“Bantu Yina Kesadilaka Ndinga” na Kyese

“Beno ndima nsangu yina ya [Nzambi] ke tula na ntima na beno, sambu yo lenda gulusa beno. Beno lenda wa nsangu ya Nzambi kaka na kuwa mpamba ve. [Kansi, beno kituka bantu yina kesadilaka ndinga, “NW”].”​—YAKOBO 1:​21, 22.

 1. Inki mutindu beto fwete kutadila mukapu na beto ya mvu 1996?

“BENO KITUKA BANTU YINA KESADILAKA NDINGA.” Bangogo yai ya nkufi kele ti dilongi ya nene. Yau mebakama na Biblia na “Mukanda ya Yakobo,” mpi yau tavanda ya kusonama na Banzo ya Kimfumu bonso mukapu ya mvu 1996 ya Bambangi ya Yehowa.

2, 3. Sambu na inki yau kulombaka nde Yakobo fwanaka kusonika mukanda yina kele na zina na yandi?

² Yakobo, mpangi ya mama mosi ti Mfumu Yezu, vandaka muntu ya mfunu mingi na dibundu ya Bakristu ya ntete. Mbala mosi na nima ya lufutumuku ya Yezu, Mfumu na beto kumonikaka yandi mosi na Yakobo ye na nima na bantumwa yonso. (1 Korinto 15:7) Na nima, na kidimbu ya nkumbwa, ntangu ntumwa Polo kubasisamaka na boloko, yandi kusongaka kimvuka mosi ya Bakristu ya kuvukanaka nde: “Beno zabisa mambu yai na Yakobo ti na bampangi ya nkaka.” (Bisalu 12:17) Yau kemonika nde Yakobo, ata yandi vandaka ve ntumwa, yandi kutwadisaka nto-kimvuka yina kuvukanaka na Yeruzalemi ntangu bantumwa ti bankuluntu kuzengaka nde Bantu ya Makanda yina kundimaka lukwikilu vandaka ve na mfunu ya luyotisu. Yakobo kuzengaka makambu, mpi nzengolo yina kubakamaka, ya kundimama na mpeve santu, kutindamaka na mabundu yonso.​—Bisalu 15:​1-29.

³ Yau kemonika pwelele nde, bangindu ya kutela ya Yakobo kuvandaka na kilo mingi. Kansi, yandi kundimaka ti kudikulumusa yonso nde yandi mosi kuvandaka “[mpika, NW] ya Nzambi ti Mfumu Yesu Kristo.” (Yakobo 1:1) Mukanda na yandi kele ti kimvwama ya malongi ya mbote ti bansyamisa sambu na Bakristu bubu yai. Yau kumanaka na kusonama kiteso ya bamvula iya na ntwala Baroma kunwanisa Yeruzalemi mbala ya ntete ti Zenerali Cestius Gallus, na nima ya kusamunama ya nsangu ya mbote na kiteso ya mingi “na kati ya lugangu yonso yina kele na nsi ya zulu.” (Kolosai 1:​23, NW) Bantangu ya mpasi kuvandaka, ye bansadi ya Yehowa vandaka kuzaba mbotembote nde nkanu na Yandi vandaka mefinama na kuzengama na zulu ya kikanda ya Bayuda.

 4. Inki kemonisa nde Bakristu ya ntete vandaka kukangama ngolo na Ndinga ya Nzambi?

⁴ Bakristu yina yitaka kuvanda ti Masonuku ya Kiebreo na bumvimba mpi ndambu ya mingi ya Masonuku ya Kigreki. Mutindu yau kemonisama na bantela mingi ya bau vandaka kubaka na masonuku ya ntete, bansoniki ya Biblia ya Bakristu vandaka kundima mbotembote Ndinga ya Nzambi. Mutindu mosi, beto bubu yai kele na mfunu ya kulonguka Ndinga ya Nzambi na masonga yonso mpi kusadila yau na luzingu na beto. Sambu na kuvibidila, beto kele na mfunu ya ngolo ya kimpeve mpi kikesa yina Masonuku ya Santu kepesaka.​—Nkunga 119:97; 1 Timoteo 4:13.

