Misala mibakisami na ntango na kozala ya Klisto
“Bongo mokonzi akoloba na bango na loboko na ye na mobali ete: ˈYaka bino bopambwami na Tata na ngai, bosangola libula na bokonzi bobongisami mpo na bino longwa na ebandeli na mokili.ˈ”—MATAI 25:34.
1. Na ndimbola nini pa-rou-siˈa na Klisto ekozala lokola ezalaki na “mikolo na Noa”?
KOZALA ya Klisto ezali likambo oyo bazalaki kozela uta kala! Ntango oyo ekokani na “mikolo na Noa,” oyo Yesu alobelaki na boyokani na “nsuka ya biloko ya ntango oyo,” ekómaki na mobu 1914. (Matai 24:3, 37) Kasi kozala ya Klisto, to pa-rou-siˈa esengelaki kolimbola nini mpo na batikali ya “moombo na sembo mpe na mayele”? (Matai 24:45) Esengelaki na bango ete bazala mpenza bamemi na pole ya molende! Makambo na kokamwa masengelaki kobima! Mosala moko monene ya koyanganisama esengelaki kobanda.
2. Kopetolama nini esalemaki na kokokisama ya Malaki 3:1-5?
2 Nzokande, baklisto wana bapakolami basengelaki liboso kopetolama. Lokola Malaki 3:1-5 esakolaki yango, Jéhovah mpe “ntoma na ye na kondimana,” Yesu Klisto, bayaki kotala tempelo ya elimo na eleko ya printemps na 1918. Kosambisama esengelaki kobanda kati na “ndako na Nzambe.” (1 Petelo 4:17) Malaki 3:3 esakolaki ete: “Ye [Jéhovah] akofanda lokola mopetoli mpe monangoli na palata; akopetola bana na Levi mpe akonangola bango lokola wolo mpe palata.” Ezalaki bongo eleko ya konangola mpe ya kopetolama.
3. Mpo na nini ezalaki likambo na ntina ete kopetolama ya elimo esalema?
3 Na nzela na kosambisama wana, oyo esalemaki mpenzampenza na 1918, batikali ya kelasi na moombo bapetolamaki longwa na mbindo ya mokili mpe ya mangomba. Mpo na nini Jéhovah apetolaki bango? Mpo ete tempelo na ye ya elimo etalelamaki na likambo yango. Ezali bibongiseli ya losambo bikokani na tempelo mpo na kosambela Jéhovah na moboko ya mbeka na Yesu Klisto. Jéhovah alingaki ete tempelo na ye ezala peto mpo ete ntango basambeli mingi oyo bazali na elikya ya kofanda na mabelé bakoya na kati, bakuta yango ete ezali esika oyo bazali komemya boyangeli na ye ya molongo mobimba, esika nkombo na ye ebulisami, mpe esika mibeko na ye ya sembo mitosami. Na yango, basengelaki kokumisa Jéhovah mpe kosangana na koyebisa mikano na ye kitoko.
Mikumba mibakisami
4, 5. (a) Lolenge nini motuna oyo Yesu Klisto atunaki ezali kopusa moko na moko na basangani ya kelasi ya moombo lelo? (b) Lolenge nini tokoki kokanga ntina ya maloba “moombo na sembo mpe na mayele” mpe “basali na ye”? (c) Mokumba nini Yesu apesaki na moombo?
4 Na 1919 kelasi na moombo oyo epetolamaki, ekokaki komibongisa mpo na mosala mingi oyo mozalaki se kobakisama. Uta 1914, Yesu Klisto, Nkolo na bango, azwaki Bokonzi na likoló. Ntango azongaki epai na basali kati na ndako na ye mpo na kotala “basali” na ye nyonso, alatisamaki na lokumu ya bokonzi, oyo azalaki na yango te ntango azalaki awa na mabelé. Akutaki nini? Kelasi na moombo emipesaki na kofulukisa matomba na Nkolo? Lokola eyebisami kati na Matai 24:45-47, Yesu atunaki motuna moko oyo esengaki na moyekoli mopakolami moko na moko na kotalela bokangami oyo moto na moto azalaki na yango epai na Masiya ya Jéhovah: “Nani azali moombo na sembo mpe na mayele oyo nkolo na ye atyaki ye likoló na ndako na ye ete apesa bango bilei na elaka na yango? Esengo na moombo yango oyo nkolo na ye akomona ye kosalaka boye wana ekoya ye. Nazali koloba na bino solo ete akotya ye likoló na bozwi na ye nyonso.”
