Mutindu ya Kubikala ya Kukabwana ti Nsi-Ntoto

 1. Yezu vandaka kudiyangisa sambu na nki diambu na mpimpa na ntwala ya lufwa na yandi?

NA MPIMPA na ntwala ya lufwa ya Yezu, yandi zabaka nde kubika fioti yandi ke yambula balongoki na yandi, mpi yandi vandaka kudiyangisa sambu na mambote na bo na bilumbu ke kwisa. Yandi songaka bo nde: “Beno kele ve bantu ya nsi-ntoto.” (Yoane 15:19) Na nima, yandi sambaka Tata na yandi sambu na bo mpi tubaka nde: “Bo kele ve bantu ya nsi-ntoto, mutindu mono kele ve muntu ya nsi-ntoto.” (Yoane 17:15, 16) Yezu zolaka kutuba nki?

 2. “Nsi-ntoto” yina Yezu tubilaka kele nki?

² Na baverse yai, “nsi-ntoto” kele bantu yina ke zabaka ve Nzambi mpi bayina kele na nsi ya luyalu ya Satana. (Yoane 14:30; Baefezo 2:2; Yakobo 4:4; 1 Yoane 5:19) Inki mutindu beto lenda vanda ve “bantu ya nsi-ntoto”? Na kapu yai, beto ta tubila mitindu mingi: Beto ke bikalaka ya kwikama na Kimfumu ya Nzambi mpi beto ke kotaka ve na mambu ya politiki. Beto ke nungaka mpeve ya nsi-ntoto. Beto ke vandaka ti bukati-kati na mutindu na beto ya kulwata, ya kuyidika nitu, mpi ya kutadila mbongo. Diaka, beto ke lwataka binwaninu yina Nzambi ke pesaka beto.—Tala Noti 16.

 3. Inki mutindu Yezu vandaka kutadila mambu ya politiki?

³ Ntangu Yezu vandaka na ntoto, yandi monaka nde bantu vandaka ti bampasi mingi mpi nde luzingu na bo vandaka ve na kiese. Yandi vandaka kudiyangisa mingi sambu na bo mpi vandaka na mfunu ya kusadisa bo. Keti Yezu kumaka mfumu ya politiki? Ve. Yandi zabaka nde bantu vandaka kibeni na mfunu ya Kimfumu ya Nzambi. Yezu muntu ta vanda Ntotila ya Kimfumu yango, mpi yandi vandaka kutubila mingi Kimfumu na malongi na yandi. (Daniele 7:13, 14; Luka 4:43; 17:20, 21) Yezu kotaka ve ata fioti na mambu ya politiki. Ntangu yandi vandaka na ntwala ya guvernere ya Roma, Ponse Pilate, yandi tubaka nde: “Kimfumu na mono kele ve ya nsi-ntoto yai.” (Yoane 18:36) Balongoki na yandi mpi kotaka ve na mambu ya politiki. Mukanda mosi (On the Road to Civilization) ke tuba nde Bakristu ya ntete “vandaka ve ti kiyeka na politiki.” Bubu yai, Bakristu ya kieleka ke salaka mutindu mosi. Beto ke pesaka maboko na kwikama yonso na Kimfumu ya Nzambi mpi ke kotaka ve na mambu ya politiki ya nsi-ntoto.—Matayo 24:14.

 4. Inki mutindu Bakristu ya kieleka ke pesaka maboko na Kimfumu ya Nzambi?

⁴ Mimonisi ke monisaka luyalu na bo na insi ya nzenza, yo yina bo ke kotaka ve na mambu ya politiki ya insi yina bo kele. Sambu Bakristu yina bo me tulaka mafuta kele ti kivuvu ya kuyala ti Kristu na zulu, luzingu na bo kele bonso ya mimonisi. Polo sonikilaka Bakristu yina bo me tulaka mafuta nde: “Beto kele mimonisi na kisika ya Kristu.” (2 Bakorinto 5:20) Bakristu yina bo me tulaka mafuta, ke monisaka luyalu ya Nzambi. Bo ke kotaka ve na mambu ya politiki ya nsi-ntoto yai. (Bafilipi 3:20) Kansi, Bakristu yina bo me tulaka mafuta me sadisaka bamilio ya bantu na kulonguka mambu ya me tala luyalu ya Nzambi. “Mameme ya nkaka,” yina kele ti kivuvu ya kuzinga mvula na mvula na nsi-ntoto ya mpa ya Nzambi, ke pesaka Bakristu yina bo me tulaka mafuta maboko. Bo ke kotaka mpi ve na mambu ya politiki. (Yoane 10:16; Matayo 25:31-40) Yo kele pwelele nde, ata Mukristu mosi ve ya kieleka ta zola kukota na mambu ya politiki ya nsi-ntoto yai.—Tanga Yezaya 2:2-4.

