Beto Landa Kuzinga Bonso “Bantu Yina Ke Zinga Ntangu Fioti”
“Mono ke siamisa beno bonso banzenza mpi bantu yina ke zinga ntangu fioti na kulanda kubuya banzala ya kinsuni.”—1 PIE. 2:11.
INKI MVUTU NGE TA PESA?
Sambu na nki bapakulami lenda bingama bantu yina ke zinga ntangu fioti?
Na nki mutindu “mameme ya nkaka” ke bingama bantu yina ke zinga ntangu fioti?
Inki nge ke vingila na bilumbu ke kwisa?
1, 2. Piere vandaka kutubila banani ntangu yandi sadilaka bangogo “bantu yina me solamaka,” mpi sambu na nki yandi bingaka bo “bantu yina ke zinga ntangu fioti”?
BAMVULA kiteso ya 30 na nima ya kutombuka ya Yezu na zulu, ntumwa Piere sonikilaka “bantu yina ke zinga ntangu fioti mpi ya me panzanaka na Ponti, na Galatia, na Kapadosia, na Azia, mpi na Bitinia, na bantu yina me solamaka.” (1 Pie. 1:1) Yo kele pwelele nde, Piere sadilaka ngogo “bantu yina me solamaka,” sambu na kutubila bantu yina, bonso yandi, pakulamaka na mpeve santu mpi ‘butukaka diaka sambu na kivuvu ya moyo’ sambu na kuyala ti Kristu na zulu. (Tanga 1 Piere 1:3, 4.) Kansi sambu na nki yandi ke binga bantu yai “banzenza mpi bantu yina ke zinga ntangu fioti”? (1 Pie. 2:11) Diaka, inki kele ntendula ya diambu yai sambu na beto bubu yai ntangu Bambangi fioti mpamba na nsi-ntoto ya mvimba kele bapakulami to bantu yina me solamaka?
2 Yo fwanaka mpenza nde Piere kusadila ngogo “bantu yina ke zinga ntangu fioti,” sambu na kutubila bapakulami na mvu-nkama ya ntete. Bapakulami ta zinga ve kimakulu na ntoto. Ntumwa Polo yina vandaka mpi mupakulami mpi na “kibuka ya fioti” tendulaka nde: “Kansi beto kele bantu ya zulu, mpi beto ke vingila ti nzala ya ngolo ngulusi yina ke katuka kuna, Mfumu Yezu Kristu.” (Luka 12:32; Bafi. 3:20) Sambu bapakulami kele “bantu ya zulu,” kana bo me fwa, bo ke yambulaka ntoto sambu na kubaka kima mosi ya kuluta mbote, luzingu ya kukonda kufwa na zulu. (Tanga Bafilipi 1:21-23.) Yo yina, bo lenda bingama mpenza “bantu yina ke zinga ntangu fioti” na ntoto yina Satana ke yala.
3. Inki ngiufula ke basika na yina me tala “mameme ya nkaka”?
3 Kansi, nki beto lenda tuba sambu na “mameme ya nkaka”? (Yoa. 10:16) Keti bo kele ve ti kivuvu yina me katuka na Masonuku ya ke monisa nde bo ta zinga kimakulu na ntoto? Ya kieleka, bo ta zinga na ntoto mvula na mvula! Kansi, na mutindu mosi buna beto lenda tuba nde, bubu yai bo mpi kele bantu yina ke zinga ntangu fioti. Na nki mutindu?
“LUGANGU YONSO KE LANDA NA KUDILA”
4. Inki mambu bamfumu ya nsi-ntoto ke kukaka ve kumanisa?
4 Sambu Nzambi me pesaka nzila nde nsi-ntoto yai ya mbi ya Satana kuvanda, bantu yonso, tanga mpi Bakristu, ta landa kuniokwama sambu Satana kolamaka na Yehowa. Beto ke tanga na Baroma 8:22 nde: “Sambu beto me zaba nde tii ntangu yai lugangu yonso ke landa na kudila kumosi mpi na kumona mpasi kumosi.” Bamfumu ya nsi-ntoto, bantu ya siansi, mpi bantu ya nkaka yina ke sosaka kusadisa bantu, ke sala yonso sambu na kumanisa bampasi, kansi bo ke kuka ve.