 5. Sambu na inki beto kele na mfunu ya lutwadisu ya kuswaswana bubu yai ye na wapi beto lenda kuzwa yau?

⁵ Bubu yai bantu kele na mbela ya “mpasi mosi ya [nene] yina me bwaka ntete ve katuka kuna ya Nzambi salaka bima yonso tii bubu yai. Ata mpasi ya nkaka ya mutindu [yai] ta vandaka dyaka ve.” (Matayo 24:21) Luguluku na beto tasalama kaka kana lutwadisu ya Nzambi kele. Inki mutindu beto lenda kuzwa yau? Na kukangulaka ntima na beto sambu na kuyamba malongi ya Ndinga ya Nzambi ya kupemama. Yau tasadisa beto na “kukituka bantu yina kesadilaka ndinga,” bonso bansadi ya Nzambi ya kupemama ya ntangu ya ntama. Beto fwete kutanga mpi kusadila Ndinga ya Nzambi ti dikebi mingi mpi kusadila yau na lukembilu ya Yehowa.​—2 Timoteo 2:15; 3:​16, 17.

Kukanga Ntima na Kyese

 6. Sambu na inki beto fwete kuzwa kyese na kukutanaka ti mimekamu?

⁶ Na luyantiku ya mukanda na yandi, Yakobo ketubila kyese, mbuma ya zole ya mpeve ya Nzambi. Yandi kesonika nde: “Bampangi na mono, kana bampasi ya mutindu na mutindu ke bwila beno, beno fweti baka yo bonso mambu mosi ya kiese; sambu beno zaba nde, kana lukwikilu na beno kele kaka ata na ntangu ya mpasi, mpidina ke songa nde beno zaba kukanga ntima. Beno kanga ntima tii kuna, ebuna beno ta vanda bantu ya mbote mpenza, ata mambu mosi mpi ta konda beno ve.” (Yakobo 1:​2-4; Galatia 5:​22, 23) Inki mutindu yau lenda kutubama nde yau kele “kiese” kana bampasi kebwila beto? Beto tala, Yezu mpi kutubaka yau na Disolo na Ngumba nde: “Kiese na beno kana bo ke fingaka beno, kana bo ke monisaka beno mpasi, kana bo ke kusilaka beno mambu ya mbi ti ya luvunu ya mutindu na mutindu sambu beno kele balonguki na mono. Beno sepela, beno mona kiese, sambu beno ta baka matabisi ya nene na zulu.” (Matayo 5:11, 12) Kele ti kyese ya nene kibeni kana beto kemona Yehowa kesakumuna ngolo na beto yonso ya beto kesala sambu na lukanu ya luzingu ya mvula na mvula.​—Yoane 17:3; 2 Timoteo 4:​7, 8; Baebreo 11:8-10, 26, 35.

 7. (a) Inki mutindu beto lenda kuzwa lusadisu sambu na kuvibidila? (b) Bonso Yobi, inki mutindu beto lenda kubaka nsendo?

⁷ Yezu yandi mosi kukangaka ntima “sambu yandi vandaka kutala kaka kiese yina vandaka kuvingila yandi.” (Baebreo 12:​1, 2) Na kuzikisaka mbotembote mbandu ya Yezu, beto mpi lenda kukanga ntima! Mutindu Yakobo kemonisa yau mfinama na nsuka ya mukanda na yandi, Yehowa kefutaka mingi bantu yina kebumbaka kwikama. Yakobo ketuba nde: “Tala! beto kebinga bantu yina kuvibidilaka, bankwa mayangi. Beno waka mvibidulu ya Yobi mpi beno monaka nsukulu ya Yehowa kupesaka, mpi beno monaka nde Yehowa kele ya kufuluka na nkenda mpi na ntima ya mawa.” (Yakobo 5:​11, NW) Yibuka inki nsendo kwikama ya Yobi kunatilaka yandi, ntangu Nzambi kuvutudilaka yandi mavimpi ya mbote mpi kuyangalala na luzingu mosi ya mbote, ya kyese ti bantu na yandi ya kuzolama. Kuvibidila ya kwikama lenda kunatila nge kyese ya kiteso mosi na Paladisu ya lusilu ya inza ya mpa ya Nzambi, bonso kyese ya kuluta kyese ya kusadila Nzambi kubanda ntangu yai.

