Keti Nge mpi Tavanda na Inza ya Mpa?
“Mono kwisaka kuzaba nde mambu yonso ya muntu lenda sala kele kaka kuvanda kiese ti kumona mbote ntangu yandi ke zinga. Ebuna kana muntu kudia ti kunwa ti kumona kiese sambu na bima ya yandi me zwa na kisalu na yandi, yo kele matabisi ya Nzambi.”—LONGI 3:12, 13.
1. Sambu na nki beto fwete vanda na kivuvu sambu na yina metala luzingu na bilumbu kekwisa?
BANTU mingi keyindulaka nde Nzambi Nkwa-Ngolo Yonso kele ntima ngolo mpenza. Kansi, mambu yai kele awa na zulu kele kyeleka ya nge tamona na Ndinga na yandi ya bo sonikaka na ngolo na yandi. Yo kemonisa kibeni nde yandi kele ‘Nzambi ya kiese’ mpi yo kemonana na mutindu yandi tulaka bibuti na beto ya ntete na paladisu ya ntoto. (1 Timoteo 1:11; Kuyantika 2:7-9) Ntangu beto kesosa kubakisa luzingu yina Nzambi mesilaka bantu na yandi sambu na bilumbu yina kekwisa, beto fwete yituka ve na kuzaba mambu yina tanatila beto kyese ya kukonda nsuka.
2. Inki mwa mambu nge kekinga na kumona?
2 Na disolo yina meluta, beto tubilaka bisika tatu na kati ya bisika iya yina Biblia ketubilaka “zulu ya mpa ti ntoto ya mpa.” (Yezaya 65:17) Kisika mosi ya bo mesonikaka bambikudulu yango ya beto fwete tudila ntima kele Kusonga 21:1. Baverse yina kelanda ketubila ntangu Nzambi Nkwa-Ngolo Yonso tabalula na ngolo mambu yonso na ntoto sambu luzingu kukuma mbote kuluta. Yandi takusula mansanga yonso ya mpasi. Bantu tafwaka dyaka ve sambu na kimununu, maladi, to sambu na ba aksida. Matanga, kudila, ti mpasi tavanda dyaka ve. Yai kele mambu ya kyese mpenza! Na yau, keti beto lenda tula ntima nde mambu yai tasalama, mpi nki mutindu mambu yina lenda simba luzingu na beto banda ntangu yai?
Bikuma ya kutudila ntima
3. Sambu na nki beto fwete tula ntima na balusilu ya Biblia yina ketubila luzingu na bilumbu kekwisa?
3 Tala mutindu Kusonga 21:5 kelanda na kutuba. Yo kevutukila mambu yina Nzambi, ya mevanda na kiti na yandi ya kimfumu ya zulu, ketuba: “Ntangu yai mono ke sala bima yonso ya mpa!” Lusilu yina ya Nzambi meluta bangogo yonso ya kimpwanza yina bansi ketubaka, yo meluta mpi bangogo ya kesonga banswa yina bantu ketubaka bubu yai, to mambu yonso ya bantu kesosaka kusala sambu na bilumbu kekwisa. Yo kele mpenza bangogo ya kutudila ntima ya kekatuka na Muntu yina Biblia ketuba nde “yandi ke tubaka luvunu ve.” (Tito 1:2) Kansi, bantu mingi lenda mona nde beto lenda suka awa mpi beto sosa dyaka ve mambu yankaka, beto kukinga kaka mambu yai ya kyeleka mpi kutula ntima na Nzambi. Kansi, beto fwete suka pana ve. Beto kele na mambu mingi ya kulonguka sambu na yina metala luzingu na beto ya bilumbu kekwisa.
4, 5. Inki bambikudulu ya Biblia ya beto tubilaka dezia lenda sadisa beto na kubaka kikesa ya kutula ntima na mambu yina tasalama na ntwala?