5 Na polele, makambo oyo Yesu alobeli awa na ntina na moombo na sembo wana etaleli moto moko te. Te, kasi ezali nde kolobela lisanga ya sembo ya Klisto, bapakolami nyonso lokola liboke moko. Basali ezali se bango moko wana bapakolami na Klisto na kotalela bango mokomoko. Yesu ayebaki ete asengelaki kosomba bayekoli bapakolami wana na makila na ye; yango wana alobelaki bango nyonso lokola etuluku ete bazali moombo na ye. Kati na 1 Bakolinti 7:23 elobami mpo na bango ete: “Bino [lokola etuluku] bosombami na motuya; bomikomisa lisusu baombo na bato te.” Yesu apesaki na kelasi ya moombo na ye etinda ya kongengisa pole mpo na kobenda bato mpe mpo na kozalisa bayekoli, mpe mpo na koleisa mokemoke basali na ye wana ezali ye kopesa bango bilei ya elimo na ntango ekoki.
6. Nini ezalaki mbano oyo moombo azwaki nsima wana Yesu ayaki kotala ye?
6 Uta ntango kozala ya Klisto ebandaki kino na 1918, kelasi ya moombo, atako eyinamaki na bato, atako ezwaki minyoko, mpe atako ekutanaki na mwa mobulu, elukaki kopesa bilei bisengeli na ntango ekoki epai na basali. Ezali yango nde Nkolo akutaki ntango kotala na ye ebandaki. Nkolo Yesu asepelaki mingi na likambo yango, mpe na 1919 alobaki na moombo oyo ye andimaki ete azali na esengo. Mbano nini ya kosepelisa moombo azwaki lokola asalaki mosala oyo epesamelaki ye na Nkolo na ye? Azwaki mikumba misusu! Ee, mikumba minene mipesamaki na ye mpo na kokolisa matomba ya Nkolo na ye. Lokola Nkolo asilaki kokoma Mokonzi na likoló, bozwi na ye ya mabelé ekomaki mpe na ntina mingi.
7, 8. (a) ˈBozwi nyonsoˈ na Nkolo ezali nini? b) Nini esengami na moombo na lolenge na ye ya kobatela bozwi yango?
7 Na bongo, “bozwi na ye nyonso” ezali nini? Ezali biloko nyonso ya elimo oyo ezali awa na mabelé, oyo ekomi ya Klisto na boyokani na lotomo azali na yango lokola Mokonzi ya likoló. Yango esangisi mpenza mokumba ya kozalisa bayekoli na Klisto, elongo na libaku kitoko monene ya kosala lokola bamonisi ya Bokonzi na Nzambe oyo bosili kotyama epai na mabota nyonso ya mokili.
8 Kobakisama wana ya mikumba oyo esali ete bozwi nyonso na Nkolo epesama na kelasi ya moombo esengaki ete kelasi yango epesa ntango mpe likebi mingi na kokokisama ya mosala ya Bokonzi, mpe kotonga bandako minene mpo na mosala yango. Ezalaki sikawa na mosala monene ya kosala—na mabelé mobimba mafandami na bato.
