“Ɛ Molimo na ngai, sanzolá Yehova”
NANCY alobi boye: “Na basanza eleki mosala na ngai ezalaki mpenza malamu te mpe ezalaki kopesa ngai esengo te.”a Na boumeli ya mbula zomi, azalaki mobongisi-nzela, elingi koloba mosakoli ya ntango nyonso ya nsango malamu. Kasi, alobi lisusu ete: “Nazali kosepela te na likambo oyo nazali kokutana na yango. Namoni ete nazali kosakola nsango ya Bokonzi lokola moto oyo azali koloba ete tiká nasala kaka, kasi na esengo na motema te. Nasengeli kosala nini?”
Tótalela mpe likambo ya Keith, oyo azali nkulutu na lisangá moko ya Batatoli ya Yehova. Akamwaki ntango mwasi na ye alobaki na ye ete: “Yo ozali na likambo moko oyo ezali kotungisa yo. Na libondeli oyo outi kosala, opesi matɔndi mpo na bilei, nzokande oyo ezali ngonga ya kolya te!” Keith andimi ete: “Namoni mpenza ete na mabondeli na ngai nakómi kozongelazongela makambo kozanga kokanisa.”
Na ntembe te, okolinga te ete ntango ozali kokumisa Yehova Nzambe, maloba na yo ezala mpiɔ mpe ozongelaka yango kozanga kokanisa. Nzokande, okolinga ete euta mpenza na motema, emonisa botɔndi oyo ozali na yango. Kasi, mayoki ezali lokola elamba te oyo moto akoki kolata mpe kolongola. Esengeli kouta mpenza na motema ya moto. Ndenge nini moto akoki kozala na botɔndi na kati ya motema na ye? Nzembo ya 103 ezali kosalisa biso tósosola likambo yango.
Davidi, mokonzi na Yisalaele ya kala nde akomaki Nzembo 103. Nzembo yango ebandi na maloba oyo: “Ɛ, molimo na ngai, sanzolá [Yehova], tiká ete motema na ngai mobimba esanzola nkombo na ye na bulɛɛ.” (Nzembo 103:1) Buku moko elobi ete: “Liloba kosanzola, soki esalelami mpo na Nzambe, elimboli kokumisa, emonisaka ntango nyonso kozala na bolingo makasi mpe botɔndi mpo na ye.” Lokola Davidi alingaki kokumisa Yehova na motema oyo etondi na bolingo mpe na botɔndi, alendisaki molimo na ye, elingi koloba ye moko, ete ‘asanzola Yehova.’ Kasi nini epusi motema ya Davidi na kobimisa mayoki yango ya mɔ́tɔ mpo na Nzambe na ye?
Davidi alobi lisusu ete: “Bosaná [misala, NW] na ye [Yehova] nyonso te.” (Nzembo 103:2) Kozala na botɔndi mpo na Yehova eyaka ntango moto azali kokanisa “misala na ye.” Davidi azalaki mpenza kokanisa misala nini ya Yehova? Kotala biloko oyo Yehova Nzambe akelá, na ndakisa likoló oyo etondi na minzoto na butu, ekoki kosala ete motema na biso ezala na botɔndi mpo na Ye oyo akelaki biloko nyonso. Likoló oyo etondi na minzoto esimbaki mpenza motema ya Davidi. (Nzembo 8:3, 4; 19:1) Kasi, na Nzembo 103, Davidi azali kokanisa misala mosusu ya Yehova.
Yehova “alimbisaka mabunga na yo nyonso”
Na nzembo oyo, Davidi azali koyebisa boboto ya Nzambe. Mpo na mosala ya liboso mpe oyo eleki monene, ayembi ete: ‘Yehova alimbisaka mabunga na yo nyonso.’ (Nzembo 103:3, NW) Davidi ayebaki malamu ete azali moto ya masumu. Ntango mosakoli Natana asololaki na ye mpo na ekobo oyo asalaki na Bata-seba, Davidi andimaki ete: “Nasali mabe epai na yo [Yehova], ɛɛ bobele epai na yo moko, nasali mabe na miso na yo.” (Nzembo 51:4) Wana atungisamaki na motema, abondelaki boye: “Ɛ, Nzambe yokelá ngai mawa, lokola ezali boboto na yo; kati na ngɔlu na yo monene, bomá bipɛngwɛli na ngai. Sukolá ngai malamu kolongola mabe na ngai, pɛtolá ngai na masumu na ngai.” (Nzembo 51:1, 2) Davidi azalaki na botɔndi mingi ntango balimbisaki ye! Lokola azalaki moto ya masumu, asalaki masumu mosusu na bomoi na ye, kasi azalaki ntango nyonso kobongola motema, azalaki kondima mpamela, mpe asembolaki etamboli na ye. Davidi asanzolaki Yehova ntango akanisaki boboto mingi oyo Nzambe asalelaki ye.