4 Yindula mambu yina disolo ya meluta kutubaka sambu na yina metala balusilu ya Biblia sambu na zulu ya mpa ti ntoto ya mpa. Yezaya kutubilaka ngidika ya mpa ya mutindu yina, mpi mbikudulu na yandi kulunganaka ntangu Bayuda kuvutukaka na insi na bo mpi ntangu bo vutulaka dyaka lusambu ya kyeleka. (Esdrasi 1:1-3; 2:1, 2; 3:12, 13) Kansi, keti mbikudulu ya Yezaya kutubilaka kaka mambu yina mpamba? Ve! Mambu ya yandi tubilaka zolaka kulungana na kiteso ya kuluta mingi na nima mpenza. Sambu na nki beto ketuba mpidina? Sambu na mambu yina beto ketanga na 2 Piere 3:13 ti na Kusonga 21:1-5. Mikapu yai ketubila zulu ya mpa ti ntoto ya mpa yina Bakristu yonso tabakila mambote na ntoto ya mvimba.
5 Mutindu beto monaka yo ntete, Biblia kesadila bangogo “zulu ya mpa ti ntoto ya mpa” mbala iya ya mvimba. Beto tubilaka bisika tatu na kati na yo mpi beto sukisaka na bangogo ya kepesa kikesa. Yo yina, Biblia ketuba nde Nzambi takatula mambi ti mambu yonso yina kepesaka bantu mpasi mpi nde yandi tasakumuna bantu na ngidika ya mpa yina yandi mesilaka.
6. Inki kima mbikudulu ya iya ya ketubila “zulu ya mpa ti ntoto ya mpa” kezabisa?
6 Bika ntangu yai beto tadila kisika yina mebikala ya bo ketubila bangogo “zulu ya mpa ti ntoto ya mpa,” na Yezaya 66:22-24: “‘Ya kieleka, mutindu zulu ya mpa ti ntoto ya mpa ya mono ke sala mutindu yo ta zinga tii kuna, mutindu yo yina mpi bana na beno bantu na mono bo ta zinga tii kuna, zina na bo ta vila ve. Mono Mfumu Nzambi muntu me tuba. Kilumbu kele ya bantu ta katuka na bansi yonso ya nsi-ntoto na kwisa kusamba mono awa na bwala na mono Yeruzalemi; na konso Nkinsi ya Ngonda ya Mpa, na konso Kilumbu ya Kupema, bo ta vanda na kisika yai na kusamba mono Mfumu Nzambi. Ntangu bo ke basika bo ta mona bamvumbi ya bantu yina salaka mono mubulu. Misobi yina ke dia-dia bo yo ta fwa ve, tiya yina ke yoka-yoka bo yo ta fwa mpi ve; bantu yonso ta mona bo nzanzi.’”
7. Sambu na nki beto ketuba nde Yezaya 66:22-24 talungana na bilumbu kekwisa?
7 Mbikudulu yai kulunganaka mbala ya ntete na Bayuda yina kuvutukaka sambu na kwenda kuzinga dyaka na ntoto na bo, kansi yo tavanda na kulungana yankaka. Banda na ntangu Piere kusonikaka mukanda na yandi ya zole ti na ntangu Yoane kusonikaka mukanda ya Kusonga, yo lombaka nde bamvula mingi kuluta na ntwala nde mambu yai kulungana, sambu yo vandaka kutubila “zulu ya mpa ti ntoto ya mpa” yina tasalama na bilumbu kekwisa. Beto lenda tula kivuvu ya kukinga nde mambu yai talungana na mutindu mosi ya nene mpi na mbala ya nsuka na ngidika ya bima ya mpa. Tala mwa mambu yina beto lenda tudila kivuvu nde beto tayangalala na yo.
8, 9. (a) Na nki mutindu bantu ya Nzambi “ta zinga tii kuna”? (b) Inki mutindu beto fwete bakisa mbikudulu yina ketuba nde bansadi ya Yehowa tasambilaka yandi ‘na konso ngonda ya mpa mpi na konso kilumbu ya kupema’?
