Yokeláká lisosoli na yo

“Biloko nyonso ezali pɛto epai ya bato ya pɛto. Kasi epai ya bato ya mbindo mpe oyo bazangi kondima ata eloko moko te ezali pɛto.”​—TITO 1:15.

 1. Paulo asalaki nini mpo na masangá ya Krɛti?

NSIMA ya mobembo na ye ya misato na mosala ya misionɛrɛ, ntoma Paulo akangamaki mpe atindamaki na Loma, epai afandaki mbula mibale lokola moto ya bolɔkɔ. Asalaki nini ntango batikaki ye? Toyebi ete akendaki mpe na Esanga Krɛti elongo na Tito oyo, na nsima Paulo akomelaki ye boye: “Natikaki yo na Krɛti, mpo okoka kosembola makambo oyo ezalaki kotambola malamu te mpe okoka kotya bankulutu.” (Tito 1:5) Tito asengelaki kosala makambo yango epai ya bato oyo, bamosusu masosoli na bango ebebaki.

 2. Tito asengelaki kosilisa mokakatano nini na Krɛti?

² Paulo ayebisaki Tito masɛngami oyo moto asengeli kokokisa mpo azala nkulutu; na nsima, ayebisaki ye ete ezalaki na “bato mingi ya mitó makasi, bato ya bilobaloba, mpe bato oyo babebisaka makanisi.” Bato yango bazalaki “kokɔtisa mobulu na bandako mobimba na koteyáká . . . makambo oyo basengeli koteya te.” Tito asengelaki ‘kokoba kopamela bango.’ (Tito 1:10-14; 1 Timote 4:7) Paulo alobaki ete makanisi mpe masosoli na bango ekómá “mbindo”; asalelaki liloba oyo ezali kopesa likanisi ya litɔnɔ, lokola litɔnɔ ya langi oyo ekoki kobebisa elamba ya kitoko. (Tito 1:15) Ekoki kozala ete bato yango mosusu bazalaki Bayuda, mpamba te ‘bazalaki kokangama na kokatama ngenga.’ Lelo oyo masangá ekoki kobebisama te na bato oyo bazali na makanisi ya ndenge wana; kasi, toli oyo Paulo apesaki Tito ekoki koteya biso makambo mingi mpo na lisosoli.

Bato oyo lisosoli na bango ekómá mbindo

 3. Makambo nini Paulo akomelaki Tito na oyo etali lisosoli?

³ Tótalela makambo oyo Paulo azalaki kolobela ntango alobelaki lisosoli. “Biloko nyonso ezali pɛto epai ya bato ya pɛto. Kasi epai ya bato ya mbindo mpe oyo bazangi kondima ata eloko moko te ezali pɛto, kutu makanisi na bango mpe masosoli na bango ekómá mbindo. Balobaka polele ete bayebi Nzambe, kasi bazali kowangana ye na misala na bango.” Maloba yango emonisi ete bato mosusu basengelaki kobongisa makambo mosusu na bomoi na bango mpo “bázala makasi na kati ya kondima.” (Tito 1:13, 15, 16) Bato yango bazalaki na mokakatano ya kokesenisa biloko ya pɛto mpe biloko ya mbindo; likambo yango etalelaki lisosoli na bango.

4, 5. Mabe nini baklisto mosusu bazalaki na yango, mpe yango ekómisaki bango ndenge nini?

⁴ Mbula koleka zomi liboso, lisangani ya mikóló-bakambi ezwaki ekateli ete kokatama ngenga ezalaki lisɛngami te mpo moto akóma mosambeli ya Nzambe ya solo, mpe bakomelaki masangá ekateli yango. (Misala 15:1, 2, 19-29) Kasi na Krɛti, bato mosusu bazalaki naino kaka ‘kokangama na kokatama ngenga.’ Bato yango baboyaki mpenza makanisi ya lisangani ya mikóló-bakambi, bazalaki ‘koteya makambo oyo basengeli koteya te.’ (Tito 1:10, 11) Ekoki mpe kozala ete bazalaki kosɛngisa bato bátosaka makambo oyo Mibeko elobaki mpo na bilei mpe milulu ya komipɛtola. Mbala mosusu mpe bazalaki kobakisa makambo mosusu na oyo Mibeko elobaki, ndenge bato mosusu bazalaki kosala ntango Yesu azalaki awa na mabelé; bazalaki mpe kolendisa masapo ya Bayuda mpe mibeko ya bato.​—Malako 7:2, 3, 5, 15; 1 Timote 4:3.

⁵ Makanisi ya ndenge wana ezalaki kobebisa lisosoli na bango. Paulo akomaki boye: “Biloko nyonso ezali pɛto epai ya bato ya pɛto.” Lisosoli na bango ebebaki mpenza; ekokaki lisusu te kosalisa bango básala makambo ya malamu to báyeba kotalela makambo na ndenge ebongi. Lisusu, bato yango bazalaki kosambisa bandeko na bango baklisto na makambo oyo etali moto ye moko, makambo oyo moklisto moko akoki kozwa ekateli ekeseni na oyo ya moklisto mosusu. Mpo na yango, bato wana bazalaki kotalela lokola mbindo makambo oyo ezalaki mbindo te. (Baloma 14:17; Bakolose 2:16) Bazalaki koloba ete bayebi Nzambe; kasi, misala na bango ezalaki komonisa ete bayebi ye te.​—Tito 1:16.

“Pɛto epai ya bato ya pɛto”

 6. Wapi lolenge mibale ya bato oyo Paulo alobelaki?

⁶ Makambo oyo Paulo akomelaki Tito ezali koteya biso nini? Tótalela naino makambo mibale ekeseni oyo alobelaki: “Biloko nyonso ezali pɛto epai ya bato ya pɛto. Kasi epai ya bato ya mbindo mpe oyo bazangi kondima ata eloko moko te ezali pɛto, kutu makanisi na bango mpe masosoli na bango ekómá mbindo.” (Tito 1:15) Paulo alingaki koloba te ete mpo na moklisto oyo azali pɛto, makambo nyonso ezali malamu mpe azali na ndingisa ya kosala nyonso oyo alingi. Tolobi bongo mpamba te na mokanda mosusu oyo akomaki, amonisaki polele ete bato ya pite, basambeli ya bikeko, bato ya bikelakela, mpe baoyo basalaka makambo mosusu ya mabe “bakozwa libula ya bokonzi ya Nzambe te.” (Bagalatia 5:19-21) Yango wana, tokanisi ete Paulo azalaki kolobela bizaleli oyo emonanaka epai ya lolenge mibale ya bato, baoyo bazali pɛto na makanisi mpe na elimo, mpe baoyo bazali pɛto te.

Bikateli oyo etaleli lisosoli ya moto na moto

 9. Soki “biloko nyonso ezali pɛto,” ntina ya lisosoli ezali nini?

⁹ Paulo azalaki na makanisi nini ntango alobaki ete “biloko nyonso ezali pɛto epai ya bato ya pɛto”? Paulo azalaki kolobela baklisto oyo bayokanisaki makanisi mpe lisosoli na bango na mitinda ya Nzambe ndenge emonisami na Liloba na ye. Baklisto yango bayebaka ete na makambo oyo epekisami te, moklisto moko akoki kozwa ekateli ekeseni na oyo ya moklisto mosusu. Na esika ya kosambisa bandeko na bango, batalelaka lokola “pɛto” makambo oyo Nzambe apekisi te. Balukaka te ete baklisto mosusu nyonso bázala na makanisi ndenge moko na bango na makambo oyo Biblia epesi malako ya sikisiki te. Tótalela mwa bandakisa.