Beto Sosa Mayele

 8. Inki mutindu beto lenda kuzwa mayele ya kyeleka, ya nsadilu, mpi inki kele mfunu ya kisambu na dyambu yai?

⁸ Kulonguka na beto ya Ndinga ya Nzambi ti dikebi ya mingi, kumosi ti nsadilu na yau, tapesa beto mayele ya Nzambi, yina takumisa beto ngolo na kuvibidila bampasi na kati ya kubeba ya inza yai yina kezola kufwa. Inki mutindu beto lenda kutula ntima nde beto tazwa mayele yina? Yakobo kesonga beto nde: “Kansi kana muntu mosi na kati na beno ke na mayele ve, yandi lomba yo na Nzambi, ebuna Nzambi ta pesa yandi yo; sambu Nzambi ke zolaka kukaba mingi na bantu yonso na ntima ya mbote. Kansi muntu yina ke lomba na Nzambi, yandi fweti tula ntima kaka nde yandi ta baka mambu yina ya yandi me lomba. Sambu muntu yina ke na ntima zole ntangu yandi ke lomba, yandi kele bonso kitembo ya masa yina ya mupepe ke tombulaka na zulu ti ke nataka na ndambu yonso.” (Yakobo 1:​5, 6) Beto fwete kusamba na ntima mosi, ti mabanza ya kuketikisa ve nde Yehowa tawa bisambu na beto mpi tapesa beto yina ya beto melomba na ntangu mpi mutindu yina yandi mezola.

 9. Inki mutindu Yakobo ketendula mayele ya bunzambi mpi nsadilu na yau?

⁹ Mayele ya bunzambi kele dikabu ya kekatukaka na Yehowa. Na kutendulaka makabu ya mutindu yina, Yakobo ketuba nde: “Makabu yonso ya mbote mpenza ke katukaka na zulu; yo ke katukaka na Nzambi yina salaka bamwinda ya zulu. Yandi kele kaka kiteso mosi, ata mambu mosi ke sobaka ve, yandi ke balukaka mpi ve; yo yina yandi lenda pesa mpimpa ve.” Na nima, na mukanda na yandi, Yakobo ketendula mbutu ya kuzwa mayele ya kyeleka ntangu yandi ketuba nde: “Keti na kati na beno kele ti muntu mosi ya mayele ti ya ngangu? Mbote yandi songa ngangu na yandi ti mayele na yandi yina na bikalulu na yandi ya mbote, yandi songa yo na mambu ya yandi ke salaka na mayele, kukonda lulendo. . . . Kansi muntu yina ke na mayele yina ke katukaka na zulu, ntete yandi ke na kinzambi; ebuna yandi kele mpi muntu mosi ya ngemba, ya pima, yandi kele muntu mosi ke lemfukaka na Nzambi; yandi kele muntu mosi ya mbote, ke salaka mambu ya mbote; yandi ke zengaka mambu mutindu yo kele; yandi ke tubaka mambu ya masonga.”​—⁠Yakobo 1:17; 3:​13-17.

10. Inki mutindu lusambu ya luvunu keswaswanaka ti lusambu ya kyeleka?

¹⁰ Na kati ya kintinu ya inza ya lusambu ya luvunu, yau kuvanda na bansi ya Kikristu to ya nkaka, bansambidi kele ti kikalulu ya kuyimba mwa bankunga, kuwidikila bisambu ya mutindu mosi, mbala ya nkaka mpi kuwa disolo mosi. Muntu kesyamisaka bau ve na kusamuna nsangu ya kivuvu, sambu mabundu mingi kebakisaka ve ata kivuvu mosi ya mbote sambu na makwisa. Nkutu kivuvu ya nkembo ya Kimfumu ya Mesya ya Nzambi kezabanaka ve to, yau kezabamaka mpenza na kifu. Yehowa na mbikudulu ketuba sambu na bantu ya Kikristu nde: “Bantu na mono me sala masumu zole: bo me bikisa mono, mono nto ya masa ya mbote, bo me kwenda kutimuna bo mosi mabulu, mabulu yango ya kutobuka, masa fweti basika.” (Yeremia 2:13) Bau kele kwa bau ve ti masa ya kyeleka.

