Bakristu ya Ntete mpi Nsiku ya Moize

“Bansiku vandaka bonso ndesi sambu na kukeba beto tii kuna ya Kristo kumaka.”​—GALATIA 3:24.

1, 2. Inki mwa mambote yina bantu ya Izraele yina vandaka kuzitisa Nsiku ya Moize kubakaka?

NA MVU 1513 ya N.T.B., Yehowa kupesaka bantu ya Izraele bansiku. Yandi zabisaka bantu nde kana bo zitisa ndinga na yandi, yandi tasakumuna bo mpi bo tazinga na kyese.​—Kubasika 19:5, 6.

² Bansiku yango, ya bo vandaka kubinga nde Nsiku ya Moize, to “Nsiku” kuvandaka ‘na bifu ve, yo vandaka mpi ya mbote.’ (Roma 7:12) Yo vandaka kusadisa bantu na kuvanda ti bikalulu ya kuluta mbote bonso zola, masonga, kusala mambu yina kele ya mbote, mpi kuzaba kuzinga ti bantu yankaka. (Kubasika 23:4, 5; Levi 19:14; Kulonga 15:13-15; 22:10, 22) Nsiku vandaka mpi kupusa Bayuda na kuzolana bo na bo. (Levi 19:18) Dyaka, bo vandaka ve na nswa ya kuvukana to ya kukwela bankento ya Mimpani yina vandaka ve na nsi ya Nsiku. (Kulonga 7:3, 4) Bonso “kibaka” yina vandaka kukabisa Bayuda ti bantu ya Makanda, Nsiku ya Moize vandaka kutanina bantu ya Nzambi na mpila nde bangindu mpi bisalu ya mimpani kubebisa bo ve.​—Efezo 2:14, 15; Yoane 18:28.

 3. Sambu ata muntu mosi ve kukukaka na kuzitisa Nsiku na mutindu mosi ya kukuka, inki mbuma yo kebutaka?

³ Kansi, ata Bayuda yina vandaka kukangama ata na mambu ya fyotifyoti ya Nsiku ya Nzambi kukukaka ve na kuzitisa yo na mutindu mosi ya kukuka. Keti Yehowa kulombaka bo mambu ya kuluta mpasi? Ve. Kikuma mosi na kati ya bikuma yina Nzambi kupesilaka bantu ya Izraele Nsiku vandaka “sambu masumu ya bantu kumonana pwelele.” (Galatia 3:19, NW) Nsiku vandaka kusadisa Bayuda yina vandaka masonga na kubakisa nde bo vandaka mpenza na mfunu ya Ngulusi. Ntangu Ngulusi yango kwisaka, Bayuda ya kwikama kusepilaka. Luguluku na bo na mpasi yina disumu kunataka mpi na lufwa kukumaka penepene!​—Joane 1:29.

 4. Na nki mutindu Nsiku vandaka “ndesi sambu na kukeba [bantu] tii kuna ya Kristo kumaka”?

⁴ Nsiku ya Moize kuvandaka sambu na ntangu fyoti. Ntangu yandi sonikilaka bampangi Bakristu, ntumwa Polo kubingaka yo “ndesi sambu na kukeba [bantu] tii kuna ya Kristo kumaka.” (Galatia 3:24) Na ntangu ya ntama ndesi vandaka kunata bana na nzo-nkanda mpi kuvutula bo na nzo. Ndesi yango vandaka ve longi; kisalu na yandi vandaka kaka ya kunata bana na longi. Kiteso mosi, Nzambi kupesaka Nsiku ya Moize sambu yo twadisa Bayuda yina vandaka kuzitisa Nzambi na Kristu. Yezu kusilaka nde yandi tavandaka ti balongoki na yandi “bilumbu yonso tii na nsuka ya ntoto.” (Matayo 28:20) Yo yina, ntangu bo salaka dibundu ya Bukristu, “ndesi”, disongila Nsiku kuvandaka dyaka ve na lukanu yankaka ya kulungisa. (Roma 10:4; Galatia 3:25) Kansi, Bakristu yankaka yina kuvandaka Bayuda kubakisaka ve na mbala mosi kyeleka yai ya mfunu. Yo salaka nde bo kulanda na kuzitisa mambu yina Nsiku vandaka kulomba nkutu tii na nima ya lufutumuku ya Yezu. Kansi, bankaka kubakisaka nde bo fwete landa dyaka ve na kusala mambu yina Nsiku vandaka kulomba. Na nsadisa ya dyambu yina bo salaka, bo bikilaka beto mbandu mosi ya mbote bubu yai. Bika beto tala inki mutindu.