 5. Inki kele kikuma ya ntete yina ke salaka nde Bakristu kukwenda ve na bitumba?

⁵ Bakristu ya kieleka ke tadilaka bampangi yonso ya Bakristu bonso bantu ya mabuta na bo mpi bo ke vandaka na bumosi, yo vanda bo me katuka na konso insi to na konso kisika yina. (1 Bakorinto 1:10) Yo yina kana beto vandaka kukwenda na bitumba, beto zolaka kunwanisa bantu ya dibuta na beto mosi, disongidila bampangi na beto Bakristu, bayina Yezu songaka beto na kuzola. (Yoane 13:34, 35; 1 Yoane 3:10-12) Kima ya kuluta mfunu kele nde, Yezu songaka balongoki na yandi na kuzola ata bambeni na bo.—Matayo 5:44; 26:52.

 6. Inki mutindu bansadi ya Yehowa ke tadilaka bamfumu ya luyalu?

⁶ Ata beto Bakristu ke kotaka ve na mambu ya politiki, beto ke salaka yonso sambu na kuvanda bantu ya mbote. Mu mbandu, beto ke monisaka luzitu na bamfumu ya luyalu kana beto ke lemfuka na bansiku na bo mpi ke futa mpaku. Kansi ntangu yonso beto ke sosaka kuzaba kana beto ke pesa “bima ya Nzambi na Nzambi.” (Marko 12:17; Baroma 13:1-7; 1 Bakorinto 6:19, 20) “Bima ya Nzambi” kele zola na beto sambu na yandi, bulemfu na beto mpi lusambu na beto. Beto ke ndimaka kufwa na kisika ya kukolama na Yehowa.—Luka 4:8; 10:27; tanga Bisalu 5:29; Baroma 14:8.

7, 8. “Mpeve ya nsi-ntoto” kele nki mpi yo ke pusaka bantu na kusala inki?

⁷ Kuvanda ya kukabwana ti nsi-ntoto ya Satana ke tendula nde beto fwete bika ve nde “mpeve ya nsi-ntoto” kuyala beto. Mpeve yango kele mutindu ya kuyindula mpi ya kusala mambu ya Satana, mpi yo ke yalaka bantu yina ke sadilaka ve Yehowa. Kansi Bakristu ke nwanaka ti mpeve yai. Mutindu Polo tubaka, “beto me bakaka mpeve ya nsi-ntoto ve, kansi mpeve yina ke katukaka na Nzambi.”—1 Bakorinto 2:12; Baefezo 2:2, 3; tala Noti 17.

⁸ Mpeve ya nsi-ntoto ke salaka nde bantu kusosa kaka mambote na bo mosi, kuvanda lulendo, mpi kukolama. Yo ke pusaka bo na kuyindula nde bo fwete lemfuka ve na Nzambi. Satana ke zolaka nde bantu kusala mambu yonso ya bo me zola kukonda kuyindula mambu yina lenda kumina bo. Yandi ke zolaka bantu kundima nde “nzala ya nitu mpi nzala ya meso” kele bima ya kuluta mfunu na luzingu. (1 Yoane 2:16; 1 Timoteo 6:9, 10) Diabulu ke sosaka mingi-mingi kukusa bansadi ya Yehowa mpi kupusa beto na kuyindula bonso yandi.—Yoane 8:44; Bisalu 13:10; 1 Yoane 3:8.

