Yehowa Ketaninaka Beto Sambu na Luguluku

“Beno bantu yina ya yandi ke simbaka na ngolo na yandi, sambu na lukwikilu na beno, tii kuna yandi ta songa beno kuguluka yina ya yandi me yidikaka sambu na kusonga beno na nsuka ya mambu yonso.”​—1 PIE. 1:5.

INKI MVUTU NGE TAPESA?

Inki mutindu Yehowa bendaka beto na lusambu ya kyeleka?

Inki mutindu beto lenda bika nde Yehowa kutwadisa beto na bandongisila na yandi?

Inki mutindu Yehowa kepesaka beto kikesa?

1, 2. (a) Inki kendimisa beto nde Yehowa tasadisa beto sambu na kutanina kwikama na beto? (b) Inki mutindu Yehowa kezabaka beto?

BIBLIA ketuba nde: “Muntu yina ta kanga ntima tii na nsuka, yandi ta guluka.” (Mat. 24:13) Ntangu Yezu tubaka mambu yai, yandi monisaka pwelele nde sambu beto guluka ntangu Nzambi tafwa nsi-ntoto ya Satana, beto fwete vanda ya kwikama tii na nsuka. Kansi, yo ketendula ve nde Yehowa kelombaka beto na kukanga ntima na mayele to na ngolo na beto mosi. Biblia kendimisa beto nde: “Nzambi ke salaka kaka mambu yina ya yandi me tubaka, sambu yandi ta bika beno ve nde Satana kumeka beno na kumeka yina me luta ngolo na beno. Kansi, kana mpukumunu me kwisila beno, kaka na ntangu yo yina Nzambi ta pesa beno ngolo; mpidina mpukumunu lenda bwisa beno ve.” (1 Kor. 10:13) Bangogo yina ketendula nki?

² Sambu Yehowa kuzikisa nde beto kekutana ve ti mpukumuna yina meluta ngolo na beto, yandi fwete zaba mambu yonso yina metala beto, mumbandu bampasi yina beto kekutanaka ti yo, kimuntu na beto ya kati mpi mutindu beto lenda kangila yo ntima. Keti Nzambi kezabaka beto mbote-mbote mpenza? Ee. Masonuku kemonisa nde Yehowa kezabaka beto mbote-mbote. Yandi zaba mambu na beto ya konso kilumbu mpi bikalulu na beto. Nkutu yandi lenda bakisa mabanza mpi balukanu ya ntima na beto.​—Tanga Nkunga 139:1-6.

3, 4. (a) Inki mutindu mambu yina Davidi kutanaka ti yo kemonisa nde Yehowa ketudilaka bantu yonso dikebi? (b) Inki mambu ya kuyituka Yehowa kele na kusala bubu yai?

³ Keti yo kele mpasi sambu Nzambi kutudila bantu ya kukonda mfunu dikebi? Davidi muyimbi-bankunga yulaka Yehowa ngyufula yai: “Kana mono tala zulu yai ya nge salaka, kana mono tala ngonda ti bambwetete yai ya nge me tulaka na kisika na yo, mono ke kudiyula nde: Muntu kele nani nge na kuyindulaka yandi?” (Nk. 8:4, 5) Ziku, Davidi yulaka ngyufula yai sambu na mambu yina yandi kutanaka ti yo. Sambu Yehowa monaka nde mwana yai ya nsuka ya Yese kele “muntu ya nkaka yina ta pesa yandi kiese” mpi yandi bakaka Davidi ‘ntangu yandi vandaka kukeba mameme, ebuna Nzambi tulaka yandi ntotila’ ya bantu ya Israele. (1 Sam. 13:14; 2 Sam. 7:8) Yindula mutindu Davidi kudiwaka ntangu yandi bakisaka nde Ngangi ya luyalanganu tulaka dikebi na ngungudi yai ya leke mpi na mambu yina yandi vandaka kuyindula na ntima!

⁴ Yo keyitukisa ve na kubakisa dikebi ya masonga yina Yehowa ketudilaka beto bubu yai. Yandi kevukisa “bima ya mfunu ya makanda yonso” na lusambu ya kyeleka mpi yandi kesadisa bansadi na yandi na kutanina kwikama na bo. (Agai 2:7, NW) Sambu na kubakisa mbote-mbote mutindu Yehowa kesadisaka beto na kutanina kwikama na beto, bika beto yindulula mutindu yandi kebendaka bantu na lusambu ya kyeleka.

