka kuvandaka na lukanu ya kumanisa matata na kati ya Dibundu ya mvu-nkama ya iya. Kansi, dyambu yai kubasisaka ngyufula yankaka: Keti Maria, nkento yina kubutaka Yezu, kuvandaka “Mama ya Nzambi”?

Fwanisa baverse yai ya Biblia: Matayo 26:39; Yoane 14:28; 1 Korinto 15:27, 28; Kolosai 1:15, 16

DYAMBU YA KYELEKA:

Dilongi ya Butatu kele dilongi mosi ya bo gangaka na nsuka ya mvu-nkama ya iya

[Kifwanisu ya kele na lutiti 7]

[Bangogo ya kemonisa kisina ya foto ya kele na lutiti 7]

Museo Bardini, Florence