 9. Inki mutindu mpeve ya nsi-ntoto lenda yala beto?

⁹ Bonso mupepe yina beto ke pemaka, mpeve ya nsi-ntoto me ziungaka beto na bandambu yonso. Kana beto ke sala ve bikesa sambu na kunwana ti mpeve yai, yo ta pusa beto na kusala mambu ya mbi. (Tanga Bingana 4:23.) Yo lenda yantika na mitindu yina ke monana nde yo kele mbi ve, mu mbandu kubika nde bangindu mpi bikalulu ya bantu yina ke sadilaka ve Yehowa kuyala beto. (Bingana 13:20; 1 Bakorinto 15:33) To beto lenda yantika kusala mambu ya mbi, mu mbandu kutala bifwanisu yina ke monisaka bantu kinkonga, kundima malongi ya luvunu, to kusala bansaka yina kikalulu ya kutesana kele mingi kibeni.—Tala Noti 18.

10. Inki mutindu beto lenda nwana ti mpeve ya nsi-ntoto?

¹⁰ Ebuna, inki mutindu beto lenda buya nde mpeve ya nsi-ntoto kuyala beto? Beto fwete bikala pene-pene ya Yehowa mpi kubika nde mayele na yandi kutwadisa beto. Beto fwete samba yandi ntangu yonso sambu na kulomba yandi mpeve santu mpi kuvanda ti mambu mingi ya kusala na kisalu na yandi. Yehowa kele Muntu ya kuluta ngolo na zulu mpi na ntoto. Beto ke ndima nde yandi lenda sadisa beto na kunwana ti mpeve ya nsi-ntoto.—1 Yoane 4:4.

11. Inki mutindu mpeve ya nsi-ntoto lenda yala mutindu bantu ke lwataka?

¹¹ Beto ke monisaka mpi nde beto kele ve bantu ya nsi-ntoto na mutindu na beto ya kulwata mpi ya kuyidika nitu. Bantu mingi na nsi-ntoto ke lwataka sambu na kubenda dikebi ya bantu, kutedimisa bampusa ya mansoni na bantu ya nkaka, kusonga nde bo ke zitisa ve bantu, to kusonga mbongo yina bo kele na yo. Bantu ya nkaka ke kudiyangisaka ve na mutindu na bo ya kulwata to ya kuyidika nitu. Bo ke lwataka na mutindu ya kisaka-saka to bo ke vandaka mvindu. Beto fwete bika ve nde bikalulu yai ya mbi kuyala mutindu na beto ya kulwata mpi ya kuyidika nitu.

12, 13. Inki minsiku fwete sadisa beto na kupona bilele na beto?

¹² Beto bansadi ya Yehowa, beto ke zolaka ntangu yonso kulwata bilele ya mbote, ya bunkete, mpi ya me fwana na konso dibaku yina. Beto ke lwataka ‘kukonda kulutisa ndilu mpi beto ke vandaka ti mabanza ya mbote’ sambu na kumonisa nde beto “ke kangamaka na Nzambi.”—1 Timoteo 2:9, 10; Yude 21.

¹³ Mutindu na beto ya kulwata lenda vanda na bupusi na mutindu bantu ya nkaka ke tadilaka Yehowa mpi bansadi na yandi. Beto ke zolaka kusala “mambu yonso sambu na nkembo ya Nzambi.” (1 Bakorinto 10:31) Kukonda kulutisa ndilu ke tendula kuzitisa mawi mpi bangindu ya bantu ya nkaka. Yo yina, ntangu beto ke pona bilele to mutindu ya kuyidika nitu, beto fwete vila ve nde yo ke vandaka ti bupusi na bantu ya nkaka.—1 Bakorinto 4:9; 2 Bakorinto 6:3, 4; 7:1.

14. Inki beto fwete vila ve ntangu beto ke pona bilele sambu na kisalu ya kusamuna mpi balukutakanu?

¹⁴ Inki mutindu beto ke lwataka ntangu beto ke vandaka na balukutakanu to na kisalu ya kusamuna? Keti yo ke bendaka mingi dikebi ya bantu? Keti yo ke yangisaka bantu ya nkaka? Keti beto ke tubaka nde mutindu na beto ya kulwata me tala beto mosi kansi yo me tala ve bantu ya nkaka? (Bafilipi 4:5; 1 Piere 5:6) Ya kieleka, beto ke zolaka kulwata mbote, kansi kima ta benda kibeni dikebi ya bantu kele bikalulu na beto ya Bukristu. Yo kele bikalulu yina Yehowa ke monaka ntangu yandi ke talaka beto. Yo ke monisaka kimuntu na beto ya kati, “kimuntu ya kubumbana ya ntima  . . . , yina kele mfunu mingi na meso ya Nzambi.”—1 Piere 3:3, 4.

