ELOBELI TITRE YA EZIPELI
Pornografi—Ezali lisano mpamba to pwazɔ?
Lelo oyo, pornografi etondi na mokili.a Ekoki kozala na bapiblisite, bilamba, bafilme, miziki, bazulunalo, ata mpe na televizyo, masano ya video, batelefone, site Internet, mpe na baprograme ya kotindelana bafɔtɔ na Internet. Emonani ete bato mingi basepelaka na yango. Na bisika mingi, bato ebele bakómá kotala pornografi koleka ndenge ezalaki liboso.—Talá etanda “Balapolo ya makambo etali pornografi.”
Pornografi ezali mpe kobongwana. Profesɛrɛ Gail Dines akomi boye: “Bililingi ya pornografi ekómi lisusu mabe koleka, ata oyo bato bazalaki komona yango mabe mpenza, ekómá na yango malamu.”
Ndenge nini otalelaka likambo yango? Omonaka ete pornografi ezali lisano mpamba, pwazɔ, to ezali malamu te, mabe mpe te? Yesu alobaki boye: “Nzete nyonso ya malamu ebotaka mbuma ya malamu, kasi nzete nyonso ya mabe ebotaka mbuma ya mabe.” (Matai 7:17) Pornografi ebotaka mbuma nini? Mpo na kozwa eyano, tótalela naino mwa mituna ya ntina oyo etali pornografi.
Pornografi ekómisaka moto ndenge nini?
OYO BATO YA MAYELE BALOBI: Pornografi ekómisaka moto moombo mpenza, kutu bato ya mayele mpe minganga mosusu bakokanisaka yango na drɔgɛ babengi cocaïne.
Brian,b oyo akómaki moombo ya kotala pornografi na Internet alobi boye: “Eloko moko te ekokaki kopekisa ngai. Nazalaki komona lokola nazali komiyeba mpenza te. Nazalaki mpenza kolɛnga mpe koyoka motó mpasi. Nasalaki makasi natika, kasi nsima ya bambula, nazalaki kaka kozongela yango.”
Mbala mingi, bato oyo batalaka pornografi basalaka yango na kobombana. Balingaka te bato bayeba mpe bazalaka na bokosi. Yango wana, mingi bamiyokaka ete bazali bango moko, bayokaka nsɔni, bamitungisaka, banyokwamaka na makanisi, mpe bazalaka nkandankanda. Basusu kutu bakómaka na mposa ya komiboma. Serge oyo azalaki kozwa mikolo nyonso bililingi ya pornografi na Internet na telefone na ye, alobi boye: “Nakómaki kokipe kaka makambo na ngai moko mpe nazangaki elikya. Nazalaki komimona ntina te, komiyoka lokola namemi ngambo, lokola nazali ngai moko mpe lokola nakangami na motambo. Nazalaki koyoka nsɔni mpe kobanga kosɛnga lisalisi.”
Kotala pornografi ata mwa moke to na kozanga kokana, ekoki kosala moto mabe. Judith Reisman, moto ya mayele oyo asalaka bolukiluki na makambo etali pornografi alobaki boye liboso ya Commission du Sénat américain: “Olinga, olinga te, bililingi ya pornografi etikalaka mpenza na bɔɔngɔ mpe ebongolaka makambo mosusu na kati, etikaka mbala moko bilembo oyo eumelaka mpe ezalaka mpasi kolongola yango to mpe elongwaka te.” Susan, elenge ya mbula 19 oyo atalaki pornografi na Internet kozanga kokana, alobi boye: “Bililingi yango etikalá na bɔɔngɔ na ngai. Eyelaka ngai na makanisi na mbalakaka. Namonaka lokola nakokoka mpenza te kolongola yango na bɔɔngo na ngai.”
NA MOKUSE: Pornografi ekómisaka moto moombo mpenza mpe esalaka ye mabe.—2 Petro 2:19.
Pornografi esalaka nini na mabota?
OYO BATO YA MAYELE BALOBI: “Pornografi epanzaka mabala mpe mabota.”—The Porn Trap, ya Wendy mpe Larry Maltz.
Pornografi ebebisaka mabala mpe mabota na ndenge
Esalaka ete moto atika kotyela molongani na ye motema, báyokanaka malamu te, mpe bálinganaka te.—Masese 2:12-17.
Etindaka moto akóma na ezaleli ya koluka matomba na ye moko, akima basusu, mpe asepela na molongani na ye te.—Baefese 5:28, 29.
Elamwisaka mposa mabe ya kosangisa nzoto mpe etindaka moto akóma kokanisakanisa makambo yango.—2 Petro 2:14.
Etindaka moto oyo atalaka yango akóma kosangisa nzoto na ndenge ya mabe na molongani na ye.—Baefese 5:3, 4.
Etindaka moto asala ekobo.—Matai 5:28.
