Yehowa Kele Nkwa Kimfumu!
“Mono me tulaka ntima na mono na [Yehowa Nkwa Kimfumu, NW] yina ke taninaka mono.”—NK. 73:28.
1. Yo kemonana nde Polo vandaka kutubila inki na bangogo na yandi ya kele na 1 Korinto 7:31?
NTUMWA Polo kutubaka nde: “Nsonga ya nsi-ntoto yai ke na kusoba.” (1 Kor. 7:31, NW) Yo kemonana nde yandi vandaka kufwanisa nsi-ntoto ti kisika mosi yina teyatre kesalama. Bantu ya kesala teyatre kesala kitini na bo, yo vanda ya mbote to ya mbi, tii kuna bansonga kesoba.
2, 3. (a) Na nki beto lenda fwanisa ntembe yina bo ketula na luyalu ya Yehowa? (b) Inki bangyufula beto tatadila?
2 Bubu yai, nsonga mosi ya mfunu mingi ke na kusalama, mpi yo ketadila nge! Yo ketadila mingimingi kunwanina luyalu ya Yehowa Nzambi. Beto lenda fwanisa nsonga yai ti dyambu mosi ya lenda salama na insi mosi buna. Na ndambu mosi kele ti guvernema mosi, ya metulamaka na kutadila bansiku, yina ketulaka ngemba na insi. Na ndambu yankaka, kele ti kimvuka mosi ya bangondi ya keyiba, kesala nku, mpi kefwa bantu. Kimvuka yai ya kezitisaka ve bansiku ketula ntembe na luyalu ya guvernema yina keyala mpi kemeka kwikama yina bantu yonso kele na yo na guvernema na bo.
3 Dyambu ya mutindu mosi kesalama na luyalanganu ya mvimba. Kele ti guvernema ya “Yehowa Nkwa Kimfumu” ya mendimamaka mpi ya kele ti nswa ya kuyala. (Nk. 71:5, NW) Kansi bubu yai, kimvuka mosi ya bangondi yina “muntu ya mbi” ketwadisa kele na kutula luzingu ya bantu na kigonsa. (1 Yoa. 5:19) Yo ketula ntembe na guvernema ya Nzambi ya mendimamaka mpi kemeka kwikama yina bantu yonso kele na yo na luyalu na yandi. Inki kuvandaka na kisina ya mambu yai? Sambu na nki Nzambi kepesaka yo nzila? Inki mambu konso muntu lenda sala?
Mambu ya Kesalama na Nsonga
4. Nsonga yina mezabanaka na luyalanganu ya mvimba ketadila inki mambu zole ya kewakana mpenza?
4 Nsonga yai ya mezabanaka na luyalanganu ya mvimba ketadila mambu zole ya kewakana mpenza: Luyalu ya Yehowa mpi kwikama ya bantu. Mbalula ya Traduction du monde nouveau kebingaka mbala mingi Yehowa nde “Nkwa Kimfumu.” Mu mbandu, ti kutula ntima yonso, muyimbi-bankunga kuyimbaka nde: “Mono me tulaka ntima na mono na [Yehowa Nkwa Kimfumu, NW].” (Nk. 73:28) “Luyalu” kele kiyeka to kimfumu ya kuluta nene. Muntu yina kele mfumu kele ti kiyeka ya meluta biyeka yonso. Beto kele ti bikuma ya mbote ya kutadila Yehowa Nzambi bonso Muntu ya Kuluta Yonso.—Dan. 7:22.
5. Sambu na nki beto fwete vanda ti mpusa ya kunwanina luyalu ya Yehowa?
5 Sambu yandi kele Ngangi, Yehowa Nzambi kele Mfumu ya ntoto ti ya luyalanganu ya mvimba. (Tanga Kusonga 4:11.) Yehowa kele mpi Zuzi, Muntu ya Kepesaka Bansiku, mpi Ntotila na beto, sambu yandi mosi mpamba kele ti kiyeka ya kusambisa, ya kutula bansiku, mpi ya kusala na mpila nde bitini ya luyalanganu na yandi kuzitisa mambu yango. (Yez. 33:22) Sambu Nzambi muntu megangaka beto, mpi beto kele ti mfunu na yandi sambu na kuzinga, beto fwete tadila yandi bonso Nkwa Kimfumu. Beto tavanda ti mpusa ya kunwanina kiyeka na yandi ya kuluta nene kana beto yibuka ntangu yonso nde “Mfumu Nzambi me tulaka kiti na yandi ya kimfumu kuna na zulu, yandi ke yalaka bantu yonso ti bima yonso.”—Nk. 103:19; Bis. 4:24.