15. Sambu na nki Yehowa ke songaka beto ve pwelele mutindu beto fwete lwala mpi kuyidika nitu?

¹⁵ Yehowa me pesaka beto ve bansiku yonso ya ke monisaka bilele yina beto fwete lwata to yina beto fwete lwata ve. Kansi, yandi me pesaka beto minsiku ya Biblia yina lenda sadisa beto na kubaka balukanu ya mbote. (Baebreo 5:14) Yandi ke zolaka nde balukanu na beto ya nene to ya fioti, kumonisa nde beto ke zolaka yandi mpi bantu ya nkaka. (Tanga Marko 12:30, 31.) Na ntoto ya mvimba, bansadi ya Yehowa ke lwataka na mitindu ya kuswaswana na kutadila mutindu bantu ya bwala na bo ke lwataka mpi mambu yina bo ke zolaka. Luswaswanu yai kele kitoko mpi ke pesaka kiese.

16. Sambu na nki mutindu nsi-ntoto ke tadilaka mbongo ke wakanaka ve ti mambu yina Yezu longaka? Inki bangiufula beto fwete kudiyula?

¹⁶ Satana ke zolaka nde bantu kuyindula nde mbongo mpi bima ya kinsuni ta pesa bo kiese, kansi bansadi ya Yehowa ke zabaka nde yo kele ve kieleka. Beto ke tulaka ntima na mambu yai ya Yezu tubaka: “Ata ntangu muntu kele ti bima mingi, luzingu na yandi ke katukaka ve na bima yina yandi kele ti yo.” (Luka 12:15) Mbongo lenda pesa beto ve kiese ya kieleka. Yo lenda pesa beto ve banduku ya mbote, ngemba ya kieleka ya mabanza, to luzingu ya mvula na mvula. Ya kieleka, beto ke vandaka na mfunu ya bima ya kinsuni, mpi beto ke zolaka kusepela na luzingu. Ata mpidina, Yezu longaka nde beto ta vanda na kiese kana beto kele banduku ya mbote ya Nzambi mpi kana lusambu na beto kele kima ya kuluta mfunu na luzingu na beto. (Matayo 5:3; 6:22, noti na nsi ya lutiti) Kudiyula nde: ‘Keti mutindu nsi-ntoto ke tadilaka mbongo kele ti bupusi na luzingu na mono? Keti mbongo kele kima yina mono ke yindulaka to ke tubilaka mingi?’—Luka 6:45; 21:34-36; 2 Yoane 6.

17. Inki mutindu luzingu na nge lenda toma kana nge ke landa ve mutindu nsi-ntoto ke tadilaka mbongo?

¹⁷ Kana beto ke kudipesa na kusadila Yehowa mpi ke landa ve mutindu nsi-ntoto ke tadilaka mbongo, luzingu na beto ta toma. (Matayo 11:29, 30) Beto ta vanda na kiese mpi beto ta vanda ti ngemba ya mabanza mpi ya ntima. (Matayo 6:31, 32; Baroma 15:13) Beto ta kudiyangisa mingi ve sambu na bima ya kinsuni. (Tanga 1 Timoteo 6:9, 10.) Beto ta wa kiese yina ke vandaka na kupesa. (Bisalu 20:35) Mpi luzingu na beto ta pesa beto ntangu mingi ya kuvanda ti bantu yina beto ke zolaka. Nkutu beto lenda lala mbote.—Longi 5:12.

18. Inki Satana ke sosaka kusala beto?

¹⁸ Satana ke sosaka kubebisa kinduku na beto ti Yehowa, yo yina beto fwete sala yonso sambu na kutanina yo. Beto ke nwanaka “ti bampeve ya mbi.” (Baefezo 6:12) Satana ti bademo na yandi ke zolaka ve nde beto vanda na kiese to beto zinga mvula na mvula. (1 Piere 5:8) Bambeni yai ya ngolo ke nwanisaka beto, kansi beto lenda nunga na lusadisu ya Yehowa!