Biso mpe tozali bato ya masumu, boye te? (Baloma 5:12) Ata ntoma Paulo alobaki ete: “Kati na motema na ngai moto, nasepeli na Mibeko na Nzambe; kasi namoni mobeko mosusu kati na bilembo na nzoto na ngai. Mobeko yango monene ezali [kobunda] etumba na Mibeko milingi ngai na makanisi na ngai, ezali mpe kokanga ngai moombo na mobeko na masumu mozali kati na bilembo na ngai. Ngai moto na mawa mingi! Nani akolongola ngai na nzoto oyo na kufa?” (Baloma 7:22-24) Tokoki kozala mpenza na botɔndi mpamba te Yehova abombaka masumu na biso te! Alimbisaka yango na boboto nyonso soki tobongoli motema mpe tosɛngi bolimbisi.
Davidi alobaki mpo na ye moko ete: “[Yehova] akobikisaka yo na maladi na yo nyonso.” (Nzembo 103:3) Lokola kobikisa ezali likambo ya kozongisa nzoto ya moto kolɔngɔnɔ, yango esuki kaka na kolimbisa mabe te. Esɛngi kolongola “maladi” elingi koloba mbuma mabe ya nzela oyo toponaki. Na mokili ya sika oyo Yehova akosala, akolongola mbuma mabe oyo lisumu ememaki, lokola maladi mpe liwa mpo na libela. (Yisaya 25:8; Emoniseli 21:1-4) Nzokande, ata lelo oyo, Nzambe azali kobikisa biso na maladi ya elimo. Mpo na bato mosusu, Nzambe azali kopɛtola lisosoli na bango ya mabe mpe bazali kozongisa boyokani malamu elongo na ye. ‘Tóbosana te’ misala oyo Yehova asali mpo na mokomoko na biso na likambo oyo.
Ye “akosikola bomoi na yo”
Davidi ayembi ete: “[Yehova] akosikola bomoi na yo [na libulu, NW].” (Nzembo 103:4) “Libulu” oyo elobelami awa ezali malita ya bato nyonso—Sheol, to Hades. Ata liboso akóma mokonzi ya Yisalaele, Davidi alingaki kokufa. Na ndakisa, Saulo, mokonzi ya Yisalaele, ayinaki Davidi mpenza mpe mbala mingi alukaki koboma ye.(1 Samwele 18:9-29; 19:10; 23:6-29) Bafilistia mpe balingaki koboma Davidi. (1 Samwele 21:10-15) Kasi mbala nyonso, Yehova abikisaki ye na “libulu.” Davidi azalaki mpenza na botɔndi ntango azalaki kokanisa misala wana ya Yehova!
Ezali boni mpo na yo? Yehova asungaki yo na ntango ya mitungisi to ntango okufelaki moto? To ozali na bandakisa oyo emonisi ndenge abikisaki Batatoli na ye ya sembo na libulu ya Sheol na mikolo na biso? Mbala mosusu motema na yo esimbamaki ntango otángaki masolo ya Linɔ́ngi ya Mosɛnzɛli oyo elobelaki ndenge oyo abikisaki bato. Ekozala malamu ozwa ntango ya kokanisa misala oyo ya Nzambe ya solo. Mpe biso nyonso tosengeli mpenza kozala na botɔndi epai na Yehova mpo na elikya ya lisekwa.—Yoane 5:28, 29; Misala 24:15.
Yehova apesi biso bomoi mpe biloko nyonso oyo ezali kopesa bomoi yango esengo mpe ezali kopesa yango ntina. Mokomi ya nzembo alobi ete Nzambe “akozingelaka yo na boboto mpe [motema mawa, NW].” (Nzembo 103:4) Na eleko na biso oyo bato bazali kokelela na makambo mingi, Yehova asundoli biso te kasi azali kosunga biso na nzela ya ebongiseli na ye oyo ezali komonana mpe na nzela ya bankulutu to babateli ya mpate oyo atii na kati ya lisangá. Lisungi yango esalisaka biso na kolonga bampasi kozanga ete tóbebisa lokumu na biso mpe tópesa ntango nyonso nzoto na biso kilo. Babateli baklisto bakɛngɛlaka mpenza bampate. Balendisaka bato ya maladi mpe baoyo bazali konyokwama na makanisi mpe lisusu basalaka nyonso oyo ekoki na bango mpo na kotɛlɛmisa baoyo bakwei. (Yisaya 32:1, 2; 1 Petelo 5:2, 3; Yuda 22, 23) Elimo ya Yehova epusaka babateli yango ya mpate ete bázala na motema mawa mpe bolingo mpo na etonga. “Boboto mpe motema mawa” na ye ezali lokola ekɔti ya bokonzi na motó na biso, yango ezali kopesa biso nzoto kilo mpe lokumu! Tóbosana misala na ye te, tósanzola Yehova mpe nkombo na ye na bulɛɛ.