6. Kwikama ketendula inki?
6 Sambu na kupesa maboko na luyalu ya Yehowa, beto fwete tanina kwikama na beto. “Kwikama” ketendula kuvanda ti bikalulu ya mbote to kudipesa ya mvimba. Muntu ya kwikama kekondaka ditono mpi kevandaka ya kusungama. Yobi, Tata ya mabuta, kuvandaka muntu ya mutindu yai.—Yobi 1:1.
Mutindu Nsonga Kuyantikaka
7, 8. Inki mutindu Satana kutulaka ntembe na nswa ya Yehowa ya kuyala?
7 Bamvula kiteso ya 6 000 meluta, kigangwa mosi ya kimpeve kutulaka ntembe na nswa ya Yehowa ya kuyala. Mpusa ya bwimi ya kuzola nde bo sambila yandi kuvandaka na kisina ya bangogo mpi bisalu ya nkolami yina. Kigangwa yango kupusaka bankwelani ya ntete, Adami ti Eva, na kukolama na luyalu ya Nzambi mpi kusosaka na kubebisa zina ya Yehowa na kutubaka nde Yandi kusaka. (Tanga Kuyantika 3:1-5.) Nkolami yina kukumaka Mbeni ya nene, Satana (Mutelemini), Dyabulu (Muntu ya Ketongaka), nyoka (muntu ya kesadilaka mayele ya mbi), mpi dragoni (muntu ya kesosaka kudya bansadi ya Nzambi).—Kus. 12:9.
8 Satana kudikumisaka mbeni ya Nzambi. Inki Yehowa Nkwa Kimfumu zolaka kusala na ntwala ya ntembe yai? Keti yandi zolaka kufwa na mbala mosi bankolami yai tatu—Satana, Adami, ti Eva? Ntembe kele ve nde yandi vandaka ti kiyeka ya kusala yo, mpi kusala yo zolaka kumonisa nde yandi muntu kele ti ngolo ya kuluta. Yo zolaka kumonisa mpi nde Yehowa kutubaka kyeleka ntangu yandi tubaka nde kana muntu kufwa bansiku na yandi, yandi zolaka kubaka ndola. Sambu na nki Nzambi kusalaka yo ve?
9. Na nki mambu Satana kutulaka ntembe?
9 Ntangu Satana kusaka Adami ti Eva mpi kunataka bo ntama ti Nzambi, yandi tulaka ntembe na nswa yina Yehowa kele na yo ya kulomba nde bantu kulemfukila yandi. Dyaka, ntangu yandi nataka bankwelani ya ntete na kukolama na Nzambi, Satana kutulaka mpi ntembe na kwikama ya bigangwa yonso ya mayele. Mutindu yo monanaka na mbandu ya Yobi, yina kuvandaka ya kwikama na luyalu ya Yehowa, Satana kutubaka nde yandi lendaka kunata bantu yonso na kukolama na Nzambi.—Yobi 2:1-5.
10. Na mutindu yandi bakaka lukanu ya kusadila ve mbala mosi nswa yina yandi kele na yo ya kuyala, na nki Yehowa kupesaka nzila?
10 Na mutindu yandi bakaka lukanu ya kusadila ve mbala mosi nswa yina yandi kele na yo ya kuyala, Yehowa kubikilaka Satana ntangu ya kumonisa kana mambu ya yandi tubaka kuvandaka ya kyeleka. Nzambi kupesaka mpi bantu dibaku ya kumonisa kwikama na bo na luyalu na yandi. Inki mesalamaka na nima ya bamvu-nkama mingi? Satana mesalaka kimvuka mosi ya ngolo ya bangondi. Nsukansuka, Yehowa tafwa yo ti Dyabulu, sambu na kumonisa nde yandi muntu kele ti nswa ya kuyala. Yehowa Nzambi kundimaka nde mambu ya mbote zolaka kusalama mpenza na mpila nde yandi bikulaka yo ntangu kukolama kusalamaka na Edeni.—Kuy. 3:15.
