Kristu I Nkum’a Nzambi

 1. Ekuma Paulu kavovela vo ‘Kristu i nkum’a Nzambi?’

YAVE wasonga nkum’andi muna Yesu Kristu mu mpila ya sivi. Vava Yesu kakala ova ntoto, masivi mayingi kavanga. Tulenda tanga makaka muna masivi mama muna Nkand’a Nzambi ye malenda kumika lukwikilu lweto. (Matai 9:35; Luka 9:11) Kieleka, Yave wavana Yesu nkuma wayingi. I dianu Paulu wa ntumwa kavovela vo: ‘Kristu i nkum’a Nzambi.’ (1 Korinto 1:24) Kansi, masivi ma Yesu adieyi mevanganga kwa yeto?

 2. Adieyi tulenda longoka muna masivi ma Yesu?

² Petelo wa ntumwa wavova vo Yesu wavanga “masivi.” (Mavangu 2:22) Adieyi mekutulonganga masivi mama? Mekutulonganga mana Yesu kesinga vanga muna kolo kia Luyalu lwandi lwa Funda dia Mvu. Muna kolo kiakina, Yesu osinga vanga masivi mayingi metwasa nluta kwa wantu awonso ova ntoto. E masivi mandi mekutusadisanga mpe mu toma bakula e fu yandi ye ya Se diandi. Mu longi diadi, tuvovela masivi tatu ma Yesu ye tulongoka dina malenda vanga kwa yeto o unu ye kuna sentu.

 3. (a) Ekuma Yesu kavangila sivi diandi diantete? (b) Aweyi Yesu kasongela e fu kia kayila akaka kuna Kana?

³ Yesu wavanga sivi diandi diantete muna nkinzi a longo wakala kuna nsi a Kana. Ke tuzeye ko e kuma, kansi ke mwakala ye vinyu yafwana ko mu kuma kia wantu awonso ana bayiza mu nkinzi. Dia nsoni diadi kala kw’akazi basompa kadi yau bakala ye mbebe ya tambula e nzenza yo kubavana madia. Mosi muna awana bakala muna nkinzi wau i Maria wa ngudi a Yesu. Nga walomba lusadisu kwa Yesu wau kakwikilanga vo Yesu wakala yo nkuma wa vanga wo? Vana ntandu, nanga Maria wayindula ungunza wawonso wavovelanga mwan’andi ye wazaya wo vo oyikilwa vo ‘Mwan’a Mpungu.’ (Luka 1:30-32; 2:52) Ka lukatikisu ko vo Maria yo Yesu bazola sadisa akazi awaya. Muna kuma kiaki, Yesu wakitula 380 lwa litro za maza se “vinyu ambote.” (Tanga Yoane 2:3, 6-11.) Nga mfunu kikilu diakala kwa Yesu mu vang’e sivi diadi? Ve. Wavanga dio kadi wavuanga wantu o mfunu ye watangininanga Se diandi ona osonganga ntim’a mvevo.

4, 5. (a) Adieyi tulongokele muna sivi diantete dia Yesu? (b) E sivi diavangama kuna Kana adieyi dikutulonganga mu kuma kia kusentu?

⁴ Muna mpil’a sivi, Yesu wavanga vinyu yambote eyi yalungila ulolo wa wantu. Nga omwene dina tulenda longoka muna sivi diadi? Tulongokele vo Yave yo Yesu ke akwa ntim’ambâdi ko, kansi akwa ntim’a mvevo. E sivi diadi dikutusonganga e ziku vo Yave yo Yesu betokanenanga wete dia wantu. Disonganga mpe vo Yave osinga sadila nkum’andi mu vana madia mayingi muna nz’ampa, kiakala nkia fulu tuzingila ova ntoto.—Tanga Yesaya 25:6.

⁵ Yindula e diambu edi: Ke kolo ko, Yave okutuvana yawonso tuvuidi kikilu o mfunu. Konso muntu okala ye nzo ambote ye madia mambote. Tuvutulanga kikilu matondo vava tuyindulanga yawonso yambote kekutuvana Yave muna Paradiso ova ntoto.

 6. Aweyi Yesu kasadilanga nkum’andi? Aweyi tulenda kuntanginina?

⁶ Yesu kasadila nkum’andi mu wete dia yandi kibeni ko. Yindula dina diavangama vava Nkadi ampemba katonta Yesu vo kakitula e matadi se mbolo. Yesu kazola sadila nkum’andi mu wete dia yandi kibeni ko. (Matai 4:2-4) Kansi, Yesu wakubama kakala mu sadila nkum’andi mu sadisa akaka. Aweyi tulenda tanginina e fu kiandi kia kayila akaka? Yesu wavova vo tufwete ‘vananga.’ (Luka 6:38) Tulenda wo vanga muna bokelanga wantu kuna nzo eto mu dia vamosi. Tulenda vaulanga mpe ntangwa kuna mfoko a lukutakanu mu sadisa akaka, nze winikina mpangi ekolo kekubikanga longi. Yovo tulenda vana lusadisu yo longa akaka muna salu kia umbangi. Tutangininanga walakazi wa Yesu vava tusadisanga akaka konso ntangwa tulenda wo vanga.