5. Tuka 1914, nki mambu bamilio ya bantu me salaka, mpi sambu na nki?
5 Tuka 1914, bamilio ya bantu me ndima kukuma na luzolo yonso bantu ya Yezu Kristu, Ntotila yina Yehowa me ponaka. Bo kele ve ti mpusa ya kuvanda bantu ya ngidika ya Satana. Bo ke buya kupesa nsi-ntoto ya Satana maboko. Kansi, bo ke sadila luzingu na bo mpi bima na bo ya kinsuni sambu na Kimfumu ya Nzambi.—Bar. 14:7, 8.
6. Na nki mutindu Bambangi ya Yehowa lenda bingama banzenza?
6 Ya kieleka, Bambangi ya Yehowa kele na bansi kuluta 200, kansi na konso insi yina bo ke zinga, bo kele bonso banzenza. Bo ke kotaka ve ata fioti na mambu ya politiki to ya bansi yina bo ke zingaka. Ata bubu yai, bo ke kudimonaka bonso bantu ya nsi-ntoto ya mpa, yina Nzambi ta sala. Bo ke sepelaka na mutindu bilumbu na bo ya ntangu fioti yina bo ke zinga na nsi-ntoto yai ya kukonda kukuka ke finama nswalu na nsuka na yo.
7. Inki mutindu bansadi ya Nzambi ta zinga kimakulu na ntoto, mpi bo ta baka nki mambote?
7 Ntama mingi ve, Kristu ta sadila kiyeka na yandi sambu na kufwa ngidika ya mbi ya Satana. Luyalu ya kukuka ya Kristu ta katula disumu mpi bampasi. Yo ta katula mpi muntu yonso yina ke kolama na kimfumu ya Yehowa. Bansadi ya kwikama ya Nzambi ta zinga kimakulu na ntoto yina ta kituka paladisu. (Tanga Kusonga 21:1-5.) Na ntangu yango, lugangu ta “katuka na kimpika ya disumu mpi ya lufwa mpi ta baka kimpwanza ya nkembo ya bana ya Nzambi.”—Bar. 8:21.
INKI MAMBU BAKRISTU YA KIELEKA FWETE LUNGISA?
8, 9. Ntangu Piere tubilaka “kubuya banzala ya kinsuni,” yandi vandaka kutubila nki?
8 Piere tendulaka mambu yina Bakristu ya kieleka fwete lungisa ntangu yandi tubaka nde: “Bampangi ya mono ke zolaka mingi, mono ke siamisa beno bonso banzenza mpi bantu yina ke zinga ntangu fioti na kulanda kubuya banzala ya kinsuni yina ke nwanaka ti moyo.” (1 Pie. 2:11) Ndongisila yai ke tadila ntete-ntete Bakristu ya kupakulama, kansi yo kele mpi mfunu sambu na mameme ya nkaka ya Yezu.
9 Banzala ya nkaka, to bampusa ya nitu, kele mbi ve kana beto lungisa yo na mutindu yina Nzambi ke zolaka. Nkutu, yo ke yikaka kiese na luzingu. Kele ti banzala yina kele mbi ve, mu mbandu kunwa mpi kudia madia ya kitoko, kusala bansaka ya mbote ya kulutisila ntangu, mpi kulutisa ntangu ti banduku ya mbote. Ata mpi nzala ya kuwa kiese ya kuvukisa nitu ti nkwelani na nge kele mbi ve. (1 Bak. 7:3-5) Kansi, Piere vandaka kutubila pwelele “banzala ya kinsuni” yina “ke nwanaka ti moyo,” disongidila banzala ya mbi ya nitu. Bambaludi ya nkaka ya Biblia ke bingaka yo “bampusa ya mbi ya nitu” (King James Version) to “bampusa ya masumu” (New International Version). Yehowa ke zabisaka beto mutindu yina yandi ke zolaka nde beto zinga mpi kulungisa banzala na beto, beto fwete bika ve ata fioti nde banzala ya nitu kubebisa bangwisana na beto ti Nzambi. Kana beto ke lungisa banzala na beto na mutindu ya mbi, yo lenda nata beto na lufwa.