11. Inki bantu mingi mesalaka na kuwakana ti luyalu ya Yehowa?
11 Bantu mingi memonisaka lukwikilu mpi metaninaka kwikama na luyalu ya Yehowa mpi na kusantisama ya zina na yandi. Na kati na bo beto lenda tanga Abele, Enoki, Noa, Abrahami, Sara, Moize, Ruti, Davidi, Yezu mpi balongoki na yandi ya ntete. Beto lenda tanga mpi bamilio ya bantu ya kwikama bubu yai ya kenwaninaka luyalu ya Nzambi mpi kesalaka dikabu na bo sambu na kumonisa nde Satana kele muntu ya luvunu mpi kukatula nsoni yina Dyabulu mepesaka na zina ya Yehowa ntangu yandi tubaka nde yandi lenda nata bantu yonso na kukolama na Nzambi.—Bing. 27:11.
Nsonga Tasuka Mpenza
12. Inki mutindu beto lenda ndima nde Nzambi tapesa ve nzila nde mambi kulanda na kuvanda kimakulu?
12 Beto lenda ndima nde ntama mingi ve Yehowa tamonisa nde yandi kele mpenza ti nswa ya kuyala. Yandi tapesa ve nzila nde mambi kulanda na kuvanda kimakulu, mpi beto mezaba nde beto ke na kuzinga na bilumbu ya nsuka. Yehowa kufwaka bantu ya mbi na Mvula ya Ngolo. Yandi fwaka Sodome ti Gomore mpi Farao ti basoda na yandi. Sisera ti basoda na yandi mpi Senakeribi ti basoda na yandi ya Asiria kunungaka ve na ntwala ya Muntu ya Kuluta Kuzanguka. (Kuy. 7:1, 23; 19:24, 25; Kub. 14:30, 31; Baz. 4:15, 16; 2 Bant. 19:35, 36) Yo yina, beto lenda ndima nde Yehowa Nzambi tapesa ve nzila nde bantu kukonda luzitu kimakulu na zina na yandi mpi kunyokula Bambangi na yandi. Dyaka, beto kemona ntangu yai banzikisa ya kidimbu ya kuvanda ya Yezu mpi ya kemonisa nde ngidika yai ya bima ya mbi mekuma na nsuka.—Mat. 24:3.
13. Inki beto lenda sala sambu na kufwa ve kumosi ti bambeni ya Yehowa?
13 Sambu na kufwa ve kumosi ti bambeni ya Nzambi, beto fwete vanda ya kwikama na luyalu ya Yehowa. Inki mutindu beto lenda sala yo? Kana beto kelanda na kuvanda ya kukabwana ti luyalu ya ngondi ya Satana mpi kebuya nde bantu na yandi kupesa beto boma. (Yez. 52:11; Yoa. 17:16; Bis. 5:29) Beto lenda nwanina luyalu ya Tata na beto ya zulu mpi kuvanda ti kivuvu ya kuguluka ntangu yandi takatula nsoni yina bo mepesaka na zina na yandi mpi kumonisa nde yandi kele Mfumu ya Luyalanganu kaka kana beto sala mambu yina.
14. Baverse mingi ya Biblia kemonisaka inki?
14 Biblia ya mvimba ketubilaka mambu ya metala bantu mpi luyalu ya Yehowa. Bakapu tatu ya ntete ketela beto mambu ya metala lugangu mpi mutindu muntu kubwaka na masumu, ebuna bakapu tatu ya nsuka ketubila mutindu Nzambi tavutula dyaka bantu na nkadilu ya kukuka. Bakapu yankaka ketubilaka bangidika yina Yehowa Nkwa Kimfumu mebakaka sambu na kulungisa lukanu na yandi sambu na bantu, ntoto, mpi luyalanganu. Kuyantika kemonisa mutindu Satana mpi mambi kukotaka na ntoto, kitini ya nsuka ya Kusonga kemonisa mutindu Nzambi tasukisa mambi, tafwa Dyabulu, mpi luzolo ya Nzambi tasalama na ntoto mutindu yo kesalamaka na zulu. Nkutu, Biblia kemonisaka kisina ya masumu ti ya lufwa, mpi yo kemonisaka mutindu Nzambi takatula yo na nsonga ya ntoto mpi kuyingisa yo ti kyese mpi luzingu ya kukonda nsuka sambu na bantu ya kwikama.
