Ndinga ya Yehowa Kele ya Moyo
Bangindu ya Mfunu ya Mikanda ya Yoane mpi Yude
MIKANDA tatu ya ntumwa Yoane, yina yandi sonikaka ziku na mvu 98 T.B. na Efezo, kele na kati ya mikanda ya nsuka ya Masonuku ya kupemama. Mikanda zole ya ntete kesyamisa Bakristu na kulanda kutambula na nsemo mpi kunwana ti apostazi yina vandaka kukuma mingi. Na mukanda ya tatu, Yoane ketubila kaka ve kutambula na kyeleka kansi yandi kesyamisa mpi bumosi ya Bukristu.
Na mukanda na yandi ya yandi sonikaka ntangu yandi vandaka na Palestine, ziku na mvu 65 T.B., Yude, mpangi ya Yezu ya mama mosi kukebisaka bampangi-Bakristu sambu na bantu ya mbi yina kukotaka na dibundu, mpi yandi pesaka bandongisila na yina metala mutindu ya kunwana ti bupusi ya mbi. Kutula dikebi na nsangu yina kele na mikanda tatu ya Yoane mpi na mukanda ya Yude lenda sadisa beto na kubikala ngolo na lukwikilu ata na ntwala ya bigonsa.—Baeb. 4:12.
LANDA NA KUZINGA NA MWINI, NA ZOLA, MPI NA LUKWIKILU
Mukanda ya ntete yina Yoane kusonikilaka bampangi yonso yina vandaka na kimvuka ti Kristu, kepesa bandongisila ya mbote ya kele ti lukanu ya kusadisa Bakristu na kunwana ti apostazi mpi kubikala ngolo sambu na kyeleka mpi sambu na lunungu. Yandi ketubila mingimingi mfunu ya kulanda na kuzinga na mwini mpi na zola mpi na lukwikilu.
Yoane kusonikaka nde: “Kana beto ke zingaka na mwini mutindu [Nzambi] yandi mosi kele na mwini, beto kele kimvuka mosi ti bampangi na beto bakristo.” Mpi sambu Nzambi kele Nto ya zola, ntumwa ketuba nde beto landa na ‘kuzolana.’ ‘Kuzola Nzambi’ kepusaka beto na ‘kulanda bansiku na yandi.’ Mpi, beto kebedisaka nsi-ntoto na nzila ya “lukwikilu na beto” na Yehowa Nzambi, na Ndinga na yandi mpi na Mwana na yandi.—1 Yoa. 1:7; 4:7; 5:3, 4.
Bangyufula ya Masonuku Mezwa Bamvutu:
2:2; 4:10—Inki mutindu Yezu kele kimenga yina ‘kekatulaka masumu’? Ngogo ya bo kebalulaka kukatula masumu ketendula kulembika to kulungisa. Yezu kupesaka luzingu na yandi bonso kimenga yina kekatulaka masumu na mutindu yandi lembikaka to kulungisaka mambu yina lunungu ya kukuka ya Nzambi kelombaka. Na nsadisa ya kimenga yina, Nzambi lenda wila bantu yina kekwikilaka na Yezu mawa mpi kulolula masumu na bo.—Yoa. 3:16; Roma 6:23.
2:7, 8—Inki nsiku Yoane kebinga ya “ntama” mpi ya “mpa”? Yoane ketubila nsiku ya metala zola ya kuditambika sambu na bampangi. (Yoa. 13:34) Yoane kebinga yo ya “ntama” sambu Yezu kupesaka yo bamvula 60 kuluta, na ntwala nde yandi sonika mukanda na yandi ya ntete ya kupemama. Yo yina, Bakristu kuvandaka na yo “katuka luyantiku” ya luzingu na bo bonso Bakristu. Nsiku yina kele mpi ya “mpa” na mutindu yo kesuka kaka ve na ‘kuzola mpangi na nge bonso nge mosi’ mpi kelombaka zola ya kuditambika.—Levi 19:18; Yoa. 15:12, 13.
3:2—Inki Bakristu ya kupakulama “zaba ntete ve mbote-mbote,” mpi nani bo tamona “mutindu yandi kele”? Kima yina bo zaba ntete ve mbote-mbote kele mutindu yina bo tavanda ntangu bo tafutumuka sambu na kuzinga na zulu ti nitu ya kimpeve. (Filp. 3:20, 21) Kansi, kima ya bo zaba kele nde “ntangu [Nzambi] ta kwisa kumonika, [bo] ta vanda bonso yandi sambu [bo] ta mona yandi mutindu yandi kele,” disongidila, “Mpeve.”—2 Kor. 3:17, 18.