11, 12. (a) Inki mutindu mayele ya Nzambi fwete kupusa beto? (b) Na inki dyambu mayele ya Nzambi kekebisa beto?

¹¹ Luswaswanu ya inki mutindu yau kele na kati ya Bambangi ya Yehowa bubu yai? Ti ngolo ya mingi ya Nzambi kepesaka, bau kele na kufulusa ntoto ti nsangu ya mbote ya Kimfumu na Yandi ya makwisa. Mayele yina ya bau ketubaka kele na lufulu ya mbote na kati ya Ndinga ya Nzambi. (Fwanisa ti Bingana 1:20; Yezaya 40:​29-31.) Ee, bau kesadilaka nzayilu ya kyeleka mpi mbakisa na kusamunaka balukanu ya nene ya Nzambi mpi Ngangi na beto. Yau fwete kuvanda mpusa na beto nde bantu yonso na kati ya dibundu “kuvanda ya kufuluka na nzayilu ya kyeleka ya luzolo [ya Nzambi] na mayele yonso mpi na mbakisa ya kimpeve.” (Kolosai 1:​9, NW) Na kuvandaka ti lufulu yai, baleke ti bambuta tavanda ya kupusama ntangu yonso na “kukituka bantu yina kesadilaka ndinga.”

¹² “Mayele yina ke katukaka na zulu” kekebisaka beto sambu na masumu yina lenda kunatila beto kukonda kundimama na Nzambi. Yakobo ketuba nde: “Bampangi na mono ya mono ke zolaka, beno fweti zaba mbote mambu yai: Konso muntu fweti vanda ya kuyilama na kuwa nsangu ya Nzambi, kansi yandi fweti yindula ntete ebuna yandi tuba; yandi mpi lenda kuwa makasi nswalu ve, sambu muntu yina ke waka makasi yandi ke salaka ve mambu yina me lunga na meso ya Nzambi.” Ee, beto fwete kuvanda na mpusa, nswalu na kuwa ndongisila ya Nzambi mpi kusadila yau. Kansi, beto fwete kuditanina na nsadilu ya imbi ya “kima yina ya fioti mpenza na kati ya nitu,” ludimi. Na kumatisaka mapeka, ti bituba-tuba ya kukonda mayele, to masolo ya kukumisa kaka dibanza na nge, ludimi lenda, na ntubilu ya kifwani, ‘yoka nseke ya nene’ tiya. Yau yina, beto fwete kukuna bikalulu ya kuyangidika bankaka mpi ya kudiyala na bamvukana na beto yonso.​—Yakobo 1:​19, 20; 3:5.

13. Sambu na inki yau kele mfunu nde beto kundima “nsangu yina ya Nzambi ke tula na ntima na beto”?

¹³ Yakobo kesonika nde: “Yo yina, beno fweti losa mambu yonso yina kele ya nsoni ti mambu ya mbi ya mutindu na mutindu. Beno lemfuka na Nzambi, beno ndima nsangu yina ya yandi ke tula na ntima na beno, sambu yo lenda gulusa beno.” (Yakobo 1:21) Inza yai ya kindila, ti mutindu na yau ya kuzinga ya kimvwama, inza ya kemonisaka kikalulu ya mono-ntete mpi mabanza ya kubwa, kele penepene na kufwa. “Kansi muntu yina ke salaka mambu yina ya Mfumu Nzambi ke zolaka, yandi ke zingaka mvula na mvula.” (1 Yoane 2:​15-17) Ebuna, mfunu ya inki mutindu yau kele nde beto kundima “nsangu yina ya yandi ke tula na ntima na beto”! Mayele yina ya Ndinga ya Nzambi kepesa keswaswana ngolo ti mambi ya inza yai ya kele na kufwa. Beto kezolaka ata mosi ve na kati ya mambi yina. (1 Piere 2:1, 2) Beto fwete kuvanda na zola sambu na kyeleka mpi lukwikilu ya kuluta ngolo na bantima na beto, sambu beto lenda kukuka na kusyaminina mpi kuyambula ve banzila ya lunungu ya Yehowa. Kansi, keti beto fwete kusuka kaka na kuwa ndinga ya Nzambi?