NZAMBI MUNTU KEBENDAKA BANTU

 5. Inki mutindu Yehowa kebendaka bantu na Mwana na yandi? Pesa mbandu.

⁵ Yezu tubaka nde: “Ata muntu mosi ve lenda kukwisa na mono kana Tata, yina kutindaka mono, kubenda yandi ve.” (Yoa. 6:44) Bangogo yai kemonisa nde beto kele na mfunu ya lusadisu ya Nzambi sambu na kukuma balongoki ya Kristu. Inki mutindu Yehowa kebendaka bantu yina kele bonso mameme na Mwana na yandi? Yandi kesalaka yo na nzila ya kisalu ya kusamuna nsangu ya mbote mpi ya mpeve santu. Mumbandu, ntangu Polo mpi banduku na yandi ya kisalu kwendaka na mbanza Filipi, bo kutanaka ti nkento mosi na zina ya Lidia mpi yantikaka kulonga yandi nsangu ya mbote. Biblia ketuba nde: “Mfumu Nzambi kangulaka mabanza na yandi sambu yandi kuwa mambu ya Paulo vandaka kutuba.” Ya kyeleka, Nzambi pesaka Lidia mpeve na yandi sambu yandi bakisa nsangu yina mpi nsuka-nsuka yandi ti dibuta na yandi bakaka mbotika.​—Bis. 16:13-15.

 6. Inki mutindu Nzambi kebendaka bantu yonso na lusambu ya kyeleka?

⁶ Keti Yehowa bendaka kaka Lidia? Kele ve. Kana nge kele Mukristu yina mekudipesaka na Nzambi, yandi mpi muntu bendaka nge na lusambu ya kyeleka. Kaka bonso Tata na beto ya zulu monaka kima mosi ya mfunu na ntima ya Lidia, yandi monaka mpi kima mosi ya mbote na ntima na nge. Ntangu nge yantikaka kuwa nsangu ya mbote, Yehowa sadisaka nge na kubakisa yo na nzila ya mpeve santu. (1 Kor. 2:11, 12) Ntangu nge salaka bikesa sambu na kusadila mambu yina nge kelonguka, yandi sakumunaka bikesa na nge na kusala luzolo na yandi. Ntangu nge tambikaka luzingu na nge na yandi, ntima na yandi sepelaka. Ya kyeleka, tuka nge meyantikaka kusadila Yehowa, yandi kesadisaka nge na konso kitambi yina.

 7. Inki mutindu beto kezaba nde Nzambi tasadisa beto na kubikala ya kwikama?

⁷ Sambu Yehowa mesadisaka beto na kuyantika kusadila yandi, yandi keyambulaka beto ve na mpila nde beto bikala ya kwikama. Sambu Yehowa kezabaka nde beto mezabaka ve kyeleka na ngolo na beto mosi, yandi kezaba mpi nde beto tabikala ve na kyeleka na ngolo na beto mosi. Ntangu ntumwa Piere sonikilaka Bakristu bapakulami, yandi tubaka nde: “Beno bantu yina ya yandi ke simbaka na ngolo na yandi, sambu na lukwikilu na beno, tii kuna yandi ta songa beno kuguluka yina ya yandi me yidikaka sambu na kusonga beno na nsuka ya mambu yonso.” (1 Pie. 1:4, 5) Sambu bangogo yai ketadila Bakristu yonso, yo fwete benda mpi dikebi na beto yonso bubu yai. Sambu na nki? Sambu beto yonso kevandaka ti mfunu ya lusadisu ya Nzambi sambu na kubikala ya kwikama na yandi.

KUDIYALA SAMBU NA KUSALA VE DYAMBU YA MBI

 8. Sambu na nki beto fwete kangula meso sambu na kusala ve dyambu mosi ya mbi?

⁸ Bampasi ya luzingu mpi kukonda kukuka na beto mosi lenda pusa beto na kukatula dikebi na mambu ya kimpeve mpi kutula beto na kigonsa ya kusala dyambu mosi ya mbi kukonda kuzaba. (Tanga Galatia 6:1.) Mambu yina kuminaka Davidi kesadisa beto na kubakisa dyambu yai.

9, 10. Inki mutindu Yehowa taninaka Davidi na kusala ve dyambu mosi ya mbi mpi nki yandi kesalaka sambu na beto bubu yai?