5:5-8—Inki mutindu masa, menga, ti mpeve ketaka kimbangi nde “Yesu kele Mwana-Nzambi”? Masa kutaka kimbangi sambu ntangu Yezu kubakaka mbotika na masa, Yehowa yandi mosi tubaka nde yandi mendima Yezu bonso Mwana na Yandi. (Mat. 3:17) Menga ya Yezu, to luzingu, yina yandi pesaka “sambu na kukatula bantu yonso na kimpika ya masumu,” kumonisaka mpi nde Yezu kele Mwana ya Nzambi. (1 Tim. 2:5, 6) Mpi mpeve santu kutaka kimbangi nde Yezu kele Mwana ya Nzambi ntangu yo kulumukaka na zulu na yandi na ntangu ya mbotika na yandi mpi yo sadisaka yandi na “kutambula konso ndambu sambu na kusala mambu ya mbote mpi sambu na kubelula bantu yonso yina ya Satana vandaka kuyala.”—Yoa. 1:29-34; Bis. 10:38.
Malongi Sambu na Beto
2:9-11; 3:15. Kana Mukristu mosi kubika nde kima mosi to konso muntu yina kufwa zola na yandi ya kimpangi, yandi ketambula na mpimpa na kimpeve mpi kezaba ve wapi yandi kekwenda.
“LANDA MAMBU YA KIELEKA NA LUZINGU”
Yoane keyantika mukanda na yandi ya zole na kutubaka nde: “Na Mama yina ya Nzambi me solaka ti na bana na yandi, mono mbuta ya Dibundu muntu ke sonikila beno.” Yandi kemonisa kyese na kumona nde “bana na [yandi] ya nkaka ke landa mambu ya kieleka na luzingu na bo.”—2 Yoa. 1, 4.
Na nima ya kupesa kikesa sambu na kuyedisa zola, Yoane kusonikaka nde: “Kuzolana ke zola kutuba nde beto fweti landa bansiku ya Nzambi.” Yoane kukebisaka mpi na yina metala ‘muntu ya luvunu mpi Mbeni ya Kristo.’—2 Yoa. 5-7.
Bangyufula ya Masonuku Mezwa Bamvutu:
1, 13—Nani kele “Mama yina ya Nzambi me solaka”? Yo lenda vanda nde Yoane vandaka kutubila nkento mosi yina yandi kebinga Kyria, disongidila “mama” na Kigreki. To yandi sadilaka kutuba mosi ya kifwani sambu na kutubila dibundu mosi buna sambu na kuvwalangasa mabanza ya bambangiki. Kana yo kele mutindu yina, bana na yandi kuvandaka bantu ya dibundu yina mpi “bana ya mpangi na [yandi] ya nkento” kuvandaka bantu ya dibundu yankaka.
7—Yoane ketubila inki ‘kukwisa’ ya Yezu awa, mpi nki mutindu bantu ya luvunu ‘ke ndimaka yo ve’? ‘Kukwisa’ yai kele ve kukwisa ya Yezu ya kukonda kumonana yina tasalama na bilumbu kekwisa. Kansi, yo kele kukwisa na yandi na nitu ya kinsuni mpi kupakulama na yandi bonso Kristu. (1 Yoa. 4:2) Bantu ya luvunu kendimaka ve kukwisa yai na nitu ya kinsuni. Ziku bo kendimaka ve nde Yezu kuzingaka to bo kebuyaka nde yandi pakulamaka na mpeve santu.
Malongi Sambu na Beto:
2, 4. Kuzaba “kieleka,” disongidila malongi yonso ya Bukristu yina kele na Biblia, mpi kuzitisa yo kele mfunu sambu na luguluku na beto.—3 Yoa. 3, 4.
8-11. Kana beto kezola nde “Tata Nzambi ti Yesu Kristo yina kele Mwana na yandi bo tala beto na disu ya mbote, bo wila beto mawa, bo pesa beto ngemba,” mpi kana beto kezola ve kuvidisa zola na beto ya Bukristu, beto fwete kudikeba “mbote” na kimpeve mpi kubuya bantu yina ke “bikisa malongi ya Kristo.”—2 Yoa. 3.
BETO ‘SADISA BO NA KISALU YA KULONGA KIELEKA’
(3 Yoa. 1-15)
Yoane ketinda mukanda na yandi ya tatu na nduku na yandi Gayusi. Yandi kesonika nde: “Mambu ke pesaka mono kiese ya kuluta mambu yonso yo yai: kana mono wa nde bana na mono ke landaka mambu ya kieleka.”—3 Yoa. 4.
Yoane kesikisa Gayusi sambu yandi kesala kisalu ya “bo lunga kutula ntima” na kusadisaka bampangi yina vandaka banzenza. Ntumwa ketuba nde: “Beto fweti yamba bantu yina; mpidina beto ta sadisa bo na kisalu na bo ya kulonga mambu ya kieleka.”—3 Yoa. 5-8.
Bangyufula ya Masonuku Mezwa Bamvutu:
11—Sambu na nki bantu yankaka kesalaka mambu ya mbi? Sambu bo kele ve ti kimpeve ya mbote, bantu yankaka kemonaka ve Nzambi ti meso ya lukwikilu. Sambu bo lenda mona yandi ve ti meso na bo ya kyeleka, bo kesalaka mambu bonso nde yandi kemonaka bo ve.—Ezek. 9:9.
