Mekolá kondima na bango

Ayekolaki kolimbisa epai ya Nkolo na ye

PETRO akokaki kobosana soki moke te ntango wana oyo miso na ye ekutanaki na oyo ya Nkolo na ye. Amonaki nde ete liso oyo Yesu atalaki ye ezalaki ya mawa to ya kopamela? Toyebi mpenza te, kasi Makomami elobi kaka ete “Nkolo abaluki atali Petro.” (Luka 22:61) Kasi, kaka na liso wana, Petro amonaki ete asali mabe mpenza. Amonaki ete asali mpenza likambo oyo Yesu alobaki, likambo oyo Petro atutaki ntolo ete akosala soki moke te​—Awanganaki Nkolo na ye oyo alingaki mingi. Ezalaki mpenza ntango ya mawa mpo na Petro, ntango mosusu mokolo ya mabe mpenza ya bomoi na ye.

Atako bongo, elikya ezalaki kaka. Lokola Petro azalaki moto ya kondima makasi, azalaki kaka na libaku ya kobongisa mabe oyo asalaki mpe koyekola moko ya mateya minene ya Yesu. Ezalaki likambo ya kolimbisa. Mokomoko na biso asengeli kozwa liteya yango, na yango tiká tótalela ndenge oyo Petro azwaki liteya wana ya ntina mingi.

Moto oyo tokoki koyekola makambo mingi epai na ye

Sanza soki motoba liboso, na engumba na ye ya Kapernaume, Petro ayaki epai ya Yesu mpe atunaki ye ete: “Nkolo, mbala boni ndeko na ngai akosalela ngai lisumu mpe ngai nakolimbisa ye? Tii mbala nsambo?” Ekoki kozala ete Petro akanisaki ete azali moto malamu mingi. Kutu, bakonzi ya mangomba ya eleko wana bazalaki koteya ete moto akoki kolimbisa kaka mbala misato! Yesu ayanolaki ete: “Nalobi na yo te: Tii mbala nsambo, kasi: Tii mbala ntuku nsambo na nsambo (77).”​—Matai 18:21, 22.

Yesu alingaki nde koloba ete Petro asengelaki kotánga mbala boni mozalani na ye asaleli ye makambo mabe? Te, kutu, ndenge ayebisaki Petro ete mbala 7 te kasi mbala 77, alingaki koloba ete kolimbisa ezali na ndelo te. Yesu amonisaki ete Petro amekolaki motema makasi mpe ezaleli ya kozanga kolimbisa oyo ezalaki mingi na ntango wana, oyo ezalaki kotinda moto alimbisa kaka nsima ya kotánga mbala boni moto asali ye mabe. Nzokande, bolimbisi oyo Nzambe azali kosɛnga ezali na ndelo te.

Petro atyelaki Yesu ntembe te. Liteya ya Yesu esimbaki mpenza motema na ye? Ntango mosusu tozwaka liteya na likambo etali kolimbisa ntango tomoni ete biso moko tozali mpenza na mposa na yango. Na yango, tótalela makambo oyo esalemaki liboso Yesu akufa. Na bangonga wana ya mpasi, Petro asalaki makambo mingi oyo esengelaki Nkolo na ye alimbisa ye.

Mposa makasi ya kolimbisa

Ezalaki mpokwa moko ya ntina mingi​—butu ya nsuka oyo Yesu alekisaki awa na mabele. Yesu azalaki kaka na makambo mingi ya koteya bantoma na ye​—na ndakisa likambo etali komikitisa. Yesu apesaki ndakisa na ndenge asukolaki makolo na bango, mosala oyo baombo nde bazalaki kosala. Liboso, Petro asepelaki te na likambo wana oyo Yesu asalaki. Na nsima, aboyaki ete Yesu asukola makolo na ye. Lisusu, atingamaki kaka ete Yesu asukola ye makolo kaka te kasi mpe mabɔkɔ ná motó! Yesu azalaki kaka motema molai mpe na malɛmbɛ nyonso amonisaki ntina mpe litomba ya likambo wana oyo asalaki.​—Yoane 13:1-17.

