‘Muntu ya Kukonda Mayele Ke Ndimaka Bindima-Ndima’
“Zoba kele muntu yina ke tangaka ve zulunalu ata fioti; kansi zoba ya nene kele muntu yina ke kwikilaka mambu yina yandi ke tanga kaka sambu yo kele na zulunalu.”—August von Schlözer, muntu ya Allemagne yina vandaka nsoniki mpi muntu yina ke longukaka mambu ya me lutaka (1735-1809).
BAMVULA kuluta 200 me luta, bantu vandaka kundima ve mambu yonso yina bo vandaka kutanga na bazulunalu. Bubu yai mpi, beto lenda ndima ve mambu yonso yina beto ke tangaka to ke talaka na Internet. Internet kele ti bansangu mingi, mpi ba-apareyi ya mpa yina ke basika bilumbu yai ke sadisa beto na kuzwa bansangu yango kukonda mpasi. Bansangu mingi ke vandaka ya kieleka, ya mfunu, mpi ke vandaka mbi ve; kansi bansangu mingi mpi kele ya luvunu, ya kukonda mfunu, mpi ya kigonsa. Yo yina, beto fwete pona na dikebi yonso mambu yina beto ke tanga. Ntangu bantu ya nkaka ke yantikaka kusadila Internet, bo lenda yindula nde nsangu yina bo me tanga fwete vanda ya kieleka kaka sambu yo kele na Internet to sambu nduku na bo mosi me tindila bo yo. Bo lenda ndima disolo mosi ata bo me zaba nde diambu ya mutindu yina lenda salama na mpasi kibeni. Biblia ke tuba nde: ‘Muntu ya kukonda mayele ke ndimaka bindima-ndima kansi muntu ya mayele ke yindulaka ntete.’—Bingana 14:15.
Ya kieleka, muntu ya mayele ke ndimaka ve bindima-ndima. Kana beto kele bantu ya mayele, beto ta monisa luswasukusu mpi ta ndima kaka mambu ya kieleka. Beto ta bika ve nde bantu kukusa beto mpi beto ta ndima ve disolo ya luvunu yina beto me tanga na Internet, ata bantu mingi ke tubila yo. Inki lenda sadisa nge na kukuma muntu ya mayele? Ntete, kudiyula nde: ‘Keti disolo yai me katuka na site mosi yina bantu ke tudilaka ntima, to yo me katuka na site yina konso muntu lenda sonika mambu yina yandi me zola to nkutu na kisika mosi yina me zabana ve? Keti site yina bantu ke tudilaka ntima me monisa dezia nde disolo yango kele ya luvunu?’a Na nima ya kudiyula bangiufula yai, sosa kuvanda ti “mabanza ya mbote.” (Bingana 7:7) Kana yo ke monana mpasi na kundima nsangu mosi, ziku yo kele ve nsangu ya kundima. Diaka, ntangu nge ke tanga bansangu yina ke tubila mambu ya mbi sambu na bantu ya nkaka, yindula muntu yina ke zola nde mambu yango kupanzana mpi kikuma yina ke pusa yandi na kuzabisa bantu ya nkaka bansangu ya mutindu yina.
KETI NGE KE TINDAKA BA MESSAGE MBALA MINGI?
Bantu ya nkaka ke tindilaka bantu yonso yina bo me zaba nsangu mosi kukonda kuzikisa kana yo kele ya kieleka to kukonda kuyindula malanda yina lenda basika ntangu bantu ta tanga nsangu yango. Bantu ya nkaka ke salaka mutindu yina ziku sambu bo ke zolaka nde bantu kutudila bo dikebi ntangu yonso mpi bo ke zolaka kuvanda bantu ya ntete na kupanza nsangu. (2 Samuele 13:28-33) Kansi, muntu ya mayele ke yindulaka malanda yina lenda basika ntangu bantu ta tanga bansangu yina yandi ke tindila bo. Mu mbandu, yo lenda bebisa lukumu ya muntu to ya kimvuka mosi.
Muntu yina ke tindila bantu nsangu lenda buya kuzikisa kana nsangu yango kele ya kieleka, sambu kuzikisa kieleka ya nsangu ke bakaka ntangu mpi ke lombaka mambu mingi. Yandi lenda yindula kaka nde bantu yina yandi ke tindila nsangu lenda zikisa yo bo mosi. Kansi bantu yango kele mpi ti mfunu ya ntangu sambu na kusala mambu na bo ya nkaka. (Baefezo 5:15, 16) Yo yina, na kisika ya kutinda nsangu yina beto mosi ke ndima kibeni ve nde yo kele ya kieleka, yo ta vanda mbote na kuyindula mutindu yai, “Kana mono mosi ke ndima yo kibeni ve, mono fwete vwansa yo!”