⁹ Ntangu Davidi vandaka kutina Ntotila Saule, yandi kudiyalaka sambu na kuvutula ve mbi na ntotila yina ya kimpala. (1 Sam. 24:2-7) Kansi na nima, kukonda kukuka ya Davidi pusaka yandi na kukonda kudiyala. Yandi vandaka na mfunu ya madya sambu na bantu na yandi mpi na luzitu yonso yandi sosaka lusadisu na Nabale. Ntangu Nabale fingaka yandi, Davidi waka makasi mpi sosaka kufwa bantu yonso ya dibuta ya Nabale, yandi bakisaka ve nde kana yandi fwa bantu yina mesala mbi ve Nzambi talomba yandi menga na bo. Kaka na ntangu yina, Abigaile nkento ya Nabale salaka mambu na mpila nde Davidi kusala ve dyambu ya mbi. Sambu yandi bakisaka nde Yehowa sadisaka yandi na dyambu yina, Davidi zabisaka Abigaile nde: “Lukumu na Mfumu Nzambi, Nzambi ya Israele, me tinda nge bubu yai na kwisa kukutana na mono! Mersi sambu na mayele na nge, mersi mpi sambu nge me kwisa kukanga mono nzila na kwenda kubasisa menga ti kuvutula mbi na mbi.”​—1 Sam. 25:9-13, 21, 22, 32, 33.

¹⁰ Inki dilongi beto lenda baka na disolo yai? Yehowa sadilaka Abigaile sambu Davidi kudiyala mpi kusala ve dyambu ya mbi. Yehowa kesala mpi mutindu mosi sambu na beto bubu yai. Ya kyeleka, beto fwete vingila ve nde Nzambi kutinda muntu na kusadisa beto na konso ntangu yina beto kezola kusala dyambu mosi ya mbi. Beto lenda zaba mpi ve mutindu ya sikisiki yina Nzambi tasala mambu na dyambu mosi buna to mambu yina yandi lenda sadila sambu na kulungisa lukanu na yandi. (Lo. 11:5) Kansi, beto lenda tula ntima nde Yehowa kezabaka ntangu yonso mambu ya luzingu na beto mpi tasadisa beto na kubikala ya kwikama na yandi. Yandi kendimisa beto nde: “Mono ta songa nge nzila ya nge fweti landa, mono ta longa nge mambu yonso, mono ta talaka nge.” (Nk. 32:8) Inki mutindu Yehowa kepesaka beto ndongisila? Inki mutindu beto lenda bakila yo mambote? Mpi sambu na nki beto lenda ndima nde Yehowa kele na kutwadisa bantu na yandi bubu yai? Tala mutindu mukanda ya Kusonga kepesa mvutu na bangyufula yai.

BANDONGISILA KETANINAKA BETO

11. Na nki kiteso Yehowa kezabaka mambu yina kesalamaka na mabundu ya Bukristu?

¹¹ Na mbonameso yina kele na Kusonga kapu 2 mpi 3, Yezu Kristu Ntotila kwendaka kutala mabundu nsambwadi ya Asie Mineure. Mbonameso yina kemonisa nde Kristu tadilaka ve mabundu yango na kimvuka kansi mambu ya sikisiki ya konso dibundu. Bantangu yankaka, yandi vandaka kutanga nkutu bazina ya bantu mpi bantangu yankaka dyaka yandi vandaka kusikisa to kupesa bandongisila. Inki kemonisa yo? Ntangu mbonameso yina salamaka, mabundu nsambwadi yina kemonisa Bakristu bapakulami na nima ya mvu 1914 mpi bandongisila yina yandi pesaka na mabundu nsambwadi yina ketadila mabundu yonso ya Bukristu na nsi-ntoto ya mvimba bubu yai. Yo yina, yo mefwana na kusukisa nde na nzila ya Mwana na yandi, Yehowa ketwadisaka bantu na yandi. Inki mutindu beto lenda baka mambote na lutwadisu yina?