Mambu ya Mpa na Malongi ya Bukristu

 5. Inki bantuma Piere kuzwaka na mbona-meso, mpi sambu na nki yo pesaka yandi mpasi na ntima?

⁵ Na mvu 36 ya T.B., ntumwa Piere kumonaka mbona-meso mosi ya kuyituka. Na ntangu yina, ndinga mosi yina katukaka na zulu kuzabisaka yandi na kufwa mpi kudya bandeke mpi bambisi yina bo vandaka kumona mvindu na nsi ya Nsiku. Yo pesaka Piere mpasi na ntima! Sambu yandi “me diaka kima ya nsiku ntete ve to kima ya mvindu ata mbala mosi.” Kansi ndinga yango kuzabisaka yandi nde: “Kima yina ya Nzambi me katula nsiku na yo, nge lenda tanga yo ya nsiku diaka ve.” (Bisalu 10:9-15) Olie ya kukangama kaka ngolo na Nsiku, Piere kubalulaka ngindu na yandi. Dyambu yai kusadisaka yandi na kubakisa mbote balukanu ya Nzambi.

6, 7. Inki kusadisaka Piere na kubakisa nde ntangu ya kusamuna na bantu ya Makanda kulungaka, mpi nki mambu yankaka yandi bakisaka?

⁶ Tala mambu yina kusalamaka. Babakala tatu kwendaka na nzo yina Piere vandaka kuzinga sambu na kulomba yandi na kukwenda na bwala ya Korneye, muntu mosi ya Makanda ya kukonda kuyotisa yina vandaka kubanga Nzambi. Piere kukotisaka bo na nzo mpi yandi pesaka bo madya ti kisika ya kulala. Sambu yandi bakisaka ntendula ya mbona-meso yai, Piere kwendaka ti bo kilumbu yina kulandaka na bwala ya Korneye. Ntangu bo kumaka Piere kutaka kimbangi na kikesa sambu na Yezu Kristu. Ebuna, Piere tubaka nde: “Ya kieleka, mono me bakisa nde Nzambi ke zolaka bantu yonso mutindu mosi. Na konso dikanda ya bantu yandi ke ndimaka bantu yina ke zitisaka yandi ti ke salaka mambu ya mbote.” Korneye, bantu ya dibuta na yandi mpi banduku na yandi kukwikilaka na Yezu, mpi “Mpeve ya Nzambi kwisaka kukulumuka na zulu ya bantu yina yonso vandaka kuwa malongi na yandi.” Ntangu yandi bakisaka nde kele Yehowa muntu kusalaka mambu yina, Piere “songaka bantu ya nkaka na kubotika bo na zina ya Yesu Kristo.”​—Bisalu 10:17-48.

⁷ Inki kima kusadisaka Piere na kubakisa nde bantu ya Makanda yina vandaka kuzitisa ve Nsiku ya Moize lendaka kuma ntangu yai balongoki ya Yezu Kristu? Kele luswasukusu ya kimpeve. Sambu Nzambi kumonisaka nde yandi mendima bantu ya Makanda yina kubakaka ve luyotisu, na mpila yandi pesaka bo mpeve na yandi, Piere kubakisaka nde bo lenda baka mbotika. Yo kemonana nde kaka na ntangu yina, Piere kubakisaka nde Nzambi kulombaka ve Bakristu yina vandaka ve Bayuda na kuzitisa Nsiku ya Moize na ntwala ya kubaka mbotika. Kana nge zingaka na ntangu yina, keti nge zolaka kusoba mabanza na nge mutindu Piere salaka yo?

Bankaka Vandaka Kulanda Kaka “Ndesi”

 8. Inki ngindu ya luyotisu yina kuswaswanaka ti yina ya Piere Bakristu yina vandaka na Yeruzalemi vandaka kukotila, mpi sambu na inki?

