Eloko na biso ya motuya: Mosala na nkembo
“Kasi tozali na eloko oyo na motuya kati na mbeki eyemami na mabelé ete nguya na yango mingi mpenza euta na biso te kasi na Nzambe.”—2 BAKOLINTI 4:7.
1. (a) Eloko na motuya ya nkembo tokoki kozala na yango ezali nini, mpe mpo na nini? (b) Engebene Biblia, likama nini elekaki na ntango Mibeko na Moise mipesamaki?
MOSALA na kosakola “nsango malamu oyo na bokonzi” na boumeli ya nsuka na biloko oyo ezali solo eloko na motuya, likabo ya motuya mingi koleka. Lokola Jéhovah azali Nzambe na nkembo, mosala na ye ezali mosala na nkembo, mpe ezali bongo eloko na motuya. (Matai 24:14; 2 Bakolinti 3:18 kino 4:1.) Na kotalelaka nkembo oyo kati na yango Mibeko na Moise mipesamaki, ekomami kati na Exode 34:29, 30: “Moise akitaki na ngomba na Sinai, na bitando mibale na litatoli na maboko na ye. Ekitaki ye ngomba Moise ayebaki te ete loposo na elongi na ye engengaki mpo ete azalaki kosolola na (jéhovah). Aaron mpe bato nyonso na Yisraele bamonaki Moise mpe tala, loposo na elongi na ye engengaki, mpe babangaki kobelema na ye.”
2. Mosala ya Mibeko na Moise ezalaki elilingi na nini, mpe mpo na nini mosala oyo na nsuka mozalaki na nkembo mingi koleka?
2 Ba versets 32 kino 34 ebakisi: “ Na nsima bato nyonso na Yisraele babelemaki na ye mpe alakaki bango makambo nyonso elobelaki Jéhovah ye na ngomba Sinai. Esilaki Moise kosolola na bango ye atiaki elamba na elongi na ye, nde soki Moise akotaki liboso na Jéhovah mpo na kosolola na ye, ye alongolaki elamba yango kino ebimaki ye.” Mosala ya Mibeko na Moise ezalaki elilingi ya mosala na kondimana na sika oyo esalamaki na Moyokanisi, Yesu Klisto. Na yango, soki mosala ya kala ezalaki ya nkembo, ekozala boni mpo na oyo ya nsuka, “mosala na elimo”, esengeli koleka na nkembo! (2 Bakolinti 3:7-11) Ezali na nkembo mingi koleka mpamba te ezali na nkembo oyo ekoumela libela, mpe bayekoli na Yesu Klisto bazali kosangana na yango.—Baloma 12:11.
3. (a) Likambo nini ezali mpenza solo mpo na ntina etali mosala ya ba Témoins de Jéhovah, kasi mpo na nini bato mingi bazali koyeba yango te? (b) Nini emonisaki ete Moise azalaki liboso ya bomoto na nkembo na Jéhovah?
3 Ezali komonana bongo ete mosala na ba Témoins de Jéhovah ezali mosala na nkembo. Nzokande, ntalo monene na bato oyo mangomba na lokuta mazipi miso na bango bazali koyeba yango te. Atako ebele na bato bazali na Biblia mpe, bazali kotanga yango mbala na mbala, bazali na ‘miso oyo mazali komona te’. (2 Petelo 1:5-9) Mpo ete elamba elongwa liboso na miso na bango, basengeli komibalola epai na Jéhovah Nzambe na kondima nyonso, mpamba te ntango Moise azalaki kokota liboso na Jéhovah, alongolaki elamba oyo ezalaki kozipa elongi na ye liboso na Bayuda. (2 Bakolinti 3:16) Bayisraele bazalaki kobanga mpo na komona nkembo na Nzambe na elongi ya moyokanisi na bango; na bongo basengaki ete azipa elongi, abombama na miso na bango. Lokola biloko bisalemi na fosfore bibimisaka kongenga makasi kati na butu nsima wana biuti kotyama na moi, Moise, moyokanisi na bango, azalaki komonisa nkembo na Jehovah, likambo oyo emonisaki ete azalaki solo liboso na ye.
