Tanina ‘Zola ya Nge Vandaka na Yo Ntete’

“Nge fweti simba kaka mambu yina ya nge ke na yo.”​—KUS. 3:11.

1, 2. Inki mutindu nge kudiwaka ntangu nge ndimaka mpenza nde mambu ya nge vandaka kulonguka ya metala Yehowa kuvandaka kyeleka?

KETI nge keyibuka ntangu nge longukaka mbala ya ntete kivuvu ya kitoko yina Yehowa kepesa bantu ya bulemfu? Kana nge vandaka ntete na dibundu yankaka, inki mutindu nge kudiwaka ntangu bo tendudilaka nge balukanu ya Nzambi na nsadisa ya Masonuku to ntangu nge bakisaka malongi ya mpasi? Ziku nge bakisaka nde bo longaka nge ve kyeleka. Kansi, nge kele na kyese mingi mpenza mutindu nge mezaba kyeleka! Kana nge sansamaka na bibuti yina kele Bakristu, keti nge keyibuka mutindu nge kudiwaka ntangu nge ndimaka mpenza nde mambu ya nge vandaka kulonguka na yina metala Yehowa kuvandaka kyeleka mpi nge bakaka lukanu ya kuzinga na kuwakana ti yo?​—Roma 12:2.

² Bampangi mingi na kati ya dibundu tatela nge nde bo mpi kuwaka kyese mingi, bo kudiwaka penepene ya Yehowa, mpi kuvutulaka ntonda na mutindu yandi bendaka bo. (Yoa. 6:44) Kyese na bo kupusaka bo na kusala bisalu ya Bukristu. Bo vandaka na kyese mingi mpenza na mpila nde yo pusaka bo na kuzabisa yo na konso muntu. Keti yo vandaka mutindu mosi sambu na nge?

 3. Inki mambu kusalamaka na dibundu ya Efezo ntangu Yezu kutindilaka bo nsangu?

³ Ntangu yandi tindaka nsangu na dibundu ya Bukristu ya mvu-nkama ya ntete ya Efezo, Yezu kutubilaka ‘zola yina nge vandaka na yo ntete.’ Bakristu ya Efezo kuvandaka na bikalulu mingi ya mbote, kansi zola yina bo monisaka ntete sambu na Yehowa kukitaka. Yo yina, Yezu kutubilaka bo nde: “Mono zaba mambu yina yonso ya nge salaka, mono zaba nde nge salaka ngolo na kisalu na nge, mono zaba nki mutindu nge kangaka ntima. Mono zaba nde nge lenda kanga ntima ve na kuvanda ti bantu ya mbi. Mono zaba mpi nde nge me mekaka bantu yina ke tubaka nde bo kele bantumwa kisi bo kele bantumwa ve; nge me monaka nde bo kele bantu ya luvunu. Nge ke kangaka ntima; nge monaka mpasi sambu na mono, kansi nge lembaka ve. Kansi kima ya mono ke monaka nge mbi, yo yai: Nge ke zolaka mono diaka ve mutindu nge vandaka kuzola mono ntete.”​—Kus. 2:2-4.

 4. Sambu na nki nsangu ya Yezu kutindaka na dibundu ya Efezo kele mfunu bubu yai?

⁴ Ndongisila ya Yezu kupesaka na dibundu ya Efezo mpi na mabundu yankaka, yina kele na mukanda ya Kusonga kufwanaka, na kutadila mambu yina kuvandaka na nsungi mosi buna na kati ya Bakristu ya kupakulama banda na mvu 1914 tii kuna. (Kus. 1:10) Kansi, ata bubu yai Bakristu yankaka lenda vidisa ‘zola ya bo vandaka na yo ntete’ sambu na Yehowa mpi sambu na kyeleka ya Bukristu. Yo yina, bika beto tadila mutindu kuyibuka mpi kuyindulula mambu yina nge kutanaka na yo na luzingu lenda sadisa nge na kutanina, kuvutukila, mpi kuyedisa zola ti kikesa yina nge vandaka na yo ntete sambu na Nzambi mpi sambu na kyeleka.

Inki Kundimisaka Nge nde Yo Kele Kyeleka?

5, 6. (a) Inki mambu konso Mukristu fwete kudindimisa? (b) Inki kundimisaka nge nde Bambangi ya Yehowa kelongaka kyeleka? (c) Inki lenda sadisa muntu na kuvutula zola ya yandi vandaka na yo ntete?