⁸ Ntangu yandi bikaka bwala ya Korneye, Piere kwendaka na Yeruzalemi. Dibundu ya Yeruzalemi kuwaka nde bantu ya Makanda ya kukonda kuyotisa “me ndima mpi mambu ya Nzambi,” ebuna balongoki mingi yina vandaka Bayuda kusepilaka ve na nsangu yina. (Bisalu 11:1-3) Ata bo ndimaka nde bantu ya Makanda lenda kuma balongoki ya Yezu, “bakristo yina vandaka Bayuda” kuzolaka kaka nde bantu yina kuvandaka ve Bayuda fwete zitisa Nsiku sambu bo guluka. Kansi, na bisika yina bantu ya Makanda kuvandaka mingi, bisika Bakristu yina vandaka Bayuda kuvandaka fyoti, bo vandaka kuswana ve sambu na luyotisu. Bangindu yai zole kuzingaka bamvula 13. (1 Korinto 1:10) Yo vandaka mumekamu mosi ya ngolo kibeni sambu na Bakristu yina ya ntete, mingimingi bantu ya Makanda yina vandaka kuzinga na bisika yina Bayuda vandaka mingi!

 9. Sambu na nki yo vandaka mfunu nde bo zenga dikambu yina kutalaka luyotisu?

⁹ Nsukansuka dyambu yango kukumaka ngolo na mvu 49 ya T.B. ntangu Bakristu ya Yeruzalemi kukwendaka na Antioshe ya Siria, kisika Polo vandaka kulonga. Bo yantikaka kulonga nde Mimpani yina mebalula ntima fwete baka luyotisu mutindu Nsiku vandaka kulomba. Ebuna kukonda kuwakana ya ngolo kubasisaka mpi kukabwana mpi ntembe kubasikaka na kati ya Polo ti Barnabasi! Kana bo zengaka ve dikambu yango, Bakristu yankaka, disongidila bayina kukatukaka na Yuda to na Makanda yankaka, zolaka kubwa. Yo yina, bo wakanaka sambu Polo ti mwa bantu yankaka kukwenda na Yeruzalemi sambu na kulomba nto-kimvuka ya Bukristu na kumanisa dikambu yango kimakulu.​—Bisalu 15:1, 2, 24.

Na Nima ya Kutulana Ntembe, Bo Wakanaka!

10. Inki mwa mambu yina nto-kimvuka kutadilaka na ntwala ya kubaka desizio na yina metala kisika yina bantu ya Makanda yina kumaka Bakristu kuvandaka na yo?

¹⁰ Na lukutakanu mosi yina bo salaka, yo monanaka nde bantu yankaka kunwaninaka luyotisu, kansi bankaka kumonisaka nde yo vandaka mfunu ve. Kansi bo bikaka ve nde mawi kutambwisa bo. Na nima ya ntembe ya ngolo yina kubasikaka, bantumwa Piere ti Polo kutubilaka bidimbu yina Yehowa kusalaka na kati ya Bakristu yina vandaka ve ya kuyotisa. Bo tendulaka nde Nzambi kupesaka mpeve na yandi na bantu ya Makanda yina vandaka ve ya kuyotisa. Yo yina, bo yulaka nde, ‘Keti dibundu ya Bukristu lenda buya bantu yina Nzambi mendima?’ Na nima longoki Yakobo kutangaka mukapu mosi ya Masonuku yina kusadisaka bantu yonso yina vandaka na lukutakanu yina na kubakisa luzolo ya Yehowa na dyambu yai.​—Bisalu 15:4-17.

11. Inki dyambu bo kotisaka ve na ntangu ya kubaka desizio sambu na yina kutalaka luyotisu, mpi nki kemonisa nde Yehowa kusakumunaka desizio yango?

¹¹ Bantu yonso vandaka kuvingila desizio ya nto-kimvuka. Keti bo zolaka kukotila dibanza ya luyotisu sambu bo vandaka Bayuda? Ve. Babakala yai ya kwikama kubakaka mpenza lukanu ya kulanda Masonuku mpi lutwadisu ya mpeve santu ya Nzambi. Na nima ya kuwa mambu yonso yina kusalamaka, nto-kimvuka kundimaka na bumosi nde yo vandaka mfunu ve nde Bakristu ya Makanda kubaka luyotisu mpi kuyantika kuzitisa Nsiku ya Moize. Ntangu bampangi kuwaka desizio yai, bo sepilaka, mpi “konso kilumbu ntalu ya bakristo vandaka kutombuka” na mabundu. Bakristu yina kuzitisaka lutwadisu ya pwelele ya teokrasi kuzwaka mvutu mosi ya mbote, mpi yina kukatukaka na Masonuku. (Bisalu 15:19-23, 28, 29; 16:1-5) Kansi, kuvandaka ti ngyufula mosi ya mfunu yina vandaka kukinga mvutu.