10. Inki mitambu Satana ke sadilaka sambu na kupusa Bakristu na kukuma bantu ya insi na yandi?
10 Lukanu ya Satana kele ya kulembisa lukanu ya Bakristu ya kieleka ya kudimona bonso “bantu yina ke zinga ntangu fioti” na nsi-ntoto yai. Mpusa ya kuvanda ti bima mingi ya kinsuni, pite, bizumba, kusosa kukuma bantu ya lukumu, kunwana, kikalulu ya “mono ntete” mpi zola ya insi, kele mitambu ya Satana mpi beto fwete zaba yo mbote-mbote. Kana lukanu na beto kele ya kubuya banzala yai ya mbi ya nitu, beto ta monisa pwelele nde beto ke zolaka ve kuvukana ti nsi-ntoto ya mbi ya Satana. Beto ta monisa nde beto ke zingaka na nsi-ntoto yango kaka na ntangu fioti. Diambu ya mfunu mpi yina beto fwete sadila bikesa ya ngolo, kele kuzinga kimakulu na ntoto ya mpa ya Nzambi ya lunungu.
BIKALULU YA MBOTE
11, 12. Inki mutindu bo ke tadilaka banzenza na bantangu ya nkaka, mpi nki mambu bantu lenda tuba sambu na Bambangi ya Yehowa?
11 Piere ke landa kutendula mambu yina Bakristu yina “ke zinga ntangu fioti” fwete sala. Yandi ke tuba na verse 12 nde: “Beno vanda ti bikalulu ya mbote na kati ya makanda, na mpila nde ntangu bo ke funda beno nde beno kele bantu ya ke salaka mambu ya mbi, bo mona na meso na bo mosi bikalulu na beno ya mbote, ebuna bo pesa Nzambi nkembo na kilumbu yina yandi ta kwisa kutala” beno. Bantu yina ke zingaka ntangu fioti kele banzenza, to bantu yina ke zingaka na insi yina kele ya bo ve. Bantangu ya nkaka bantu ke vwenzaka bo sambu kaka bo me swaswana ti bamfinangani na bo. Nkutu, bantu ya nkaka ke monaka bo bonso bantu ya mbi. Mbala ya nkaka mutindu na bo ya kutuba, ya kusala mambu, ya kulwata, ata nkutu ya kuyidika nitu lenda swaswana ti ya bantu ya insi yina bo ke zingaka. Kansi, kana bo ke sala mambu ya mbote, disongidila kele ti bikalulu ya mbote, yo lenda pusa bantu ya nkaka na kubakisa nde bo kele ve bantu ya mbi.
12 Mutindu mosi, Bakristu ya kieleka lenda swaswana ti banfinangani na bo na mambu ya nkaka, mu mbandu na masolo na bo to na bansaka ya kulutisila ntangu yina bo ke ponaka. Kulwata na bo mpi kuyidika nitu lenda swaswana ti ya bantu mingi. Sambu na baluswaswanu yina, bantu ya nkaka lenda tuba mambu ya mbi sambu na Bambangi ya Yehowa. Kansi, bantu ya nkaka lenda tuba mambu ya mbote sambu na nkadilu na bo ya mbote.
13, 14. Inki mutindu mayele “ke monanaka ya lunungu na bisalu na yo”? Pesa mbandu.