⁵ Konso muntu yina mekudipesaka na Yehowa ‘kuzabaka’ ntete “mambu yina kele ya mbote, mambu yina ke pesaka [Nzambi] kiese, mambu yina ke na kifu ve.” (Roma 12:1, 2) Mosi na kati ya bima ya yo lombaka nde bo sala kele kulonguka mambu yina Biblia kelongaka. Kima kundimisaka muntu mosi nde Bambangi ya Yehowa kelongaka kyeleka lenda swaswana ti yina kundimisaka muntu yankaka. Bankaka keyibukaka nde bo balulaka ntima ntangu bo tangaka zina ya Nzambi na Biblia to ntangu bo bakisaka nkadilu ya bafwa. (Kub. 3:14, noti na nsi ya lutiti; Lo. 9:5, 10) Kima kuyitukisaka bantu yankaka kuvandaka zola yina kele na kati ya bansadi ya Yehowa. (Yoa. 13:34, 35) Kansi bankaka dyaka kuyindulaka ntendula ya kukonda kukota na mambu ya nsi-ntoto. Bo bakisaka nde Bakristu ya kyeleka fwete kudikotisa ve na mavwanga ya politiki to na bamvita ya bansi.​—Yez. 2:4; Yoa. 6:15; 17:14-16.

⁶ Sambu na bantu mingi, bikuma yai ti yankaka kuvandaka mambu yina kupusaka bo ntete na kuvanda na zola sambu na Nzambi. Baka ntangu ya kuyibuka kima ya kundimisaka nge nde yo kele kyeleka. Nge meswaswana ti bantu yankaka, yo yina bikuma ya nene yina kupusaka nge na kuzola Yehowa mpi na kundima balusilu na yandi lenda swaswana ti ya bantu yankaka. Yo fwete vanda nde, bikuma yina mosi kele kaka na mfunu bubu yai mutindu yo vandaka ntete ntangu nge longukaka yo. Kyeleka mesobaka ve. Yo yina, kuvutukila bangindu ti mawi yina lenda sadisa nge na kuvutula zola ya nge vandaka na yo ntete sambu na kyeleka.​—Tanga Nkunga 119:151, 152; 143:5.

Kumisa Zola na Nge ya Ntete Ngolo

 7. Sambu na nki beto fwete kumisa ngolo zola na beto ya ntete sambu na kyeleka, mpi nki mutindu beto lenda sala yo?

⁷ Mbala yankaka mambu mingi mesobaka na luzingu na nge banda nge mekudipesaka na Yehowa. Zola na nge ya ntete sambu na kyeleka kuvandaka mfunu, kansi mutindu ntangu keluta, nge vandaka na mfunu ya zola ya ngolo sambu na kunwana ti mambu ya mpasi yina kumekaka lukwikilu na nge. Kansi, Yehowa kusadisaka nge. (1 Kor. 10:13) Yo yina, mambu ya nge kutanaka na yo na bamvula yina meluta kele mpi mfunu sambu na nge. Yo mesadisaka nge na kukumisa ngolo zola na nge ya ntete, mpi yo kele mutindu yankaka ya nge lenda zaba mambu yina kele ya mbote, mpi yina kepesaka Nzambi kyese.​—Yoz. 23:14; Nk. 34:9.

 8. Inki mutindu Yehowa kudimonisaka na Moize, mpi nki mutindu bantu ya Izraele kuzabaka Nzambi mbote-mbote?

⁸ Beto baka mbandu, tadila luzingu yina bantu ya Izraele kuvandaka na yo ntangu Yehowa kutubaka lukanu na yandi ya kubasisa bo na kimpika na Ezipte. Nzambi kudimonisaka yandi mosi na Moize nde: “Mono takudimonisa muntu yina ya mono takudimonisa.” (Kub. 3:7, 8, 13, 14, NW) Ya kyeleka, Yehowa vandaka kutuba nde yandi takuma konso mutindu yina kele mfunu sambu na kukatula bantu na yandi na kimpika. Na mambu yina kulandaka mpi mutindu yo vandaka kulomba, bantu ya Izraele kumonaka mutindu Yehowa kumonisaka bitini ya kuswaswana ya kimuntu na yandi. Yandi kudimonisaka bonso Nkwa-Ngolo Yonso, Zuzi, Ntwadisi, Ngulusi, Muntu ya Kenwanaka Bitumba, mpi Mupesi-Bima.​—Kub. 12:12; 13:21; 14:24-31; 16:4; Neh. 9:9-15.