Inki Beto Lenda Tuba Sambu na Bakristu Yina Vandaka Bayuda?

12. Inki ngyufula bo bikisaka kukonda mvutu?

¹² Nto-kimvuka kumonisaka pwelele nde bantu ya Makanda yina kumaka Bakristu vandaka ve ti mfunu ya luyotisu. Kansi nki beto lenda tuba sambu na Bakristu yina vandaka Bayuda? Desizio yina nto-kimvuka kubakaka kutubaka ve ata kima mosi sambu na ngyufula yai.

13. Sambu na nki yo vandaka mbi na kutuba nde muntu fwete zitisa Nsiku ya Moize sambu na kuguluka?

¹³ Bakristu yankaka ya Bayuda yina vandaka ‘kulanda Bansiku mbote-mbote’ kulandaka na kuyotisa bana na bo mpi kuzitisa mwa mambu yankaka ya Nsiku. (Bisalu 21:20) Bankaka kulutisaka nkutu, bo vandaka kutuba kaka nde yo lombaka nde Bayuda yina vandaka Bakristu kuzitisa Nsiku sambu bo guluka. Na dyambu yai, bo vandaka kudikusa kibeni. Mu mbandu, sambu na nki mutindu konso Mukristu lendaka pesa kimenga ya mbisi sambu na ndolula ya masumu? Kimenga ya Kristu kukumisaka makabu ya mutindu yina bima ya mpamba. Inki beto lenda tuba sambu na Nsiku yina vandaka kulomba nde Bayuda kuta ve kinduku ti bantu ya Makanda? Yo zolaka kuvanda mpasi sambu na Bakristu yina vandaka kuzabisa nsangu ya mbote na kuzitisa bansiku yina mpi kulungisa kisalu na bo ya kulonga bantu ya Makanda mambu yonso ya Yezu kulongaka bo. (Matayo 28:19, 20; Bisalu 1:8; 10:28)a Ata nzikisa mosi ve ya kemonisa nde nto-kimvuka kutendulaka dyambu yai ata na lukutakanu mosi. Kansi, bo bikaka ve dibundu kukonda lusadisu.

14. Mukanda ya kupemama yina Polo kutindaka kutubaka nki na yina metala Nsiku?

¹⁴ Bo zwaka lutwadisu, na mukanda yina kukatukaka na nto-kimvuka ve, kansi na mukanda yankaka ya kupemama yina bantumwa kusonikaka. Mu mbandu, ntumwa Polo kutindaka nsangu mosi ya ngolo na Bayuda ti na bantu ya Makanda yina vandaka na Roma. Na mukanda yina yandi tindilaka bo, yandi tendulaka nde Muyuda ya kyeleka “kele muntu yina kele Muyuda na kati ya ntima na yandi, yina ya bo zengaka na ntima na yandi [na mpeve santu, NW].” (Roma 2:28, 29) Kaka na mukanda yina, Polo kusadilaka kingana mosi sambu na kumonisa nde Bakristu vandaka dyaka ve na nsi ya Nsiku. Yandi tubaka nde nkento mosi lenda kwela ve babakala zole na mbala mosi. Kansi, kana bakala na yandi mefwa, yandi lenda kwela dyaka. Na nima Polo kutendulaka kingana yina, yandi monisaka nde Bakristu ya kupakulama lenda vanda ve na nsi ya Nsiku ya Moize mpi kuvanda bantu ya Kristu na mbala mosi. Yo lombaka nde bo kuma ‘bantu ya kufwa sambu na yina metala Nsiku’ na mpila nde bo vanda na kimvuka mosi ti Kristu.​—Roma 7:1-5.

Bayuda Kubakisaka Nswalu Ve Dyambu Yango

15, 16. Sambu na nki Bayuda yankaka yina kukumaka Bakristu kubakisaka ve nde bo lenda zitisa dyaka ve Nsiku, mpi nki yo kemonisa sambu na mfunu ya kuvanda ntangu yonso meso ya kukangula na kimpeve?