 7. Nkia diambu dikwamanana kala diampasi mu nza ya Satana?

⁷ O usukami se kolo wayantika. Yave wazayisa Aneyisaele vo “asukami ke bevwa ko muna nsi.” (Nsiku 15:11) Vioka mvu miayingi, Yesu wavova vo: “Asukami nuna yau e ntangwa zawonso.” (Matai 26:11) Nga Yesu wazola vova vo vekala kaka ye asukami ova nza? Ve. Edi kazola vova vo ekolo tuzingilanga mu nza ya Satana, vekala ye asukami. Vava tuzingila muna nz’ampa, e zingu kiaswaswana kikilu kikala. Muna kolo kiakina, o usukami ke ukala diaka ko. Awonso bekala ye madia mafwana yo yangalela e zingu.

8, 9. (a) Ekuma Yesu kadikila wantu ayingi? (b) Aweyi omonanga mu kuma kia sivi diadi?

⁸ Ntozi a nkunga wavova mu kuma kia Yave vo: “Oziula koko kwaku, yo yukutisa kinzola-nzola kia mioyo miawonso.” (Nkunga 145:16) Vava Yesu kakala ova ntoto, watanginina Se diandi mu mpila yalunga yo tokanena wete di’akaka. Kavanganga wo ko mu songa kaka vo nkwa nkuma. Kieleka, Yesu watokanenanga wete dia wantu. Yambula twabadika sono kia Matai 14:14-21. (Tanga.) Nkangu watuka muna mavata walanda Yesu kia malu. (Matai 14:13) Muna nkokela, alongoki batokana mu kuma kia nkangu wayoya ye nzala. Muna kuma kiaki, bazayisa Yesu vo kayambula o nkangu benda sumba madia mau. Adieyi Yesu kavanga?

⁹ Muna mbolo tanu ye mbizi zole, Yesu wadikila tezo kia 5.000 m’akala lembi tanga akento yo wana. Ekuma Yesu kavangila e sivi diadi? E kuma kadi wazolanga kikilu wantu yo tokanena wete diau. Yesu nanga madia mayingi kabavana kadi o nkangu ‘wadia yo yukuta.’ E madia kabavana mabasadisa mu vua o nkuma wa vutukila kuna nzo zau. (Luka 9:10-17) Vava awonso bayukuta, alongoki bazadisa mbangu 12 za madia masuva.

10. Adieyi dibwila usukami kuna sentu?

¹⁰ Mu kuma kia ayadi ambi bazala ye loko, wantu ayingi bezingilanga mu usukami. Ayingi muna mpangi zeto mpe ke bena ye madia mafwana ko. Kansi, ke kolo ko, ana belemvokelanga Yave bezingila mu nza yakondwa umpuki yovo usukami. Yave i Nzambi wa mpungu-ngolo, una yo nkuma ye luzolo lwa lungisa e nsatu za konso muntu. Osianga o nsilu wa fokola e mpasi ke kolo ko.—Tanga Nkunga 72:16.

11. Ekuma winina ye ziku vo ke kolo ko Kristu osadila nkum’andi mu nza yawonso? Ediadi adieyi dikufilanga mu vanga?

¹¹ Vava Yesu kakala ova ntoto, masivi makete kaka kavanga mu kolo kia mvu ntatu ye ndambu. (Matai 15:24) Kansi, muna kolo kia Luyalu lwandi lwa Zunda dia Mvu nze Ntinu, Yesu osadisa wantu awonso. (Nkunga 72:8) Masivi ma Yesu mekutusonganga e ziku vo ozolele sadila nkum’andi muna wete dieto. Ke tuna yo nkuma ko wa vanga masivi, kansi adieyi tulenda vanga? Tulenda sadila ntangwa ye ngolo zeto mu zayisa kw’akaka e zingu kiambote kia kusentu kina Nkand’a Nzambi usianga o nsilu. Wau vo tu Mbangi za Yave, eyayi mbebe eto. (Roma 1:14, 15) Vava tubadikanga mana kevanga o Yesu ke kolo ko, tukalanga ye luzolo lwa samuna mo kw’akaka.—Nkunga 45:1; 49:3.

12. Ekuma tulenda kadila ye ziku vo Yesu otoma bakulanga o nsema?

¹² Vava Nzambi kavanga ntoto ye lekwa yawonso ina mo, Yesu wakala ‘vana ndambu andi, nze mbuta mbangu.’ (Ngana 8:22, 30, 31; Kolosai 1:15-17) Muna kuma kiaki, Yesu otoma bakulanga e kalu kia wantu. Ozeye una kalenda sadila yo kala ye wisa muna nsema.

13, 14. Yika nona kisonganga una Kristu kalenda sadila wisa kiandi muna nsema?