Koyanganisama ya bampate
9. Litomba nini ebimaki na bokóli ya mosala ya moombo?
9 Na botosi nyonso, kelasi ya moombo na sembo mpe na mayele ya Klisto ekolisaki bongo mosala na yango. Litomba nini limonanaki? Bato ya nsuka kati na bapakolami 144.000 bayanganisamaki. Na bongo emonaneli ya Yoane oyo eyebisami kati na Emoniseli 7:9-17 ekomaki likambo ya solo mpenza mpe ya kolendisa. Mingimingi kobanda 1935, kelasi ya moombo esepelaki na komona kokokisama mokemoke ya emonaneli wana. Longwa na bipai nyonso na mabelé, “ebele monene” ya bankoto mingi basili kozwa esika kati na tempelo na Jéhovah lokola basambeli na ye. Anzelu ya Jéhovah ayebisaki ntoma Yoane ete moto moko te azalaki na likoki ya kotanga motuya ya ebele monene wana. Yango elimboli ete ndelo etyami te mpo na motuya ya bato oyo kelasi ya moombo esengeli kokotisa kati na tempelo ya Jéhovah ya elimo. Lokola ekuke efungwami, mosala ya koyanganisa bango ekolanda kosalema.
10. Kati na mosala nini motondi na bolingo moombo azali komipesa lelo?
10 Kelasi ya moombo na sembo ezali na mokumba monene ya kobatela “bampate mosusu” oyo motuya na bango ezali se kobakisama, mpo eyebi ete bato oyo bakokani na bampate, baoyo bauti na mabota nyonso, bazali na motuya mingi na miso na Nkolo, Yesu. Bazali sikawa etonga na ye. (Yoane 10:16; Misala 20:28, 1 Petelo 5:2-4) Na yango, na ntina na bolingo mpo na Nkolo mpe mpo na bampate, kelasi ya moombo ezali kokokisa na esengo nyonso bamposa ya elimo ya ebele monene.
11-13. Maloba nini mabongi prezida moko ya Watch Tower Society alobaki na ntina na mosala ya moombo?
11 Ee, eteni monene ya mokumba oyo etali kozala momemi na pole oyo epesami na moombo ezali koyanganisama ya bato bakofanda na mabelé na nse na Bokonzi na Nzambe. Wana Frederick W. Franz azalaki kolobela na ntina na mosala ya moombo na sembo oyo mozali se kobakisama, na ntango oyo azalaki prezida ya Watch Tower Society, ayebisaki mwa moke liboso na liwa na ye na Decembre 1992 ete:
12 “Yesu Klisto asalelaki lisanga ntango nyonso na lolenge moko ya kokamwa, na kotalela makambo namoni na boumeli ya mibu na ngai 99 ya bomoi. Ezali moto mpamba te nde azali kotambwisa lisanga, kasi ezali nde Nkolo Yesu Klisto. Mpo ete yango ekóli mingi mpe na lolenge moko ya kokamwa koleka ndenge tokanisaki yango. Lelo oyo, tozali na lisanga moko oyo esili kopalangana kati na mokili mobimba. Ezali kosala kati na mikili ya Nord mpe kati na mikili ya Sud, na Est mpe na Ouest. Bobele moto moko nde azali koyeisa bokóli monene wana—Mwana na Nzambe, oyo azali kotambwisa kelasi ya moombo na sembo mpe na mayele. Amimonisi ete akoki mpenza na mikumba na ye, mpe ezali yango nde epesi nzela na bakóli kitoko oyo tozali komona.
13 “Mosala yango esimbami na moto te. Tozali na lisanga oyo ezali ya teokratike, mpe yango etambwisami na lolenge ya teokratike, na nse ya litambwisi na Nzambe. Moto moko te, ata mpe mobandisi ya Watch Tower Bible and Tract Society akoki te komimona to komizela ete bapesa ye lokomu na ntina na mosala oyo mosalemi kati na mokili mobimba. Ezali mpenza likamwisi.” Basangani nyonso ya ebele monene bazali kondima maloba oyo ya ndeko na biso Franz oyo asili kokufa boye te? Ya solo mpenza, bazali na botondi mingi na ntina na bokoli monene ya mosala ya moombo na sembo.
Bato oyo bakofanda na nse na Bokonzi
14, 15. (a) Likambo nini Yesu amonisaki kati na lisese ya batalanta (Matai 25:14-30)? (b) Lisese nini libongi mpenza tozali kokuta na nsima kati na Matai mokapo 25?