¹⁵ Ata muntu mosi ve vandaka na nswa ya kutula ntembe na mambu yina Polo kutubaka sambu na Nsiku. Kansi, inki mutindu Bayuda yankaka yina kukumaka Bakristu kubakisaka ve nde bo vandaka dyaka ve na nsi ya Nsiku? Kikuma mosi vandaka nde bo kondaka luswasukusu ya kimpeve. Mu mbandu, bo yambulaka na kudya madya ya ngolo ya kimpeve. (Baebreo 5:11-14) Bo vandaka mpi kukwenda ve mbala na mbala na balukutakanu ya Bukristu. (Baebreo 10:23-25) Kikuma yankaka yina kusalaka nde bankaka kubakisa ve dyambu yango lenda vanda mpi mutindu Nsiku yo mosi kuvandilaka. Yo vandaka kutubila mingi bima yina muntu lendaka kumona mpi kuwa mpi kusimba, bonso tempelo mpi kinganga-Nzambi. Yo vandaka pete sambu na muntu yina mekonda kimpeve na kundima Nsiku na kisika ya kundima minsiku ya nene ya Bukristu, yina vandaka kutubila mambu yina kemonanaka ve.​—2 Korinto 4:18.

¹⁶ Polo kutubilaka kikuma yankaka yina bantu ya kuvandaka kutuba nde bo kele Bakristu vandilaka kikesa na kuzitisa Nsiku na mukanda yina yandi tindilaka bantu ya Galatia. Yandi tendulaka nde babakala yai vandaka kuzola nde bantu kumona bo bantu ya nene, bonso bamfumu ya dibundu mosi yina kele ti bantu mingi. Na kisika ya kusosa nde bantu kuzaba nde bo kele Bakristu, bo vandaka zola kusala ata mambu ya mbi kaka sambu bantu kundima bo. Bo vandaka kusosa nde bantu kundima bo na kisika ya kusosa nde Nzambi kundima bo.​—Galatia 6:12.

17. Inki ntangu ngindu ya mbote sambu na yina metala kuzitisa Nsiku kukumaka kibeni pwelele?

¹⁷ Bakristu yina vandaka na luswasukusu mpi yina vandaka kulonguka mikanda ya kupemamaka ya Polo mpi ya bankaka kubakisaka mbote mambu yina metala Nsiku. Kansi, Bayuda yina kukumaka Bakristu kubakisaka dyambu ya Nsiku ya Moize pwelele kaka banda na mvu 70 ya T.B. Bo bakisaka mbote dyambu yango ntangu Nzambi kupesaka nswa nde bo fwa Yeruzalemi, tempelo na yo, mpi mikanda ya kinganga-Nzambi na yo. Dyambu yai kusalaka nde yo kuma mpasi sambu na konso muntu na kuzitisa mambu yina Nsiku vandaka kulomba.

Mutindu ya Kusadila Dilongi Yango Bubu Yai

18, 19. (a) Inki bikalulu beto fwete vanda na yo mpi nki bikalulu beto fwete buya sambu na kuvanda na mavimpi ya mbote ya kimpeve? (b) Mbandu ya Polo kelonga beto nki sambu na yina metala kulanda lutwadisu yina bampangi yina kele na mikumba kepesaka beto? (Tala lupangu na lutiti 16.)

¹⁸ Na nima ya kutadila mambu yai ya melutaka ntama, mbala yankaka nge lenda kudiyula nde: ‘Kana mu zingaka na ntangu yina, inki mutindu mu zolaka kusala mpila Nzambi vandaka kumonisa luzolo na yandi malembemalembe? Keti mu zolaka kukangama kaka ngolo na bangindu ya ntama? To mu zolaka kuvingila tii ntangu kubakisa ya mbote zolaka kukuma pwelele? Mpi ntangu yo kukumaka pwelele, keti mu zolaka kundima yo na ntima na mono ya mvimba?’