Kasi, mwa moke na nsima, bantoma na ye bawelanaki na likambo etali koluka nani aleki na kati na bango. Na ntembe te, Petro azalaki mpe na likambo wana ya nsɔni, ya bato oyo balingaka lokumu. Atako bongo, Yesu asembolaki bango na boboto nyonso mpe apesaki bango longonya mpo na makambo malamu oyo basalaki​—ndenge bakangamaki na bosembo nyonso na Nkolo na bango. Kasi, asakolaki ete bango nyonso bakotika ye. Petro atutaki ntolo ete ye akokangama na Yesu ata soki esɛngi akufa. Nzokande, Yesu asakolaki ete Petro akowangana ye mbala misato kaka na butu wana liboso nsoso elela mbala mibale. Kasi Petro aboyaki kaka te maloba wana ya Yesu, kasi atutaki ntolo ete akotikala sembo koleka bantoma mosusu nyonso!​—Matai 26:31-35; Marko 14:27-31; Luka 22:24-28.

Etikalaki moke Yesu abungisa motema molai epai ya Petro? Atako azalaki na eleko ya mpasi, Yesu azalaki kaka koluka makambo ya malamu oyo bantoma na ye, bato ya kozanga kokoka bazalaki na yango. Ayebaki ete Petro akowangana ye, na yango alobaki ete: “Nasaleli yo lilɔmbɔ ete kondima na yo elɛmba te; mpe yo, ntango okozonga, lendisá bandeko na yo.” (Luka 22:32) Na yango, Yesu azalaki kaka na elikya ete Petro akobongola motema na libunga na ye, akozonga kosalela ye na bosembo. Oyo nde elimo ya boboto ya kolimbisa!

Na nsima, na elanga ya Getesemane, esengelaki ete Petro asembolama lisusu malamumalamu. Yesu asɛngaki ye, Yakobo mpe Yoane, ete bákoba kosɛnzɛla ntango ye azalaki kobondela. Yesu azalaki komitungisa mpo na liwa oyo esengelaki kokómela ye mpe azalaki na mposa ya libɔndisi, kasi Petro mpe bantoma mosusu bazalaki kolala mbala na mbala. Mpo na komonisa ete azalaki komitya na esika na bango mpe kolimbisa bango, Yesu alobaki boye: “Ya solo, elimo ezali na molende, kasi nzoto ezali na bolɛmbu.”​—Marko 14:32-38.

Eumelaki te, ebele ya bato bakómaki, bazalaki na bisungi ya mɔtɔ, mipanga mpe mangenda. Wana ezalaki ntango ya kosala makambo na likebi mpe bokɛngi. Kasi, kozanga kozela, Petro abimisaki mopanga, abɛtaki Malakusi, moombo ya nganga-nzambe na motó mpe akataki ye litoi moko. Na malɛmbɛ nyonso, Yesu asembolaki Petro, asilisaki mpota ya moto yango, mpe alimbolaki liteya ya koboya mobulu oyo etambwisaka bayekoli na ye lelo oyo. (Matai 26:47-55; Luka 22:47-51; Yoane 18:10, 11) Petro asalaki mabunga mingi oyo esɛngaki Nkolo na ye alimbisa ye. Likambo na ye ekoki kokundwela biso ete “biso nyonso tobɛtaka mabaku mbala mingi.” (Yakobo 3:2) Nani na kati na biso azalaka te na mposa ete Nzambe alimbisaka ye mokolo na mokolo? Kasi, mpo na Petro, likambo mosusu esengelaki kosalema na butu wana. Likambo moko mabe mpenza ezalaki kozela ye.

Mabe monene oyo Petro asalaki

Yesu alobaki na ebele ya bato oyo bayaki ete soki bazali koluka ye, bátika bantoma na ye bákende. Kozanga kosala eloko, Petro azalaki kotala ndenge ebele wana ya bato bazalaki kokanga Yesu. Na nsima, Petro ná baninga na ye bantoma mosusu bakimaki.

Petro ná Yoane batikaki kokima, ekoki kozala pene na ndako ya Ana, oyo azalaki nganga-nzambe monene, epai bamemaki Yesu mbala ya liboso mpo na kosambisa ye. Ntango bazalaki komema Yesu kuna, Petro ná Yoane bazalaki kolanda ye kasi “na mwa mosika.” (Matai 26:58; Yoane 18:12, 13) Petro azalaki te moto ya bibangabanga. Mpo na kosala bongo, esɛngaki mpenza kozala na mwa mpiko. Bato wana oyo bayaki kokanga Yesu bazalaki na bibundeli, mpe eumelaki te, Petro azokisaki moko na bango. Kasi, tii sikoyo tomoni te bolingo ya sembo oyo Petro alobelaki​—kondima kokufa esika moko na Nkolo na ye soki esɛngi bongo.​—Marko 14:31.