Beto Kituka “Bantu Yina Kesadilaka Ndinga”

14. Inki mutindu beto lenda kukituka “bawi” ya Ndinga mpi “bantu yina kesadilaka” yau?

¹⁴ Na Yakobo 1:​22, beto ketanga nde: “Beno lenda wa nsangu ya Nzambi kaka na kuwa mpamba ve, sambu kana beno ke sala mpidina, beno ke kudikusa. Kansi [beno kituka bantu yina kesadilaka ndinga, NW].” “Beno kituka bantu yina kesadilaka ndinga”! Ntu-dyambu yai memonisama mpenza pwelele na mukanda ya Yakobo. Beto fwete kuwidikila mpi kusala “kaka mutindu yina”! (Kuyantika 6:22, NW) Bantu mingi bubu yai ketubaka nde yau melunga na kuwa kaka disolo mosi, to kuvukana na lusambu mosi ya kidimbu mpamba na bantangu ya nkaka, ebuna bau kesukaka kaka pana. Bau lenda kuyindula mpi nde kana bau kezinga ‘luzingu ya mbote,’ yina kewakana ti mboninu na bau, yau mefwana. Kansi Yezu Kristu kutubaka nde: “Kana muntu kezola kulanda mono, bika yandi kudibuya mpi yandi kubaka nti na yandi ya mpasi mpi yandi kufula na kulanda mono.” (Matayo 16:​24, NW) Bisalu ya kuditambika ti mvibidilu na kulanda mbandu ya Yezu ya kusala luzolo ya Nzambi melombama pwelele na Bakristu. Sambu na bau, luzolo ya Nzambi bubu yai kele mutindu yau kuvandaka na mvunkama ya ntete, ntangu Yezu yina kufutumukaka kutubaka nde: “Yo yina, beno kwenda kukumisa bantu yonso balonguki na mono.” (Matayo 28:19) Inki nge kesalaka na dyambu yai?

15. (a) Inki mbandu Yakobo kepesa, na kumonisa nde beto lenda kukuma na kyese bonso “bantu yina kesadilaka ndinga”? (b) Sambu na inki lusambu ya kidimbu mpamba mefwana ve?

¹⁵ Kana beto melanda na kuditala na Ndinga ya Nzambi, yau lenda kuvanda bonso tala-tala, na kumonisaka beto, bantu ya inki mutindu beto kele. Yakobo ketuba nde: “Nsiku ya mbote mpenza kele yina ke katulaka bantu na kimpika . . . Muntu yina [kekuditala na yau, NW], ke wa yo kaka na kuwa yo ve, ke vila yo mpi ve, kansi ke tala yo mbote-mbote ti ke sala mambu yina ya yo ke tinda yandi na kusala, Nzambi ta sakumuna yandi na kisalu na yandi.” (Yakobo 1:23-25) Ee, yandi tavanda muyangi ‘yina kesadilaka ndinga.’ Dyaka, yau kele mfunu na kuvanda “muntu yina kesadilaka” mambu yonso ya luzingu na beto ya Bukristu. Beto lenda ve kudikusa ata fyoti na kuyindulaka nde lusambu mosi ya kidimbu mpamba mefwana. Yakobo kelongisila beto na kulanda bandambu ya nkaka yonso ya lusambu ya kyeleka yina lenda kuvanda nkutu Bakristu ya kikesa mevilaka yau. Yandi kesonika nde: “Lusambu ya kugedila mpi ya kukonda mvindu na ntwala ya Nzambi mpi Tata na beto kele yai: kusadisa bansyona mpi bafwola na bampasi na bau, mpi kubikala ya kukonda ditono ya inza.”—Yakobo 1:27, NW.