8 Kusonga 21:4 kutubaka nde lufwa tavanda dyaka ve. Mukapu yina kele na Yezaya kapu 66 mpi kendima mambu yai. Na verse 22, beto kemona nde Yehowa kezabaka nde zulu ya mpa ti ntoto ya mpa tavanda ve sambu na ntangu fyoti, ntangu ya nkufi. Yo tavanda mpi mutindu mosi sambu na bantu na yandi, bo tazinga kaka; bo “ta zinga tii kuna” na meso na yandi. Mambu yina Nzambi mesalaka dezia sambu na bantu ya yandi meponaka kepesa beto kikuma ya mbote ya kutudila ntima nde yandi tasala yo. Bakristu ya kyeleka mekutanaka ti kimbeni ya nku, nkutu bantu yankaka mesalaka ngolo sambu na kufwa bo yonso kimakulu. (Yoane 16:2; Bisalu 8:1) Kansi, ata bambeni ya Nzambi ya kuluta ngolo bonso Neron, Mfumu ya Roma, ti Adolf Hitler, kukukaka ve na kumanisa bansadi ya kwikama ya Nzambi, yina kebingamaka na zina na yandi. Yehowa metaninaka dibundu ya bantu na yandi, ebuna beto ketula ntima nde yandi talanda na kutanina yo na mpila nde yo zinga tii kuna.
9 Yo kele kiteso mosi sambu na bayina kele ya kwikama na Nzambi mpi ya kele na kati ya ntoto ya mpa, disongidila kimvuka ya bansambidi ya kyeleka yina tazinga na inza ya mpa. Konso muntu na kati na bo tazinga tii kuna sambu na kupesa lusambu ya bunkete na Ngangi ya bima yonso. Lusambu yango tasalamaka ve na kintulumukina to na kiseku. Nsiku ya Nzambi pesaka na Izraele na nzila ya Moize, vandaka kulomba kusala bisalu yankaka ya lusambu konso ngonda, bonso na ntangu ngonda ya mpa vandaka kubasika, mpi konso mposo, bonso na ntangu kilumbu ya Kupema vandaka kubwa. (Levi 24:5-9; Kutanga 10:10; 28:9, 10; 2 Bansangu 2:4) Yo yina, Yezaya 66:23 ketuba nde bantu tasambilaka Nzambi mbala na mbala mpi kukonda nsuka, konso mposo mpi konso ngonda. Kukonda kukwikila na Nzambi ti luvunu ya mabundu tavanda dyaka ve. “Bantu ta katuka na bansi yonso ya nsi-ntoto na kwisa kusamba mono” Yehowa.
10. Sambu na nki beto fwete tula ntima nde bantu ya mbi tabebisa ve kimakulu inza ya mpa?
10 Yezaya 66:24 kendimisa beto nde ngemba ti lunungu ya ntoto ya mpa tavanda ve na kigonsa ata fyoti. Bantu ya mbi tabebisa yo ve. Yibuka nde 2 Piere 3:7 ketuba nde “kilumbu yina ya Nzambi ta sambisa bantu ya mbi ti kufwa bo” kele na ntwala na beto. Bantu tafwa kele bantu ya mbi. Ata dyambu mosi ve ya mbi tabwila bantu yina kele ve na makambu ti Nzambi, mutindu bamvita ya bantu kesalaka, mpidina ve. Sambu bo kefwaka basivile mingi kuluta nkutu basoda. Zuzi ya Nene kendimisa beto nde kilumbu na yandi tavanda kufwa ya bantu ya mbi.
