Zola Lunungu na Ntima na Nge ya Mvimba

“Nge ke zolaka [lunungu, NW].”​—NK. 45:8.

 1. Inki tasadisa beto na kulanda ‘banzila’ ya lunungu?

NA NSADISA ya Ndinga mpi ya mpeve santu na yandi, Yehowa ketwadisaka bantu na yandi na ‘banzila’ ya lunungu. (Nk. 23:3) Kansi, sambu beto kele bantu ya kukonda kukuka, beto kevandaka ti kikalulu ya kusosa kuyambula banzila yina. Sambu na kusala mambu ya mbote yo kelomba kikesa. Inki tasadisa beto na kununga? Bonso Yezu, beto fwete zola kusala mambu ya mbote.​—Tanga Nkunga 45:8.

 2. ‘Banzila’ ya lunungu kele inki?

² ‘Banzila’ ya lunungu kele inki? Beto lenda fwanisa yo ti kamwa nzila ya makulu. Na mutindu ya kifwani, ‘banzila’ yai ketadila bikalulu mpi bisalu yina mesimbamaka na minsiku ya lunungu ya Yehowa. Na Kiebreo mpi na Kigreki, “lunungu” ketendula mambu yina kele ya “mbote,” yina kelombaka kukangama ngolo na minsiku ya bikalulu ya mbote. Sambu Yehowa kele kisika yina lunungu kevandaka, bantu ya kesambilaka yandi kesosaka na kyese yonso nde yandi songa bo nzila ya bikalulu ya mbote yina bo fwete landa.

 3. Inki mutindu beto lenda longuka mambu mingi na yina metala lunungu ya Nzambi?

³ Beto tasepedisa mpenza Nzambi kaka kana beto kesala ngolo sambu na kuzitisa minsiku na yandi ya lunungu na ntima na beto ya mvimba. (Kul. 32:4) Beto kesalaka mutindu yai ntangu beto keyantikaka na kulonguka mambu yonso yina ketadila Yehowa Nzambi na nzila ya Ndinga na yandi Biblia. Kana beto longuka mambu mingi ya metala yandi, na kupusanaka penepene na yandi konso kilumbu, beto tazola lunungu na yandi. (Yak. 4:8) Beto fwete ndima mpi lutwadisu ya Ndinga ya kupemama ya Nzambi ntangu yo kelomba nde beto baka balukanu ya mfunu na luzingu.

Sosa Lunungu ya Nzambi

 4. Kusosa lunungu ya Nzambi kelombaka inki?

⁴ Tanga Matayo 6:33. Kusosa lunungu ya Nzambi kelomba kaka ve kulutisa ntangu na kisalu ya kusamuna nsangu ya mbote ya Kimfumu. Sambu Yehowa kundima kisalu na beto ya santu, bikalulu na beto ya konso kilumbu fwete wakana ti minsiku na yandi ya kuzanguka. Bantu yina yonso kesosaka lunungu ya Yehowa fwete sala inki? Bo fwete “lwata bikalulu ya mpa . . . Bikalulu yina me fwanana na Nzambi yina salaka yo, yo ke monikaka na luzingu yina kele ya mbote, ya santu ti ya kieleka.”​—Ef. 4:24.

