“Kati na molongó ya bato balongi etumba”
KOSALA MOLONGO mpo na kotambola na nzela ezalaki kokumisa na lipombo bolongi bozwami liboso ya monguna moko. Moko na lokumu monene oyo ba Deputes ya Rome bakokaki kopesa epai na général moko oyo alongi etumba ezalaki bongo kopesa ye nzela ete akumisa bolongi na ye na kotamboláká na molongó ya bato na elonga oyo ezalaki kosengisa mosolo mingi. Ntoma Paulo alobelaki molongó na bolongi mbala mibale kati na mikanda na ye. Liboso ya kotalela maloba na ye, meka naino komona kati na makanisi na yo lolenge wana ya botamboli. Kanisa na ebele na bato bazali kowelana kati na banzela nyonso wana molongó ya botamboli na bolongi ezali kopusana malembemalembe na nzela ya Via Triumphus mpe ezali komata ngomba kino na temple ya Jupiter, na Ndako monene ya mboka.
James Freeman mokomi na masolo ya bato akomaki ete, “nsolo ya biloko oyo bazalaki kotumba ezalaki kopalangana kati na ba temples mpe kati na banzela, kopesaka nsolo na mopepe. Ba Députés mpe bato minene misusu ya Leta bazalaki kosangana na molongó ya botamboli, kokumisaka bongo molongi na komonana na bango. Bozwi monene oyo babotoli na etumba, na ndakisa wolo, palata, bibundeli ya motindo nyonso, bendele, bikeko oyo bimonanaka mingi te mpe ya motuya mingi, mpe biloko nyonso oyo molongi azalaki kotalela lokola biloko na motuya, bimemamaki polele liboso na bato nyonso oyo batondisaki banzela ya etuka. Bakangami basengisamaki mpe na kotambola kati na molongó. Général oyo bolongi na ye bokumisamaki, azalaki kotambwisa likalo na lolenge ekeseni mpenza, oyo ebendami na bampunda minei. Azalaki kolata nzambala etyami mikoloto ya wolo na nse mpe na elamba ya likoló etyami bafololo na pembeni. Azalaki kosimba lindalala na loboko na ye ya mobali mpe nzete na bokonzi na loboko na ye ya mwasi, nzokande motole ya nkembo ekokani na oyo esalelamaka na Delphes etyamaki na elongi na ye. Ezali na boye nde, na konganga na esengo ya basoda mpe na kobeta maboko ya ebele na bato, molongi azalaki kotambola malembemalembe kino na temple ya Jupiter epai kuna bambeka ezalaki kopesama, mpe epai kuna feti monene esalemaki mpo na bato banso.”
Ntango Paulo akomaki mokanda na ye ya mibale epai na Bakolinti, na mobu 55 ya ntango na biso, asalelaki kotambola ya molongó na balongi kati na lisese moko. Alobaki ete: “Matondi epai na Nzambe oyo akokambaka biso ntango nyonso kino elonga, kati na Klisto mpe na nzela na biso akopalanganisa malasi na boyebi na ye na bisika nyonso. Mpo tozali nsolo malamu na Klisto epai na Nzambe kati na bango bazali kobungana. Na baoyo nsolo na kufa mpo na kufa, na bamosusu nsolo na bomoi mpo na bomoi.”—2 Bakolinti 2:14-16.
Kati na lisese wana, Paulo mpe baklisto mosusu bapakolami bamonisami lokola bato bamipesi na Nzambe, “elongo na Klisto.” Bakokisami na bana, na mikonzi ya basoda mpe na basoda oyo babongisami na Jéhovah mpe batambwisami na ye kati na molongó ya balongi na nzela molai etondi na nsolo na malasi. (Tala Mosenzeli ya 15 Juillet 1990, nkasa 10 kino 15.) Lisese wana ya molongó na balongi emonisi mpe ete liwa ezali elikya bobele moko ya baoyo bazali kotyola nsango malamu ya Bokonzi. Kasi ezali bongo te mpo na bayekoli bapakolami na Yesu. Bazali na elikya ya kobikisama mpo na kozwa bomoi ezangi kufa kati na likoló elongo na Klisto. Mpe ezali boni mpo na baninga na bango ya sembo, baoyo bamipesi mpe na Nzambe? Bazali na elikya kitoko ya kozala na bomoi kati na Paradis awa na mabelé, epai Jéhovah “akolongola mpisoli nyonso na miso na bango, mpe kufa ekozala lisusu te, na mawa, na kolela, na mpasi, lisusu mpe te.” (Emoniseli 21:1-4; Luka 23:48) Ozali kati na ebele wana batondi na esengo?
Totangi lisese mosusu lisalelami kati na Bakolose 2:15 oyo ekomami na Paulo: “Mpo na liwa na Klisto na nzete, Nzambe asilisi makasi ya bikonzi mpe bakonzi nyonso oyo bazali na lokumu mpe na nguya. Amemi bakonzi yango lokola bato oyo bakangami na bitumba mpe azali kotambwisa bango na molongó lokola lifili, mpo na kolakisa na miso ya bato nyonso ete Klisto alongi.” (MN) Awa, mikonzi mpe bikonzi ya banguna oyo Satana azali koyangela bamonisami lokola bakangami kati na molongó ya botamboli na balongi. Jéhovah, Molongi, atiki bango bolumbu mpe azali kotambwisa bango liboso na bato banso lokola balongami Bazali balongami, “mpo na nzete ya mpasi” na Yesu. Liwa na ye likoló na nzete etyaki moboko oyo ezali kopesa nzela na kolongola “mokanda mokomami” mpe kobikisa baklisto na boombo ya banguya na Satana oyo ezali kati na molili. (Bakolose 2:13, 14) Tosengeli mpenza kozala na batondi mpo na bonsomi wana ya boklisto!