14 Kati na Matai mokapo 25, lisese na Yesu oyo etali bampate mpe bantaba elobeli mosala wana monene ya koyanganisa bato oyo bakofanda na mabelé na nse na Bokonzi na Nzambe. Kati na lisese oyo ezali liboso na yango, oyo ya batalanta, Yesu amonisaki ete bayekoli bapakolami oyo bazali na elikya ya koyangela elongo na ye kati na Bokonzi na ye ya likoló basengeli kosala mingi mpo na kokolisa biloko na ye oyo ezali na mabelé. Na bongo, na motindo mobongi, kati na lisese lilandi, Yesu alobeli nini esengami na baoyo balingi kokoma bato oyo bakofanda na nse na Bokonzi na ye ya likoló.
15 Totala makambo alobeli kati na Matai 25: 31-33: “Ntango Mwana na moto akokoma na nkembo na ye mpe baanzelu na ye nyonso esika moko na ye, akofanda na kiti na bokonzi na ye na nkembo. Akoyanganisa mabota nyonso liboso na ye mpe akokabola kati na bango lokola ekosalaka mobateli na bampate mpe bantaba. Mpe akotika bampate na loboko na ye na mobali nde bantaba na loboko na ye na mwasi.”
16. Lolenge nini mabota mazali koyanganisama mpe lolenge nini bato bazali kokabolama?
16 Yesu ayaki kati na nkembo na ye na 1914. Elongo na baanzelu na ye nyonso, [Yesu] abundisaki banguna na ye oyo bazali bongo bilimu mabe mpe abenganaki bango longwa na likoló. Nsuka ya lisese na ye ezali kosalisa biso na koyeba ete kotyama ya Yesu na Bokonzi na ye ya nkembo emonisi ete azali na etelemelo ya Mosambisi na boumeli ya kozala na ye. Koyanganisama ya mabota nyonso liboso na ye elimboli, na elobeli ya elilingi, ete Yesu azali kotalela mabota lokola etonga na ye. Ezali etonga oyo esalemi na bampate mpe bantaba. Lokola esalemaka mpo na kokabola etonga ya solo ya bampate mpe bantaba, esengelaka na mobateli mbala mosusu kokamata ndambo na mokolo mpo na kokabola bango, na yango mosala ya mokili mobimba oyo etali kokabola bato oyo bazali na likoki ya kopona oyo balingi mpo na oyo etali bizaleli malamu, ezali kokamata ntango mingi koleka. Ezali bongo mpamba te, kokabolama etaleli etamboli ya moto na moto.
17. Mpo na nini ezalela ya lelo ezali na ntina mingi mpo na bato nyonso?
17 Kati na lisese, Mokonzi-Mobateli na bampate atye bato oyo bakokani na bampate na loboko na ye ya mobali mpe bato oyo bakokani na bantaba na loboko na ye ya mwasi. Kotyama na loboko ya mobali ezali kosambisama oyo nsuka na yango ezali malamu—bomoi ya seko. Kotyama na loboko ya mwasi emonisi kosambisama ya kokweisama—oyo ya kobomama ya seko. Lolenge oyo Mokonzi azali kokata likambo yango ezali na ntina mingi.
18. Mpo na nini kozanga komonana ya Mokonzi etiki nzela na bato te na kosala makambo ndenge balingi?
18 Kozanga komonana ya Mokonzi, Mwana na moto na boumeli ya kozala na ye, to pa-rou-siˈa, yango ezali te likambo oyo ekoki kotinda bato na kosala oyo bango balingi. Ezali komonana ete bato oyo bakokani na bampate bazali se koya mingi mpo na kosangana na kelasi ya moombo mpo na kosakola nsango malamu ya Bokonzi na Nzambe na mokili mobimba, wana ezali bango kongengisa pole na bango. Ya solo, litatoli na bango lisili kokóma na nsuka ya mokili.—Matai 24:14.