13 Ya kieleka, nkadilu ya mbote lenda sadisa ba nkaka na kubakisa nde kele ve ti kikuma ya kutuba mambu ya mbi sambu na beto. Yezu vandaka muntu mosi mpamba yina lemfukilaka Nzambi na kwikama yonso, kansi bantu tubaka nde yandi vandaka kusala mambu ya mbi. Bantu ya nkaka bingaka yandi “muntu ya ke diaka mbiki mpi ya ke nwaka vinu mingi, nduku ya bakalaki ya mpaku mpi ya bansumuki.” Kansi, mayele na yandi ya kusadila Nzambi monisaka nde yandi vandaka ve muntu ya mutindu yina. Yezu tubaka nde: “Mayele ke monanaka ya lunungu na bisalu na yo.” (Mat. 11:19) Yo kele mpi mutindu mosi bubu yai. Mu mbandu, bantu ya nkaka yina ke zingaka pene-pene ya mbanza Selters, na Allemagne, vandaka kuyituka ngolo sambu na bampangi ya babakala mpi ya bankento yina ke salaka na Betele ya mbanza yina. Kansi guvernere ya mbanza yina tubaka mambu ya mbote sambu na bo; yandi tubaka nde: “Bambangi yina ke salaka kuna, kele ti mutindu na bo ya kuzinga, kansi luzingu yango ke nataka ve mavwanga na luzingu ya bantu ya nkaka ya mbanza yina.”
14 Mbandu ya nkaka kele ya Bambangi ya Moscou, na Russie, yina ntama mingi ve, bo kusilaka bo mambu mingi ya mbi. Bantu ya nkaka tubaka nde bo vandaka kupanza mabuta, kusiamisa bantu na kudifwa, mpi kubuya kubaka lusansu ya munganga. Kansi na Yuni 2010, Tribinale ya Ke Nwaninaka Banswa ya Bantu na Eropa (Cour européenne des droits de l’homme) ya kele na mbanza Strasbourg, na France, zengaka nde: “Bamfumu ya Moscou salaka mbi na mutindu bo buyisaka Bambangi ya Yehowa kimpwanza ya kusambila mpi kukwenda na balukutakanu. Batribinale ya Moscou pesaka ve bikuma ya ngolo mpi ya me fwana sambu na kumonisa nde Bambangi ya Yehowa salaka mambu ya mbi. Yo tubaka nde batribinale yai sadilaka bansiku ya Moscou ya kuluta ngolo na mutindu yina vandaka mbi sambu na Bambangi ya Yehowa.”
BULEMFU YA ME FWANA
15. Bakristu ya kieleka na nsi-ntoto ya mvimba ke lemfukaka na nki munsiku ya Biblia?
15 Bambangi ya Yehowa ya Moscou mpi ya ntoto ya mvimba, ke lungisaka diambu ya nkaka yina bo ke lombaka Bakristu ya Piere ke tubila. Yandi sonikaka nde: “Sambu na Mfumu, beno lemfuka na bantu yonso yina kele ti kiyeka: yo vanda ntotila sambu yandi kele mfumu to baguvernere.” (1 Pie. 2:13, 14) Ata bo kele ve bantu ya nsi-ntoto yai ya mbi, Bakristu ya kieleka ke lemfukaka na luzolo yonso na bamfumu ya luyalu “na ndambu ya kiyeka” na bo mutindu Polo tubaka yo.—Tanga Baroma 13:1, 5-7.
16, 17. (a) Inki ke ndimisa nde Bambangi ya Yehowa ke telaminaka ve baluyalu? (b) Bamfumu ya nkaka ya politiki me ndimaka inki?
16 Bambangi ya Yehowa ke kuditwadisaka bonso “bantu yina ke zinga ntangu fioti” na ngidika ya ntangu yai, kansi bo ke salaka yo ve sambu na kutelamina luyalu to kuvwenza bantu ya nkaka. Bo ke bakisaka nde bantu ya nkaka ke vandaka ti bangindu na bo sambu na muntu yina fwete vanda na luyalu to mutindu ya kumanisa bampasi ya bantu. Na kuswaswana ti bantu ya mabundu ya nkaka, Bambangi ya Yehowa ke buyaka kudikotisa na mambu ya politiki. Bo ke sosaka ve kupusa bamfumu na kusoba mutindu na bo ya kuyala bantu. Bambangi ya Yehowa ke vandaka ve ata fioti ti dibanza ya kutelamina luyalu ya insi na bo to kupusa bantu ya nkaka na kukolama!