Biblia eteyaka babalani ete ‘basengeli te kosalelana makambo na bokosi.’ (Malaki 2:16) Ekobo ezali moko ya makambo ya bokosi oyo ekoki kobebisa libala mpe ekoki komema na kokabwana to koboma libala. Makambo ya boye, esalaka ete bana banyokwama.
Pornografi ekoki mpe kobebisa bana. Brian oyo tolobelaki na ebandeli alobi boye: “Ntango nazalaki na mbula soki 10, kozanga kokana, namonaki bazulunalo ya pornografi ya tata na ngai ntango tozalaki kosala lisano oyo bana babombanaka mpo baninga baluka bango. Nakómaki kotala yango na kobombana, kozanga koyeba eloko oyo ezalaki kotinda ngai natala yango. Yango ezalaki ebandeli ya ezaleli moko ya mabe oyo ekobaki tii ntango nakómaki mokolo.” Bolukiluki emonisi ete pornografi ekoki kotinda bilenge bakóma kosangisa nzoto na ebandeli mpenza ya bolenge mpe bákóma bandumba, kosangisa nzoto na ndenge ya mabe mpe bákóma motó likolólikoló.
NA MOKUSE: Pornografi ebebisaka boyokani malamu mpe nsukansuka epesaka moto mpasi na motema mpe mitungisi.—Masese 6:27.
Biblia elobi nini mpo na pornografi?
LILOBA YA NZAMBE ELOBI: “Na yango, bóboma binama ya nzoto na bino . . . na likambo ya pite, mbindo, mposa ya kosangisa nzoto, mposa oyo eyokisaka mpasi, mpe bilulela, oyo ezali losambo ya bikeko.”—Bakolose 3:5.
Na mokuse, Yehovac Nzambe ayinaka pornografi. Ezali te mpo asepelaka te na makambo ya kosangisa nzoto. Akelá biso na makoki ya kosangisa nzoto mpe akanaki ete babalani basangisaka nzoto mpo básepelisanaka, bákóma na boyokani makasi, mpe bábota bana.—Yakobo 1:17.
Kasi, mpo na nini tokoki koloba ete Yehova ayinaka mpenza pornografi? Tótalela kaka mwa bantina oyo.
Ayebi ete pornografi ekoki kobebisa bomoi ya bato.—Baefese 4:17-19.
Alingaka biso mpe asepelaka kobatela biso na makama.—Yisaya 48:17, 18.
Yehova alingaka kobatela mabala mpe mabota.—Matai 19:4-6.
Alingaka ete tózala na bizaleli ya malamu mpe tómemyaka ntomo ya baninga.—1 Batesaloniki 4:3-6.
Alingaka tózala na limemya mpo na makoki na biso ya kobota mpe tósalelaka yango na ndenge ya malamu.—Baebre 13:4.
Yehova ayebi ete pornografi emonisaka lolenge mabe ya kosangisa nzoto na ndenge ya moyimi, ezaleli oyo Satana alendisaka.—Ebandeli 6:2; Yuda 6, 7.
NA MOKUSE: Pornografi ebebisaka boyokani ya moto ná Nzambe.— Baroma 1:24.
Kasi, Yehova amoniselaka baoyo balingi kolongwa na boombo ya pornografi motema mawa. Biblia elobi ete: “Yehova azali na motema mawa mpe na ngɔlu, Ayokaka nkanda noki te mpe atondi na motema boboto. Mpo ye moko ayebi malamu ndenge oyo tosalemá, azali kobosana te ete tozali putulu.” (Nzembo 103:8, 14) Asɛngaka bato ya komikitisa báya epai na ye mpo ‘ayokela bango mawa mpe amonisela bango boboto monene ntango bazali na mposa ya lisalisi.’—Baebre 4:16; talá etanda “Ndenge ya kolongwa na boombo ya pornografi.”
Ebele ya bato bandimá lisalisi ya Nzambe. Esalisá bango mpenza? Talá oyo Biblia elobi mpo na bato mosusu oyo balongaki kotika bizaleli mabe: “Bosukwami pɛɛ, . . . bosantisami, . . . botángami bayengebene na nkombo ya Nkolo na biso Yesu Kristo mpe na elimo ya Nzambe na biso.” (1 Bakorinti 6:11) Bato yango bakoki koloba lokola ntoma Paulo ete: “Na makambo nyonso nazali na makasi na lisalisi ya moto oyo apesaka ngai nguya.”—Bafilipi 4:13.
Susan oyo alongwaki na boombo ya pornografi, alobi boye: “Kaka Yehova nde akoki kosalisa yo olongwa na boombo yango. Soki osɛngi ye asalisa mpe atambwisa yo, okokóma pɛto na miso na ye. Akotika yo te.”
a “Pornografi” esangisi biloko nyonso oyo esalemi mpo na kolamwisa mposa ya kosangisa nzoto epai ya moto oyo azali kotala, kotánga to koyoka yango. Ekoki kozala bililingi, mikanda mpe bakasɛti.
b Na lisolo oyo bankombo mosusu ezali ya bango te.
c Yehova ezali nkombo ya Nzambe na Biblia.