Lokola Petro, mingi lelo oyo balukaka kolanda Kristo “na mwa mosika”​—na lolenge oyo bato mosusu bakoki koyeba te. Kasi, ndenge ye moko Petro akomaki na nsima, lolenge kaka moko ya kolanda Kristo malamu ezali ya kokangama mpenza na ye na kotalela makoki na biso, komekola ndakisa na ye na makambo nyonso, ata soki yango ekoki komemela biso nini.​—1 Petro 2:21.

Petro alandaki na bokɛngi mpenza baoyo bamemaki Yesu tii ntango akómaki na porte ya moko ya bandako minene ya Yerusaleme. Ezalaki ndako ya Kaifa, nganga-nzambe monene oyo azalaki na bomɛngo mpe nguya. Mbala mingi, bandako ya ndenge wana ezalaki kotongama na libanda ya lopango, mpe ezalaki na porte na liboso. Petro akómaki na porte mpe baboyaki akɔta. Yoane, oyo azalaki na kati ya lopango, ayaki mpe ayebisaki sinzili ya porte ete akɔtisa Petro. Emonani lokola ete Petro atikalaki te pene na Yoane; mpe alukaki te kokɔta na ndako mpo na kotɛlɛma pene ya Nkolo na ye. Azalaki na libanda, epai baombo mpe bato mosusu ya misala ya ndako bazalaki kolekisa bangonga mpo na koyɔta mɔtɔ oyo ezalaki kongɛnga na butu, mpe kotala ndenge bato ya lokuta bazalaki kokɔta mpe kobima mpo na kokosela Yesu makambo.​—Marko 14:54-57; Yoane 18:15, 16, 18.

Na kongɛnga ya mɔtɔ, mwana mwasi oyo andimaki na porte ete Petro akɔta amonaki ye lisusu malamu. Ayebaki ye. Afundaki ye na maloba oyo: “Yo mpe ozalaki na Yesu Mogalile!” Lokola ayebaki te ete bakotuna ye bongo, Petro awanganaki ete ayebi Yesu​—mpe alobaki kutu ayebi te makambo oyo mwana mwasi yango azalaki koloba. Akendeki kofanda pene na porte, mpo bato báyeba te, kasi mwana mwasi mosusu ayebaki ye mpe alobaki kaka likambo wana moko ete: “Moto oyo azalaki na Yesu Monazarete.” Petro alobaki ete: “Nayebi moto wana te!” (Matai 26:69-72) Ekoki kozala ntango Petro awanganaki Yesu na mbala ya mibale nde ayokaki nsoso eleli, kasi asimbaki naino te esakweli oyo Yesu alobaki kaka mwa bangonga liboso.

Mwa moke na nsima, Petro azalaki koluka kaka ete bato báyeba ye te. Kasi, bato oyo batɛlɛmaki zingazinga ya lopango bapusanaki. Moko na bango azalaki ndeko ya Malakusi, moombo oyo Petro azokisaki. Atunaki Petro boye: “Namonaki yo na elanga elongo na ye, boye te?” Petro alukaki kondimisa bango ete bazali kokosa. Na yango, akataki seleka mpo na likambo yango, mpe asɛngaki ete mabe ekómela ye soki azali kokosa. Petro asilisaki naino koloba te ayokaki nsoso eleli mpo na mbala ya mibale na butu wana.​—Yoane 18:26, 27; Marko 14:71, 72.

Na ntango wana kaka, Yesu abimaki na eteni ya ndako na likoló mpo na kotala libanda ya lopango. Na ntango wana nde miso na ye ná oyo ya Petro ekutanaki ndenge tolobelaki yango liboso. Na ntango yango nde Petro amonaki mabe monene oyo asalaki Nkolo na ye. Petro alongwaki na lopango, mpe abandaki mpenza koyoka ete amemi ngambo. Akendeki na babalabala ya engumba, mpe azalaki komitungisa makasi ntango azali kobima na porte na ntɔngɔ makasi wana. Nsima ya komona bonene ya mabe oyo asalaki, mai ya miso etondaki ye. Ebandaki kokita. Alɛmbaki nzoto mpe alelaki makasi.​—Marko 14:72; Luka 22:61, 62.

Nsima ya komona bonene ya mabe lokola oyo, ekoki kozala pɛtɛɛ moto aloba ete lisumu na ye eleki monene mpe akolimbisama te. Ekoki kozala ete Petro azalaki komitungisa ntango nyonso soki akolimbisama. Ezalaki bongo?