15—Banani kele “banduku” ya bo ketubila na verse yai? Ngogo “banduku” ya bo kesadila na verse yai ketubila kaka ve bantu yina kele ti bangwisana ya ngolo. Yoane kesadila yo sambu na kutubila bampangi Bakristu na kimvuka.
Malongi Sambu na Beto:
4. Bantu ya kuyela na kimpeve na dibundu kevandaka na kyese mingi ntangu bo kemonaka baleke “ke landaka mambu ya kieleka.” Bibuti kevandaka na kyese mingi mpenza ntangu bo kenungaka na kusadisa bana na bo na kukuma bantu ya kimpeve!
5-8. Na kati ya bantu yina kesalaka ngolo sambu na kusadila bampangi na bo mambu sambu bo kezolaka bo mpi sambu bo kezolaka Yehowa, beto lenda tanga bankengi-ntambudi, bamisionere, bayina kesalaka na Babetele to babiro ya filiale, mpi bayina kesalaka kisalu ya kimupasudi-nzila. Yo mefwana mpenza nde beto landa mbandu ya lukwikilu na bo mpi beto sadisa bo na zola yonso.
9-12. Beto fwete landa mbandu ya Demetriusi, muntu ya kwikama, kansi ya Diotrefesi ve yina vandaka kutuba mambu ya luvunu sambu na bampangi.
“BENO ZINGA KAKA NA KUZOLA YINA YA NZAMBI KE ZOLAKA BENO”
Yude kebinga bantu yina kudikotisaka na kinsweki na dibundu nde “bantu yina ke bokutaka, bo ke vandaka na kiese ve; bo ke zingaka mutindu bo mosi ke zola.” Bo “ke lebaka bantu ya nkaka sambu na kubaka yina ya bo ke mona mfunu.”—Yude 4, 16.
Inki mutindu Bakristu lenda nwana ti bupusi ya mbi? Yude kesonika nde: “Beno bampangi na mono, beno yindula ntete mambu yai ya bantumwa ya Mfumu na beto Yesu Kristo vandaka kuzabisa beno ntete, na bilumbu lutaka.” Yandi keyika nde: “Beno zinga kaka na kuzola yina ya Nzambi ke zolaka beno.”—Yude 17-21.
Bangyufula ya Masonuku Mezwa Bamvutu:
3, 4—Sambu na nki Yude kulongisilaka Bakristu na “kunwana sambu na malongi yina ya Nzambi pesaka”? Sambu ‘bantu ya mbi kukotaka na dibundu na mayele.’ Bantu yai ‘ke balula nsangu ya mambote ya Nzambi na mutindu ya nkaka, sambu na kudinungisa nde luzingu na bo ya nsoni kele ya mbote.’
20, 21—Inki mutindu beto lenda “zinga kaka na kuzola yina ya Nzambi ke zolaka [beto]”? Beto lenda sala yo na mitindu tatu: (1) Na kutungaka “lukwikilu mingi ya kinzambi” na nzila ya kulonguka ya Ndinga ya Nzambi mpi na kusalaka kisalu ya kusamuna na kikesa yonso; (2) na kusambaka ti “mpeve-santu,” to na kuwakana ti bupusi na yo; mpi (3) na kutulaka lukwikilu na nkudulu ya kimenga ya Yezu Kristu yina tapesa beto luzingu ya mvula na mvula.—Yoa. 3:16, 36.
Malongi Sambu na Beto:
5-7. Keti bantu ya mbi lenda tina ndola ya Yehowa? Na kutadila bambandu tatu ya lukebisu yina Yude ketanga, bo lenda tina yo ve.
8-10. Beto fwete landa mbandu ya Mishele, mfumu ya bawanzyo, mpi kumonisa luzitu sambu na kiyeka yina Nzambi metulaka.
12. Zola ya luvunu ya baaposta kele kigonsa na lukwikilu na beto mutindu matadi yina kele ya kubumbana na nsi ya masa kevandaka kigonsa sambu na masuwa to na bantu yina kesaya. Balongi ya luvunu lenda monana bonso bantu ya kekabaka, kansi bo kele bonso matuti yina kenokisaka ve mvula sambu bo kele ve ata ti kima mosi ya kimpeve. Bo kebutaka bambuma ve bonso banti ya kufwa yina kebutaka bambuma ve kana ntangu ya kubuta bambuma me lunga. Bo tafwa bonso banti yina bo metumuna. Beto tamonisa mayele kana beto buya kinduku ti baaposta.
22, 23. Bakristu ya kyeleka kemengaka mambu ya mbi. Sambu na kugulusa “bantu yina ke na ntima zole” na tiya ya lufwa ya mvula na mvula, Bakristu ya kuyela na dibundu, mingimingi bankengi, kepesaka bo lusadisu ya kimpeve.
[Bifwanisu ya kele na lutiti 30]
Masa, menga, ti mpeve kutaka kimbangi nde “Yesu kele Mwana-Nzambi”