17 Ntangu bo ke lemfukilaka bamfumu ya bansi na bo na kuwakana ti ndongisila ya Piere ya ‘kupesa lukumu na ntotila,’ Bakristu ke monisaka luzitu mpi lukumu yina me fwana na kiyeka ya bamfumu yango. (1 Pie. 2:17) Bantangu ya nkaka, bamfumu me ndimaka nde bo kele ve ti kikuma ya kudiyangisa sambu na Bambangi ya Yehowa. Mu mbandu, muntu mosi ya politiki ya Allemagne, yina vandaka ministre na mbanza mosi na mbanza yina mpi na nima kumaka depite tubaka nde, Bambangi ya Yehowa monisaka nkadilu ya mbote ntangu bo vandaka na ba kan ya konsatrasio mpi na baboloko. Bambangi sobaka ve balukwikilu na bo ata ntangu bo vandaka kuniokwama, mpi bo vandaka kuwila bantu ya nkaka ya boloko mawa. Sambu bantu ya insi na beto ke niokulaka ngolo banzenza, ke telaminaka mambu ya politiki, mpi bantu yina kele ti bangindu ya nkaka, bikalulu yai kele mfunu mingi sambu na bo.
KUMONISA ZOLA
18. (a) Sambu na nki yo me fwana nde beto zola kimvuka ya mvimba ya bampangi? (b) Inki mambu bantu ya nkaka yina kele ve Bambangi me tubaka?
18 Ntumwa Piere sonikaka nde: “Beno zola kimvuka ya mvimba ya bampangi, beno wa Nzambi boma.” (1 Pie. 2:17) Bambangi ya Yehowa ke tinaka Nzambi boma, disongidila bo ke waka boma ya kusala diambu yina ta sepedisa yandi ve mpi boma yina ke pusaka bo na kusala luzolo na yandi. Bo kele na kiese ya kuvanda na kati ya kimvuka ya nsi-ntoto ya mvimba ya bampangi ya babakala mpi ya bankento yina kele ti mpusa ya kusadila Yehowa kumosi. Yo yina, yo me fwana sambu na bo na ‘kuzola kimvuka ya mvimba ya bampangi.’ Zola ya kimpangi ya mutindu yai, yina ke monanaka mingi ve na nsi-ntoto yai bwimi, ke yitukisaka mingi bantu yina kele ve Bambangi. Mu mbandu, muntu mosi ya ke tambusaka bantu yina me kwisa kutala insi mpi ya ke salaka na ngidika mosi ya Amerika ya ke tadilaka mambu ya me tala banzietelo, yitukaka ngolo na zola mpi lusadisu yina Bambangi ya Yehowa monisilaka banzenza yina kwisaka na lukutakanu ya bansi mingi yina salamaka na Allemagne na mvu 2009. Yandi tubaka nde tuka yandi ke salaka kisalu yina, yandi me monaka ntete ve diambu ya mutindu yina. Na nima, Mbangi mosi tubaka nde: “Mambu yonso ya yandi tubaka sambu na beto, yandi tubaka yo ti kiese ya mingi mpenza.” Keti nge mpi me waka bantu ya nkaka ke tuba mambu ya mutindu mosi sambu na Bambangi ya Yehowa na balukutakanu ya distrike yina nge me kwendaka?
19. Inki lukanu beto fwete vanda ti yo, mpi sambu na nki?
19 Na mambu yonso yina beto me tubila, mpi mingi ya nkaka, Bambangi ya Yehowa ke monisaka mpenza nde bo kele “bantu yina ke zinga ntangu fioti” na ngidika ya ntangu yai ya Satana. Mpi na kiese yonso, lukanu na bo kele ya kubikala mpidina. Bo kele ti kivuvu ya ngolo mpi ke ndima nde ntama mingi ve bo ta kuma bantu yina ke zinga kimakulu na nsi-ntoto ya mpa ya lunungu. Keti nge ke mpi ke vingila yo?
[Kifwanisu ya kele na lutiti 23]
Beto ke salaka ve bikesa sambu na kugulusa nsi-ntoto ya Satana
[Kifwanisu ya kele na lutiti 23]
Beto ke pesaka maboko na nsi-ntoto ya mpa ya Nzambi
[Kifwanisu ya kele na lutiti 25]
Kieleka ya Biblia me sadisaka na kuvukisa dibuta yai ya Russie