Petro asengelaki kolimbisama te?

Tokoki te koyeba mpasi makasi oyo Petro ayokaki ntango ntɔngɔ ebandaki kotana mpe makambo ya mokolo wana emonanaki polele. Amitungisaki mpenza ntango Yesu akufaki na nsima ya midi wana nsima ya konyokwama bangonga ebele! Petro atungisamaki lisusu makasi ntango akanisaki ete abakiselaki Nkolo na ye mpasi mokolo wana ya nsuka ya bomoi na ye awa na mabele. Atako azalaki na mawa makasi, Petro abungisaki elikya te. Toyebi yango mpo eumelaki te azalaki elongo na bandeko na ye. (Luka 24:33) Na ntembe te, bantoma nyonso bayokaki mawa na likambo oyo basalaki na butu wana, mpe babɔndisanaki.

Awa, tomoni ndenge Petro azwi ekateli moko ya bwanya. Ntango mosaleli moko ya Nzambe asali libunga, likambo eleki ntina ezali te bonene ya libunga oyo asali, kasi mpiko oyo azali na yango ya kotɛlɛma, mpo na kozongisa makambo na nzela. (Masese 24:16) Ndenge ayanganaki ná bandeko na ye, atako azalaki kotungisama makasi, Petro amonisaki mpenza kondima ya solosolo. Ntango moto azali na mawa oyo eleki ndelo, akoki koluka komitangola na basusu, kasi kosala bongo ezali likama. (Masese 18:1) Likambo ya bwanya ezali kozala elongo na bandeko ya lisangá mpe kozongela makasi na elimo.​—Baebre 10:24, 25.

Lokola azalaki ná bandeko na ye ya elimo, Petro ayokaki nsango mabe ete nzoto ya Yesu ezali lisusu te na lilita. Petro ná Yoane bakimaki mbangu na lilita oyo ezipamaki na libanga, epai bakundaki Yesu. Na ntembe te, lokola Yoane azalaki elenge, akómaki liboso. Lokola akutaki porte ya lilita polele, akakatanaki kokɔta. Kasi, Petro akakatanaki te. Atako amɛlaki mpema ndenge akimaki mbangu, akɔtaki mbala moko na kati ya lilita. Moto azalaki na kati te!​—Yoane 20:3-9.

Petro andimaki ete Yesu asekwi? Na ebandeli andimaki te, ezala ntango basi ya sembo balobaki ete baanzelu babimelaki bango mpo na koyebisa bango ete Yesu asekwi. (Luka 23:55–24:11) Na nsuka ya mokolo yango, mawa mpe ntembe nyonso oyo Petro azalaki na yango esilaki. Yesu azalaki na bomoi, sikoyo lokola ekelamu ya elimo oyo azali na nguya! Amonanaki na bantoma na ye nyonso. Kasi, asalaki likambo mosusu liboso oyo bantoma mosusu bayebaki te. Bantoma balobaki mokolo wana ete: “Ya solo mpenza Nkolo alamukaki mpe abimelaki Simo!” (Luka 24:34) Ndenge moko, ntoma Paulo akomaki na nsima na ntina na mokolo wana ete Yesu “abimelaki Kefa, mpe na nsima bantoma zomi na mibale.” (1 Bakorinti 15:5) Kefa mpe Simo ezali bankombo mosusu ya Petro. Yesu amonanaki na ye mokolo wana​—Emonani ete Petro azalaki ntango wana ye moko.

Biblia elobi makambo mingi te oyo elekaki ntango Yesu akutanaki na Petro. Tokoki kokanisa ndenge Petro ayokaki ntango amonaki lisusu Nkolo na ye oyo alingaka mingi asekwi mpe azwaki libaku ya koyebisa ye mawa oyo azalaki na yango mpe koyebisa ye ete abongoli motema. Eloko kaka moko oyo azalaki na mposa na yango na mokili, ezalaki Yesu alimbisa ye. Nani akoki kotya ntembe ete Yesu alimbisaki ye te, mpe ete asalaki yango na motema moko mpenza? Lelo oyo bakristo oyo bakweaka na lisumu basengeli kobosanaka te likambo ya Petro. Tosengeli kolobaka te ete Nzambe akoki kolimbisa biso te. Yesu amonisaki na ndenge ya kokoka Tata na ye, oyo ‘alimbisaka mpenza.’​—Yisaya 55:7.