4. Na mikolo na biso, ndenge nini bato oyo baboyi kondima bazali komekola Bayuda ya kala? Nzokande, likambo nini bayekoli na Moise Monene bazali kobanga te na kosala?
4 Moise azalaki elilingi ya Mosakoli monene na Nzambe, Yesu Klisto. Lokola elilingi na ye ya kala, Moise yango Monene azali kobanga te na kotala mpenza nkembo na Jéhovah. Kasi, kino lelo, bato oyo baboyi kondima, baoyo Diable azipi miso na bango na nzela na mangomba na ye ya Babilone bazali komekola Bayuda ya kala na koboyaka kotala, to kososola, nkembo na Moise Monene, Yesu Klisto. (2 Bakolinti 3:12-15) Nzokande, bayekoli na ye ya solo bazali kobanga te na kotala kongenga ya nkembo na Jéhovah oyo ezali kobima na elongi na Yesu Klisto. Lokola basikolami na bopusi ya Babilone, bazali na molende ya kotya na esika ya liboso nkembo na Nzambe. Paulo akomi: “Awa ezali biso na elikia oyo, tozali na molende mingi mpenza.”—2 Bakolinti 3:12, MN.
Tozali komonisa nkembo na Nzambe
5. Ndenge nini tokoki komonisa nkembo na Nzambe mpe kosala lokola Moise ntango azalaki liboso na Jéhovah likoló na ngomba?
5 Yesu Klisto alongolaki elamba na kolakisaka biso mpe na kosakwelaka biso Jéhovah Nzambe. (Yoane 1:14, 17, 18) Tosengeli bongo kongenga; na boye, nkembo na Nzambe ezali nde kongenga na nzela na “nsango malamu na nkembo na Klisto, ye oyo azali elilingi na Nzambe”, nsango malamu oyo tosengeli kosakola. Kongenga na yango ezali “boyebi na nkembo na Nzambe kati na elongi na Klisto”. Tosengeli komonisa nkembo yango na kolobaka na ntina na nkembo na Jéhovah mpe na nkembo na Bokonzi na ye oyo etambwisami na Mwana na ye. (2 Bakolinti 4:4-6) Lokola Moise ntango azalaki liboso na Jéhovah likoló na ngomba, Batemwe na Ye awa na mabelé bazali kozipa mitema na bango te liboso na nkembo na Jéhovah. Bazali kosepela na nkembo oyo ebimi kati na elongi ya Mwana na ye, Mokonzi Yesu Klisto. Basengeli bongo kopalanganisa likoló na bamosusu kongenga oyo etali nkembo na Nzambe.
6. Ndenge nini Paulo azali kolimbola mosala na biso ya nkembo kati na 2 Bakolinti 3:18, mpe ndenge nini tozali bongo “kobongwana”?
6 Epai na baninga na ye nyonso ya mosala oyo bazali kotatola na ntina na nkembo na Jéhovah, ntoma Paulo akomaki: “Mpe biso nyonso na bilongi bisili kozipwa, tokozongisaka nkembo na Nkolo lokola talatala; tokobongwana kino motindo na ye longwa nkembo na motindo moko kino motindo mosusu na nkembo. Oyo euti na Jéhovah, ye Elimo.” (2 Bakolinti 3:18) Wana ezali biso ntango nyonso kozwa nkembo na pole yango, motindo moko mpe esengeli na biso ntango nyonso kongengisa yango, na boye nde tokobongwana ntango nyonso. Elimo na biso ezali koyeisama ya sika, atako mbongwana moko te ezali komonana na nzoto na biso to na elongi na biso. Ezali kongenga ya nsango na nkembo oyo tozali kopalanganisa nde ezali kokesenisa biso. Bomoi na biso ezali kobongwana mpo ete tokokana na Klisto, wana ezali biso koboma nzoto kati na mosala ya lokumu oyo etali kopalanganisa kongenga wana ya nkembo liboso na baninga na biso.—Baebele 13:15.