9, 10. Inki mambu lenda sadisa nge na kuzaba Nzambi, mpi sambu na nki yo kele mbote na kuyibuka mambu ya mutindu yina?

⁹ Luzingu na nge meswaswana ti luzingu ya bantu ya Izraele ya ntama. Ata mpidina, ziku nge mekutanaka na mambu yina kundimisaka nge nde Nzambi kekudibanzaka sambu na nge, mpi yo kumisaka lukwikilu na nge ngolo. Mbala yankaka Yehowa kudimonisaka bantangu yankaka bonso Mupesi-Bima, Muntu ya Kepesaka Kikesa, to Longi. (Tanga Yezaya 30:20, 21.) To mbala yankaka nge mebakaka mvutu ya pwelele na kisambu mosi ya nge salaka. Ziku nge kutanaka ti dyambu mosi ya mpasi, ebuna Mukristu yankaka kusadisaka nge. To na kulonguka na nge mosi nge monaka baverse ya sikisiki ya ketadila mambu ya nge kekutana ti yo.

¹⁰ Kana yo lombaka kutela bankaka mambu ya nge kutanaka ti yo, yo lenda yitukisa ve bantu yankaka. Mambu yango kuvandaka ve bimangu. Kansi, yo kele mfunu mingi sambu na nge. Ya kyeleka, Yehowa kukumaka mutindu yina yo lombaka nde yandi vanda sambu na nge. Yindula dyaka bamvula ya nge melutisaka na kyeleka. Keti nge lenda yibuka bambala mingi yina nge kudiwaka nde Yehowa kekudibanza sambu na nge? Kana mpidina, kuyibuka mambu yina mpi mutindu nge kudiwaka lenda sala nde nge wa dyaka zola sambu na Yehowa kaka mutindu nge waka ntete. Yo kele mfunu mingi sambu na nge. Yindulula yo. Yo kele banzikisa ya kemonisa nde Yehowa kekudibanzaka sambu na nge, mpi ata muntu mosi ve lenda katula nge kundima yina.

Kuditadila

11, 12. Kana zola ya Mukristu mosi sambu na kyeleka mekita, inki lenda vanda kikuma, mpi nki ndongisila Yezu kupesaka?

¹¹ Kana nge kewa dyaka ve zola sambu na Nzambi mpi sambu na kyeleka mutindu nge vandaka kuwa ntete, yo kele ve sambu kima mosi mesobaka. Yehowa kesobaka ve. (Mal. 3:6; Yak. 1:17) Yandi kekudibanzaka sambu na nge bubu yai kaka mutindu yandi vandaka kudibanza na nge ntete. Yo yina, inki mesobaka na bangwisana na nge ti Yehowa? Keti yo lenda vanda nde nge keyindula nde nge kekutana ti bampasi mingi, to nge kekudiyangisa mingi na basusi ya luzingu? Mbala yankaka na bilumbu ya meluta nge vandaka kusamba na masonga yonso, kulonguka na dikebi yonso, mpi kuyindulula mingi. Keti nge vandaka kusamuna mingi mpi kukwenda mbala na mbala na balukutakanu ya dibundu kuluta ntangu yai?​—2 Kor. 13:5.

¹² Ziku na nima ya kuditadila nge lenda mona ve bifu yai, kansi kana nge mona yo, inki kusalaka nde yo salama? Keti yo lenda vanda nde basusi ya masonga na mambu ya metala kulungisa mbote bampusa ya dibuta na nge, kudibanza sambu na mavimpi na nge, to bima yankaka ya mutindu yai, mepusaka nge na kuvila nde nge fwete sala mambu kukonda kusukinina sambu kilumbu ya Yehowa mefinama? Yezu kuzabisaka bantumwa na yandi nde: “Beno keba! Beno lenda yindula ve na kusala bafete konso ntangu to na kulauka malafu, beno lenda yindula bampasi ya luzingu yai ve; kana ve, kilumbu yina ta kwisila beno na kintulumukina. Sambu yo ta kwisila bantu yonso yina kele na nsi-ntoto ya mvimba bonso mutambu. Beno lala mpongi ve, beno samba Nzambi ntangu yonso, mpidina beno ta baka ngolo ya kutina mambu yonso yina ta bwa. Beno ta baka mpi ngolo ya kutelama na meso ya Mwana-muntu.”​—Luka 21:34-36.

