Ntwadisi na Beto ya Kesala Bubu Yai

‘Yandi vandaka ntete me nunga mpi kekwenda sambu na kununga dyaka.’​—KUS. 6:2.

1, 2. (a) Inki mutindu Biblia ketendulaka kisalu yina Kristu kesala bonso ntotila banda 1914? (b) Inki mambu Kristu mesalaka banda kutulama na yandi na kiti ya kimfumu?

YEHOWA kutulaka Kristu na kiti ya kimfumu bonso Ntotila na Kimfumu na yandi ya Mesia na 1914. Inki mutindu beto kemonaka yandi ntangu yai na mabanza na beto? Bonso ntotila mosi ya mevanda na zulu ya kiti na yandi ya Kimfumu, ya ketalaka kaka mambu na meso mpi kelosaka disu mbala na mbala na ntoto sambu na kumona mutindu dibundu na yandi ketambula? Kana yo kele mpidina, beto fwete soba mutindu na beto ya kutadila mambu. Mukanda ya Bankunga mpi ya Kusonga ketubilaka yandi bonso ntotila mosi ya ngolo ya mevanda na zulu ya mpunda mpi ketambwisa yo sambu na ‘kununga bitumba mpi kununga diaka’ tii na nsuka, na kulandaka kusala yo tii na kununga kimakulu.​—Kus. 6:2; Nk. 2:6-9; 45:2-5.

² Kima ya ntete yina Kristu kusalaka ntangu yandi kumaka ntotila na nima ya kutulama na yandi na kiti ya kimfumu kuvandaka nde yandi nungaka “dragoni ti bawanzio na yandi.” Bonso Mishele, mfumu ya bawanzyo, yina ketwadisa bawanzyo na yandi, Kristu kukulaka Satana ti bademo na yandi na zulu ya santu mpi kulosaka bo na nzyunga ya ntoto. (Kus. 12:7-9) Na nima, na mukumba na yandi ya kinati-nsangu ya “kuwakana” ya Yehowa, Yezu kwisaka ti Tata na yandi sambu na kutala tempelo ya kimpeve. (Mal. 3:1) Yandi sambisaka Kikristu, kitini ya kuluta mbi ya ‘Babilone ya nene,’ mpi kumonaka nde Babilone mefuluka ti menga ya bantu mpi mesalaka bizumba ya kimpeve ti ngidika ya politiki ya nsi-ntoto yai.​—Kus. 18:2, 3, 24.

Kristu Megedisa Mpika na Yandi Yina Kele na Ntoto

3, 4. (a) Inki kisalu Kristu kusalaka bonso kinati-nsangu ya Yehowa? (b) Kutala ya tempelo kumonisaka inki, mpi inki mikumba Yezu kutulaka sambu yandi kele Ntu ya dibundu?

³ Kutala yina Yehowa ti kinati-nsangu na yandi kwisaka kutala tempelo ya kimpeve kumonisaka mpi kibuka mosi ya Bakristu ya kyeleka, yina kuvandaka ve na kati ya mabundu ya Kikristu, na kibansala ya ntoto ya tempelo yango ya kimpeve. Kansi, ata Bakristu yai ya kupakulama, to “bantu ya dikanda ya Levi,” kuvandaka na mfunu nde bo gedisa bo. Yo vandaka kaka mutindu profete Malashi kutubaka na ntwala nde: “Yandi [Yehowa] ta kwisa kusambisa bantu bonso muntu yina ke katulaka mvindu ya arza. Yandi ta katula mbi ya banganga-Nzambi bantu ya dikanda ya Levi mutindu bo ke katulaka mvindu ya arza ti wolo. Ebuna na nima bo ta zaba kunata makabu ya mbote na Mfumu Nzambi mutindu bansiku ke tuba.” (Mal. 3:3) Yehowa kusadilaka kinati-nsangu na yandi ya “kuwakana,” Kristu Yezu, sambu na kugedisa bantu ya Izraele yai ya kimpeve.