 5. Inki tasadisa beto na kununga kulemba nitu?

⁵ Ntangu beto kesala ngolo sambu na kuzinga na kuwakana ti minsiku ya lunungu ya Nzambi, bantangu yankaka beto lenda lemba nitu sambu na bifu na beto. Inki lenda sadisa beto na kununga kulemba nitu, mpi kulonguka na kuzola ti kusadila lunungu? (Bing. 24:10) Mbala na mbala, beto fwete pusanaka na Yehowa na nzila ya kisambu “ti ntima mosi ya kieleka, ti lukwikilu ya ngolo.” (Baeb. 10:19-22) Yo vanda beto kele Bakristu ya kupakulama to beto kele ti kivuvu ya kuzinga na ntoto, beto kemonisaka lukwikilu na kimenga ya nkudulu ya Yezu Kristu mpi na bisalu na yandi bonso Nganga-Nzambi na beto ya Nene. (Roma 5:8; Baeb. 4:14-16) Disolo ya nimero ya Nzozulu ya Nkengi ya ntete kumonisaka mfunu ya menga ya Yezu yina metyamukaka. (1 Yoa. 1:6, 7) Disolo yango kutubaka nde: “Yo kele kyeleka nde kana bo sadila ditensi ya mbwaki sambu na kutala kima mosi ya mbwaki to ya mbwaki mingi na kisika yina nsemo kele, kima yango kemonanaka bonso nde yo kele mpembe; mutindu mosi, ata masumu na beto kele mbwaki to mbwaki mingi, kana beto tadila yo mutindu Yehowa ketadilaka yo, disongidila na nzila ya mbalu ya menga ya Kristu, pana masumu na beto tamonana dyaka ve.” (nimero ya Yuli 1879 ya Kingelesi, lut. 6) Yo kele ngidika ya kitoko mpenza yina Yehowa mebakaka sambu na beto na nzila ya nkudulu ya kimenga ya mwana na yandi yina yandi kezolaka mingi!​—Yez. 1:18.

Zikisa Mbote Kinwaninu na Nge ya Kimpeve

 6. Sambu na nki yo kele mfunu mingi nde beto zikisa mbote kinwaninu na beto ya kimpeve?

⁶ Ntangu yonso, beto kevandaka na mfunu ya “kinkutu ya bibende” ya lunungu sambu yo kele kitini ya mfunu ya kinwaninu ya kimpeve ya mekatukaka na Nzambi. (Ef. 6:11, 14) Ata beto meyantika kusadila Yehowa ntama mingi ve to beto kesadilaka yandi tuka ntama, yo kele mfunu mingi nde beto zikisa mbote kinwaninu na beto ya kimpeve konso kilumbu. Sambu na nki? Sambu bo melosaka Dyabulu ti bademo na yandi na nzyunga ya ntoto. (Kus. 12:7-12) Satana kele na makasi, mpi yandi mezaba nde yandi kele na ntangu fyoti. Yo yina, yandi mekumaka kunwanisa ngolo dyaka bantu ya Nzambi. Keti beto kemonaka mfunu ya kuvanda na “kinkutu ya kibende” ya lunungu?

 7. Inki mambu beto tasala kana beto kebakisa mfunu ya “kinkutu ya bibende” ya lunungu?

⁷ Kinkutu ya kibende ketaninaka ntima ya kyeleka. Sambu beto kele bantu ya kukonda kukuka, ntima na beto ya kifwani kevandaka ya kufuluka na luvunu mpi mambu ya mbi mpenza. (Yer. 17:9) Sambu ntima na beto kepusaka beto na kusala mambu ya mbi, yo kele mfunu mingi nde beto longa yo. (Kuy. 8:21) Kana beto kebakisa mfunu ya “kinkutu ya kibende” ya lunungu, beto takatula yo ve ata sambu na mwa ntangu fyoti, na kusosaka kulutisa ntangu na mambu yina Nzambi kemengaka; beto ta buya mpi kuvanda ti mabanza ya kesepelaka na kusala mambu ya mbi. Beto talutisa ve ntangu na beto mingi ya mfunu na kutalaka televizio. Kansi beto tasala ngolo sambu na kusala mambu yina kesepedisaka Yehowa. Ata kana beto kubwa mwa ntangu fyoti na kusalaka dyambu mosi ya kinsuni ya kukonda lunungu, Yehowa tasadisa beto na kutelama na kimpeve.​—Tanga Bingana 24:16.

 8. Sambu na nki beto kele na mfunu ya “dibaya” ya nene ya lutaninu ya lukwikilu?

⁸ “Dibaya” ya nene ya lutaninu ya lukwikilu kele na kati ya bitini ya kinwaninu na beto ya kimpeve. Yo ke sadisaka beto na “kufwa tiya ya batolotolo yina ya Muntu ya Mbi ke losaka.” (Ef. 6:16) Dyaka, lukwikilu mpi zola ya ntima ya mvimba sambu na Yehowa kesadisa beto na kusadila lunungu mpi kubikala na nzila yina kenataka na luzingu ya mvula na mvula. Kana beto landa kulonguka na kuzola Yehowa beto tabaka na valere lunungu na yandi. Kansi inki beto fwete tuba sambu na kansansa na beto? Inki mutindu yo kesadisaka beto, ntangu beto kesalaka bikesa sambu na kuzola lunungu?