19. Inki mutindu Baefezo 6:14-18 ke tendula “binwaninu” ya Mukristu?

¹⁹ Na ntangu ya ntama, basoda vandaka kulwata binwaninu sambu na kuditanina na bitumba. Mutindu mosi, beto fwete lwata “binwaninu yonso” yina Yehowa me pesaka beto. (Baefezo 6:13) Yo ta tanina beto. Sambu na binwaninu yina, Baefezo 6:14-18 ke tuba nde: “Yo yina, beno telama ngolo, beno lwata kieleka na luketo na beno bonso mukaba, beno lwata kitaninu-ntulu ya lunungu, mpi beno lwata na makulu na beno luzolo ya kuzabisa nsangu ya mbote ya ngemba. Katula mambu yai yonso, beno baka kitaninu ya nene ya lukwikilu; yo ta sadisa beno na kufwa batolo-tolo yonso ya tiya ya muntu ya mbi. Diaka, beno ndima mpu ya luguluku, mpi mbele ya mpeve, disongidila, ndinga ya Nzambi; ntangu beno ke landa kusamba na mpeve na konso dibaku ti mitindu yonso ya bisambu mpi kubondila.”

20. Inki beto fwete sala sambu “binwaninu” kutanina beto?

²⁰ Kana soda kuvila kinwaninu na yandi mosi mpi kubika kitini mosi ya nitu na yandi kukonda lutaninu, mbeni ta nwanisa yandi na kisika yina. Kana beto ke zola nde “binwaninu” na beto kutanina beto, beto fwete vila ve ata kinwaninu mosi. Beto fwete lwata yo ntangu yonso mpi yo fwete vanda mbote ntangu yonso. Beto ta landa kunwana tii ntangu nsi-ntoto ya Satana ta fwa mpi ntangu bo ta katula Satana ti bademo na yandi na ntoto. (Kusonga 12:17; 20:1-3) Yo yina, kana beto ke nwana ti bampusa ya mbi to bifu ya nkaka, beto fwete yambula ve!—1 Bakorinto 9:27.

21. Inki mutindu beto lenda nunga bitumba na beto?

²¹ Beto kele ve ngolo kuluta Diabulu. Kansi, na lusadisu ya Yehowa, beto kele ngolo kuluta yandi! Sambu na kubikala ya kwikama, beto fwete samba Yehowa, kulonguka Ndinga na yandi, mpi kuvukana ti bampangi na beto. (Baebreo 10:24, 25) Mambu yai ta sadisa beto na kubikala ya kwikama na Nzambi mpi na kuvanda ya kuyilama sambu na kunwanina lukwikilu na beto.

22, 23. (a) Inki mutindu beto lenda vanda ntangu yonso ya kuyilama sambu na kunwanina lukwikilu na beto? (b) Inki beto ta tubila na kapu ya ke landa?

²² Beto fwete vanda ntangu yonso ya kuyilama sambu na kunwanina lukwikilu na beto. (Yoane 15:19) Na mambu ya nkaka, Bambangi ya Yehowa ke salaka mambu na mutindu ya kuswaswana ti bantu mingi. Kudiyula nde: ‘Keti mono ke bakisaka kibeni sambu na nki bo ke salaka mutindu yai? Keti mono ke ndimaka nde mambu yina Biblia mpi mpika ya kwikama mpi ya mayele ke tubaka kele ya kieleka? Keti mono kele na kiese ya kuvanda Mbangi ya Yehowa? (Nkunga 34:2; Matayo 10:32, 33) Keti mono lenda tendudila bantu ya nkaka lukwikilu na mono?’—Matayo 24:45; Yoane 17:17; tanga 1 Piere 3:15.

²³ Na mambu mingi, mambu yina beto fwete sala sambu na kubikala ya kukabwana ti nsi-ntoto ke vandaka pwelele. Ata mpidina, bantangu ya nkaka, yo ke vandaka ve pwelele. Satana ke sosaka kukanga beto na mitindu mingi. Mutambu mosi ya yandi ke sadilaka kele bansaka ya kulutisa ntangu. Inki mutindu beto lenda pona na mayele yonso bansaka na beto ya kulutisa ntangu? Beto ta mona yo na kapu ya ke landa.