⁴ Ata mpidina, Kristu kukutaka Bakristu yai ya kupakulama ya kwikama kesala yonso ya bo lenda sala sambu na kupesa nzo ya lukwikilu madya ya kimpeve na ntangu ya mbote. Banda 1879, ata na bantangu ya mpasi to ya mbote, bo kezabisaka bakyeleka ya Biblia ya metala Kimfumu ya Nzambi na zulunalu yai. Yezu kubikulaka nde ntangu yandi zolaka “kwisa” kutala bantu ya kisalu na yandi na nsungi ya “nsuka” ya ngidika ya bima, yandi zolaka kukuta mpika mosi yina kepesa bo madya “na ntangu ya mbote.” Yandi zolaka kutuba nde kyese sambu na mpika yina mpi “ta pesa mpika kiyeka ya kutalaka bima na yandi yonso.” (Mat. 24:3, 45-47) Bonso Ntu ya dibundu ya Bukristu, Kristu kusadilaka “mpika ya kwikama mpi ya mayele” (NW) yai sambu na kukengila bima na yandi yonso ya kele na ntoto ya ketadila Kimfumu. Yandi kepesaka “bantu ya kisalu” ya kupakulama mpi banduku na bo “mameme ya nkaka” lutwadisu na nzila ya Nto-Kimvuka.​—Yoa. 10:16.

Kisalu ya Kukatula Bambuma ya Ntoto

 5. Na mbona-meso yina ntumwa Yoane kumonaka, inki kisalu mfumu ke na kusala?

⁵ Na mbona-meso mosi, ntumwa Yoane kumonaka dyambu yankaka yina Ntotila ya Mesia zolaka kusala na “kilumbu ya Mfumu,” na nima ya kutulama na yandi na kiti ya kimfumu na 1914. Yoane kusonikaka nde: “Ntangu mono talaka, mono monaka dituti mosi ya mpembe; mono monaka bonso muntu mosi me vanda na zulu ya dituti yina. Yandi vandaka na mpu ya kimfumu na zulu ya ntu na yandi, yo vandaka ya wolo; yandi vandaka na mbele ya makasi na diboko na yandi.” (Kus. 1:10; 14:14) Yoane kuwaka wanzyo mosi yina Yehowa kutindaka, kezabisa muntu yai ya kesala kisalu ya kukatula bambuma na kutula mbele na yandi sambu “bambuma ya ntoto me yela!”​—Kus. 14:15, 16.

 6. Yezu kutubaka nde nki zolaka kusalama na nsungi ya ntangu?

⁶ Kisalu yai ya ‘kukatula bambuma ya ntoto’ keyibusa beto kingana ya Yezu ya ble mpi matiti ya mbi. Yezu kudifwanisaka ti muntu mosi ya kukunaka ble na bilanga na yandi sambu na kukatula bimenina mingi ya ble ya kitoko, yina kemonisa bana ya “Kimfumu,” disongidila Bakristu ya kyeleka yina mepakulamaka na kuyala ti yandi na Kimfumu na yandi. Kansi, na mpimpa, mbeni mosi, “Satana,” kukunaka matiti ya mbi, disongidila bana “ya muntu ya mbi.” Muntu yina kukunaka bilanga kusongaka bantu ya kisalu na yandi na kubika nde ble mpi matiti ya mbi kuyela kumosi tii na ntangu ya kukatula bambuma, na “nsuka” ya ngidika ya bima. Na ntangu yina, yandi zolaka kutinda bawanzyo na yandi sambu na kukabula ble mpi matiti ya mbi.​—Mat. 13:24-30, 36-41.

 7. Inki mutindu Kristu ke na kulungisa kisalu ya ‘kukatula bambuma ya ntoto’?

⁷ Na kuwakana ti kulungana ya mbona-meso yina Yoane kubakaka, Yezu ke na kutwadisa kisalu ya kukatula bambuma ya nsi-ntoto ya mvimba. Kisalu ya ‘kukatula bambuma ya ntoto’ kuyantikaka ti kisalu ya kuvukisa bana ya “Kimfumu” yina mebikalaka na kati ya bantu 144 000, “ble” ya kingana ya Yezu. Luswaswanu na kati ya Bakristu ya kyeleka ti ya luvunu kumonanaka pwelele mpenza na nima ya Mvita ya Ntete ya Ntoto ya Mvimba, na mpila nde yo sadisaka na kitini ya zole ya kisalu ya ‘kukatula bambuma ya ntoto’ disongidila kuvukisa mameme yankaka. Bo yai kele ve bana ya “Kimfumu” kansi bo kele “kibuka ya nene” (NW) ya bantu ya luzolo ya mbote yina tavanda na nsi ya luyalu ya Kimfumu. Bo mekatulaka bo na kati ya ‘bantu yonso ya nsi-ntoto, dikanda to ndinga.’ Bo kelemfukaka na Kimfumu ya Mesia, ya mesalamaka ti Kristu Yezu mpi “bantu” ya santu 144 000 yina tayala ti yandi na guvernema yina ya zulu.​—Kus. 7:9, 10; Dan. 7:13, 14, 18.