Tanina Kansansa ya Mbote

 9. Inki mambote beto tabaka kana beto kutanina kansansa ya mbote?

⁹ Ntangu beto bakaka mbotika, beto lombaka Yehowa na kupesa beto kansansa ya “mbote.” (1 Pie. 3:21) Sambu beto kemonisaka lukwikilu na nkudulu, menga ya Yezu kefikaka masumu na beto, mpi sambu na yo beto kekumaka bunkete na meso ya Nzambi. Kansi, sambu na kubikala bunkete na meso ya Nzambi, beto fwete tanina kansansa na beto ya mbote. Kana bantangu yankaka kansansa na beto kefunda mpi kekebisa beto, beto fwete sepela sambu pana yo ke na kusala na mutindu ya mbote. Balukebisu ya mutindu yai kemonisaka nde kansansa na beto kele ya kufwa ve na yina metala kuzitisa banzila ya lunungu ya Yehowa. (1 Tim. 4:2) Kansi kansansa lenda sadisa na mutindu yankaka bantu yina kezolaka lunungu.

10, 11. (a) Ta eksperiansi mosi ya kemonisa mfunu ya kutula dikebi na kansansa na beto ya melongamaka na Biblia. (b) Sambu na nki zola ya lunungu lenda natila beto kyese ya mingi?

¹⁰ Kana beto sala mambu ya mbi, kansansa na beto lenda bedisa to kuyangisa beto. Toko mosi kuvilaka “nzila” ya lunungu. Yandi kumaka mpika ya pornografi mpi yantikaka kunwa makaya ya ngolo ya bo kebingaka marijuana. Ntangu yandi vandaka kukwenda na balukutakanu, yandi vandaka ti mawi ya muntu menata makambu mpi ntangu yandi vandaka kusala kisalu ya kusamuna yandi kumaka kudimona bonso muntu ya luvunu; yo yina yandi yambulaka kuvukana na bisalu ya Bukristu. Yandi tubaka nde: “Kansi, mono bakisaka ve nde kansansa na mono lendaka kupesa mono foti sambu na mambu ya mono salaka.” Yandi yikaka nde: “Mono zingaka luzingu yai ya buzoba kiteso ya bamvula iya.” Na nima, yandi yantikaka kuyindula mutindu ya kuvutuka na kyeleka. Ata yandi yindulaka nde Yehowa zolaka ve kuwa kisambu na yandi, yandi sambaka kaka mpi kulombaka ndolula. Na nima ya baminuta kiteso ya kumi, mama na yandi kwendaka kutala yandi mpi kusyamisaka yandi na kuvutukila balukutakanu. Yandi kwendaka na Nzo ya Kimfumu mpi kulombaka nde nkuluntu mosi kulonguka ti yandi. Na nima, yandi bakaka mbotika mpi yandi ketonda Yehowa sambu yandi megulusaka luzingu na yandi.

¹¹ Keti yo kemonana ve pwelele nde kusala mambu ya mbote kepesaka mpenza kyese ya mingi? Kana beto kelonguka kuzola lunungu mpi kusadila yo mingi mpenza, beto tavanda na kyese mpenza ya kusala mambu yina kesepedisa Tata na beto ya zulu. Yindula fyoti! Kele ti kilumbu yina bantu yonso tavanda ti kansansa yina tapesaka bo kaka mawi ya kyese mpi bo tamonisaka bikalulu ya Nzambi na mutindu ya kukuka. Yo yina, bika beto kuna ntangu yai zola ya mudindu ya lunungu na ntima na beto mpi kupesa Yehowa kyese.​—Bing. 23:15.

12, 13. Inki mutindu beto lenda longa kansansa na beto?