15. Inki beto fwete sala sambu na kubaka mambote ntangu nsonga ya metala luyalu tasuka?
15 Kubika fyoti, nsonga ya nsi-ntoto tasoba kibeni. Nsonga ya metala luyalu yina mesala bamvu-nkama mingi tasuka. Satana tayala dyaka ve mpi nsukansuka Nzambi tafwa yandi. Kansi, sambu na kubaka mambote na mambu yai mpi kusepela na balusakumunu mingi yina Ndinga ya Nzambi kutubilaka na ntwala, beto fwete nwanina luyalu ya Yehowa ntangu yai. Beto fwete pona na nki lweka beto tavanda. Sambu na kukuka kutuba nde: “Mfumu Nzambi kele na mono,” beto fwete bikala na lweka na yandi.—Nk. 118:6, 7.
Beto Lenda Tanina Kwikama!
16. Sambu na nki beto lenda ndima nde bantu lenda tanina kwikama na bo na Nzambi?
16 Beto lenda nwanina luyalu ya Yehowa mpi kutanina kwikama na beto, sambu ntumwa Polo kusonikaka nde: “Konso mpukumunu yina me kwisila beno, yo kele kaka bonso bampukumunu yina ke kwisilaka bantu yonso. Ebuna Nzambi ke salaka kaka mambu yina ya yandi me tubaka, sambu yandi ta bika beno ve nde Satana kumeka beno na kumeka yina me luta ngolo na beno. Kansi, kana mpukumunu me kwisila beno, kaka na ntangu yo yina Nzambi ta pesa beno ngolo; mpidina mpukumunu lenda bwisa beno ve.” (1 Kor. 10:13) Inki kele kisina ya mpukumuna yina Polo kutubilaka, mpi nki mutindu Nzambi kepesa beto ngolo?
17-19. (a) Bantu ya Izraele kubwaka na nki mpukumuna na ntoto ya zelo na zelo? (b) Sambu na nki beto lenda tanina kwikama na beto na Yehowa?
17 Mutindu mambu yina bantu ya Izraele kukutanaka na yo na ntoto ya zelo na zelo kemonisa, “mpukumunu” kekatukaka na mambu yina lenda pusa beto na kufwa Bansiku ya Nzambi. (Tanga 1 Korinto 10:6-10.) Bantu ya Izraele lendaka kununga mpukumuna, kansi bo monisaka mpusa ya “mambu ya mbi” ntangu Yehowa kudisaka bo na mutindu ya kuyituka na kupesaka bo bandeke ngonda ya mvimba. Ata bantu vandaka kudya ve misuni sambu na mwa ntangu, Nzambi kupesaka bo mana ya kufwana sambu na kudya. Ata mpidina, ntangu bo vandaka kulokuta bandeke, bo pesaka nzila nde bwimi na bo ya ngolo kuyala bo.—Kut. 11:19, 20, 31-35.
18 Ntete, ntangu Moize kwendaka kubaka Nsiku na Ngumba ya Sinai, bantu ya Izraele kumaka kusambila biteki ntangu bo sambilaka mwana ya ngombe mpi kubwaka na bampusa ya nitu. Sambu ntwadisi na bo yina kemonanaka kuvandaka ve, bo tulaka ve dikebi na mpukumuna. (Kub. 32:1, 6) Kaka na ntwala ya kukota na Ntoto ya Lusilu, bankento ya Moabi kubwisaka bantu mingi ya Izraele na pite. Na dibaku yina, bantu ya Izraele mingi kufwaka sambu na masumu na bo. (Kut. 25:1, 9) Na mbala yankaka, bantu ya Izraele kubwaka na mpukumuna ya kubokuta mpi ya kukolama, na mbala mosi bo bokutilaka Moize ti Nzambi yandi mosi! (Kut. 21:5) Nkutu, bantu ya Izraele kubokutaka na nima ya lufwa ya bantu ya mbi Kore, Datani, Abirami, mpi bantu yina kuvukanaka ti bo na kuyindulaka na mutindu ya mbi nde lufwa ya bankolami yai kuvandaka ya kukonda lunungu. Nsuka-nsuka, bantu ya Izraele 14 700 kufwaka sambu na ndola yina Nzambi kupesaka bo.—Kut. 17:6, 14.