Lutwadisu ya Mabundu

8, 9. (a) Inki kemonisa nde Kristu ketalaka kaka ve bikalulu ya dibundu ya mvimba kansi mpi mutindu ya kuzinga ya konso muntu yina kele na dibundu? (b) Mutindu kifwanisu ya lutiti 29 kemonisa yo, inki “mambu ya kinsweki ya Satana” beto fwete buya?

⁸ Beto monaka na disolo ya meluta mutindu Kristu vandaka kutala na dikebi yonso kimpeve ya dibundu mosi-mosi na mvu-nkama ya ntete T.B. Na bilumbu na beto, bonso Ntotila ya keyala yina bo mepesaka “kiyeka yonso na zulu ti awa na nsi-ntoto,” Kristu Ntwadisi na beto keyala mabundu yonso ya nsi-ntoto ya mvimba ti bankengi ya mabundu yango. (Mat. 28:18; Kol. 1:18) Yehowa “me tulaka Kristo na kuvanda ntu ya Dibundu” ya bapakulami “sambu yandi kuyala bima yonso.” (Ef. 1:22) Na mutindu yina, yandi kemonaka mambu yonso yina kesalamaka na mabundu kuluta 100 000 ya Bambangi ya Yehowa.

⁹ Na dibundu ya ntama ya Tiatire, Yezu kutindaka nsangu yai: “Mwana-Nzambi, yina ke na meso ke pelaka bonso tiya, . . . yandi ke tuba nde: ‘Mono zaba mambu yina yonso ya nge ke salaka.’” (Kus. 2:18, 19) Yandi nganinaka bantu ya dibundu yina sambu na mutindu na bo ya kuzinga ya mansoni mpi ya kusosa kaka byese, mpi kuzabisaka bo nde: “Mono kele muntu yina kuzaba mabanza ya bantu ti luzolo na bo. Mono ta futa konso muntu na kiteso ya mambu yina ya yandi salaka.” (Kus. 2:23) Mambu yai kemonisa nde Kristu ketalaka kaka ve bikalulu ya mabundu yonso na kimvuka, kansi mpi mutindu ya kuzinga ya konso muntu yina kele na dibundu. Yezu kusikisaka Bakristu ya Tiatire yina “longukaka ve mambu yina ya bo ke bingaka ‘mambu ya kinsweki ya Satana.’” (Kus. 2:24) Mutindu mosi bubu yai, yandi kendimaka bantu yina, baleke to bambuta, kebuyaka kusosa “mambu ya kinsweki ya Satana” na nzila ya Internet, ya bansaka ya video ya nku, to ya bangindu yina bantu kevandaka na yo ya kupesa nzila na mambu yonso. Yandi kevandaka na kyese mpenza na kumona bikesa mpi bibansa ya Bakristu mingi bubu yai ya kesalaka yonso sambu na kulanda lutwadisu na yandi na mambu yonso ya luzingu na bo!

10. Inki mutindu Biblia kefwanisa lutwadisu yina Kristu kepesaka bankuluntu ya dibundu, kansi inki ngidika beto fwete ndima?

¹⁰ Kristu kekengilaka na zola yonso mabundu na yandi yina kele na ntoto na nzila ya bankuluntu yina bo metulaka. (Ef. 4:8, 11, 12) Na mvu-nkama ya ntete, bankengi yonso kubutukaka na mpeve. Mukanda ya Kusonga kutubilaka bo bonso bambwetete na diboko ya kitata ya Kristu. (Kus. 1:16, 20) Bubu yai, bankuluntu mingi ya dibundu kele na kati ya mameme yankaka. Bo keponaka bo na nima ya kisambu mpi na nsi ya lutwadisu ya mpeve santu, yo yina beto lenda tuba nde bo mpi kele na nsi ya lutwadisu ya Kristu, to na diboko na yandi ya ketwadisa. (Bis. 20:28) Kansi, bo kendimaka nde Kristu ke na kusadila kibuka mosi ya fyoti ya babakala ya Bakristu ya kupakulama, bonso Nto-Kimvuka, sambu na kutwadisa mpi kutambwisa balongoki na yandi ya kele na ntoto.​—Tanga Bisalu 15:6, 28-30.