12. Inki mutindu beto lenda bika nde Yehowa kutwadisa beto?

¹² Kulonguka na beto mosi kele mosi ya mitindu yina beto lenda baka mambote ya kekatuka na lutwadisu ya Yehowa ya zola. Na nsadisa ya mikanda ya kimvuka ya mpika ya kwikama mpi ya mayele, Yehowa kepesaka beto bandongisila ya mbote yina kekatukaka na Masonuku. (Mat. 24:45) Kansi, sambu na kubakila yo mambote, beto fwete baka ntangu sambu na kulonguka mpi kusadila yo. Kulonguka na beto mosi kele mosi ya mitindu yina Yehowa lenda ‘keba beto na mpila nde beto bwa ve.’ (Yude 24) Keti nge metangaka ntete ve disolo mosi na mikanda na beto yina nge monaka bonso nde bo sonikaka yo kaka sambu na nge? Ndima ndongisila yina kekatuka na Yehowa. Kaka mutindu nduku mosi lenda nikisa nge na dipeka sambu na kubenda dikebi na nge na dyambu mosi, Yehowa lenda sadila mpeve na yandi sambu na kubenda dikebi na nge mpi ya bantu yankaka na kutomisa kikalulu mosi buna. Ntangu beto kendima lutwadisu ya mpeve, beto kebikaka nde Yehowa kutwadisa beto. (Tanga Nkunga 139:23, 24.) Na kutadila dyambu yai, yo mefwana nde beto tadila ntangu mpi mutindu beto kelongukaka.

13. Sambu na nki yo tavanda mbote na kutadila mutindu na beto ya kulonguka?

¹³ Kulutisa ntangu mingi na bansaka lenda yiba ntangu yina beto kele na yo mfunu sambu na kulonguka na beto mosi. Mpangi-bakala mosi bakisaka nde: “Yo kele mpasi ve na kuvila kulonguka na nge mosi. Bubu yai bansaka ya kulutisila ntangu mekumaka mingi kuluta na ntwala mpi yo kele dyaka ntalu mingi ve bonso na ntama. Beto lenda mona yo na televizio, na ordinatere mpi na telefone. Yo mezyungaka beto.” Kana beto keba ve, ntangu yina mefwana sambu na kulonguka na beto mosi lenda kulumuka malembe-malembe ti kuna beto tasalaka yo dyaka ve. (Ef. 5:15-17) Konso muntu fwete kudiyula nde: ‘Bantangu ikwa mono kelutisaka na kulonguka Ndinga ya Nzambi? Keti yo kevandaka kaka ntangu mono keyidikaka disolo yina mono tasala na lukutakanu?’ Kana yo kele buna, ziku beto lenda sadila mbote nkokila yina beto mebumbaka sambu na lusambu ya dibuta to kulonguka na beto mosi sambu na kubaka mayele ya kimpeve yina Yehowa kepesaka sambu na kutanina beto na kuguluka.​—Bing. 2:1-5.

KIKESA KESADISAKA BETO

14. Inki mutindu Masonuku kemonisaka nde Yehowa ketulaka dikebi na mawi na beto?

¹⁴ Davidi kutanaka ti mambu mingi ya mpasi na luzingu na yandi. (1 Sam. 30:3-6) Biblia kemonisa nde Yehowa zabaka mawi na yandi. (Tanga Nkunga 34:19; 56:9.) Nzambi kezabaka mawi na beto mbote-mbote. Kana beto mekonda “kikesa” to “me katulaka ntima,” yandi kepusanaka penepene na beto. Dyambu yai lenda pesa beto kikesa mutindu yo pesaka Davidi yina yimbaka nde: “Mono ta kina na kiese mpenza sambu nge zolaka mono mingi. Nge me monaka bampasi na mono, nge zaba yo mpi.” (Nk. 31:8) Kansi, Yehowa kesalaka mambu mingi kuluta kaka kubakisa bampasi na beto. Yandi kesadisaka beto ntangu yandi kesyamisaka beto mpi kepesaka beto kikesa. Yandi kesalaka yo na nzila ya balukutakanu ya Bukristu.