13. Yakobo kufwanisaka Ndinga ya Nzambi ti inki?

¹³ Yakobo, nsoniki ya kupemama ya Biblia, kulongisilaka Bakristu yankaka na kuditadila na masonga yonso na nsadisa ya Ndinga ya Nzambi. Yakobo kusonikaka nde: “Beno lenda wa nsangu ya Nzambi kaka na kuwa mpamba ve, sambu kana beno ke sala mpidina, beno ke kudikusa. Kansi beno fweti sala mambu yina ya nsangu ya Nzambi ke tinda beno na kusala. Sambu muntu yina ke wa nsangu ya Nzambi kansi yandi ke sala ve mambu yina ya yo ke tinda yandi na kusala, yandi me fwanana na muntu yina ke kuditala na tala-tala ti ke mona nki mutindu yandi kele. Kana yandi me kuditala imene, yandi kwenda ka yandi, ebuna kaka na ntangu yo yina yandi vila diaka mutindu yandi kele. Nsiku ya mbote mpenza kele yina ke katulaka bantu na kimpika ya masumu. Muntu yina ke wa yo kaka na kuwa yo ve, ke vila yo mpi ve, kansi ke tala yo mbote-mbote ti ke sala mambu yina ya yo ke tinda yandi na kusala, Nzambi ta sakumuna yandi na kisalu na yandi.”​—Yak. 1:22-25.

14, 15. (a) Inki mutindu Biblia lenda sadisa nge na kutomisa kimpeve na nge? (b) Na nki bangyufula nge lenda yindulula?

¹⁴ Muntu lenda sadila kitala-tala sambu na kutala kana yandi kemonana mbote. Mu mbandu, kana bakala memona nde kravate na yandi kele na lweka, yandi lenda yidika yo. Kana nkento memona nde nsuki na yandi kele kisaka-saka, yandi lenda yidika yo. Mutindu mosi, Masonuku kesadisaka beto na kuditadila mutindu beto kele. Kana beto kudifwanisa ti mutindu ya bantu yina Biblia ketuba nde beto fwete vanda, pana beto kesadila yo bonso kitala-tala. Kansi, inki mfunu ya kuditala na kitala-tala kana beto kesala ata kima ve sambu na kusongisa kifu ya beto memona? Yo tavanda mayele kana beto kesala mambu na kuwakana ti yina beto kemona na “nsiku ya mbote” ya Nzambi. Yo yina, konso muntu yina kemona nde zola na yandi ya ntete sambu na Yehowa mpi sambu na kyeleka mekita, fwete kudiyula bangyufula yai: ‘Inki bampasi mu kekutana ti yo na luzingu, mpi nki mutindu mu ketadila yo? Inki mutindu mu vandaka kutadila yo na bilumbu meluta? Keti kima mosi mesobaka?’ Kana kutadila ya mutindu yai memonisa bifu, kumona yo ve mpamba. Kana yo kelomba kusala bansoba, sala yo kukonda kusukinina.​—Baeb. 12:12, 13.

¹⁵ Kuyindulula ya mutindu yai lenda sadisa nge mpi na kubaka balukanu ya mbote sambu na kuyela na kimpeve. Ntumwa Polo kupesaka ndongisila ya kupemama na nduku na yandi ya kisalu Timoteo sambu yandi tomisa kisalu na yandi. Yandi longisilaka leke yina nde: “[Yindulula mambu yai, NW]; kudipesa mvimba na yo, ebuna bantu yonso ta mona nde bisalu na nge ke kwenda na ntwala.” Beto mpi fwete yindulula, na nsadisa ya Ndinga ya Nzambi, sambu na kuzaba nki beto fwete sala sambu na kuyela.​—1 Tim. 4:15.