16. Na inki mutindu Abrahami kukumaka “Nduku ya Yehowa,” ye inki mutindu beto lenda kukanga kinduku ti Yandi?

¹⁶ Yau melunga ve na kutuba kaka nde, ‘mono kekwikilaka na Nzambi,’ mpi kusuka kaka pana. Mutindu Yokobo 2:19 ketuba: “Nge ke kwikilaka nde Nzambi mosi kaka kele? Mambu ve. Kansi zaba nde bampeve ya mbi mpi ke kwikilaka nde Nzambi mosi kaka kele, ebuna bo ke tekitaka na boma sambu na mambu yina.” Yakobo ketubila yau dyaka mingi nde: “Yo kele kiteso mosi na lukwikilu: kana yo kele yo mosi mpamba, kana yo ke monika ve na mambu ya beto ke salaka, ebuna yo kele lukwikilu mosi ya kufwa,” ye, na kutubilaka Abrahami, yandi ketuba nde: “Nge me mona? Lukwikilu na yandi ti mambu ya mbote yina ya yandi salaka, yo yonso zole kwendaka nzila mosi, ebuna sambu na mambu ya mbote ya yandi salaka, yo yina lukwikilu na yandi kumaka ya mbote mpenza.” (Yakobo 2:​17, 20-22) Bisalu ya Abrahami kuvandaka: kugulusa bampangi na yandi, kumonisa kikalulu ya kuyamba banzenza, kudibongisa sambu na kutambika Izaki, mpi ‘kusamuna’ lukwikilu na yandi ya ngolo na yina metala lusilu ya Nzambi ya “bwala yina ke na banzo ke na fondasio ya mvula na mvula,” Kimfumu ya makwisa ya Nzambi. (Kuyantika 14:16; 18:​1-5; 22:​1-18; Baebreo 11:​8-10, 13, 14; 13:⁠2) Yau yina, Abrahami “kwisaka kubingama ‘Nduku ya [Yehowa].’ ” (Yakobo 2:23) Beto mpi lenda kubingama ‘Nduku ya Yehowa’ kana beto kesamuna ti kikesa yonso lukwikilu mpi kivuvu na beto na Kimfumu na yandi ya lunungu ya makwisa.

17. (a) Sambu na inki Rahabi “kutadilamaka bonso muntu ya lunungu,” ye inki mutindu yandi kubakaka nsendo? (b) Inki listi ya inda Biblia kepesa ya bayina ‘kekitukaka bantu yina kusadilaka ndinga’? (c) Yobi kubakaka nsendo ya inki mutindu, mpi sambu na inki?

¹⁷ Bayina “kekituka bantu yina kesadilaka ndinga” “ke ndima[ma]ka [bonso bantu ya kwikama, NW] sambu na lukwikilu na bo kaka ve, kansi sambu na [bisalu, NW].” (Yakobo 2:24) Rahabi kuvandaka nkento mosi ya kuyikaka bisalu na zulu ya lukwikilu na yandi na “ndinga” yina yandi kuwaka na yina metala bisalu ya ngolo ya Yehowa. Yandi kubumbaka mineki (espions) ya Izraele mpi sadisaka bau na kutina, na nima yandi vukisaka bantu ya inzo ya tata na yandi sambu na luguluku. Na lufutumuku, kyese ya inki mutindu yandi tavanda na yau na kuzaba nde, lukwikilu na yandi, yina kumonisamaka na bisalu, kukumisaka yandi nkaka ya Mesya! (Yozue 2:11; 6:25; Matayo 1:5) Baebreo kapu 11 kepesa listi ya inda ya bantu ya nkaka yina ‘kukitukaka bantu yina kesadilaka’ na kumonisaka lukwikilu na bau, mpi bau tabaka nsendo ya nene. Beto kevila mpi ve Yobi, yina kutubaka na kati ya minyoku ya ngolo nde: “Mono ke kumisa kaka zina ya Mfumu Nzambi.” Mutindu beto meyita kumona yau, lukwikilu mpi bisalu na yandi kupesaka yandi nsendo ya nene. (Yobi 1:21; 31:6; 42:10; Yakobo 5:11) Mutindu mosi mpi, mvibidulu na beto bubu yai bonso “bantu yina kesadilaka ndinga” tanatila beto mamweta ya kundimama ya Yehowa.

18, 19. Inki mutindu bampangi ya menyokwamaka mingi “mekitukaka bantu yina kesadilaka ndinga,” ye inki lusakumunu kisalu na bau kunataka?