15. Inki dilongi beto lenda baka na mbandu ya Azafi?

¹⁵ Mbandu ya Azafi muyimbi-bankunga kemonisa mambote ya kukwenda na balukutakanu. Kukonda lunungu yina yandi vandaka kumona pusaka yandi na kuyula mfunu ya kusadila Nzambi. Azafi lembaka nitu. Yandi tubilaka mawi na yandi mutindu yai: “Ngindu na mono kumaka kisakasaka, ntangu mono kudimonaka mawa na ntima.” Yo yina, mbala mingi yandi yambulaka kusadila Yehowa. Inki sadisaka Azafi na kuvanda dyaka ti bukati-kati? Yandi tubaka nde: ‘Mono kotaka na nzo ya Nzambi.’ Kumosi ti bansambidi yankaka ya Yehowa yandi kumaka dyaka kutadila mambu na mutindu ya mbote. Yandi bakisaka nde kyese ya bantu ya mbi vandaka ya ntangu fyoti mpi ntembe kele ve nde Yehowa tasungika mambu. (Nk. 73:2, 13-22) Yo kele mutindu mosi ti beto. Mpasi yina kekatukaka na kukonda lunungu ya nsi-ntoto ya Satana lenda lembisa beto. Kuvukana ti bampangi Bakristu kepesaka beto kikesa mpi kesadisaka beto na kusadila Yehowa na kyese.

16. Inki mutindu beto lenda baka mambote na mbandu ya Ana?

¹⁶ Kansi, inki nge tasala kana dyambu mosi ya kesalama na dibundu kepesa nge ve nzila ya kukwenda na balukutakanu? Mbala yankaka, nge mevidisaka mukumba mosi ya nge vandaka ti yo na dibundu mpi yo kepesaka nge mpasi to bangindu na nge meswaswana ti ya mpangi-bakala to mpangi-nkento mosi. Kana yo kele buna, mbandu ya Ana lenda sadisa nge. (Tanga 1 Samuele 1:4-8.) Yibuka nde yandi kutanaka ti dyambu mosi ya mpasi na dibuta sambu Penina mbanda na yandi vandaka kuseka yandi mingi. Mambu vandaka kukuma ngolo mingi-mingi ntangu dibuta vandaka kukwenda konso mvula na Silo sambu na kutambikila Yehowa bimenga. Dyambu yango vandaka kupesa Ana mpasi mingi na mpila nde yandi ‘yantikaka kudila mpi vandaka kudia ve.’ Kansi, yandi bikaka ve nde dyambu yai kukanga yandi nzila ya kusambila Yehowa. Yehowa monaka kwikama na yandi mpi sakumunaka yandi.—1 Sam. 1:11, 20.

17, 18. (a) Na nki mitindu beto kebakaka kikesa na balukutakanu ya dibundu? (b) Inki mutindu nge kekudiwaka sambu na dikebi ya zola yina Yehowa kemonisilaka beto sambu beto guluka?

¹⁷ Bubu yai, Bakristu kele ti kikuma ya mbote ya kulanda mbandu ya Ana. Beto fwete kwendaka na balukutakanu mbala na mbala. Mutindu beto yonso mebakisaka yo, balukutakanu kepesaka beto mpenza kikesa. (Baeb. 10:24, 25) Kikesa yina kekatukaka na bampangi Bakristu kepesaka beto ngolo. Ngogo mosi ya mbote ya mekatuka na disolo to na mvutu ya mpangi lenda simba ntima na beto. Ntangu beto kesolula na ntwala to na nima ya balukutakanu, mpangi Mukristu mosi lenda widikila beto na dikebi yonso to lenda tubila beto bangogo ya kelembika ntima. (Bing. 15:23; 17:17) Ntangu beto keyimbilaka Yehowa, beto kebakaka kikesa mpi kewaka kyese mingi. Mingi-mingi, ntangu beto “ke vandaka na mpasi mingi” beto kevandaka mpenza ti mfunu ya kikesa yina beto kebakaka na balukutakanu, sambu kuna Yehowa “ke lembikaka [beto] ntima” mpi kesadisaka beto sambu na kulungisa lukanu na beto ya kubikala ya kwikama.​—Nk. 94:18, 19.

¹⁸ Dikebi ya zola yina Nzambi na beto ketudilaka beto kesalaka nde beto kudiwa na lutaninu bonso Azafi muyimbi-bankunga yina yimbaka nde: “Nge me simbaka mono na diboko na nge. Nge ke sadisaka mono na malongi na nge.” (Nk. 73:23, 24) Beto kepesa mpenza Yehowa ntonda sambu yandi ketaninaka beto sambu na luguluku!

[Kifwanisu ya kele na lutiti 29]

Yehowa muntu bendaka nge mpi

[Kifwanisu ya kele na lutiti 30]

Kusadila bandongisila ya Nzambi ketaninaka beto

[Kifwanisu ya kele na lutiti 31]

Kikesa yina beto kebakaka kesadisaka beto