“Mfumu Yesu, Kwisa”

11. Sambu na nki beto kele na mpusa ya ngolo ya kumona nde kubika fyoti Ntwadisi na beto kekwisa?

¹¹ Na mbona-meso yina bo pesaka ntumwa Yoane, mbala mingi Yezu vandaka kutuba nde kubika fyoti yandi kekwisa. (Kus. 2:16; 3:11; 22:7, 20) Kukonda ntembe, yandi vandaka kutubila kukwisa na yandi sambu na kupesa ndola na Babilone ya Nene mpi na kitini ya ngidika ya bima ya mbi ya Satana yina tabikala. (2 Tes. 1:7, 8) Ti mpusa ya ngolo ya kumona kulungana ya mambu yonso ya kitoko yina bo tubilaka na ntwala, ntumwa Yoane yina kukumaka mbuta, kutubaka nde: “Yo vanda mpidina! Mfumu Yesu, kwisa!” Beto bantu yina kezinga na ntangu ya nsuka ya ngidika ya bima yai ya mbi, beto kele mpi na mpusa ya ngolo ya kumona Ntwadisi mpi Ntotila na beto kekwisa na kiyeka na yandi ya Kimfumu sambu na kusantisa zina ya Tata na yandi mpi kukotila luyalu na yandi.

12. Inki kisalu Kristu tamanisa na ntwala nde bo yambula mipepe yina tafwa ngidika ya Satana?

¹² Na ntwala nde Yezu kwisa kufwa organizasio ya Satana ya kemonanaka, bo tatula kidimbu ya nsuka na muntu ya nsuka ya bantu 144 000 ya Izraele ya kimpeve. Biblia ketuba pwelele nde bo tayambula ve mipepe yina tafwa ngidika ya Satana kana kisalu yai ya kutula kidimbu na bantu 144 000 kumana ve.​—Kus. 7:1-4.

13. Inki mutindu Kristu tasala na mpila nde kuvanda na yandi kumonana na nsungi ya kitini ya ntete ya ‘mpasi ya nene’?

¹³ Bantu mingi ya kele na ntoto kebakisa ve “kuvanda” (NW) ya Kristu yina kuyantikaka na 1914. (2 Pie. 3:3, 4) Kansi, ntama mingi ve, yandi tasala na mpila nde bantu kumona kuvanda na yandi ntangu yandi talungisa bamfundusu ya Yehowa na bitini mingi ya ngidika ya bima ya Satana. Lufwa ya “muntu ya mbi,” disongidila bamfumu ya mabundu ya Kikristu, tavanda mutindu mosi ya nene mpenza ya yandi tamonisa kuvanda na yandi. (Tanga 2 Tesalonika 2:3, 8.) Yo tavanda nzikisa ya ngolo mpenza ya kemonisa nde Kristu mesala mambu bonso Zuzi yina Yehowa metulaka. (Tanga 2 Timoteo 4:1.) Lufwa ya kitini ya kuluta mbi ya Babilone ya Nene tavanda luyantiku ya lufwa ya kimakulu ya kintinu yina ya mbi ya nsi-ntoto ya mvimba ya mabundu ya luvunu. Yehowa tapusa ntima ya bamfumu ya politiki sambu bo fwa nkento ya ndumba yai ya kimpeve. (Kus. 17:15-18) Dyambu yai tavanda kitini ya ntete ya ‘mpasi ya nene.’​—Mat. 24:21.

14. (a) Sambu na nki kitini ya ntete ya mpasi ya nene takuma nkufi? (b) ‘Kidimbu ya Mwana-muntu’ tatendula inki sambu na bantu ya Yehowa?

¹⁴ Yezu kutubaka nde bilumbu ya mpasi yina zolaka kukuma nkufi “sambu na bantu yina ya yandi solaka,” disongidila Bakristu ya kupakulama ya mebikalaka yina tavanda ntete na ntoto. (Mat. 24:22) Yehowa tapesa ve nzila nde kunwanisa yai ya bo tanwanisa mabundu ya luvunu kufwa Bakristu ya kupakulama mpi banduku na bo mameme yankaka. Yezu kuyikaka nde “na nima fioti, ntangu mpasi ya bilumbu yina me luta,” yo tavanda ti bidimbu na ntangu, ngonda, mpi bambwetete, ‘ebuna kidimbu ya Mwana-muntu ta monika na zulu.’ Mambu yai tanata makanda ya ntoto na ‘kudila.’ Kansi yo tavanda ve mutindu yina sambu na bapakulami yina kele ti kivuvu ya kuzinga na zulu, mpi banduku na bo yina kele ti kivuvu ya kuzinga na ntoto. Bo ‘tavanda ya kusungama, bo tanangula ntu na bo, sambu ntangu ya Nzambi ta gulusa bo ta vanda me kuma penepene.’​—Mat. 24:29, 30; Luka 21:25-28.