11. Inki mambu Yezaya kesonga yina tabwila bantu yina kebuyaka kulanda Nzambi mpi lusambu na yandi?
11 Bantu ya mbote yina taguluka tamona nde ndinga ya baprofete ya Nzambi kele ya kyeleka. Verse 24 ketuba nde “bamvumbi ya bantu yina salaka mubulu [na Yehowa]” tavanda dyambu yina tandimisa nde Yandi mesambisa bantu. Kutuba ya kifwani yina Yezaya kusadilaka lenda pesa mpasi na ntima. Kansi, yo mefwana ti dyambu mosi ya kyeleka ya kusalamaka. Na nganda ya bibaka ya Yeruzalemi ya ntama, kuvandaka ti dibulu ya bo vandaka kulosa bima ya mvindu, ebuna bantangu yankaka, bo vandaka kulosa mpi bamvumbi ya bantu ya mubulu yina bo vandaka kumona nde bo mefwana ve kuzikama na lukumu.a Misobi ti tiya yina bo vandaka kutula vandaka kukatula nswalu mvindu ti bamvumbi yina. Ntembe kele ve nde kutuba ya kifwani ya Yezaya kemonisa nkanu yina Yehowa tazengila bankolami.
Mambu yina yandi silaka
12. Inki mambu ya nsuka ya metala luzingu na inza ya mpa Yezaya kepesa?
12 Kusonga 21:4 ketubila mambu yina tavanda dyaka ve na ngidika ya mpa yina takwisa. Kansi, nki mambu tavanda na ntangu yina? Luzingu tavanda nki mutindu? Keti beto lenda zwa mwa mambu yina lenda sadisa beto na kutula ntima? Ee. Yezaya kapu 65 kele na bambikudulu yina ketendula mambu ya beto tayangalala na yo kana Yehowa kundima beto na kuzinga ntangu yandi tasala zulu ti ntoto yai ya mpa na ntendula na yo ya nsuka. Bantu yina ya Nzambi tasambula mpi yina yandi tapesa kisika na kati ya ntoto ya mpa sambu bo vanda pana kimakulu, tanuna dyaka ve sambu nde nsukansuka bo fwa. Yezaya 65:20 kendimisa beto nde: “Bana ya fioti ta fwa diaka ve, bantu ta lungisa bamvula ya luzingu na bo. Muntu yina ta kuma na bamvula nkama, yandi ta monika bonso nde yandi me nuna ve; [kansi sambu na muntu ya masumu, ata yandi lungisa bamvula nkama, mpasi tabwila yandi, NW].”
13. Inki mutindu Yezaya 65:20 kendimisa beto nde bantu ya Nzambi tavanda na lutaninu ya mbote?
13 Ntangu mambu yai lunganaka mbala ya ntete na bantu ya Yezaya, yo vandaka kutendula nde bana ya fyoti yina kuvandaka na ntoto yina vandaka na kigonsa ve. Ata mbeni mosi ve vandaka kukota na kati ya bwala na bo, sambu na kufwa bana ya fyoti to babakala ya kuyela na ntangu bo menuna ntete ve, mutindu bantu ya Babilone salaka kilumbu mosi. (2 Bansangu 36:17, 20) Na inza ya mpa yina kekwisa, bantu tavanda ve na kigonsa, bo tavanda na lutaninu, bo tamona kyese ya kuvanda na luzingu. Kana muntu mepona kukolama na Nzambi, Nzambi tapesa yandi ve nswa ya kubikala na luzingu. Nzambi takatula yandi. Ebuna, yo tavanda nki mutindu kana muntu yina mepona na kusumuka kele ti bamvula nkama? Yandi tafwa “yandi me nuna ve” kana beto fwanisa bamvula na yandi ti luzingu ya mvula na mvula.—1 Timoteo 1:19, 20; 2 Timoteo 2:16-19.
14, 15. Kana beto tala mambu yina kele na Yezaya 65:21, 22, nki bisalu ya nge mosi tabakila mambote nge kevingila kusala?