Kudiyula nde: ‘Keti mono ke tindaka ba message mbala mingi? Keti mono me lombaka dezia ndolula na bantu yina mono me tindilaka bansangu ya mbi to nkutu ya luvunu? Keti muntu mosi me zabisaka mono dezia nde mono tindila yandi diaka ve ba message?’ Kuvila ve nde kana banduku na nge ke sadilaka Internet, bo lenda sosa mpi mambu yina bo kele na yo mfunu na Internet kukonda lusadisu na nge. Bo kele ve ti mfunu nde bantu kutindila bo mambu mingi, mu mbandu masolo ya kitoko, bavideo, to bifwanisu yina ke sekisa. Yo kele mpi mbote ve na kutindila bantu badiskure yina bo me kotisa ndinga na apareyi to banoti ya badiskure.b Diaka, kuvila ve nde kana muntu ke sala yandi mosi bansosa, ke sosa baverse na Biblia, to ke yidika yandi mosi bamvutu yina yandi ta pesa na balukutakanu, yandi ta bakila yo mambote mingi kuluta yina nge zolaka kutindila yandi na message.
Inki nge ta sala kana nge me mona nsangu mosi na Internet yina ke tubila mambu ya luvunu sambu na organizasio ya Yehowa? Kanga yo kukonda kusukinina! Kukwikila ve mambu yina. Yo kele mbote ve na kuzabisa bantu ya nkaka mambu yina nge me tanga mpi kuyula dibanza na bo, sambu yo lenda panza nsangu ya mbi to kubasisa mambu mingi. Kana diambu mosi ya nge me mona na Internet ke yangisa nge, lomba Yehowa mayele mpi solula ti bampangi ya kuyela na kimpeve. (Yakobo 1:5, 6; Yude 22, 23) Beto fwete yituka ve kana bantu ya nkaka ke tuba mambu ya luvunu sambu na beto. Bantu tubaka mambu ya luvunu sambu na Yezu, mpi yandi zabisaka balongoki na yandi na ntwala nde bambeni ta bangika bo mpi ta ‘kusila bo makambu ya mutindu na mutindu.’ (Matayo 5:11; 11:19; Yoane 10:19-21) Kana nge sadila luswasukusu, nge lenda bakisa kana mambu yina muntu ke tuba kele ya luvunu mpi kana yandi ke sosa kukusa bantu ya nkaka.—Bingana 2:10-16.
ZITISA NSWA YA BANTU YA NKAKA
Beto fwete keba mpi na kuzabisa bantu mambu ya me tala bampangi na beto to mambu yina beto me wa. Bantangu ya nkaka yo ke lombaka ve kupanza nsangu ata yo kele ya kieleka, sambu na zola yina beto kele na yo sambu na bantu ya nkaka. (Matayo 7:12) Mu mbandu, kutindila bantu bansangu ya mbi ya me tala bantu ya nkaka, kele kukonda kumonisila bo zola. (2 Batesalonika 3:11; 1 Timoteo 5:13) Bansangu ya nkaka lenda vanda ya kinsweki. Bantu lenda baka lukanu ya kuzabisa nsangu yango na bilumbu ke kwisa to na mutindu mosi buna. Yo yina, beto fwete zitisa nswa na bo ya kupona ntangu mpi mutindu bo ta zabisa nsangu yango. Kana beto me zabisa bantu ya nkaka nsangu ya mutindu yai na ntwala, yo lenda vanda ti malanda ya mbi kibeni.
Bubu yai, nsangu mosi lenda panzana nswalu, yo vanda ya kieleka to ya luvunu, ya mfunu to ya kukonda mfunu, ya mbote to ya mbi. Nge lenda tindila muntu mosi mpamba message, kansi muntu yina lenda tindila diaka bantu ya nkaka na ntoto ya mvimba kaka na nima ya minuta fioti. Yo yina, kuvanda ve ti kikalulu ya kutinda bansangu nswalu mpi na konso muntu yina nge me zaba. Ata zola “ke kwikilaka mambu yonso” mpi ke bakilaka ve bantu ya nkaka bangindu ya mbi, beto fwete vanda ve bantu ya kukonda mayele, mpi bantu yina ke ndimaka konso nsangu ya mpa yina ke benda dikebi ya bantu. (1 Bakorinto 13:7) Beto fwete ndima ve ata fioti mambu ya luvunu to ya mbi yina bantu ke tubaka sambu na organizasio ya Yehowa mpi sambu na bampangi na beto yina beto ke zolaka. Kuvila ve nde bantu yina ke panzaka bansangu ya luvunu ke sepedisaka Satana Diabulu, “tata ya luvunu.” (Yoane 8:44) Yo yina, bika beto vanda mayele mpi ntangu yonso beto yindula na dikebi yonso mutindu beto lenda sadila bansangu mingi yina beto ke vandaka ti makuki ya kuzaba konso kilumbu. Mutindu Biblia ke monisa yo, “bantu ya kukonda mayele ta kuma bazoba, kansi bantu ya mayele ke lwataka nzayilu bonso mpu ya kimfumu.”—Bingana 14:18.
a Mbala mingi, bantu lenda tubila diaka disolo mosi yina bo tubilaka ntama ya bantu bakisaka nde yo vandaka luvunu. Bo lenda soba yo mwa fioti sambu yo monana bonso nde yo kele ya kieleka.
b Tala Kisalu na Beto ya Kimfumu ya Aprili 2010, “Bamvutu na Bangiufula na Beno.”