19. Bizaleli nini kelasi ya bampate bazali na yango oyo bimonisami kati na lisese ya bampate mpe bantaba?
19 Mpo na nini Mokonzi-Mobateli na bampate apesi na baoyo bazali na kelasi ya bampate lifuti oyo ezali na mapamboli na mikolo mizali koya? Mpo ete na motema na bango mobimba basimbaki mosala ya kosakola Bokonzi mpe na ntina na boboto oyo bamonisaki epai na bandeko na ye bapakolami, boboto oyo Yesu atalelaki lokola ete bamonisaki yango epai na ye moko. Tala mpo na nini Mokonzi, Mwana na moto alobi na bango ete: “Yaka bino bopambwami na Tata na ngai, bosangola libula na bokonzi bobongisami mpo na bino longwa na ebandeli na mokili.”—Matai 25:34; 28:19, 20.
Bazali kosalisa Mokonzi
20, 21. Elembeteli nini bampate bazali komonisa ete bamitye na ngambo ya Bokonzi?
20 Toyeba ete ntango Mokonzi abyangi bampate wana na kosangola mabelé oyo makoyangelama na Bokonzi na Nzambe, [bampate] bazali komonisa kokamwa na bango. Bazali kotuna ye ete: ˈNkolo, ntango nini tosalaki makambo oyo nyonso mpo na yo?ˈ Ayanoli ete: “Nazali koloba na bino solo ete lokola esalaki bino yango epai na moko na bandeko na ngai baoyo baleki mokemoke, bosalelaki ngai yango.” (Matai 25:40) Ntango Yesu abimelaki Marie Madeleine na mokolo na lisekwa na ye, alobelaki ye na ntina na bandeko na ye ya elimo, wana alobaki na ye ete: “Nde kenda epai na bandeko na ngai.” (Yoane 20:17) Na boumeli ya kozala na ye ezangi komonana, Yesu azali bobele na batikali moke kati na bandeko na ye ya elimo 144.000 oyo bazali naino awa na mabelé.
21 Lokola Yesu azali kati na likoló kozanga komonana na miso ya bato, ezali bobele na lolenge ya elilingi nde bato wana oyo bakokani na bampate bazali kosala makambo wana ya bolingo mingi epai na ye. Bazali komona ye na kiti na ye ya bokonzi bobele na miso na bango ya kondima. Yesu azali kosepela na milende nyonso bazali kosala mpo na kosunga bandeko na ye ya elimo, baoyo bakokoma basangoli na libula elongo na ye na likoló. Oyo bazali kosala epai na bandeko na ye ezali lokola bazali kosala yango epai na ye moko. Bato oyo bakokani na bampate bazali kosalisa bandeko na Klisto mpo ete bandimi bango ete bazali bandeko na ye. Bazali kosepela na likambo oyo ete bandeko na Yesu ya elimo bazali bantoma ya Bokonzi na Nzambe, mpe balingi komonisa bilembeteli ya polele ete bakamati etelemelo moko elongo na bango na ngambo ya Bokonzi yango.
22. Mbano nini kelasi ya bampate ezali kozwa? (Tala Emoniseli 7:14-17.)
22 Jéhovah asakolaki ete kelasi ya bato oyo bakokani na bampate esengelaki komonana na boumeli ya kozala ya Mwana na ye, mpe azali na lifuti kitoko ya kopesa bango! Ebele monene ekozwa mapamboli ya kimya awa na mabelé na boumeli ya Boyangeli ya esengo ya Mbula Nkoto na nzela na Yesu Klisto, oyo Jéhovah asili kotya ye Mokonzi.