7. Nkembo to lokumu ya solo ezali kouta wapi, mpe ndenge nini tokoki komonisa yango?
7 Mbongwana nyonso oyo euti na elimo, to nguya na mosala, ya Nzambe. Bakonzi na mangomba ya boklisto na lokuta bazali komonisa nkembo na Jéhovah Nzambe te, nzokande bazali kosalela mayele mabe mpo na kobenda bato. Lokumu ezali ya biso te, mpe tozali na mposa te ya kolata bilamba na lokumu bitongami na swa, na wolo mpe na ngelingeli mingi oyo bakonzi na mangomba bakolataka. Lokumu ya solo ezali kouta na elimo ya Nzambe; ekomonisamaka na kopesaka litatoli na nkembo mpo na Jéhovah, ye Elimo.
Bamemi na miinda oyo bazwi privilege monene koleka
8, 9. Elendiseli nini Paulo azali kopesa biso kati na 2 Bakolinti 4:1, 2, mpe yango etindi biso tozwa ekateli nini?
8 Kati na 2 Bakolinti 4:1, 2, totangi: “Yango wana, awa ezali biso na mosala oyo mpe pelamoko esili biso kozwa mawa, tozali kotika motema te. Tosili koboya makambo mabombami mpe na nsoni, tondimi kosala makambo na mayele mabe te, kobebisa Liloba na Nzambe te. Nde na nzela na kosakola makambo na sembo polele, (tozali komilobela biso moko na lisosoli malamu) liboso na Nzambe.” Nzambe amonisaki motema mawa epai na biso na kopesaka biso mosala yango. Yango ezali elendiseli mpo no koyika mpiko na molende nyonso, mpe ezali yango nde tokosala! Lokola tozali na libaku malamu na kongengisama na pole ya Liloba na Nzambe, tozali na mokumba ya kongengisa yango zingazinga na biso.—Tala Matai 5:14-16.
9 Bato bazali kobomba makambo oyo bazali koyokela nsoni, lokola bokosi na kosalelaka lokuta mpe mayele mabe. Nzokande biso tozali na ntina ata moko te ya koyoka nsoni, mpamba te mosala na biso mpe nsango na biso ezali ya lokuta te, kasi ya sembo mpe ya solo. Tokoki bongo kongengisa pole kati na nkembo na yango nyonso. Tozali kosalela Liloba na Nzambe na bokosi te. Kosala bongo mbele ekolimbola kosalela yango na lolenge mabe mpo na kozwa litomba, lokumu, ba privilèges, nguya to bokonzi kati na mokili mpe mpo na kokima botemeli mpe minyoko oyo miuti na mokili. Baoyo bazali kobanga te mpo na koya epai na Jéhovah elongi polele mpe komona nkembo na kongenga ya solo bakobanga mpe te kokokisa mikumba na bango. Bakopesa nzela na kongenga ete emonana epai na bango.
10. Mpo na nini ezali mabe ya ba Témoins de Jéhovah te soki nsango malamu ya Bokonzi ezipami na miso ya bato mosusu?
10 Soki nsango malamu ya Bokonzi ezipami mpo na bamosusu, ezali mabe ya ba Témoins de Jéhovah te, kasi ya bango moko. Nsango malamu ya Bokonzi ebombami te. Mosala ya kosakola ya ba Témoins de Jéhovah kati na mokili mobimba eyebani malamu. Yango wana bakoki koloba lokola ntoma Paulo: “Makambo oyo mosili kosalema na kobombama te.” Ya solo, lokola akomaki yango, nsango malamu “esakolami epai na bato nyonso na nse na likoló”.—Misala 26:26; Bakolose 1:23.