Davidi, mokomi na nzembo, ntango azali komilendisa ayembi lisusu ete: “[Yehova] azali kokokisa bomoi na yo na biloko malamu; bolenge na yo ezali se kozonga lokola bolenge ya mpongo.” (Nzembo 103:5, NW) Yehova apesaka bomoi ya malamu mpe ya esengo. Koyeba solo ezali mpenza likambo ya motuya oyo ekokakani na likambo mosusu te mpe epesaka esengo monene! Tóyeba lisusu ete mosala oyo Yehova apesi biso ya koteya mpe kokómisa bato bayekoli ezali na esengo mingi. Ezalaka esengo monene ntango tokutani na moto oyo asepeli koyekola makambo ya Nzambe ya solo mpe kosalisa ye ayeba Yehova mpe asanzola ye! Kasi, ata soki bato na teritware na biso bazali kondima to te, ezali libaku monene ya kosangana na mosala ya kobulisa nkombo ya Yehova mpe kolongisa bokonzi na ye.
Atako tozali kolendendela na mosala ya kosakola Bokonzi ya Nzambe, nani alɛmbaka te? Kasi Yehova azali se kopesa basaleli na ye makasi, azali kokómisa bango ‘lokola mpongo’ oyo ezali na mapapu makasi mpe epumbwaka na likoló mpenza. Tokoki mpenza kozala na botɔndi mpamba te Tata na biso ya bolingo oyo azali na likoló azali kopesa biso “makasi” mpo tókokisa na bosembo nyonso mosala na biso ya kosakola mokolo na mokolo!—Yisaya 40:29-31.
Tókamata ndakisa: Clara asalaka mosala ya mosuni oyo ezwaka mokolo mobimba, lisusu alekisaka ngonga 50 na mosala ya kosakola sanza na sanza. Alobi boye: “Ntango mosusu nalɛmbaka, mpe nasalaka makasi ete nabima na mosala ya kosakola kaka mpo nayokanaki na ndeko moko mpo tóbima na ye. Kasi soki kaka nabimi, nayokaka makasi ezongi.” Yo mpe mbala mosusu ozwaki makasi oyo eutaka na lisungi ya Nzambe na mosala ya kosakola. Okoki koloba lokola Davidi na ebandeli ya nzembo oyo ete: “Ɛ molimo na ngai, sanzolá [Yehova], tiká ete motema na ngai mobimba esanzola nkombo na ye na bulɛɛ.”
Yehova abikisaka bato na ye
Mokomi na nzembo ayembi lisusu ete: “[Yehova] akosalaka misala na boyengebene mpe akokataka sembo makambo na batungisami nyonso. Ayebisaki Mose nzela na ye mpe misala na ye epai na bato na Yisalaele.” (Nzembo 103:6, 7) Na ntembe te, Davidi azali kokanisa ‘mitungisi’ oyo Bayisalaele bazwaki epai ya Baezipito na mikolo ya Mose. Ntango Davidi akanisaki ndenge oyo Yehova alakisaki Mose banzela na ye ya kobikisa, na ntembe te botɔndi ekolaki na motema na ye.
Biso mpe tokoki kokóma na botɔndi ya ndenge wana soki tokanisi makambo oyo Nzambe asalaki mpo na Bayisalaele. Kasi tosengeli kobosana te kokanisa masolo ya basaleli ya Yehova na mikolo na biso, lokola oyo ekomami na mokapo 29 mpe 30 ya buku Les Témoins de Jéhovah: Prédicateurs du Royaume de Dieu. Masolo oyo ekomami na buku yango mpe na mikanda mosusu ya la Société Watch Tower ekosalisa biso tómona ndenge Yehova asungaki basaleli na ye na mikolo na biso mpo bákanga motema atako bazwaki mpasi lokola bolɔkɔ, kobundisama na bituluku ya bato, bipekiseli, bakaa ya bakangami, mpe na ntango bazalaki kosalisa bango misala ya makasimakasi. Banyokwamaki na mikili oyo ebebisami na bitumba, lokola Burundi, Libéria, Rwanda, mpe ex-Yougoslavie. Yehova asungaki basaleli na ye ya sembo na ntango nyonso oyo minyoko ekómelaki bango. Soki tokanisi misala wana ya Yehova, Nzambe na biso Monene, mitema na biso ezali kosimbama ndenge motema ya Davidi esimbamaki ntango akanisaki lisolo oyo eyebisi ndenge oyo Bayisalaele basikwamaki na Ezipito.