14 Na kisika ya kutubila mingi mutindu muntu yina tasumuka na luzolo yonso tafwa, Yezaya ketendula mutindu luzingu tavanda na inza ya mpa. Meka kuyindula bonso nde nge mosi kezinga dezia na kati ya mambu yai. Mambu ya ntete ya lenda kwisila nge na ngindu kele bima yina metala luzingu na nge mosi ntete. Yezaya ketubila mambu yango na verse 21 ti 22: “Bo ta tunga banzo, bo ta zinga muna; bo ta kuna bilanga ya vinu, bo ta dia bambuma na yo. Banzo ya bo ta tunga ti bilanga ya bo ta kuna, yo ta vanda sambu na bo mosi kansi sambu na bantu ya nkaka diaka ve. Bantu na mono ta zinga mingi bonso banti ke zingaka mingi, ebuna bo ta mona kiese na bisalu ya maboko na bo.”
15 Kana nge zaba ve kutunga nzo, to kana nge mesalaka ntete ve masamba, mbikudulu ya Yezaya kemonisa nde mambu mingi ya kulonguka kekinga nge. Kansi, keti nge tazola ve nde bantu yina mefwana kibeni, bayina kuzaba bisalu yango mbote, kulonguka na nge, mbala yankaka bantu ya kezingaka penepene na nge yina tavanda ya kuyilama sambu na kusadisa nge ti kyese yonso? Yezaya kutubaka ve kana nzo na nge tavanda ti bafenetre ya nene ya kukonda bitalatala ya nge lenda kangula, na mpila nde yo sadisa nge na kubaka mupepe ya madidi, to kana yo tavanda ti bitalatala yina lenda sadisa nge na kutala na nganda mutindu bansungi kesoba. Keti nge tazola kutunga nzo na nge ti ludi ya kukita na mpila nde masa ya mvula takulumukaka kukonda mpasi? To keti bansungi ya kisika yina ya nge tazingaka talomba nde nge tunga ludi ya kulala bonso baludi yina ya bo ketungaka na bansi ya Moyen-Orient, na mpila nde yo lenda sadisa nge na kuvanda kumosi ti dibuta na nge sambu na kudya madya ya kitoko mpi na kusolula?—Kulonga 22:8; Nehemia 8:16.
16. Sambu na nki nge keyindula nde na inza ya mpa kyese tavanda ya kukonda nsuka?
16 Kima ya meluta mfunu kele ve kuzaba mambu ya fyoti-fyoti bonso yai, kansi kuzaba nde nge tavanda ti nzo na nge mosi. Yo tavanda ve bonso beto kemonaka bubu yai, nge menyokwama na kutunga nzo na nge, kansi muntu yankaka kukwisa kuzinga muna. Yezaya 65:21 mpi ketuba nde nge takuna bilanga ya vinu, nge tadya bambuma na yo. Yo kele pwelele nde, verse yai ketuba mambu yonso na bunkufi. Bikesa ya nge tasalaka na bisalu na nge tanatila nge kyese mingi, disongidila, bambuma ya kisalu na nge mosi tapesaka nge kyese. Nge tayangalala ti mambu ya mutindu yai na luzingu na nge yina tavanda nda, ‘bonso ya banti ke zingaka mingi.’ Ya kyeleka, mambu yai yonso kendimisa nde ‘bima yonso tavanda ya mpa’!—Nkunga 92:12-14.
17. Inki lusilu tapesa mpenza bibuti kikesa mingi?
17 Kana nge kele kibuti, bangogo yai tasimba ntima na nge: “Bisalu ya bo ta sala yo ta vanda ya mpamba ve, bana ya bo ta buta bo ta butuka ve sambu na [kuyangisa, NW]. Mono Mfumu Nzambi ta sakumunaka bo ti bana na bo tii kuna sambu bo kele bantu na mono. Ntangu bo me binga mono ntete ve, mono ta vanda me ndima bo ntama; ntangu bo me manisa ntete ve na kusamba, mono ta vanda me wila bo ntama.” (Yezaya 65:23, 24) Keti nge zaba mpasi ya ‘kubuta bana yina keyangisaka’? Mfunu kele ve nde beto tanga makambu yonso yina bana kevandaka na yo mpi ya keyangisaka bibuti ti bantu yankaka. Dyaka, beto yonso kemonaka bibuti yina mekudipesaka na bisalu na bo mosi, to na byese na bo na mpila nde bo kelutisaka ntangu fyoti kibeni kumosi ti bana na bo. Kansi, Yehowa kendimisa beto na ntima mosi nde yandi tawa mpi yandi talungisa bampusa na beto. Nkutu yandi talungisa yo na ntwala nde beto lomba yandi.