Bilembeteli mosusu oyo emonisi ete Yesu alimbisaki Petro

Yesu ayebisaki bantoma na ye bákende na Galile, epai bakokutana na ye lisusu. Ntango bakómaki kuna, Petro akendeki koluka mbisi na Mbu ya Galile. Bantoma mosusu mpe balandaki ye. Na mbala oyo mpe, Petro azalaki ye moko na laki, epai azalaki mbala mingi kokende koluka mbisi liboso akóma ntoma. Makɛlɛlɛ ya masuwa, kobɛta ya mbonge mpe minyama oyo asimbaki na mabɔkɔ ezali makambo oyo amesanaki na yango malamu. Azalaki nde komituna na butu wana ndenge nini akotambwisa bomoi na ye lokola mosala ya Yesu esilaki awa na mabele? Mosala ya koluka mbisi ezalaki kosepelisa ye? Ezala ndenge nini, butu mobimba wana, bakangaki ata mbisi moko te.​—Matai 26:32; Yoane 21:1-3.

Kasi, na ntɔngɔ makasi, moto moko oyo azalaki na libongo abengaki bango mpe asɛngaki bango bábwaka minyama na ngámbo mosusu ya masuwa. Bandimaki, babwakaki minyama mpe bakangaki mbisi ebele, 153! Petro ayebaki moto yango. Akitaki na masuwa, abɛtaki mai tii na libongo. Na libongo, Yesu apesaki bango bilei, mbisi oyo atumbaki na mɔtɔ ya makala. Atyaki likebi mingi epai ya Petro.

Yesu atunaki Petro soki alingaki ye “koleka oyo”​—emonani ete Yesu azalaki kolakisa ebele ya mbisi wana. Bolingo oyo Petro azalaki na yango mpo na mosala ya koluka mbisi elingaki koleka oyo azalaki na yango mpo na Yesu? Ndenge kaka Petro awanganaki Nkolo na ye mbala misato, Yesu apesaki ye sikoyo libaku ya komonisa liboso ya baninga na ye mbala misato ete alingaka ye. Ntango asalaki yango, Yesu ayebisaki ye ndenge ya komonisa bolingo yango: kotya mosala mosantu liboso ya makambo mosusu nyonso, koleisa mpe kobatela etonga ya Kristo, elingi koloba bayekoli na ye ya sembo.​—Yoane 21:4-17.

Yesu amonisaki ete Petro azalaki kaka na ntina mpo na ye mpe Tata na ye. Na nse ya litambwisi ya Kristo, Petro asengelaki kokokisa mokumba moko ya ntina na lisangá. Yango emonisi mpenza ete Yesu alimbisaki ye! Ya solo, ezaleli wana ya motema mawa esimbaki motema ya Petro, mpe abosanaki yango te.

Petro akokisaki mokumba na ye na bosembo nyonso bambula mingi. Alendisaki bandeko na ye, ndenge Yesu apesaki ye etinda liboso akufa. Petro asalaki na boboto mpe na motema molai mosala ya kobatela mpe koleisa bayekoli ya Kristo. Moto oyo azalaki na nkombo Simo, akómaki kobengama na nkombo oyo Yesu apesaki ye​—Petro, to Libanga—​mpe akómaki ndakisa malamu mpenza na lisangá. Likambo oyo emonisi mpenza ndakisa yango ezali na mikanda mibale ya ntina oyo ye moko Petro akomaki oyo ezali na Biblia. Mikanda yango emonisi mpe ete Petro abosanaki te liteya ya kolimbisa oyo ayekolaki epai ya Yesu.​—1 Petro 3:8, 9; 4:8.

Biso mpe tosengeli koyekola liteya yango. Tosɛngaka Nzambe mokolo na mokolo ete alimbisa biso mpo na ebele ya mabunga na biso? Tondimaka mpenza bolimbisi yango mpe nguya na yango ya kopɛtola biso? Biso mpe tolimbisaka bazalani na biso? Soki tozali kosala bongo, tokomekola kondima ya Petro​—mpe motema mawa ya Nkolo na ye.

[Likanisi ya paragrafe na lokasa 22]

Petro apesaki Nkolo na ye mpenza libaku ya kolimbisa ye, kasi nani kati na biso alingaka te bálimbisa ye mokolo na mokolo?

[Elilingi na lokasa 23]

“Nkolo abalukaki atali Petro”

[Elilingi na lokasa 24]

“Nkolo . . . abimelaki Simo!”