11. Mpo na nini nsango malamu na nkembo ezipami katikati na ebele na bato?
11 Ezali epai na banguna, epai na baoyo Diable azipi miso, nde nsango malamu ya Bokonzi na Nzambe ezipami. (Tala Matai 12:30) Soki bakomilongola na mangomba ya lokuta te mpe na mitambo ya Diable te, basengeli kokufa. Na nse na bopusi ya bilimu mabe, bato yango bazali bango moko komizipa elongi, mpamba te ntoma Paulo alobi kati na 2 Bakolinti 4:3-5: ’’Soko mpe nsango malamu na biso ezipami, ezipami bobele mpo na baoyo bazali kobeba. Oyo nzambe na mokili oyo azimisi miso na makanisi na bango baboyi kondima ete bamona pole na nsango malamu na nkembo na Klisto te. Ye azali elilingi na Nzambe. Mpo tokosakolaka makambo na biso mpenza te kasi Klisto Yesu ete ye Nkolo. Biso mpenza tozali baombo na bino mpo na Yesu.”
12. Na kokesena na baoyo bazali na molili kati na makanisi, libota na Jéhovah ezali kosala nini na boyokani na 2 Bakolinti 4:6?
12 Baoyo bazali na molili kati na makanisi balingi kondima te. Kozanga kondima na bango ezali kopesa nzela na bilimu mabe bikoka koyangela bango. (1 Timoté 4:1) Bakoki komona te nkembo na Jehovah to kongenga na ye kati na elongi na Yesu, Moise Monene. Nzokande, libota na Jehovah, engengisami na pole na nkembo ya Biblia mpe bazali kongengisa yango liboso na bato. Basaleli nyonso ya Nzambe bazali bongo bamemi na miinda, mpe Nzambe ye moko atindi ete pole engenga. Pole esengeli kongengisama na libota na ye mpe kongengisa baoyo bazali kati na molili mpe bazali na likama ya kobomama. Ezali yango mpenza tozali kotanga kati na 2 Bakolinti 4:6: “Mpo ete Nzambe oyo alobaki ete: ‘Tika moi engenga kati na molili’, ye wana asili kongenga kati na mitema na biso ete apesa biso pole na boyebi na nkembo na Nzambe kati na elongi na Klisto.” Na yango, ba Témoins de Jéhovah bazali kotosa na etinda ya Nzambe mpe bazali kongengisa pole na bango liboso na baninga na bango, mpo na nkembo na Jehovah.
Eloko na motuya ya nkembo kati na mbeki na motau
13. Litomba nini ebimi lokola mosala mopambolami oyo motali kozala bamemi na miinda mopesami epai na bikelamu na mosuni to bato?
13 Ezali malamu ete bamemi miinda oyo bazali na libaku yango ya mosala oyo eleki nyonso bamimonisa ete babongi mpo na kozala na pole na kotikalaka sembo liboso na Nzambe. Mpo na kokokisa mokumba kitoko oyo ya mosala, Nzambe asalelaki baanzelu mosantu te, atako bazali na mposa mpo na kotalatala makambo oyo. (1 Petelo 1:12) Asalaki motindo wana mpo na komonisa nguya na ye mpenza na kotalela bolembu ya bato. Na 2 Bakolinti 4:7, tozali kotanga boye na ntina yango: “Kasi tozali na eloko oyo na motuya kati na mbeki eyemami na mabele ete nguya na yango mingi mpenza euta na biso te kasi na Nzambe.”
14. (a) ‘Eloko na motuya yango kati na mbeki na mabelé’ ezali nini? (b) Mpo na nini Moise mpe Yesu Klisto bazali ndakisa malamu mpo na biso mpo na oyo etali eloko na motuya yango?
14 Na Kala, mbala mingi bato bazalaki kosalela mbeki mpo na kobomba biloko na motuya. Eloko na motuya na nkembo oyo ba Témoins de Jéhovah bazali na yango kati na mbeki ya mabele—elingi koloba bango moko, bikelamu na bolembu biuti na putulu ya mabelé ezali nini? Eloko na motuya yango ezali bobele pole oyo ezali kongenga kati na mitema na bango te. Ezali mosala na pole yango, mosala oyo basengeli kokokisa kati na nzoto na mosuni. Etali bongo kongengisa pole oyo Nzambe amwangisi to asopi kati na mitema na bango. Mosala yango ezali eloko na motuya eleki nyonso, mpamba te ezali bongo mokumba kitoko ya mosala, privilege oyo epesameli lelo bobele batikali bapakolami ya “etonga moke” te, kasi lisusu na “ebele monene” na “bampate mosusu” ya Mobateli na Mpate aleki malamu, Yesu Klisto. (Luka 12:32; Yoane 10:14-16; Emoniseli 7:9) Moise mpe elilingi na ye, Yesu Klisto, bazali ndakisa malamu mpo na biso. Lokola bango, totya motema na biso likoló na eloko na motuya oyo ezali bongo mosala na Nzambe, “mpamba te na esika ezali biloko na yo na motuya, motema na yo ekozala wana lokola”.—Matai 6:19-21; Baebele 11:26.