¹⁸ Bantu ya nkaka yina mevibidilaka na bamvula mingi kele bampangi na beto na Eropa ya Esti. Awa ya bankandika mingi mekatukaka, bau mekitukaka mpenza “bantu yina kesadilaka ndinga” na nzyunga na bau ya mpa. Bamisionere ti bapasudi-nzila kukatukaka na bansi ya mfinama sambu na kwenda kusadisa na kulonga mpi na kuyidika. Filiale ya Finlande ti bafiliale ya nkaka ya pembeni ya Société Watch Tower metindaka bamitungi ya ngolo, ye bampangi ya inza ya mvimba yina kele na diboko ya kukaba mepesaka mbongo sambu na lutungu ya babiro ya bafiliale mpi Banzo ya Kimfumu.​—Fwanisa ti 2 Korinto 8:​14, 15.

¹⁹ Ti kikesa ya inki mutindu bampangi yina ya kumonaka mpasi mingi mendimaka kisalu ya bilanga! Bau ‘ke sala mpi ke nwana ngolo’ sambu na kufika, na mpila ya kutuba, dibulu na yina metala mabaku yina kuvidisamaka na “ntangu ya mpasi.” (1 Timoteo 4:10; 2 Timoteo 4:2) Mu mbandu, na ngonda ya Aprili ya meluta, na Albanie, kisika nkandika kuvandaka ya nku, ntalu yonso ya Bansangu ya Kimfumu na ntu-dyambu “Sambu na Inki Luzingu Mefuluka na Bampasi?” kukabulamaka na bilumbu tatu mpamba. Yau kuvandaka dyambu ya kyese ya kulandaka Lusungiminu ya lufwa ya Yezu, yina kuvukisaka bantu 3491​—ntalu ya kuluta ngolo ntalu ya bansamuni na bau ya kikesa 538.

20. Inki ntalu ya bantu yina kuvandaka na Lusingiminu na bamvula ya meluta kemonisa, ye inki mutindu bantu mingi lenda kusadisama?

²⁰ Bansi ya nkaka mpi kenataka dikabu ya ngolo na ntalu ya bantu yina kevandaka na Lusungiminu, ntalu ya kumataka na kiteso ya kuluta 10 000 000 na bamvula ya meluta. Na bisika mingi, bantu ya mpa, yina kusyamisaka lukwikilu na bau na kukwendaka mpi na kutalaka Lusungiminu, kele na ‘kukituka bantu yina kesadilaka ndinga.’ Keti beto lenda kusyamisa bantu ya mpa ya kuvukanaka na kukuma ya kufwana sambu na dibaku yai?

21. Na kuwakana ti mukapu na beto ya mvu, inki nzila beto fwete kulanda, ti inki lukanu?

²¹ Bonso Bakristu ya kikesa yina na mvunkama ya ntete, mpi mbidi ya nkaka tuka ntangu yina, bika nde beto sila na kusala ngolo na “kubaka ntinu sambu na kubaka matabisi” ya luzingu ya mvula na mvula, yina tavandaka na Kimfumu ya zulu to na kibansala na yau ya ntoto. (Filipi 3:​12-14) Yau kelomba ngolo na beto yonso sambu na kubaka matabisi yina. Yai kele ve ntangu ya kulemba na kuvanda bawi mpamba, kansi ntangu ya kuluta bantangu yonso na ‘kuvanda ngolo mpi kusala.’ (Agai 2:4; Baebreo 6:​11, 12) Mutindu beto ‘mendimaka nsangu yina ya [Nzambi] ke tula na ntima na beto’ bika nde beto ‘kituka bantu yina kesadilaka ndinga’ ntangu yai tii mvula na mvula na makwisa.

Inki Mutindu Nge Tapesa Mvutu?

◻ Inki mutindu beto lenda kukanga ntima na kyese?

◻ Inki kele “mayele yina ke katukaka na zulu,” ye inki mutindu beto lenda kulanda yau?

◻ Sambu na inki beto fwete “kukituka bantu yina kesadilaka ndinga ye bawi mpamba ve”?

◻ Inki balapolo fwete kupusa beto na kuvanda “bantu yina kesadilaka ndinga”?

[Kifwanisu ya kele na lutiti 10]

Bika nde beto mpi kukangula ntima na beto na dilongi ya Nzambi

[Kifwanisu ya kele na lutiti 11]

Kwikama ya Yobi kunatilaka yandi nsendo na kuvutudilaka yandi luzingu mosi ya mbote, ya kyese ti bantu na yandi ya kuzolama