¹⁹ Ya kyeleka, beto lenda zaba kibeni ve nki mutindu beto zolaka kusala kana beto zingaka na ntangu yina. Kansi, beto lenda kudiyula beto mosi: ‘Inki mutindu mu kebakilaka bantendula ya mpa na mutindu ya kubakisa Biblia bubu yai? (Matayo 24:45) Ntangu bo mepesa lutwadisu ya Masonuku, keti mu kesadilaka yo, mpi kuzitisa ntendula na yo ya kyeleka mpamba ve kansi na kisika ya kutula dikebi mingi na mutindu bo sonikaka yo? (1 Korinto 14:20) Keti mu kevingilaka Yehowa na kukanga ntima yonso ntangu bamvutu na bangyufulu na mono kesukininaka?’ Yo kele mfunu nde beto sadila mbote madya ya kimpeve yina beto kele na yo bubu yai, na mpila nde ‘beto vila ve nzila.’ (Baebreo 2:1) Ntangu Yehowa kesonga beto mutindu ya kusala mambu na nsadisa ya Ndinga, mpeve, mpi organizasio na yandi ya kele na ntoto, bika beto widikila yo na dikebi yonso. Kana beto kesala mutindu yina, Yehowa tasakumuna beto ti luzingu ya kukonda nsuka yina tavanda ya kyese mpi ya mbote.

[Noti na nsi ya lutiti]

Inki Mutindu Nge Tavutula?

• Na nki mutindu Nsiku ya Moize kuvandaka “ndesi sambu na kukeba [bantu] tii kuna ya Kristo kumaka”?

• Inki mutindu nge lenda tendula kuswaswana yina kumonanaka na mitindu Piere ti “bakristo yina vandaka Bayuda” kubakilaka bansoba na mutindu ya kubakisa kyeleka?

• Inki nge melonguka sambu na mutindu yina Yehowa kesongaka kyeleka bubu yai?

[Lupangu/Kifwanisu ya kele na lutiti 16]

Polo Mendima na Kusala Dyambu Mosi ya Mpasi na Kudikulumusa Yonso

Na nima ya nzyetelo mosi ya kimisionere yina kulutaka mbote, Polo kukumaka na Yeruzalemi na mvu 56 ya T.B. Mumekamu mosi vandaka kukinga yandi kuna. Dibundu kuwaka dezia bansangu nde yandi vandaka kulonga nde Nsiku kele dyaka ti mfunu ve. Bankuluntu vandaka na boma nde Bayuda yina kukumaka Bakristu ntama mingi ve tabwa sambu na mambu yina Polo vandaka kulonga na masonga yonso sambu na yina metala Nsiku mpi nde bo zolaka kutuba nde Bakristu vandaka kuzitisa ve bangidika ya Yehowa. Na dibundu yina, Bayuda iya yina kukumaka Bakristu kusalaka lusilu, mbala yankaka yo vandaka lusilu ya Kinazire. Yo lombaka nde bo kwenda na tempelo sambu na kusala mambu yina lusilu na bo vandaka kulomba.

Bambuta-bantu kuzabisaka Polo na kukwenda ti bantu yina iya na tempelo mpi sambu na kusadila bo badepanse ya bo vandaka na yo mfunu. Polo kusonikaka kiteso ya mikanda zole, na kati na yo yandi tubaka nde sambu na kuguluka yo kelombaka ve kuzitisa Nsiku. Kansi, yandi vandaka kuzitisa bakansansa ya bankaka. Yandi sonikaka dezia nde: “Mono ke zingaka bonso nde mono kele na nsi ya kiyeka ya Bansiku yina ntangu mono ke sala na kati ya bantu kele na nsi ya kiyeka . . . sambu na kubenda bo.” (1 Korinto 9:20-23) Ata yandi kufwaka ve minsiku ya Masonuku na mambu yina vandaka kulomba kuzitisa yo, Polo kumonaka nde yandi lenda ndima na kukwenda mutindu bambuta-bantu kulombaka yandi. (Bisalu 21:15-26) Kusala mutindu yina vandaka mbi ve sambu na yandi. Ata kima mosi ya mbi kuvandaka ve sambu na yina metala kusala balusilu, mpi bo vandaka kusadila tempelo sambu na lusambu ya bunkete, kansi sambu na lusambu ya biteki ve. Na nima, ntangu yandi bakisaka nde yandi tatesa ve ata muntu mosi sakuba, Polo kusalaka mutindu bo lombaka yandi. (1 Korinto 8:13) Ntembe kele ve nde yo lombaka kibeni nde Polo kudikulumusa. Dyambu yai kekumisa ntonda na beto sambu na yandi ngolo.

[Kifwanisu ya kele na lutiti 15]

Mwa bamvula mingi, mabanza ya kuswaswana sambu na yina metala Nsiku ya Moize vandaka ngolo na kati ya Bakristu