15, 16. (a) Ndenge nini emonani polele ete nguya na yango mingi euti na Nzambe kasi epai na biso te? (b) Mpo na nini botemeli ya mokili, atako ezali makasi, ekoki kobuka te mbeki na mabelé oyo ezali ya Nzambe?
15 Soki ezali boye, ndenge nini ezali komonana ete nguya ya monene mpenza ezali kouta na Nzambe kasi na biso te? Na boye ete, biso baoyo tozali mbeki wana na mabelé mpe tozali na mosala yango mpe mokumba yango ya motuya monene, tobongi te na lokumu ya motindo boye mpe tokokaki te kosala yango na makasi na biso moko. Lisusu, lokola tozali ba Temoins de Jéhovah, tozali kozwa bopusi ya motindo nyonso longwa epai na banguna na biso, bopusi oyo ezali kokana kokweisa biso mpo tomonana ete tobongi te mpo na kokokisa mokumba oyo Nzambe apesaki biso. Na yango, soki tolongi koyika mpiko liboso na makambo mabe oyo mokili ya lelo ezali kobimisela biso, na kokangama makasi na mokumba na biso mpe na komimonisa ete tobongi mpo na kokoba kosala mosala yango, ezali bobele mpo na nguya na Ye oyo apesaki biso mosala yango. Na yango, botemeli ya mokili, atako ezali makasi, ekolonga te mpo na kobuka mbeki na mabelé oyo ezali ya Nzambe to na kolongola biloko na motuya kati na yango, mpamba te ekomami kati na 2 Bakolinti 4:8-12 ete:
16 “Bakokamolaka biso bipai nyonso nde tokobukanaka te; bakotungisaka biso nde tokotikaka elikia te; bakonyokolaka biso nde ye akosabolaka biso te; bakokweisaka biso na nse nde tokobebaka te. Bipai binso mpe ntango nyonso tokomemaka kufa na Yesu kati na nzoto ete bomoi na Yesu bomonana polele kati na nzoto na biso. Mpo ete naino ezali biso na bomoi, tozali kokabama na kufa mpo na Yesu ete bomoi na Yesu bomonana polele na mosuni na biso mobongi kokufa. Bongo, kufa esali mosala kati na biso nde bomoi (na nzela na kosakolama ya nsango malamu na Bokonzi) kati na bino.”
Ebele monene bapesi motuya monene na “eloko na motuya yango”
17. Ndenge nini ebele monene bazali kotalela “eloko na motuya yango” oyo ezali bongo mosala na nkembo?
17 “Kufa ezali kosala mosala kati na biso nde bomoi kati na bino.” Maloba oyo mazali mpo na baklisto bapakolami na elimo. Kasi, ezali kotinda biso mpe na kokanisa mpo na boyokani oyo batikali bapakolami na Nzambe bazali na yango elongo na ebele monene ya bampate mosusu. Baklisto bapakolami bayebi ete bakosukisa bomoi na bango awa na mabelé kati na kufa, lokola Yesu, kasi bazali na baninga oyo bazali kokabola elongo na bango eloko na motuya oyo na nkembo, yango mosala, mpe baoyo bazali kosalisa bango na kokokisaka mosala monene koleka kati na kosakolama ya nsango malamu ya Bokonzi. Lokola batikali bapakolami, na mikolo na biso ebele monene ya bampate mosusu bakangi ntina ete eloko na motuya moko oyo ekobatelama na ntango ya etumba monene ya Aramagedon mpe oyo ekobeba te kati na mokili ya sika ezali bongo eloko na motuya ya mosala mopambolami, mosala mopesami na Nzambe mpe na Mokonzi na nkembo oyo asili kopona, Yesu Klisto. Ebele monene bakangami makasi na mosala yango na ‘kosalelaka Nzambe kati na mosala na bulee, butu na moi, kati na temple na ye’.—Emoniseli 7:15.