¹² Inki beto lenda sala sambu na kulonga kansansa na beto? Ntangu beto kelonguka Masonuku mpi mikanda na beto yina ketendulaka Biblia, yo kele mfunu na kuyibuka nde “na kupesa mvutu, bantu ya mbote ke yindulaka ntete.” (Bing. 15:28) Beto tadila mutindu verse yai kesadisaka mingi ntangu beto kekutanaka ti bangyufula ya ketadila kisalu. Kana kisalu mosi buna kewakana mpenza ve ti mambu yina Masonuku kelombaka, bamingi na kati na beto kelandaka kukonda kusukinina lutwadisu yina mpika ya kwikama mpi ya mayele kepesaka. Kansi, ntangu beto kebakisa ve mbote-mbote kana kisalu mosi buna kele ya mbote to ve, beto fwete sosa minsiku ya Biblia yina ketadila dyambu yango, kuyindula mpi kusamba sambu na kubakisa yo.a Kusadila minsiku ya mutindu yai tasadisa beto na kubuya kubudisa kansansa ya bantu yankaka dibaku. (1 Kor. 10:31-33) Mingi-mingi beto fwete sosa kubakisa minsiku yina ketadila bangwisana na beto ti Nzambi. Kana Yehowa kele muntu ya kyeleka sambu na beto, beto takudiyula ntete-ntete nde, ‘keti kisalu yai ya mu kezola kusala kepesa Yehowa mpasi na ntima?’​—Nk. 78:40, 41.

¹³ Ntangu beto ke kudibongisa sambu na Kulonguka ya Nzozulu ya Nkengi to Kulonguka ya Biblia ya Dibundu, beto fwete vila ve mfunu ya kuyindulula na mambu yina beto kelonguka. Keti beto kevandaka ti kikalulu ya kutenda nswalu-nswalu mvutu na ngyufula mosi mpi kuluta na paragrafe ya melanda? Ziku, mutindu yai ya kulonguka tasadisa beto ve na kuvanda ti zola ya mudindu sambu na lunungu to kuyedisa kansansa mosi ya mbote na ntima na beto. Kana beto kesosa kuzola lunungu, beto fwete longuka na kikesa yonso mpi kuyindulula na mambu ya beto ketanga na ndinga ya Nzambi. Kulonguka kuzola lunungu na ntima na beto ya mvimba kelombaka bikesa mpenza!

Nzala mpi Kiwina ya Lunungu

14. Inki mutindu Yehowa Nzambi mpi Yezu Kristu kezolaka nde beto kudiwa sambu na kisalu na beto ya santu?

¹⁴ Yehowa Nzambi mpi Yezu Kristu kezolaka nde beto vanda na kyese ntangu beto kesala kisalu na beto ya santu. Inki tasadisa beto na kuvanda na kyese? Zola sambu na lunungu! Na Disolo na Zulu ya Ngumba, Yezu kutubaka nde: “Kyese na bantu yina kele na nzala mpi na kiwina ya lunungu, sambu bo tayukuta.” (Mat. 5:6, NW) Bangogo yai ketendula nki sambu na bantu yina kevandaka ti mpusa ya kuzola lunungu?

15, 16. Inki mutindu nzala mpi kiwina ya kimpeve tamana?

¹⁵ Ntoto yai ya beto kezinga kele na nsi ya luyalu ya muntu ya mbi. (1 Yoa. 5:19) Kana beto tanga bazulunalu ya bansi yonso, beto tamona nde bo ketubila nku mpi mubulu ya kesalama na kiteso mosi ya mesalamaka ntete ve. Mambu ya nku yina bantu kesadilaka bantu yankaka kepesaka muntu ya lunungu mpasi ntangu yandi kemonaka yo. (Lo. 8:9) Beto bantu kezolaka Yehowa, beto mezaba nde kaka yandi muntu tamanisa nzala mpi kiwina ya bantu yina kezolaka kulonguka lunungu. Ntama mingi ve Nzambi tafwa bantu ya mbi, ebuna bantu ya kezolaka lunungu takutana dyaka ve ti bampasi yina kekatukaka na bantu yina kezitisaka ve nsiku mpi na bisalu na bo ya mbi. (2 Pie. 2:7, 8) Yo tavanda kyese mpenza!