23. Na makambo nini bampate bazali kosalisa bandeko na Mokonzi mpo ete bayebi yango malamu?
23 Wana tomipesi na koyekola bisakweli ya Biblia oyo bitaleli ntango ya kozala ya Klisto, mpe lisese na Yesu oyo ya bampate mpe bantaba, tozali komona nini? Tozali komona likambo oyo: ezali te likambo ya kosala malamu kozanga koyeba mpe na lolenge ya kozanga kokana epai na moko na bandeko ya elimo na Mokonzi nde ezali kokomisa moto mpate oyo amonani sembo liboso na Nzambe mpe Mokonzi na ye. Baoyo bazali na kelasi ya bampate bayebi oyo bazali kosala, atako bazali komona te Mokonzi oyo azali koyangela na miso na bango ya mosuni. Bazali kosala makasi na kosalisa bandeko na Mokonzi bobele na biloko ya mosuni te kasi lisusu na makambo ya elimo. Lolenge nini? Ntango bazali kosangana elongo na bango kati na mosala ya kosakola nsango malamu ya Bokonzi na Nzambe mpe na kotambwisa boyekoli ya Biblia mpo na kozalisa bayekoli na Klisto. Na yango, lelo oyo ezali na basakoli koleka milio minei oyo bazali bamemi na pole ya Bokonzi na Nzambe.
Misala mibakisami
24. Mosala nini mosalemi na bolingo esali ete kelasi ya moombo ezala na esengo koleka bato nyonso bazali na mabelé lelo?
24 Tika ete totanga mwa misala mingi ya kitoko misalemi na kelasi ya moombo na sembo. Ya liboso, kelasi ya moombo etyamaki likoló na bozwi nyonso ya Nkolo—matomba ya Bokonzi na ye awa na mabelé—mpe yango ezali ntango nyonso kolanda koya mingi. Ya mibale, kelasi wana ezali bobele koleisa basali bapakolami te kasi ata mpe ebele monene ya bampate mosusu na bilei ya elimo. Ya misato, kelasi ya moombo ezali kozwa esika ya liboso mpo na oyo etali kopalanganisa pole ya Bokonzi. Ya minei, mosala na yango eleki monene ezali oyo ya koyanganisa ebele monene ya bampate mosusu, mpo na komema bango kati na tempelo ya Jéhovah na motema moko na bato oyo bakokani na bampate, kelasi ya moombo ezali kotónga bandako minene na ba filiales oyo ezali kati na mokili mobimba, ezala mpe na biro monene oyo ezali na Etats-Unis. Mosala wana ya bolingo mokomisi lelo kelasi ya moombo bato na esengo koleka na mabelé, mpe basili kokómisa bamilió ya bato mosusu na esengo lokola. Nyonso oyo ezali kopesa matondi na Jéhovah Nzambe mpe na Yesu Klisto, baoyo bazali kotambwisa misala mibakisami ya moombo na sembo!
25. Lolenge nini bampate bazali kolanda kosalisa kelasi ya moombo, mpe elikya nini bazali na yango?
25 Kelasi ya moombo ezali sikawa kosala mingi koleka mpo na kokokisa mikumba oyo Nzambe apesaki ye. Ntango oyo etikali liboso ete “bolozi monene” esalema, ezali lisusu mingi te! (Matai 24:21) Ezali likambo ya ntina mingi ete baoyo bazali bampate na Nzambe bazala na etelemelo oyo ekosala ete bandimama na Mokonzi-Mobateli na bampate na ye! Na bongo, tika ete biso banso tolanda kosunga na molende nyonso moombo na sembo mpe na mayele. Ezali bobele na kosala bongo nde na mokolo mosusu oyo esili kobelema bato oyo bakokani na bampate bakokoka koyoka maloba oyo ya esengo: “Yaka bino bopambwami na Tata na ngai, bosangola libula na bokonzi bobongisami mpo na bino longwa na ebandeli na mokili.”
Okoki koyanola?
◻ Kosambisama nini esalemaki nsima wana Mokonzi afandaki na kiti na ye ya bokonzi?
◻ Lolenge nini Matai 24:45-47 ezwaki kokokisama na yango na ntango na biso?
◻ Kati na misala mibakisami, oyo wapi kelasi ya moombo mpe ebele monene bazali komonisa botondi koleka?
◻ Lolenge nini Matai 25:34-40 ekokisamaki na boumeli ya pa-rou-siˈa?
[Elilingi na lokasa 16]
Nkolo apesi bozwi na ye nyonso na moboko no moombo na sembo
[Elilingi na lokasa 18]
Yesu asili kofanda na kiti na bokonzi na ye ya nkembo mpo na kosambisa bato