15. Inki kisalu Kristu tasala ntangu yandi takwisa?

¹⁵ Na ntwala nde yandi nunga tii na nsuka, Mwana-muntu kekwisa na mutindu yankaka dyaka. Yandi bikulaka nde: “Ntangu Mwana-muntu ta kwisa bonso Mfumu ya nene ti bawanzio yonso, yandi ta vanda na zulu ya kiti na yandi ya kimfumu, ebuna bawanzio ta tula bantu yonso ya nsi-ntoto kisika mosi na meso na yandi. Yandi ta kabula bo na makabu zole, mutindu ke salaka muntu yina ke talaka mameme ntangu yandi ke kabulaka mameme na bankombo: yandi ta tula mameme na diboko na yandi ya [kitata], ebuna bankombo na diboko na yandi ya [kimama].” (Mat. 25:31-33) Dyambu yai ketadila kukwisa ya Kristu bonso Zuzi sambu na kukabula “bantu yonso ya nsi-ntoto” na makabu zole: “mameme,” disongidila bayina tavanda mepesa maboko na bampangi na yandi ya kimpeve (Bakristu ya kupakulama na ntoto) mpi “bankombo,” disongidila “bayina ke zola kulanda ve nsangu ya mbote ya Mfumu na beto Yesu.” (2 Tes. 1:7, 8) Mameme, yina bo kebinga bantu ya lunungu tabaka “moyo ya mvula na mvula” na ntoto, kansi bankombo “ta kwenda kubaka ndola ya mvula na mvula.”​—Mat. 25:34, 40, 41, 45, 46.

Yezu Menunga Tii na Nsuka

16. Inki mutindu Ntwadisi na beto Kristu tanunga tii na nsuka?

¹⁶ Ntangu bo tatula kidimbu na ntalu yonso ya bantu yina tavanda banganga-Nzambi ti Kristu mpi ntangu mameme yina mezabana tavanda na diboko na yandi ya kitata sambu na kuguluka, Kristu lenda kwenda sambu na “kununga” tii na nsuka. (Kus. 5:9, 10; 6:2) Na ntu ya basoda ya bawanzyo ya ngolo mpi, kukonda ntembe, ya bampangi na yandi yina tafutumuka, yandi tafwa ngidika ya mvimba ya politiki, ya basoda, mpi ya mumbongo ya Satana na ntoto. (Kus. 2:26, 27; 19:11-21) Kununga ya Kristu takuma na nsuka ntangu yandi tafwa ngidika ya mbi ya Satana. Na nima, yandi talosa Satana ti bademo na yandi na dibulu ya nda sambu na bamvula funda.​—Kus. 20:1-3.

17. Na nsungi ya Luyalu na yandi ya Bamvula Funda, na nki Kristu tatwadisa mameme na yandi yankaka mpi nki fwete vanda lukanu na beto?

¹⁷ Ntangu yandi tubilaka “kibuka ya nene” (NW) ya mameme yankaka, yina taguluka na ‘mpasi ya nene’, ntumwa Yoane kubikulaka nde “Mwana-dimeme yina kele na kati ya kiti ya kimfumu, yandi ta kebaka bo mutindu ngungudi ke kebaka mameme na yandi, yandi ta nataka bo na banto ya masa ya moyo.” (Kus. 7:9, 17) Ee, na nsungi ya Luyalu na yandi ya Bamvula Funda, Kristu talanda na kutwadisa mameme yankaka, yina kewaka mpenza ndinga na yandi, mpi tatwadisa bo na luzingu ya mvula na mvula. (Tanga Yoane 10:16, 26-28.) Bika nde beto landa na kwikama yonso Ntwadisi na beto yina kele ntotila​—ntangu yai tii na nsi-ntoto ya mpa yina Yehowa mesilaka!

Mvutukila

• Nki dyambu Kristu kusalaka na nima ya kutulama na yandi na kiti ya kimfumu?

• Banani Kristu ke na kusadila sambu na kutwadisa mabundu?

• Na nki mitindu Kristu Ntwadisi na beto fwete kwisa dyaka?

• Inki mutindu Kristu talanda na kutwadisa beto na nsi-ntoto ya mpa?

[Kifwanisu ya kele na lutiti 32]

Lufwa ya ngidika ya mbi ya Satana tasala nde kuvanda ya Kristu kumonana na meso ya bantu