¹⁶ Beto bansadi ya Yehowa mpi balongoki ya Yezu Kristu, beto mezaba nde bantu yonso yina kele na nzala mpi kiwina “tayukuta.” Bo tasepela na mutindu ya mefwana mpenza na nzila ya ngidika ya Nzambi ya mazulu ya mpa mpi ya ntoto ya mpa yina “na kati na yo lunungu tazingaka.” (2 Pie. 3:13, NW) Mubulu mpi mutindu bo kemonisa bantu yankaka mpasi kekatula lunungu na nsi-ntoto yai ya Satana; kansi beto bika ve nde mambu yai kulembisa to kuyitukisa beto. (Lo. 5:8) Yehowa, Muntu ya Kuluta Kuzanguka, mezaba mambu yina ke na kusalama mpi ntama mingi ve, yandi tagulusa bantu yina kezolaka lunungu.

Baka Mambote ya Kekatukaka na zola ya Lunungu

17. Inki mambote muntu lenda baka na kuzolaka lunungu?

¹⁷ Nkunga 146:8 ketula dikebi na mambote ya mingi ya kulanda nzila ya lunungu. Muyimbi-bankunga kuyimbaka nde: Yehowa “ke zolaka bantu ya [lunungu, NW].” Yindula fyoti! Mfumu ya luyalanganu kezolaka beto sambu beto kezolaka lunungu! Sambu na zola ya Yehowa, beto ketula ntima nde yandi talungisa bampusa na beto ya kinsuni ntangu beto ketula mambote ya Kimfumu na kisika ya ntete na luzingu na beto. (Tanga Nkunga 37:25; Bingana 10:3.) Na makwisa, ntoto ya mvimba tafuluka ti bantu ya kezolaka lunungu. (Bing. 13:22) Lusakumunu ya bantu mingi ya Nzambi yina kemonisa lunungu tabaka kele kyese ya mingi kibeni mpi luzingu ya kukonda nsuka na ntoto ya kitoko yina takituka Paladisu. Ata bubu yai, bantu yina kezolaka lunungu ya Nzambi kebakaka lusakumunu ya ngemba ya kati yina kesadisaka bo na kuzinga na kuwakana na kati ya mabuta mpi ya mabundu na bo.​—Filp. 4:6, 7.

18. Inki mambu ya mbote beto lenda sala ntangu beto kevingila kilumbu ya Yehowa?

¹⁸ Mutindu beto kevingila kukwisa ya kilumbu ya nene ya Yehowa, beto fwete landa na kusosa lunungu. (Sof. 2:2, 3) Yo yina, bika beto monisa zola ya masonga sambu na banzila ya kuzanguka ya Yehowa Nzambi. Yo ketadila mpi ‘kulwata mpenza kinkutu ya bibende’ ya lunungu sambu na kutanina ntima na beto ya kifwani. Beto fwete tanina mpi kansansa ya mbote​—yo tapesa beto kyese mpi tasepedisa ntima ya Nzambi na beto.​—Bing. 27:11.

19. Inki beto fwete fula na kusala, mpi nki beto tatadila na disolo ya kelanda?

¹⁹ Yehowa “ke talaka bantu yonso ya nsi-ntoto ya mvimba sambu na kusadisa bayina me kudipesaka na yandi mpenza.” (2 Bans. 16:9) Bangogo yai kepesa beto mpenza kikesa mutindu beto kesala mambu ya mbote na ntangu yai mavwanga, mubulu mpi mambi mefuluka na ntoto! Ya kyeleka, bantu mingi ya mekabwanaka ti Nzambi lenda bakisa ve bikalulu na beto ya lunungu. Kansi beto kebakaka mambote mingi na kundimaka lunungu ya Yehowa. (Yez. 48:17; 1 Pie. 4:4) Yo yina, bika beto fula na kusepelaka na kuzola mpi kusadila lunungu na ntima mosi; kusala mpidina tanatila beto kyese. Kansi kusala na ntima mosi kelombaka mpi kumenga mambu ya mbi. Disolo yina kelanda tamonisa beto nki yo ketendula.

[Noti na Nsi ya Lutiti]

Inki Mvutu Nge Tapesa?

• Sambu na nki kumonisa ntonda sambu na nkudulu kele mfunu sambu na kuzola lunungu?

• Sambu na nki yo kele mfunu mpenza nde beto lwata “kinkutu ya bibende” ya lunungu?

• Inki mutindu beto lenda longa kansansa na beto?

[Kifwanisu ya lutiti 26]

Kansansa ya melongamaka tasadisa beto na kubakisa kana kisalu mosi kele ya mbi to ve