Tótala lisusu ndenge Yehova, na bolingo nyonso, alongoli biso na lisumu oyo ezalaki lokola mokumba na motó na biso. Apesaki “makila na Klisto” mpo na ‘kopɛtola lisosoli na biso longwa na misala na kufa.’ (Baebele 9:14) Soki totiki masumu na biso mpe tosɛngi Nzambe bolimbisi na nzela ya makila oyo Klisto asopaki, Nzambe akobwaka masumu na biso mosika—“lokola epai moi ebimaka ekabwani na epai moi elalaka”—mpe akopesa biso lisusu ngɔlu na ye. Mpe tókanisa biloko oyo Yehova azali kopesa biso na nzela ya makita ya boklisto, ya baninga malamu, ya babateli ya mpate na kati ya lisangá, mpe ya mikanda oyo elimbolaka Biblia oyo “moombo ya sembo mpe ya mayele” azali kobimisela biso. (Matai 24:45) Tozali komona te ete misala nyonso ya Yehova ezali kosalisa biso tólendisa boyokani na biso elongo na ye? Davidi alobi: “[Yehova] azali na motema molai, azali mpe na mawa; akosamba seko te mpe boboto na ye ekoyikanaka. . . . Asalaki epai na biso [na kotalela] masumu na biso te; apesaki biso libonza lokola ekoki na lofundo na biso te.” (Nzembo 103:8-14) Soki tokanisi ndenge Yehova azali kobatela biso na bolingo nyonso tosengeli mpenza kokumisa ye mpe kosanzola nkombo na ye mosantu.
“Bósanzola Yehova, bino misala na ye nyonso”
Soki tokokanisi Yehova, Nzambe oyo akufaka te, “Nzambe ya seko,” na moto, tokomona ete “mikolo ya moto” ezali mpenza moke lokola “matiti.” Kutu Davidi alobi na botɔndi nyonso ete: “Boboto ya [Yehova] ezali lobiko na lobiko likoló na baoyo bakobangaka ye mpe boyengebene na ye kino bana na bana, na babateli na kondimana na ye epai na baoyo bakobanzaka mibeko na ye ete bátosa yango.” (Genese 21:33, NW; maloba na nse ya lokasa; Nzembo 103:15-18) Yehova abosanaka bato oyo babangaka ye te. Na ntango oyo abongisi, akopesa bango bomoi ya seko.—Yoane 3:16; 17:3.
Mpo na komonisa ete azalaki kosepela na bokonzi ya Yehova, Davidi alobi ete: “[Yehova apiki] kiti na bokonzi na ye kuna na lola mpe bokonzi na ye ezali likoló na bato nyonso.” (Nzembo 103:19) Atako na eleko moko bokonzi ya Yehova emonisamaki na nzela ya bokonzi ya Yisalaele, kiti ya bokonzi na ye ezalaka na likoló. Lokola Ye nde akelaki biloko nyonso, Yehova azali Mokonzi Monene ya molɔ́ngɔ́ mpe azali kosalela mokano na ye lokola Nzambe na likoló mpe na mabelé ndenge ye moko alingi.
Davidi alendisi ata baanzelu oyo bazali bikelamu ya likoló. Ayembi ete: “Bósanzola [Yehova] bino [baanzelu, NW] na ye na likoló, bino boleki na nguya, bino bokotosaka ye, ekoyokaka bino mongongo na ye. Bósanzola [Yehova], bibolo na ye nyonso, basali na ye baoyo bakosalaka mokano na ye. Bósanzola [Yehova], bino misala na ye nyonso, na bipai nyonso na bokonzi na ye. Sanzolá [Yehova], ɛ molimo na ngai!” (Nzembo 103:20-22) Soki tokanisi misala ya boboto oyo Yehova asaleli biso, yango esengeli kopusa biso na kosanzola ye, boye te? Ezali mpenza bongo! Tokoki mpe kondima ete, ntango tozali kosanzola Yehova, mongongo na biso ekoyokana mpe na kati ya korale monene ya basanzoli oyo baanzelu ya sembo bazali mpe kati na yango. Tiká ete na motema mobimba, tósanzola Tata na biso ya likoló, ntango nyonso tólobaka malamu mpo na ye. Ɛɛ, tótya na motema maloba oyo ya Davidi: “Ɛ molimo na ngai, sanzolá [Yehova].”
[Maloba na nse ya lokasa]
a Topesi bango nkombo mosusu.
[Elilingi na lokasa 23]
Davidi azalaki kokanisa boboto ya Yehova. Yo mpe okanisaka yango?