16. Inki kigonsa nge fwete vila ve ntangu nge kekuditadila na nsadisa ya Masonuku?

¹⁶ Kuditadila na masonga yonso lenda monisa mwa bifu. Yo lenda pusa nge na kulemba nitu, kansi kubika ve nde yo lembisa nge. Lukanu ya kuditadila kele ya kumonisa bisika ya nge lenda tomisa. Ya kyeleka, Satana tazola nde Mukristu kudimona kukonda mfunu sambu na bifu na yandi. Nkutu, yo metubamaka nde Nzambi kemonaka mpamba bikesa ya bantu kesalaka sambu na kusadila yandi. (Yobi 15:15, 16; 22:3) Yai kele luvunu yina Yezu kubuyaka na ngolo yonso; sambu konso muntu kevandaka mfunu na meso ya Nzambi. (Tanga Matayo 10:29-31.) Kuzaba bifu na nge fwete pusa nge na kubaka lukanu na kudikulumusa yonso ya kuditomisa na lusadisu ya Yehowa. (2 Kor. 12:7-10) Kana maladi to kimununu kekanga nge nzila na kusala mambu yankaka, pana kuditudila balukanu yina nge lenda lungisa, kansi kuyambula ve mpi kubika ve nde zola na nge kukita.

Mambu Mingi ya Kuvutudila Ntonda

17, 18. Inki mambote beto kebakaka na kukumisa ngolo zola ya beto vandaka na yo ntete?

¹⁷ Nge tabaka balusakumunu mingi kana nge kelanda na kukumisa ngolo zola ya nge vandaka na yo ntete. Nge lenda yedisa nzayilu na nge ya Nzambi mpi ntonda sambu na lutwadisu na yandi ya zola. (Tanga Bingana 2:1-9; 3:5, 6.) Muyimbi-bankunga kutubaka nde: “Mfumu Nzambi ke pesaka mono matabisi kana mono landa [bansiku na yandi].” “Bansiku ya Mfumu Nzambi bantu lenda tula yo ntima, yo ke pesaka mayele na bantu yina ke na mayele ve.” Dyaka, “kiese na bantu yina ke na bifu ya mbote na luzingu na bo, bayina ke landaka bansiku ya Mfumu Nzambi.”​—Nk. 19:8, 12; 119:1.

¹⁸ Ya kyeleka, nge tandima nde nge kele na mambu mingi ya nge fwete vutudila ntonda. Nge kebakisa bikuma ya mambu yina kesalama na nsi-ntoto. Nge kebakaka mambote na lutaninu mpi dikebi ya kimpeve yina Nzambi kepesa bansadi na yandi bubu yai. Ntembe kele ve nde nge mpi kevutula ntonda na mutindu Yehowa mebendaka nge na dibundu na yandi ya nsi-ntoto ya mvimba mpi mepesaka nge dibaku ya kuvanda Mbangi na yandi. Monisa ntonda na balusakumunu ya nge mebakaka! Kana nge fwete sala lisiti ya mambu yango, yo tavanda nda. Ntembe kele ve nde kusala yo mbala na mbala tasadisa nge na kusadila ndongisila yai: “Nge fweti simba kaka mambu yina ya nge ke na yo.”​—Kus. 3:11.

19. Katula kuyindulula bangwisana na nge ti Nzambi, inki mambu yankaka lenda sadisa nge na kuvanda kaka ti kimpeve ya mbote?

¹⁹ Kuyindulula mutindu lukwikilu na nge meyelaka na nsungi ya bamvula kele kaka kitambi mosi yina lenda sadisa nge na kusimba mambu yina nge ke na yo. Zulunalu yai kebendaka mbala na mbala dikebi na mambu yankaka ya mfunu yina lenda sadisa beto na kutanina bangwisana ya mbote ti Nzambi. Na kati ya mambu yango beto lenda tanga: kisambu, kukwenda mpi kupesa bamvutu na balukutakanu ya Bukristu, mpi kusamuna na kikesa yonso. Mambu yai lenda sadisa nge na kufula na kuvutula mpi kukumisa ngolo zola ya nge vandaka na yo ntete.​—Ef. 5:10; 1 Pie. 3:15; Yude 20, 21.

Inki Mvutu Nge Tapesa?

• Inki mutindu bikuma ya kupusaka nge na kuzola Yehowa lenda vanda nto ya kikesa sambu na nge ntangu yai?

• Kuyindulula mambu ya mekuminaka nge na bamvula ya meluta lenda ndimisa nge inki?

• Sambu na nki nge fwete tadila zola na nge sambu na Nzambi?

[Kifwanisu ya kele na lutiti 29]

Inki kima ya metala kyeleka kubendaka mpi kundimisaka nge?

[Kifwanisu ya kele na lutiti 31]

Keti nge kemona mambu ya luzingu na nge yina kelomba nde nge sala bansoba?