18. Sambu na nki nge keyindula nde nge tayangalala ti bambisi na inza ya mpa?
18 Ntangu nge keyindula mutindu nge tazingaka na inza ya mpa, yindula ntete mutindu mambu tasalama mutindu ndinga ya baprofete ya Nzambi kesonga yo: “Nkoi ti dimeme ta dia kisika mosi, ntambu ta dia matiti bonso ngombe, nioka ta dia kaka ntoto. Na ngumba na mono [ya santu] ya mvimba, bantu ta sala diaka mbi ve, bo ta bebisa diaka kima ve.” (Yezaya 65:25) Bantu yina kesalaka bifwanisu memekaka na kusala bifwanisu ya ketendula mambu yai, kansi mambu ya beto mekatuka kutanga kele ve bonso bifwanisu ya mpamba ya muntu kesalaka kaka sambu na kubaka mbongo. Mambu yai tavanda ya kyeleka. Ngemba tavanda na kati ya bantu, yo tavanda mpi na kati ya bambisi. Bubu yai, bantu mingi ya kelongukaka luzingu ti bayina kezolaka bambisi, kelutisaka bamvula mingi ya luzingu na bo na kulonguka mwa ndambu ya bambisi, yo lenda vanda bambisi ya mutindu mosi to ya kufwanana. Kansi, yindula fyoti kiteso ya mambu yina nge talonguka na ntangu bambisi tawaka dyaka ve boma ya bantu. Na ntangu yina, nge takuka kupusana penepene ata ti bandeke, ti bambisi ya fyoti yina kezingaka na mfinda to na mbalaka. Ee, kutala bo mbotembote, kulonguka mambu mingi, mpi kuyangalala na bo kibeni. (Yobi 12:7-9) Nge tasalaka yo na ntima ya madidi mpenza sambu ata kigonsa mosi tavanda ve, yo vanda ya bantu to ya bambisi. Yehowa ketuba nde: “Na ngumba na mono [ya santu] ya mvimba, bantu ta sala diaka mbi ve, bo ta bebisa diaka kima ve.” Mambu tabaluka kibeni kana beto tala mambu ya beto kemona mpi ya beto kekutanaka na yo!
19, 20. Sambu na nki bantu ya Nzambi kele kibeni ya kuswaswana ti bantu yonso bubu yai?
19 Mutindu beto monaka, bantu lenda kuka ve kutuba na sikisiki yonso mambu yina tasalama na bilumbu kekwisa, ata bantu ya ntoto ya mvimba ketubila mingi to kesosa kuzaba mambu yina tasalama na mvu funda yai ya mpa. Yo yina bantu mingi kele na boma, bo kekuma bangindu bisakasaka, to bo kele ve ti kivuvu. Peter Emberley, direktere ya iniversite mosi ya Canada, kusonikaka nde: “Bantu mingi mekumaka kuyindula bangyufula ya mfunu ya metala luzingu. Mono kele nani? Inki kibeni mono kesosaka kuzwa na bikesa yonso ya mono kesala na luzingu? Inki bima mono tabikila bana yina kebutuka? Bo kesala ngolo na ntangu bo kele ti bamvula banda na 40 tii na 60 sambu na kubongisa luzingu na bo mpi sambu yo vanda ya mbote.”