19 Na kati ya bampukumuna ya beto mekatuka kutubila awa, kele ve ti mpukumuna ata mosi yina bantu ya Izraele lendaka kununga ve. Bantu kubwaka na mpukumuna sambu bo vidisaka lukwikilu mpi bo vilaka Yehowa, dikebi ya zola yina yandi vandaka kutudila bo, mpi mutindu banzila na yandi kele ya mbote. Mutindu mbandu ya bantu ya Izraele kemonisa yo, bampukumuna ya beto kekutanaka ti yo kekuminaka bantu yonso. Kana beto tula kikesa ya mefwana sambu na kununga bampukumuna yango mpi kutula ntima na Nzambi sambu yandi sadisa beto, beto lenda tanina kwikama na beto. Beto lenda tula ntima na mambu yai sambu “Nzambi ke salaka kaka mambu yina ya yandi me tubaka” mpi yandi kepesaka ve nzila nde “Satana kumeka [beto] na kumeka yina me luta ngolo na [beto].” Yehowa kevilaka beto ve ata fyoti tii na kiteso ya kupesa nzila nde beto kutana ti mambu yina lenda vandila bantu mpasi na kusala luzolo na yandi.—Nk. 94:14.
20, 21. Ntangu beto mekutana ti mpukumuna, inki mutindu Nzambi ‘kepesaka beto ngolo’?
20 Yehowa ‘kepesaka beto ngolo’ ya kununga mpukumuna. Mu mbandu, bantu ya kemonisaka beto mpasi lenda bula beto sambu na kupusa beto na kuyambula lukwikilu na beto. Mambu ya mutindu yai lenda pukumuna beto na kufwa minsiku ya Nzambi sambu na kutina nkuba, mpasi, to nkutu lufwa. Kansi, na kutadila mambu ya kupemama ya kebwisa ntima yina Polo kusonikaka na 1 Korinto 10:13, beto mezaba nde mambu ya kenataka na mpukumuna kele kaka ya ntangu fyoti. Yehowa tapesa ve nzila nde mambu yango kukuma nene tii na kiteso yina beto lenda bikala ve ya kwikama na yandi. Nzambi lenda kumisa ngolo lukwikilu na beto mpi kupesa beto ngolo ya kimpeve yina beto kele ti yo mfunu sambu na kutanina kwikama.
21 Yehowa kesadisaka beto na nzila ya mpeve santu na yandi. Mpeve yai keyibusaka mpi mabanza na beto bangindu ya Masonuku yina beto kele na yo mfunu sambu na kununga mpukumuna. (Yoa. 14:26) Yo yina, beto kekudikusaka ve na kulanda nzila ya mbi. Mu mbandu, beto kebakisaka bantembe ya metala luyalu ya Yehowa mpi kwikama ya bantu. Ti nzayilu yai, bantu mingi mebakaka lusadisu ya Nzambi na kubikala ya kwikama tii na lufwa. Kansi, kima kupesaka bo ngolo kele ve lufwa, kansi lusadisu ya Yehowa yina kusadisaka bo na kukanga ntima tii na nsuka kukonda kubwa na mpukumuna. Yandi lenda sala mutindu mosi sambu na beto. Nkutu, yandi kesadilaka mpi bawanzyo na yandi ya kwikama sambu na mambote na beto, “bayina ya yandi ke tindaka sambu na kwenda kusadisa bantu yina ta guluka.” (Baeb. 1:14) Mutindu disolo ya kelanda tamonisa yo, kaka bantu ya kwikama lenda tula kivuvu ya kuzwa dibaku ya kyese ya kunwanina luyalu ya Nzambi kimakulu. Beto lenda vanda na kati ya bantu yai kana beto kangama na Yehowa, yina kele Nkwa Kimfumu.
Inki Mvutu Nge Tapesa?
• Sambu na nki beto fwete ndima nde Yehowa kele Nkwa Kimfumu?
• Kutanina kwikama na beto na Nzambi ketendula inki?
• Inki mutindu beto mezaba nde kubika fyoti Yehowa tamonisa nde yandi kele ti nswa ya kuyala?
• Na kutadila 1 Korinto 10:13, sambu na nki beto lenda tanina kwikama?