¹³ Vava Yesu kakala ova ntoto, wasonga vo wakala yo nkum’a Nzambi kadi wakala ye wisa muna nsema. Kasikil’owu, yindula una Yesu kakakidila e tembwa. (Tanga Maku 4:37-39.) Nkwa ngangu mosi ofimpanga oma ma Nkand’a Nzambi, wavova vo o mvovo wa Kingerekia wasekolwa vo “tembwa” muna nkand’a Maku, usadilwanga mu yika tembwa kiangolo. Uyikanga e tembwa kikwizanga kumosi ye miandazi, mvula zangolo ye kizalu. Vava kifokokanga, e lekwa yawonso ivuangalakananga.

¹⁴ Yindula e diambu edi: E mavuku mawandamanga muna nzaza, e maza makotanga muna kati. Kana una vo vakala ye mazu ma tembwa ye ma nzaza, Yesu waleka kakala mu kuma kia mabibi. Kansi, alongoki wonga bakala wau. Muna kuma kiaki, basikamesa Yesu yo kumvovesa vo: “Se tubukumuka.” (Matai 8:25) Adieyi Yesu kavanga? Wasikama yo vovesa e tembwa yo mbu vo: “Dingalala, kal’e pi-i.” (Maku 4:39) E tembwa kiangolo kiafokoka ye “vakedi kikilu e pi-i.” Ekwe nona kiambote kisonganga e wisa kakala kiau o Yesu muna nsema!

15. Aweyi Yave kasongela vo una ye wisa muna nsema?

¹⁵ Wau vo nkum’a Kristu kwa Yave watuka, tuzeye wo vo Nzambi wa Mpungu-ngolo una ye wisa muna nsema. Kasikil’owu, vitila Kizalu, Yave wavova vo: “Lumbu nsambwadi i bosi, omono nokesa mvula ova nza mini makumaya yo mafuku makumaya.” (Etuku 7:4) Muna nkand’a Luvaiku 14:21 tutanganga mpe vo: “Yave ovutulwisidi o mbu muna tembwa kiangolo kia este.” Muna nkand’a Yona 1:4 tutanganga vo: “Yave otwikidi tembwa kiangolo muna mbu, mukedi lunga luangolo, e nzaza se ina nsunsu a fwa.” Diambote mu zaya vo muna nz’ampa, Yave okala ye wisa muna lekwa yayi yawonso.

16. Ekuma dinina dia lufiaulwisu mu zaya vo Yave yo Yesu bena ye wisa muna nsema?

¹⁶ Dia lufiaulwisu kikilu mu zaya vo Yave yo Yesu bena ye wisa muna nsema. Muna kolo kia Luyalu lwa Kristu lwa Zunda dia Mvu, konso muntu ozingila ova ntoto okala ye luvuvamu. Ke vekala muntu ko ovanguka yovo vondwa mu kuma kia sumbula nze tembwa kiangolo, mavuku mampwena ma kalunga ye nzakama za ntoto. Ke tumona wonga wa konso sumbula ko kadi e “saba kia Nzambi” kikala yo wantu. (Lusengomono 21:3, 4) Tulenda kala ye vuvu vo muna kolo kia Luyalu lwa Zunda dia Mvu, Yave ovana Yesu e wisa muna nsema.

17. Aweyi tulenda tanginina Nzambi yo Kristu o wau?

¹⁷ Dialudi vo ke tulendi kakidila sumbula ko. Yave kaka yo Yesu balenda wo vanga. Kansi, vena ye diambu tulenda vanga. Tulenda sadila e sono kia Ngana 3:27. (Tanga.) Vava mpangi zeto bebwilanga mpasi, tulenda kubavana lusadisu bavuidi o mfunu yo kubafiaulwisa. (Ngana 17:17) Kasikil’owu, tulenda kubasadisa vava bebwilwanga sumbula. Vava e nzo a nkento mosi ansona yabwa mu kuma kia tembwa kiangolo, wavova vo: “Ivutulanga kikilu matondo wau ngina mu nkubik’a Yave, ke mu kuma kia lusadisu lwa nitu kaka ko, kansi ye lwa mwanda mpe.” Vava nzo a mpangi mosi ankento una vo mpumpa yabwa mu kuma kia tembwa kiangolo, kakala diaka ye vuvu ko. Vava ampangi bansadisa mu tungulula e nzo andi, wavova vo: “Kina nkutu y’edi mpova ko mu songa e kiese ngina kiau.” Wakudikila vo: “Ntondele e Yave!” Tuvutulanga kikilu matondo wau vo mpangi zeto z’akala ye z’akento betokanenanga wete di’akaka. Edi disundidi o mfunu, tuvutulanga matondo wau vo Yave yo Yesu Kristu betokanenanga kikilu wete dieto.

18. Adieyi dikusivikisanga mu dina diafila Yesu mu vanga masivi?

¹⁸ Vava Yesu kasamunanga e nsangu zambote, wasonganga vo wakala yo “nkum’a Nzambi.” Kansi, kasadila nkum’andi ko mu vava sivikisa akaka yovo vava wete dia yandi kibeni. Yesu wasadila nkum’andi mu vanga masivi kadi wazolanga kikilu wantu. Muna longi dilanda, tulongoka diaka mayingi mu kuma kia diambu diadi.