20 Ziku nge kebakisa sambu na nki bantu mingi kekudiyulaka mutindu yina. Bo lenda sosa na kumona kyese ya luzingu na nsadisa ya bansaka to kulenga. Kansi, bo kezabaka ve mambu yina takwisila bo na ntwala, yo yina bo kemonaka nde luzingu kele na ntendula mosi ve, yo kele na ndonga ve, mpi yo kele ve ti kikuma ya kyeleka. Ntangu yai fwanisa mutindu nge kemonaka luzingu, ti mpila bo kemonaka yo na nsadisa ya mambu yai beto mekatuka kutubila, nge tamona nde yo kele ve kiteso mosi. Nge kezaba nde na zulu ya mpa ti ntoto ya mpa yina Yehowa mesilaka, beto tatala na lweka na beto, ebuna beto tatuba na ntima na beto mpenza nde, ‘Ya kyeleka Nzambi mesala bima yonso ya mpa!’ Beto tayangalala kibeni ti mambu yina!
21. Inki mambu ya mutindu mosi beto kemona na Yezaya 65:25 ti na Yezaya 11:9?
21 Yo kele kulutisa ndilu ve kana beto yindula bonso nde beto kezinga na kati ya inza ya mpa ya Nzambi. Yandi kelomba beto, nkutu yandi kebondila beto, na kusambila yandi na kyeleka ntangu yai mpi na kulungisa mambu yina yandi kelomba sambu beto zinga na ntangu yina ‘bantu ta sala diaka ve mbi to kubebisa ngumba na yandi [ya santu].’ (Yezaya 65:25) Kansi, keti nge vandaka kuzaba nde Yezaya kutendulaka dezia mambu ya mutindu mosi na luyantiku, mpi nde yandi tubilaka dyambu mosi ya kele mfunu mingi yina tasadisa beto na kuyangalala mpenza na inza ya mpa? Yezaya 11:9 ketuba nde: ‘Na ngumba ya santu ya Nzambi, ata kima ya mpasi to ya mbi ta vandaka ve; ntoto ta fulukaka na mambu yai: kuzaba [Yehowa, NW], mutindu nzadi-mungwa ke fulukaka na masa.’
22. Kulonguka ya beto melonguka bambikudulu iya ya Biblia fwete pesa ngolo na lukanu na beto na kusala nki?
22 “Kuzaba Yehowa.” Ntangu Nzambi tasala bima yonso ya mpa, bantu yina tazinga na ntoto tazaba yandi mbotembote ti luzolo na yandi. Yo tavanda kulonguka mambu mingi kuluta kulonguka bambisi yina kele na lugangu. Yo ketendula mpi kulonguka Ndinga na yandi ya bo sonikaka na ngolo na yandi. Mu mbandu, yindula mambu mingi ya beto mekatuka kulonguka na kutadilaka kaka bambikudulu iya bisika bo ketubila “zulu ya mpa ti ntoto ya mpa.” (Yezaya 65:17; 66:22; 2 Piere 3:13; Kusonga 21:1) Nge kele na kikuma ya mbote ya kutanga Biblia konso kilumbu. Keti yo kele kima ya nge kesalaka konso kilumbu? Kana nde ve, nki nge lenda sala na mpila nde konso kilumbu nge tangaka ndambu ya mambu yina Nzambi ketuba? Nge tamona nde katula kivuvu ya kuzinga na inza ya mpa, nge tabaka mambote mingi banda ntangu yai, kaka mutindu muyimbi-bankunga kusalaka.—Nkunga 1:1, 2.
[Noti na nsi ya lutiti]
a Tala Étude perspicace des Écritures, Buku ya 1, lutiti 972, yina Bambangi ya Yehowa mebasisaka.
Inki Mvutu Nge Tapesa?
• Sambu na nki beto lenda tuba nde Yezaya 66:22-24 ketubila mambu yina tasalama na bilumbu kekwisa?
• Inki kibeni nge kekinga kusala mutindu bo ketubila yo na bambikudulu yina kele na Yezaya 66:22-24 ti na Yezaya 65:20-25?
• Inki bikuma ya mbote nge kele na yo na kutula ntima na luzingu na nge ya bilumbu kekwisa?
[Bifwanisu ya kele na lutiti 15]
Yezaya, Piere, ti Yoane kuzabisaka na ntwala mambu yina tasalama na “zulu ya mpa ti ntoto ya mpa”