18. (a) Mosika te likambo nini ekokomela nkembo mabe ya mokili? (b) “Nkembo” nini Yesu aboyaki yango, mpe ndenge nini azwaki nkembo monene koleka?
18 Mosika te, Nzambe akotya nsuka na nkembo mabe ya biloko ya lokuta na ntango oyo “nkembo” oyo ezali na yango kobanda ntango Satan le Diable amatisaki Yesu likoló na ngomba moko molai mpe alakisaki ye bikonzi nyonso ya mokili mpe ‘nkembo na yango’. (Luka 4:5, 6.) Yesu aboyaki nkembo wana euti na Satana, mpe awa na mabelé azalaki na etamboli moko oyo esepelisaki Nzambe. Lokola asalaki bongo, asengelaki kolatisama nkembo eleki lisusu monene koleka oyo azalaki na yango na likoló, lokola Mwana bobele moko na Nzambe, liboso ete aya kokokisa awa na mabelé mokumba oyo Jéhovah apesaki ye.—Yoane 5:36; 17:5; Bafilipi 2:9-11.
19. Libaku monene nini ya mosala ezali kobelema na kokokisama na yango mobimba mpe ekateli na biso na likambo yango ezali nini?
19 Liboso ete nsuka oyo esakolamaki mpo na biloko mabe na Satana ekokoka koya esengeli naino ete litatoli na ntina etali Bokonzi epesama na mabelé mobimba, likambo oyo ekozala bolongi monene ya mosala na bayekoli na Yesu Klisto, ba Témoins de Jehovah. (Matai 24:14) Litatoli oyo litali Bokonzi ezali kopesama sikawa uta mibu 75, mpe lokola emonisi yango makambo oyo mazali koleka lelo kati na mokili, nsuka oyo esakolamaki esili kobelema. Na yango, libaku kitoko ya kosangana na mosala ya kosakola boyangeli na bulee ya mokonzi ebelemi mpe na kokokisama na yango mobimba. (Matai mikapo 24, 25; Malako mokapo 13; Luka mokapo 21.) Libaku kitoko oyo tozali na yango ya kosangana na litatoli ya mokili mobimba na ntina etali Bokonzi oyo botyami ezali mpenza eloko na motuya ya nkembo oyo kati na yango ba Témoins de Jéhovah, bayekoli na Mwana na ye Yesu Klisto oyo afandi na kiti ya bokonzi, bazali kopesa na yango motuya monene. Balingi mpenza na motema moko kokangama na yango kino ntango mosala ya kotatola na ntina na Bokonzi ekosila mpe Nzambe Mozwi-na-Nguya-Nyonso, Jéhovah, atatola ye moko na ntina na bokonzi na ye monene mpe atya boyangeli na ye kati na molongo mobimba.—Sofoni 3:8.
Bozongeli
◻ Mpo na nini mosala ya ba Témoins de Jéhovah ezali ya nkembo?
◻ Mpo na nini nsango malamu ezipami katikati na ebele na bato ya mikolo na biso?
◻ ‘Eloko na motuya yango kati na mbeki ya mabelé’ ezali nini?
◻ Mpo na nini Nzambe azali kosalela mbeki na motau ya mabelé kati na mosala na ye, oyo ezali bongo eloko na motuya?
◻ Ndenge nini basaleli na Jéhovah bazali kotalela ”eloko yango na motuya”, mpe mpo na nini?
[Elilingi na lokasa 17]
Nkembo na Nzambe ezali komonana kati na elongi na Yesu Klisto, Moise Monene. Ba Témoins de Jéhovah bazali na libaku malamu ya kozwa pole na nkembo ya Nzambe oyo ezali kouta na Biblia mpe kongengisa yango liboso na baninga na bango.